Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
"Lôøi ñaõ hoaù thaønh nhuïc theå vaø ôû giöõa chuùng ta" (Jn.1:14). Thaùnh Kyù Gioan ñaõ dieãn ñaït bieán coá Nhaäp Theå baèng caâu phaùt bieåu maõnh lieät vaø toùm goïn naøy. Thaùnh kyù vöøa môùi noùi veà Lôøi, baèng vieäc chieâm ngöôõng söï hieän höõu vónh haèng cuûa Ngöôøi vaø baèng vieäc dieån taû söï hieän höõu vónh haèng naøy cuûa Ngöôøi vôùi nhöõng lôøi quaù quen thuoäc: "Töø ban ñaàu ñaõ coù Lôøi" (Jn.1:1). Khi lieân keát vónh cöûu vôùi thôøi gian, quan ñieåm Gioan Thaùnh Kyù naøy cuõng bao haøm cuoäc haønh trình maàu nhieäm cuûa Ñöùc Kitoâ trong lòch söû coù tröôùc Ngöôøi.
Söï hieän dieän cuûa Ngöôøi nôi theá giôùi cuûa chuùng ta ñaõ baét ñaàu ñöôïc loan baùo laâu ñôøi tröôùc vieäc Nhaäp Theå. Lôøi ñaõ hieän dieän, moät caùch naøo ñoù, nôi lòch söû nhaân loaïi ngay töø ban ñaàu. Qua Thaàn Linh, Ngöôøi ñaõ söûa soaïn cho vieäc Ngöôøi ñeán nhö Ñaáng Cöùu Theá, baèng caùch kín ñaùo höôùng loøng trí con ngöôøi veà vieäc nuoâi döôõng moät nieàm mong ñôïi trong hy voïng. Nhöõng daáu veát cuûa moät nieàm hy voïng giaûi thoaùt ñöôïc töông ngoä nôi caùc vaên hoaù vaø truyeàn thoáng toân giaùo khaùc nhau.
2 - Theá nhöng, Ñöùc Kitoâ hieän dieän nhaát laø nôi lòch söû cuûa daân toäc Yeán-Duyeân (Israel), daân toäc cuûa Giao Öôùc. Lòch söû naøy ñöôïc ghi daáu ñaëc bieät baèng moät nieàm mong ñôïi Ñaáng Thieân Sai, moät ñöùc vua lyù töôûng, ñöôïc Thieân Chuùa thaùnh hieán, Ñaáng seõ hoaøn taát lôøi Chuùa höùa. Cuoäc höôùng troâng naøy caøng ngaøy caøng saùng toû hôn thì Ñöùc Kitoâ caøng hieän toû chaân dung cuûa moät Ñaáng Thieân Sai nhö ñaõ höùa vaø haèng troâng ñôïi, cuøng nhöõng daáu hieäu khoå ñau cay ñaéng chaäp chôøn treân moät caùi cheát döõ doäi (x.Is.53:8). Thaät vaäy, moät hình aûnh veà vò thieân sai ñöôïc caáu taïo vöõng maïnh bôûi moät soá ngöôøi Do Thaùi mong ñôïi moät nhaø giaûi phoùng chính trò mang laïi cho ñaát nöôùc moät neàn töï chuû vaø an sinh vaät chaát ñaõ bò khuûng hoaûng naëng neà khi nhöõng lôøi tieân tri theo lòch söû ñöôïc hoaøn taát nôi caùi baát haïnh cuûa thaäp giaù.
3 - Trong cuoäc soáng traàn gian cuûa mình, Chuùa Gieâsu chöùng toû moät caùch roõ raøng raèng vieäc Ngöôøi nhaän thöùc ñöôïc Ngöôøi laø cöù ñieåm cho lòch söû cuûa daân Ngöôøi. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi phieàn traùch Ngöôøi vì Ngöôøi cho mình cao troïng hôn Abraham khi Ngöôøi höùa cho ai giöõ lôøi Ngöôøi thì ñöôïc soáng ñôøi ñôøi (x.Jn.8:51), Ngöôøi ñaõ traû lôøi: "Abraham cha oâng cuûa quùi vò ñaõ haân hoan vì ñöôïc thaáy ngaøy cuûa Toâi; oâng ñaõ thaáy noù vaø vui möøng" (Jn.8:56). Abraham ñöôïc qui höôùng veà vieäc Ñöùc Kitoâ ñeán laø nhö theá. Theo yù ñònh thaàn linh, nieàm vui möøng cuûa Abraham trong vieäc haï sinh cuûa Isaac cuõng nhö trong vieäc taùi sinh sau cuoäc hieán teá cuûa Isaac laø moät nieàm vui lieân quan ñeán vò thieân sai: noù loan baùo vaø aùm chæ nieàm vui tuyeät vôøi maø Ñaáng Cöùu Theá seõ hieán ban.
