Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Daân toäc Yeán-Duyeân - nhö chuùng ta ñaõ ñeà caäp ñeán trong baøi giaùo lyù laàn vöøa roài - ñaõ caûm nghieäm ñöôïc Thieân Chuùa nhö laø moät ngöôøi cha. Nhö taát caû moïi daân toäc khaùc, hoï caûm thaáy nôi Ngaøi coù nhöõng caûm tình thaân phuï laø nhöõng gì ñöôïc phaûn aùnh töø caûm nghieäm cuûa moät ngöôøi cha traàn gian. Hoï nhaän thaáy nôi Thieân Chuùa coù moät thaùi ñoä phuï thaân chuyeân bieät nhö theá, nhaát laø vì hoï caên cöù vaøo nhöõng gì hoï bieát ñöôïc nôi chính taùc ñoäng cöùu ñoä ñaëc bieät cuûa Ngaøi (x. Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 238).
Theo quan ñieåm ñaàu tieân laø quan ñieåm döïa vaøo caûm nghieäm loaøi ngöôøi, daân toäc Yeán-Duyeân ñaõ nhaän ra vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa qua kyø coâng nôi vieäc taïo thaønh cuõng nhö nôi vieäc canh taân söï soáng. Pheùp laï xaåy ra nôi vieäc hình thaønh moät con treû trong loøng meï khoâng theå naøo hieåu noåi neáu khoâng coù söï can thieäp cuûa Thieân Chuùa, nhö taùc giaû Thaùnh Vònh nhaéc laïi: "Vì Chuùa ñaõ laøm neân taïng phuû cuûa toâi, Ngaøi ñaõ theâu deät neân toâi trong daï cuûa meï toâi" (Ps.139/138:13). Daân toäc Yeán-Duyeân cuõng coù theå thaáy Thieân Chuùa nhö laø moät ngöôøi cha, khi so saùnh Ngaøi vôùi caùc nhaân vaät naém troïng traùch chung, nhaát laø troïng traùch veà toân giaùo, ñöôïc daân coi nhö laø caùc vò laøm cha trong daân, chaúng haïn nhö caùc vò tö teá (x.Jgs.17:10; 18:19; Gn.45:8) hay nhö caùc vò tieân tri (x.2Kgs.2:12). Hôn nöõa, cuõng deã hieåu laø, vieäc xaõ hoäi Yeán-Duyeân ñoøi phaûi toân kính caùc ngöôøi laøm cha ñaõ coù theå daãn ngöôøi Do Thaùi ñeán choã thaáy Thieân Chuùa nhö laø moät ngöôøi cha khoâng hôn khoâng keùm. Thaät vaäy, leà luaät Moisen toû ra raát nghieâm khaéc vôùi thaønh phaàn con caùi khoâng bieát kính troïng meï cha, ñeán noãi ñaõ qui ñònh aùn töû cho nhöõng ai ñaùnh ñaäp hoaëc chæ caàn chöûi ruûa cha hay meï mình (Ex.21:15,17).
