Nhìn ñeán muïc tieâu chính yeáu cuûa Cuoäc Möøng Kyû Nieäm, ñoù laø "vieäc kieân cöôøng ñöùc tin cuõng nhö kieân cöôøng chöùng taù cuûa Kitoâ höõu" (Toâng Thö Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán, ñoaïn 42), thì sau khi löôïc qua ôû caùc baøi giaùo lyù tröôùc veà nhöõng ñaëc tính cuûa ôn cöùu ñoä Chuùa Kitoâ hieán ban, hoâm nay chuùng ta taïm döøng laïi ñeå suy tö veà nieàm tin maø Ngöôøi mong ñôïi nôi chuùng ta.
"Phaûi laáy ñöùc tin maø vaâng phuïc Thieân Chuùa laø Ñaáng maïc khaûi mình ra" (ñoaïn 5), Hieán Cheá Dei Verbum (veà Maïc Khaûi Thaàn Linh) daïy. Thieân Chuùa ñaõ maïc khaûi mình ra trong Cöïu Öôùc, ñoøi daân maø Ngaøi tuyeån choïn moät ñaùp öùng ñöùc tin saâu xa. Vaøo thôøi ñieåm vieân troïn, ñöùc tin naøy ñöôïc keâu goïi canh taân vaø taêng theâm ñeå ñaùp öùng vôùi maïc khaûi cuûa Con Thieân Chuùa nhaäp theå. Chuùa Gieâsu ñaõ roõ raøng ñoøi hoûi ñöùc tin naøy khi Ngöôøi noùi vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi trong Böõa Tieäc Ly: "Caùc con haõy tin vaøo Thieân Chuùa, cuõng nhö tin vaøo Thaøy" (Jn.14:1).
2 - Chuùa Gieâsu ñaõ xin nhoùm 12 Toâng Ñoà tuyeân xöng ñöùc tin cuûa caùc vò nôi baûn thaân Ngöôøi. ÔÛ Ceâsareâ Philippi, sau khi hoûi caùc moân ñeä veà yù nghó cuûa daân chuùng veà thaân phaän cuûa mình, Ngöôøi ñaët vaán ñeà: "Theá nhöng caùc con noùi Thaøy laø ai?" (Mt.16:15). Simon Pheâroâ ñaõ traû lôøi: "Thaøy laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa haèng soáng" (16:16).
Chuùa Gieâsu lieàn xaùc nhaän giaù trò cuûa vieäc tuyeân xöng ñöùc tin naøy, khi nhaán maïnh ñeán khía caïnh noù khoâng chæ bôûi tö töôûng con ngöôøi maø coøn ñöôïc trôøi cao soi ñoäng nöõa: "Phuùc cho con, hôõi Simon Bar-Jona! Vì khoâng phaûi huyeát nhuïc ñaõ toû cho ñieàu naøy, maø laø Cha Thaøy, Ñaáng ôû treân trôøi" (Mt.16:17). Nhöõng lôøi phaùt bieåu naøy, theo cung gioïng maïnh meõ cuûa ngoân ngöõ Semitic (thöù ngoân ngöõ bao goàm caû Do Thaùi vaø AÛ Raäp), noùi leân moät maïc khaûi toaøn dieän, tuyeät ñoái vaø toái thöôïng: moät maïc khaûi lieân quan ñeán baûn thaân cuûa Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa.
Vieäc thaùnh Pheâroâ tuyeân xöng ñöùc tin seõ luoân maõi laø moät dieãn ñaït döùt khoaùt veà thaân phaän cuûa Ñöùc Kitoâ. Thaùnh kyù Marcoâ cuõng söû duïng cuøng moät dieãn ñaït naøy ñeå môû ñaàu Phuùc AÂm cuûa mình (x.Mk.1:1) vaø thaùnh kyù Gioan laïi qui veà noù vaøo ñoaïn keát thuùc Phuùc AÂm cuûa mình, khi thaùnh kyù noùi raèng thaùnh kyù ñaõ vieát Phuùc AÂm cuûa mình ñeå anh em coù theå tin raèng "Chuùa Gieâsu laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa", vaø ñeå anh em ñöôïc söï soáng nhôø anh em tin vaøo danh Ngöôøi" (x.Jn.20:31).
