Trong vieäc söûa soaïn cho Cuoäc Long Troïng Möøng Kyû Nieäm Naêm 2000 thì naêm nay laø naêm ñaëc bieät daønh cho Chuùa Thaùnh Thaàn. Tieáp tuïc con ñöôøng ñaõ ñöôïc phaùc hoïa cho caû Giaùo Hoäi, vaø sau khi keát thuùc ñeà taøi veà Chuùa Kitoâ, hoâm nay chuùng ta baét ñaàu baøi suy nieäm veà Vò "laø Chuùa vaø Ñaáng ban söï soáng". Toâi ñaõ noùi raát nhieàu veà Ngoâi Thöù Ba trong Ba Ngoâi Thieân Chuùa vaøo nhieàu dòp khaùc nhau. Toâi ñaëc bieät muoán noùi ñeán Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem vaø giaùo lyù veà Kinh Tin Kính (phaàn veà Chuùa Thaùnh Thaàn). Vieãn töôïng gaàn ñeán cuûa Cuoäc Möøng Kyû Nieäm laïi hieán cho Toâi moät dòp nöõa ñeå suy nieäm veà Chuùa Thaùnh Thaàn, ñeå xeùt laïi, vôùi moät taám loøng suøng baùi, taùc ñoäng cuûa Ngaøi trong gioøng thôøi gian vaø lòch söû.
2 - Thaät vaäy, vieäc suy tö naøy khoâng phaûi laø deã, neáu chính Thaàn Linh khoâng ñeán trôï giuùp noãi yeáu heøn cuûa chuùng ta (x.Rm.8:26). Ñuùng theá, laøm sao chuùng ta coù theå nhaän ra vieäc hieän dieän cuûa Thaàn Linh Thieân Chuùa trong lòch söû? Chuùng ta chæ coù theå traû lôøi vaán naïn naøy baèng vieäc quay veà vôùi Thaùnh Kinh, moät cuoán saùch ñöôïc soi ñoäng bôûi Ñaáng An UÛi, laø nôi chuùng ta thaáy taùc ñoäng vaø baûn vò cuûa Ngaøi daàn daàn ñöôc toû ra. Caùc Saùch Thaùnh, baèng moät caùch naøo ñoù, dieãn ñaït cho chuùng ta thaáy "ngoân töø" cuûa Thaàn Linh, "kieåu caùch" cuûa Thaàn Linh vaø "luaän ñieäu" cuûa Thaàn Linh. Chuùng ta cuõng coù theå phoùng taàm maét xuyeân qua nhöõng lôùp nhaän xeùt thuaàn tuùy beà ngoaøi trong vieäc giaûi thích thöïc taïi maø Ngaøi taùc haønh, ñeå nhaän ra nhöõng daáu veát Ngaøi hieän dieän sau nhöõng söï vaät vaø söï vieäc. Chính Saùch Thaùnh, baét ñaàu baèng Cöïu Öôùc, ñaõ giuùp chuùng ta hieåu ñöôïc raèng khoâng coù gì laø toát laønh, chaân thöïc vaø thaùnh haûo treân theá gian naøy coù theå nhaän thaáy maø laïi khoâng lieân quan ñeán Thaàn Linh Thieân Chuùa.