2 - Tuy nhieân, ngoaøi hình aûnh tieâu bieåu do caûm nghieäm loaøi ngöôøi gôïi leân aáy, moät hình aûnh ñaëc bieät hôn nöõa veà vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa nôi daân toäc Yeán-Duyeân coøn ñöôïc döïa vaøo caùc vieäc Thieân Chuùa ra tay cöùu vôùt hoï. Baèng vieäc cöùu hoï khoûi caûnh laøm toâi ôû Ai Caäp, Thieân Chuùa ñaõ keâu môøi daân toäc Yeán-Duyeân tham döï vaøo moái lieân heä öôùc theä vôùi Ngaøi, thaäm chí Ngaøi coøn coi hoï nhö laø ñöùa con tröôûng nam cuûa Ngaøi. Nhö theá Thieân Chuùa ñaõ toû ra cho thaáy Ngaøi laø moät ngöôøi cha moät caùch ñaëc bieät, nhö lôøi Ngaøi phaùn vôùi Moisen ñaõ cho thaáy roõ raøng nhö theá: "Ngöôi phaûi noùi vôùi Pharaon raèng 'Chuùa truyeàn nhö sau: Yeán-Duyeân laø tröôûng töû cuûa Ta'" (Ex.4:22). Vaøo giôø phuùt tuyeät voïng, daân toäc laøm con naøy cuûa Thieân Chuùa môùi coù theå keâu leân Cha treân trôøi cuûa mình baèng töôùc hieäu aân hueä aáy, ñeå Ngaøi laïi ra tay taùi dieãn pheùp laï Xuaát Ai Caäp: "OÂi Chuùa, xin haõy thöông ñeán ñaùm daân ñöôïc Chuùa nhaân danh mình maø keâu goïi hoï, thöông ñeán Yeán-Duyeân laø daân toäc Chuùa ñaõ coi nhö laø moät tröôûng töû cuûa Chuùa" (Sir.36:11). Vì tình traïng naøy, daân toäc Yeán-Duyeân buoäc phaûi giöõ moät thöù leà luaät laøm hoï taùch bieät khoûi caùc daân toäc khaùc laø thaønh phaàn hoï phaûi minh chöùng cho vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa maø hoï ñöôïc hoan höôûng moät caùch ñaëc bieät. Saùch Nhò Luaät ñaõ nhaán maïnh ñeán ñieàu naøy, moät ñieàu coù lieân quan tôùi nhöõng gì Giao Öôùc ñoøi hoûi phaûi daán thaân: "Caùc ngöôøi laø con caùi cuûa Chuùa, Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôøi… Vì caùc ngöôøi laø moät daân toäc thaùnh thieän ñoái vôùi Chuùa, Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôøi, vaø vì Chuùa ñaõ choïn caùc ngöôøi ñeå laøm daân rieâng cuûa Ngaøi trong soá taát caû moïi daân toäc khaùc treân maët ñaát naøy" (Dt.14:1f).
Qua vieäc khoâng tuaân giöõ leà luaät Thieân Chuùa, Yeán-Duyeân ñaõ soáng ngöôïc laïi vôùi tình traïng laøm con cuûa mình, ñaùng bò Ngöôøi Cha ôû treân trôøi cuûa hoï khieån traùch: "Caùc ngöôøi ñaõ khoâng coøn nhôù gì ñeán Ñaù Taûng ñaõ sinh caùc ngöôøi vaøo ñôøi, vaø caùc ngöôøi ñaõ laõng queân Thieân Chuùa laø Ñaáng ñaõ sinh ra caùc ngöôøi". Tình traïng laøm con naøy bao goàm taát caû moïi ngöôøi trong daân toäc Yeán-Duyeân, nhöng noù ñöôïc aùp duïng ñaëc bieät cho gioøng doõi vaø vò thöøa keá cuûa Ñavít, nhö lôøi tieân tri quùa quen thuoäc cuûa Nathan ñaõ noùi leân lôøi cuûa Thieân Chuùa: "Ta seõ laø cha cuûa noù vaø noù seõ laø con cuûa Ta" (2Sam 7:14; 1Chr.17:13). Caên cöù vaøo lôøi tieân tri naøy, truyeàn thoáng thieân sai ñaõ gaùn vai troø con caùi thaàn linh cho Ñöùc Kitoâ: "Con laø con cuûa Cha, hoâm nay Cha ñaõ sinh ra Con" (Ps.2:7; x.110/109:3).
