Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Ñeå tieáp tuïc vieäc chuùng ta baøn ñeán vaán ñeà ñoái thoaïi lieân toân, hoâm nay chuùng ta suy ñeán vieäc ñoái thoaïi vôùi ngöôøi Hoài Giaùo, thaønh phaàn "cuøng vôùi chuùng ta toân thôø moät Thieân Chuùa xoùt thöông duy nhaát" (Hieán Cheá Lumen Gentium, ñoaïn 16; xem Saùch Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 841). Giaùo Hoäi coi troïng hoï, bôûi Giaùo Hoäi chaân nhaän raèng ñöùc tin cuûa hoï ñaët nôi vò Thieân Chuùa sieâu vieät goùp phaàn vaøo vieäc xaây döïng moät gia ñình nhaân loaïi môùi theo nhöõng khaùt voïng cao caû nhaát cuûa loøng trí con ngöôøi.
Gioáng ngöôøi Do Thaùi vaø Kitoâ Höõu, ngöôøi Hoài Giaùo cuõng nhaän thaáy nhaân vaät Abraham nhö laø moät moâ phaïm cuûa vieäc hoaøn toaøn thuaän phuïc caùc chæ thò cuûa Thieân Chuùa (Tuyeân Ngoân Nostra Aestate, ñoaïn 3). Theo göông Abraham, tín ñoà Hoài Giaùo coá gaéng ñaët Thieân Chuùa vaøo ñuùng vò trí cuûa Ngaøi trong ñôøi soáng cuûa hoï, nhö laø nguyeân thuûy, laø vò toân sö, laø vò höôùng ñaïo vaø laø cuøng ñích toái haäu cuûa taát caû moïi höõu theå (Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh phuï traùch Ñoái Thoaïi Lieân Toân, Söù Ñieäp göûi Ngöôøi Hoài Giaùo dòp keát Muøa Ramadan, 1417/1997). Tính chaát ñôn sô deã daäy vaø côûi môû cuûa con ngöôøi tröôùc yù muoán cuûa Thieân Chuùa aáy ñöôïc dòch ra thaønh moät thaùi ñoä caàu nguyeän noùi leân hieän traïng cuûa moãi ngöôøi tröôùc Ñaáng Hoùa Coâng.
Theo con ñöôøng do Abraham môû loái trong vieäc thuaän phuïc thieân yù, chuùng ta thaáy gioøng doõi cuûa oâng laø Ñöùc Thaùnh Trinh Nöõ Maria, Meï Chuùa Gieâsu, Vò cuõng ñöôïc ngöôøi Hoài Giaùo thieát tha keâu caàu, nhaát laø nôi vieäc ñaïo ñöùc thònh haønh cuûa hoï.
2 - Kitoâ höõu chuùng ta vui möøng nhaän thaáy chuùng ta coù nhöõng giaù trò toân giaùo gioáng Hoài Giaùo. Hoâm nay Toâi muoán laäp laïi nhöõng gì Toâi ñaõ noùi vôùi giôùi treû Hoài Giaùo maáy naêm tröôùc ñaây ôû Casablanca: "Chuùng ta tin töôûng cuøng moät vò Thieân Chuùa, vò Thieân Chuùa duy nhaát, vò Thieân Chuùa haèng soáng, vò Thieân Chuùa döïng neân theá gian vaø laøm cho taïo vaät cuûa mình ñaït ñeán möùc troïn haûo cuûa chuùng" (Insegnamenti, VIII/2, [1985], trang 497). Gia saûn nôi caùc baûn vaên maïc khaûi trong Thaùnh Kinh ñaõ nhaát trí noùi ñeán duy nhaát tính cuûa Thieân Chuùa. Chính Chuùa Gieâsu cuõng taùi xaùc nhaän ñieàu naøy, khi hôïp vôùi daân Yeán-Duyeân trong lôøi tuyeân xöng: "Chuùa laø Thieân Chuùa chuùng ta, laø Chuùa duy nhaát" (Mk.12:29; x. Dt.6:4-5). Duy nhaát tính naøy cuõng ñöôïc taùi xaùc nhaän nôi caùc lôøi chuùc tuïng phaùt xuaát töø loøng trí cuûa Thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ: "Toân kính vaø hieån vinh muoân ñôøi cho vò vua cuûa caùc theá heä, baát töû, voâ hình laø Thieân Chuùa duy nhaát. Amen" (1Tim.1:17).
Chuùng ta bieát raèng, theo aùnh saùng cuûa Maïc Khaûi ñöôïc toû baøy troïn veïn nôi Chuùa Kitoâ thì duy nhaát tính nhieäm maàu naøy khoâng theå naøo laïi bò thu heïp thaønh moät söï hieäp nhaát theo con soá. Maàu nhieäm Kitoâ Giaùo ñöa chuùng ta tôùi vieäc chieâm ngöôõng ba ngoâi vò Cha, Con vaø Thaùnh Thaàn trong moái hieäp nhaát thöïc söï cuûa Thieân Chuùa: moãi ngoâi coù baûn theå thaàn linh troïn veïn vaø baát phaân, song moãi ngoâi laïi khaùc bieät ôû moái lieân heä vôùi nhau.