4 - Nhöõng hình aûnh noåi baät khaùc nôi daân toäc Do Thaùi chieáu toaû troïn veïn yù nghóa cuûa mình trong aùnh saùng veà Ñöùc Kitoâ. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa Giacoùp, nhö chuùng ta thaáy trong Phuùc AÂm ñoaïn veà cuoäc gaëp gôõ giöõa Chuùa Gieâsu vôùi ngöôøi phuï nöõ Samaritanoâ. Caùi gieáng maø vò toå phuï xa xöa ñaõ ñeå laïi cho con chaùu ñaõ trôû neân, theo lôøi cuûa Chuùa Kitoâ, moät aùm chæ veà nöôùc maø Ngöôøi seõ ban, nöôùc Thaùnh Linh voït leân söï soáng ñôøi ñôøi (x.Jn.4:14).
Moisen cuõng loan baùo moät vaøi phöông dieän caên baûn veà söù vuï cuûa Ñöùc Kitoâ. Laø moät nhaø giaûi thoaùt daân chuùng khoûi caûnh laøm toâi beân Ai Caäp, oâng baùo tröôùc moät caùch töôïng tröng cuoäc xuaát haønh thöïc söï cuûa Taân Öôùc ñöôïc thieát laäp bôûi maàu nhieäm vöôït qua. Laø moät nhaø laäp luaät cuûa Cöïu Öôùc, oâng laø tieàn thaân cho Chuùa Gieâsu, Ñaáng ban boá caùc Moái Phuùc Thaät cuûa Phuùc AÂm vaø cuõng laø Ñaáng daãn daét caùc tín höõu baèng moät leà luaät noäi taâm cuûa Thaàn Linh. Ngay caû Manna maø Moisen ban cho daân chuùng ñoùi cöïc cuõng laø moät aùm chæ caàn coù veà moùn quaø taëng cuoái cuøng. "Thaät theá, thaät theá, Toâi noùi cho quùi vò hay, khoâng phaûi Moisen ñaõ ban cho quùi vò baùnh töø trôøi; Cha Toâi ban cho quùi vò baùnh thaät bôûi trôøi. Vì baùnh cuûa Thieân Chuùa laø baùnh töø trôøi xuoáng ban söï soáng cho theá gian" (Jn.6:32,33). Thaùnh Theå ñaõ laøm troïn yù nghóa saâu nhieäm nôi moùn quaø manna. Chuùa Kitoâ toû ra mình thöïc söï vaø hoaøn toaøn ñeå laøm troïn ñieàu ñaõ ñöôïc tieân baùo moät caùch töôïng tröng trong Cöïu Öôùc laø nhö theá.
Nhöõng taùc haønh khaùc cuûa Moisen cuõng coù moät giaù trò loan baùo: ñeå laøm cho daân giaõn khaùt trong sa maïc, oâng ñaõ khieán cho nöôùc chaûy ra töø taûng ñaù. Vaøo dòp "leã Leàu Taïm", Chuùa Gieâsu höùa laøm giaõn côn khaùt taâm linh cuûa nhaân loaïi: "Neáu ai khaùt, haõy ñeán cuøng Toâi maø uoáng. Ai laø ngöôøi tin vaøo Toâi, nhö Thaùnh Kinh noùi: "Töø loøng hoï seõ chaûy nhöõng gioøng soâng cuûa nöôùc söï soáng" (Jn.7:37-38). Vieäc tuoân chaûy traøn lan Chuùa Thaùnh Linh ñöôïc Chuùa Gieâsu loan baùo baèng hình aûnh nhöõng gioøng soâng chaûy nöôùc söï soáng ñöôïc aùm chæ nôi gioøng nöôùc cuûa Moisen. Noùi ñeán bieán coá lieân quan ñeán vò thieân sai naøy, thaùnh Phaoloâ cuõng nhaán maïnh ñeán qui chieáu maàu nhieäm veà Chuùa Kitoâ: "Taát caû ñaõ uoáng cuøng moät thöù nöôùc sieâu nhieân. Vì hoï ñaõ uoáng töø moät Taûng Ñaù sieâu nhieân ñaõ theo hoï, vaø Taûng Ñaù naøy laø Chuùa Kitoâ" (1Cor.10:4).