3 - Vieäc qui chieáu kín ñaùo ñaàu tieân aùm chæ Thaàn Linh ñöôïc thaáy nôi nhöõng haøng chöõ ñaàu tieân cuûa Thaùnh Kinh, nôi baûn thaùnh ca chuùc tuïng Thieân Chuùa Hoùa Coâng, khai môû cho Saùch Khôûi Nguyeân: "Thaàn Linh Thieân Chuùa baáy giôø ñang di ñoäng treân caùc maët nöôùc" (Gn.1:2). ÔÛ ñaây, töø ngöõ Do Thaùi ruach ñöôïc duøng thay cho "thaàn linh", coù nghóa laø "hôi thôû" vaø coù theå hieåu veà gioù hay hôi thôû. Nhö chuùng ta ñaõ bieát, ñoaïn vaên naøy thuoäc veà baûn "goác tö teá" mang nieân hieäu töø thôøi löu ñaày Babylon (theá kyû 6 BC), thôøi ñieåm maø ñöùc tin nôi daân Yeán Duyeân ñaõ thaät söï chaáp nhaän yù nieäm ñoäc thaàn veà Thieân Chuùa. Khi daân Yeán Duyeân nhaän ra quyeàn naêng saùng taïo cuûa moät Thieân Chuùa duy nhaát nhôø aùnh saùng Maïc Khaûi, hoï nhaän thaáy raèng Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng vuõ truï baèng quyeàn naêng cuûa Lôøi Ngaøi. Vai troø cuûa Thaàn Linh ñöôïc theå hieän coù lieân heä vôùi Lôøi Chuùa. Nhaän xeùt naøy coøn ñöôïc saùng toû baèng chính vieäc phaân taùch ngoân ngöõ, khi lieân keát chöõ lôøi vôùi hôi thôû cuûa moâi mieäng: "Bôûi lôøi Chuùa maø caùc taàng trôøi ñöôïc taïo döïng, vaø moïi cô nguõ cuûa chuùng laø do hôi thôû (ruach) töø mieäng Ngaøi" (Ps.33/32:6). Hôi thôû soáng ñoäng vaø ban söï soáng cuûa Thieân Chuùa khoâng chæ giôùi haïn ôû giaây phuùt khôûi nguyeân cuûa vieäc taïo döïng, maø coøn tieáp tuïc giöõ cho taát caû moïi taïo vaät ñöôïc hieän höõu cuøng ban söï soáng cho noù, baèng caùch lieân læ canh taân noù nöõa: "Khi Ngaøi göûi Thaàn Linh tôùi thì chuùng ñöôïc taïo thaønh; vaø Ngaøi canh taân boä maët traùi ñaát" (Ps 104/103:30).
4 - Ñaëc tính nguyeân tuyeàn nhaát cuûa maïc khaûi thaùnh kinh laø ñaõ coâng nhaän lòch söû nhö moät laõnh giôùi thuaän tieän cho hoaït ñoäng cuûa Thaàn Linh Thieân Chuùa. Trong khoaûng 100 ñoaïn Cöïu Öôùc, hình aûnh ruach YHWH noùi leân vieäc Thaàn Linh Chuùa höôùng daãn daân Ngaøi, nhaát laø ôû vaøo nhöõng khuùc quanh trong cuoäc haønh trình cuûa hoï. Bôûi theá, trong thôøi caùc quan aùn, Thieân Chuùa ñaõ sai Thaàn Linh cuûa mình ñeán vôùi nhöõng con ngöôøi moûng doøn vaø ñaõ laøm hoï thay ñoåi thaønh nhöõng nhaø laõnh ñaïo coù hoàn ñaày nhieät löïc thaàn linh; ñaây laø tröôøng hôïp ñaõ xaåy ra nôi Gideon, nôi Jephthah vaø ñaëc bieät nôi Samson (x.Jgs.6:34;11:29;13:25;14:6,19).
Khi tôùi thôøi quaân chuû döôùi trieàu ñaïi Ñavít, quyeàn löïc thaàn linh naøy, moät quyeàn löïc maø cho tôùi baáy giôø vaãn coøn ñöôïc toû hieän moät caùch khoâng ngôø vaø raûi raùc ñoù ñaây, ñaõ ñöôïc vöõng ñònh. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc thaáy roõ nôi vieäc thaùnh hieán Ñavít laøm vua, moät vieäc ñaõ ñöôïc Saùch Thaùnh vieát laø: "Thaàn Linh cuûa Chuùa ñeán moät caùch maõnh lieät treân Ñavít töø ngaøy ñoù trôû ñi" (1Sam.16:13).
Trong thôøi gian löu ñaày taïi Babylon vaø sau ñoù, toaøn theå lòch söû cuûa daân Yeán Duyeân ñöôïc ñoïc laïi nhö laø moät cuoäc ñoái thoaïi daøi giöõa Thieân Chuùa vaø daân ñöôïc tuyeån choïn "bôûi Thaàn Linh cuûa Ngaøi qua caùc vò tieân tri tröôùc kia" (Zec.7:12). Tieân tri Eâzeâkieân ñaõ caét nghóa moái lieân heä giöõa Thaàn Linh vaø lôøi tieân tri khi vieát, nhö "Thaàn Linh Chuùa xuoáng treân toâi, vaø Ngaøi ñaõ phaùn cuøng toâi, 'Haõy noùi, Chuùa phaùn theá...'" (Ez.11:5).