3 - Moái lieân heä nôi Ba Ngoâi khoâng theå hoùa giaûi duy nhaát tính cuûa Thieân Chuùa, nhö Coâng Ñoàng Lateâranoâ Thöù Boán (1215) caét nghóa: "Moãi ngoâi vò laø moät thöïc taïi toái thöôïng, töùc laø moät baûn theå thaàn linh, moät yeáu tính hay baûn tính thaàn linh… khoâng phaùt sinh, khoâng ñöôïc sinh hay khoâng xuaát sinh" (DS 804). Tín lyù Kitoâ Giaùo veà Chuùa Ba Ngoâi ñöôïc caùc Coâng Ñoàng xaùc quyeát, döùt khoaùt phuû quyeát baát cöù hình thöùc "tam chuùa" hay "ña thaàn" naøo. Nhö theá, neáu chæ coù moät baûn theå thaàn linh duy nhaát, thì giöõa Kitoâ Giaùo vaø Hoài Giaùo coù moät söï töông ñoàng ñaùng chuù yù.
Tuy nhieân, söï töông ñoàng naøy khoâng ñöôïc laøm cho chuùng ta queân ñi caùi khaùc bieät giöõa hai toân giaùo. Chuùng ta bieát raèng, moái duy nhaát cuûa Thieân Chuùa ñöôïc bieåu loä nôi maàu nhieäm ba Ngoâi Vò thaàn linh. Thaät vaäy, bôûi laø Tình Yeâu (x. 1Jn.4:8), Thieân Chuùa bao giôø cuõng laø moät vò Cha hieán toaøn theå baûn thaân mình ra ôû vieäc sinh vò Con, vaø caû hai Cha Con hieäp nhaát trong moái hieäp thoâng yeâu thöông laø Chuùa Thaùnh Thaàn. Vieäc bieät phaân vaø töông nhaäp (perichoresis) nôi ba Ngoâi Vò thaàn linh naøy khoâng phaûi laø moät ñieàu gì ñoù ñöôïc theâm thaét vaøo moái hieäp nhaát cuûa caùc vò maø laø moät theå hieän saâu xa vaø ñaëc thuø nhaát cuûa söï vieäc.
Ñaøng khaùc, chuùng ta cuõng khoâng ñöôïc queân raèng, nieàm tin ñoäc thaàn coù Ba Ngoâi rieâng bieät cuûa Kitoâ Giaùo laø moät maàu nhieäm baát khaû thaáu ñoái vôùi trí khoân con ngöôøi laø taøi naêng daàu vaäy cuõng ñöôïc keâu goïi ñeå chaáp nhaän maïc khaûi veà baûn tính noäi taïi cuûa Thieân Chuùa (x. Saùch Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 237).
4 - Cuoäc ñoái thoaïi lieân toân mang laïi kieán thöùc hieåu bieát vaø caûm nhaän nhau saâu xa hôn laø moät daáu hy voïng caû theå (Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh phuï traùch Ñoái Thoaïi Lieân Toân, Söù Ñieäp göûi Ngöôøi Hoài Giaùo dòp keát Muøa Ramadan, 1418/1998). Caùc truyeàn thoáng Kitoâ Giaùo vaø Hoài Giaùo ñeàu coù moät lòch söû laâu ñôøi veà vieäc hoïc hoûi, veà suy tö trieát lyù vaø thaàn hoïc, veà vaên chöông vaø khoa hoïc, coøn löu daáu nôi caùc neàn vaên hoùa Ñoâng Taây. Vieäc toân thôø moät Thieân Chuùa duy nhaát, Ñaáng Hoùa Coâng cuûa taát caû moïi söï, khích leä chuùng ta hieåu bieát nhau hôn trong töông lai.
Nôi moät theá giôùi Thieân Chuùa ñang bò queân laõng moät caùch thaûm thöông hoâm nay ñaây, caùc ngöôøi Kitoâ Höõu vaø Hoài Giaùo ñöôïc keâu goïi hieäp nhaát trong tinh thaàn yeâu thöông ñeå baûo veä vaø luoân luoân ñeà cao phaåm vò con ngöôøi, caùc giaù trò luaân lyù vaø töï do. Cuoäc löõ haønh chung tieán veà vónh cöûu phaûi ñöôïc theå hieän nôi nguyeän caàu, chay tònh vaø baùc aùi, maø coøn nôi caû noã löïc chung trong vieäc xaây döïng hoøa bình vaø coâng chính, vieäc tieán boä con ngöôøi vaø vieäc baûo trì moâi sinh. Nhôø saùt caùnh böôùc ñi beân nhau treân con ñöôøng hoøa giaûi vaø nôi vieäc khieâm toán thuaän phuïc yù muoán thaàn linh ñeå döùt boû caùc hình thöùc baïo ñoäng nhö caùch thöùc giaûi quyeát nhöõng söï khaùc bieät nhau, hai toân giaùo seõ coù theå cho thaáy moät daáu hy voïng, toûa chieáu vaøo theá giôùi söï khoân ngoan vaø tình thöông cuûa moät vò Thieân Chuùa duy nhaát laø Ñaáng döïng neân vaø cai quaûn gia ñình nhaân loaïi.
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån dòch
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page