Cuøng vôùi Abraham, Giacoùp vaø Moisen, Ñavít cuõng qui chieáu veà Ñöùc Kitoâ. OÂng bieát raèng Ñaáng Thieân Sai seõ phaùt xuaát töø oâng vaø dieãn taû hình aûnh lyù töôûng cuûa Ngöôøi. Chuùa Kitoâ laøm cho hình aûnh naøy neân troïn ôû moät taàm möùc sieâu vieät, xaùc nhaän raèng chính Ñavít ñang aùm chæ moät caùch maàu nhieäm veà quyeàn bính cuûa Ngöôøi trong Thaùnh Vònh 110, khi oâng goïi Ñaáng Thieân Sai laø "Chuùa cuûa toâi" (x.Mt.22:45; par).
Töø lòch söû Cöïu Öôùc hieän leân moät soá nhöõng ñaëc tính rieâng bieät cuûa dung nhan Chuùa Kitoâ hieän leân, moät chaân dung ñöôïc "phaùc hoaï", moät caùch naøo ñoù, nôi nhöõng ñaëc tính cuûa nhöõng nhaân vaät ñoùng vai laøm tieàn thaân cho Ngöôøi.
5 - Chuùa Kitoâ khoâng nhöõng hieän dieän nôi nhöõng tieàn thaân naøy, maø coøn nôi caû nhöõng baûn vaên tieân tri cuûa Cöïu Öôùc, nhöõng baûn vaên dieãn taû vieäc Ngöôøi ñeán cuõng nhö coâng cuoäc cöùu theá cuûa Ngöôøi.
Ngöôøi ñöôïc tieân baùo caùch ñaëc bieät nôi nhaân vaät cuûa "gioøng doõi" maàu nhieäm maø saùch Khôûi Nguyeân noùi ñeán trong ñoaïn veà nguyeân toäi, khi nhaán maïnh ñeán cuoäc chieán thaéng cuûa Ngöôøi trong cuoäc ñaáu tranh vôùi keû thuø cuûa nhaân loaïi. Lôøi tieân baùo thaàn linh naøy höùa vôùi con ngöôøi bò loâi vaøo con ñöôøng gian aùc vieäc moät con ngöôøi khaùc seõ ñeán laø gioøng doõi cuûa ngöôøi nöõ, Ñaáng seõ ñaïp daäp ñaàu con raén (Gn.3:15).
Nhöõng baøi tri thô veà Ngöôøi Toâi Tôù Ñau Thöông (Is.42:1-4; 49:1-6; 52:13-53:12) hieän leân tröôùc maét chuùng ta moät nhaø giaûi phoùng, moät nhaân vaät baét ñaàu toû hieän dung nhan cuûa Ñöùc Kitoâ trong yù nghóa hoaøn toaøn luaân lyù. Ñoù laø dung nhan cuûa moät con ngöôøi dieãn xuaát phaåm vò thieân sai cuûa mình trong thaân phaän thaáp heøn cuûa ngöôøi toâi tôù. Nhaân vaät naøy töï hieán mình hy sinh ñeå giaûi thoaùt nhaân loaïi khoûi aùp löïc cuûa toäi loãi. Vò naøy taùc haønh moät caùch ñaùng khaâm phuïc nôi nhöõng ñau khoå theå lyù nhaát laø luaân lyù cuûa mình, khi chòu ñöïng nhöõng baát coâng moät caùch bao dung. Vò naøy laõnh nhaän moät söï soáng môùi vaø chieám ñaït ñöôïc moät ôn cöùu ñoä phoå quaùt laøm hoa traùi hy hieán cuûa mình.
Vieäc laøm cao quùi cuûa nhaân vaät naøy seõ ñöôïc gaëp thaáy nôi Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi, Ñaáng maø nhaân tính cuûa Ngöôøi ñaït ñeán moät möùc ñoä sieâu vöôït nôi maàu nhieäm Thaùnh Giaù.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page