Theá nhöng, thò kieán tieân tri, tröôùc heát, laø höôùng veà thôøi ñieåm aân hueä trong töông lai, khi maø caùc lôøi höùa seõ ñöôïc hoaøn taát döôùi daáu hieäu cuûa ruach thaàn linh. Tieân tri Isaia ñaõ noùi tröôùc veà vieäc haï sinh cuûa moät ngöôøi mieâu dueä ñöôïc "Thaàn Linh Chuùa seõ ôû treân... thaàn trí khoân ngoan vaø thaâm hieåu, thaàn trí huaán duï vaø maõnh löïc, thaàn trí minh luaän vaø kính sôï Chuùa" (Is.11:2-3). "Ñoaïn vaên naøy", nhö Toâi vieát trong Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, "quan troïng ñoái vôùi toaøn boä thaùnh linh hoïc cuûa Cöïu Öôùc, vì noù taïo neân moät thöù baéc caàu giöõa quan nieäm 'thaàn trí' theo thaùnh kinh, thöôøng ñöôïc hieåu nhö laø moät 'hôi gioù soáng ñoäng', vôùi 'Thaàn Linh' nhö laø moät ngoâi vò vaø laø moät taëng aân, moät taëng aân daønh cho con ngöôøi. Ñaáng Thieân Sai cuûa gioøng doõi Ñavít ("töø goác Jesseâ") chính laø con ngöôøi ñoù, con ngöôøi ñöôïc Thaàn Linh 'seõ ôû treân'" (ñoaïn 15).
5 - Coù hai daáu veát lieân quan ñeán baûn vò nhieäm maàu cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn coù theå thaáy ñöôïc trong Cöïu Öôùc, cuõng laø caùc daáu veát sau ñoù ñaõ ñöôïc maïc khaûi Taân Öôùc xaùc nhaän moät caùch saâu roäng hôn.
Daáu veát thöù nhaát laø sieâu vieät tính tuyeät ñoái cuûa Thaàn Linh, Ñaáng bôûi theá ñöôïc goïi laø "thaùnh" (Is.63:10,11; Ps.51/50:13). Thaàn Linh Thieân Chuùa laø "thaàn linh" trong moïi khía caïnh. Ngaøi khoâng phaûi laø moät thöïc taïi maø con ngöôøi coù theå laáy söùc mình maø chieám ñöôïc, song laø moät taëng aân bôûi trôøi: chæ coù theå khaån caàu vaø nhaän laõnh Ngaøi maø thoâi. Tuyeät ñoái "khaùc" vôùi nhöõng gì lieân quan ñeán con ngöôøi, Thaàn Linh ñöôïc truyeàn ñaït hoaøn toaøn nhöng khoâng cho nhöõng ai ñöôïc keâu goïi ñeå coäng taùc vôùi Ngaøi trong lòch söû ôn cöùu chuoäc. Vaø khi nhieät löïc thaàn linh naøy gaëp ñöôïc moät söï chaáp nhaän khieâm cung vaø saün loøng, thì con ngöôøi seõ ñöôïc töôùc loät khoûi tính vò kyû cuûa mình, vaø ñöôïc thoaùt khoûi caùc lo aâu sôï haõi cuûa mình; chaân lyù vaø tình yeâu, töï do vaø hoøa bình seõ trieån nôû treân theá giôùi.
Moät daáu veát khaùc cuûa Thaàn Linh Thieân Chuùa laø quyeàn löïc naêng ñoäng maø Ngaøi toû ra khi can thieäp vaøo lòch söû. Hình aûnh thaùnh kinh veà Thaàn Linh coù nhieàu luùc ñaõ gaëp nguy hieåm bôûi nhöõng yù nieäm gaén lieàn vôùi caùc thöù vaên hoùa, chaúng haïn, yù nieäm veà "thaàn linh" nhö laø moät ñieàu gì ñoù choùng taøn phai, baát ñoäng vaø lì lôïm. Theá nhöng, yù nieäm thaùnh kinh veà ruach, ñaõ cho thaáy ruach laø moät nhieät löïc chuû ñoäng, maõnh lieät vaø baát khaû khaùng: Thaàn Linh Chuùa, nhö chuùng ta ñoïc trong saùch Tieân Tri Isaia, "nhö moät gioøng suoái chaûy" (30:28). Theá neân, moät khi Thieân Chuùa Cha ñaõ ra tay can thieäp baèng Thaàn Linh cuûa mình thì tình traïng hoãn mang (tröôùc khi taïo döïng) ñöôïc bieán thaønh vuõ truï, theá giôùi ñöôïc sinh toàn vaø laøm cho lòch söû chuyeån mình.