3 - Vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa theo quan ñieåm cuûa daân toäc Yeán-Duyeân ñöôïc ñaùnh daáu baèng moät tình yeâu tha thieát, lieân læ vaø caûm thöông. Baát chaáp nhöõng baát trung cuûa daân toäc naøy, cuøng vôùi caùc ngaêm doïa tröøng phaït theo ñoù, Thieân Chuùa vaãn toû ra cho thaáy Ngaøi khoâng theå naøo ruùt laïi tình yeâu cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaõ dieãn ñaït tình yeâu cuûa Ngaøi ôû choã heát söùc eâm aùi, thaäm chí coù luùc Ngaøi coøn phaûi khoùc than vieäc thieáu ñaùp öùng cuûa con caùi mình nöõa: "Chính Ta laø Ñaáng ñaõ daïy cho Ephraim böôùc ñi, Ta ñaõ aüm chuùng leân trong caùnh tay cuûa Ta; theá nhöng chuùng khoâng nhaän bieát laø Ta ñaõ chöõa laønh cho chuùng. Ta ñaõ daãn daét chuùng baèng sôïi xoùt thöông, baèng giaây tình aùi; Ta ñaõ chaêm lo cho chuùng nhö ngöôøi ta oâm aüm ñöùa con nhoû cuûa hoï vaøo loøng, roài Ta ñaõ cuùi xuoáng treân hoï vaø döôõng nuoâi hoï… Laøm sao Ta coù theå ruoàng boû caùc ngöôi cho ñaønh, Ephraim ôi! Laøm sao Ta coù theå trao noäp caùc ngöôi cho ñöôïc, Yeán-Duyeân hôõi?… Ruoät gan Ta raïo röïc, loøng thöông cuûa Ta caøng theâm noàng aám vaø thieát tha" (Hos.11:3f, 8; Jer.31:20).
Ngay caû vieäc söûa trò cuõng trôû neân moät dieãn ñaït cho moái tình yeâu öu ñaõi naøy, nhö Saùch Caùch Ngoân ñaõ cho bieát: "Hôõi con, ñöøng coi thöôøng vieäc huaán luyeän cuûa Chuùa hay nhaøm chaùn vieäc söûa trò cuûa Ngaøi, vì Chuùa söûa trò keû Ngaøi yeâu, nhö moät ngöôøi cha ñoái xöû vôùi ñöùa con mình yeâu daáu" (Prv.3:11-12).
4 - Vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa nhö theá, moät vai troø laøm cha cuõng raát "con ngöôøi" ñöôïc theå hieän qua caùc hình thöùc dieãn ñaït cuûa mình, bao goàm taát caû moïi ñaëc tính thöôøng ñöôïc gaùn cho tình yeâu cuûa moät ngöôøi meï. Maëc duø hoïa hieám, caùc hình aûnh trong Cöïu Öôùc saùnh ví Thieân Chuùa vôùi moät ngöôøi meï cuõng coù taàm voùc raát laø quan troïng. Chaúng haïn nhö chuùng ta ñoïc thaáy trong Saùch Isaia: "Sion noùi: 'Chuùa ñaõ boû rôi toâi, Chuùa cuûa toâi ñaõ laõng queân toâi roài'. 'Laøm sao laïi coù ngöôøi ñaøn baø queân ñöôïc ñöùa con maêng söõa cuûa mình, ñeán noãi baø khoâng bieát thöông ñeán ñöùa con do loøng baø sinh ra ñöôïc chöù?’ Cho duø chuyeän naøy coù xaåy ra ñi nöõa thì Ta cuõng chaúng bao giôø queân ñöôïc ngöôi ñaâu" (Is.49:14-15). Coøn nöõa: "Nhö ñöùa nhoû ñöôïc meï uûi an theá naøo thì Ta cuõng seõ an uûi caùc ngöôøi nhö vaäy" (Is.66:13).
Nhö theá, thaùi ñoä cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi daân toäc Yeán-Duyeân cuõng coù nhöõng ñaëc tính maãu thaân, nhöõng ñaëc tính noùi leân nieàm eâm aùi vaø noãi caûm thoâng (x. Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 239). Tình yeâu naøy Thieân Chuùa ñaõ ñoå xuoáng treân daân cuûa Ngaøi doài daøo ñeán noãi laøm cho Toâbia cha phaûi thoát leân: "OÂi con caùi Yeán-Duyeân, haõy nhaän bieát Thieân Chuùa tröôùc maët caùc daân nöôùc; vì Ngaøi ñaõ phaân taùn chuùng ta ôû giöõa hoï. Haõy laøm cho söï cao caû cuûa Ngaøi ñöôïc hoï nhaän bieát, vaø haõy toân vinh Ngaøi tröôùc maét taát caû moïi sinh linh; vì Ngaøi laø Chuùa vaø laø Thieân Chuùa, Ngaøi laø Cha muoân thuôû cuûa chuùng ta" (Tob.13:3-4).
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page