3 - Ñöùc tin heä taïi ñieàu gì? Hieán Cheá Maïc Khaûi Thaàn Linh ñaõ caét nghóa raèng, bôûi ñöùc tin, "con ngöôøi töï nguyeän hieán toaøn thaân cho Thieân Chuùa, baèng caùch 'lyù trí vaø loøng muoán hoaøn toaøn thuaän phuïc Thieân Chuøa laø Ñaáng toû mình ra'" (ñoaïn 5). Bôûi theá, ñöùc tin khoâng nhöõng laø söï gaén boù cuûa lyù trí vôùi chaân lyù maïc khaûi, maø coøn laø moät söï thuaän phuïc cuûa loøng muoán cuõng nhö cuûa vieäc trao ban baûn thaân cho Thieân Chuùa laø Ñaáng toû mình ra. Noù laø moät tö theá bao goàm taát caû vieäc hieän höõu cuûa con ngöôøi.
Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II cuõng nhaéc laïi laø ñöùc tin naøy caàn phaûi coù "aân suûng cuûa Thieân Chuùa ñeå ñaùnh ñoäng (con ngöôøi) vaø trôï giuùp hoï; hoï phaûi coù nhöõng söï trôï giuùp beân trong cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ñaùnh ñoäng coõi loøng vaø bieán caûi noù veà cho Thieân Chuùa, Ñaáng môû con maét cuûa taâm trí vaø 'laøm noù neân deã daøng cho taát caû moïi ngöôøi trong vieäc chaáp nhaän vaø tin töôûng chaân lyù'" (ibid.). "Nhö theá chuùng ta thaáy raèng, moät ñaøng thì ñöùc tin laøm cho chuùng ta ñoùn nhaän chaân lyù ñöôïc chaát chöùa trong Maïc Khaûi cuõng nhö ñöôïc thöøa nhaän bôûi Huaán Quyeàn cuûa nhöõng vò laø Chuû Chieân Daân Chuùa coù 'moät ñaëc suûng baûo ñaûm veà chaân lyù'" (Hieán Cheá Dei Verbum, ñoaïn 8). Ñaøng khaùc, ñöùc tin cuõng phaán khích chuùng ta thöïc söï vaø vöõng vaøng kieân taâm, moät ñöùc kieân taâm caàn phaûi ñöôïc theå hieän ôû moïi phöông dieän cuûa moät ñôøi soáng phoûng theo ñôøi soáng cuûa Chuùa Kitoâ.
4 - Laø hoa traùi cuûa aân suûng, ñöùc tin gaây neân aûnh höôûng nôi caùc bieán coá. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc toû ra moät caùch heát söùc laï luøng nôi tröôøng hôïp ñieån hình cuûa Ñöùc Trinh Nöõ. Vieäc Meï ñaày ñöùc tin chaáp nhaän söù ñieäp cuûa thieân thaàn trong ngaøy Truyeàn Tin laø moät taùc ñoäng quyeát lieät cho chính vieäc Chuùa Gieâsu ñeán traàn gian. Meï Maria laø Meï cuûa Ñöùc Kitoâ tröôùc heát do bôûi Meï tin vaøo Ngöôøi.
ÔÛ tieäc cöôùi Cana, Meï Maria ñaõ laøm cho pheùp laï xaåy ra nhôø ñöùc tin cuûa Meï. Baát keå caâu traû lôøi cuûa Chuùa Gieâsu coù veû chaúng thuaän lôïi gì, Meï cöù giöõ thaùi ñoä tin töôûng cuûa mình, moät thaùi ñoä bôûi theá ñaõ trôû neân moät maãu möïc cho ñöùc tin maïnh meõ vaø vöõng beàn thaéng vöôït caùc chöôùng ngaïi vaät.
Ñöùc tin cuûa ngöôøi phuï nöõ Caananite cuõng maïnh meõ vaø beàn bæ. Chuùa Gieâsu ñaõ phuû ñaâu ngöôøi phuï nöõ ñeán xin Ngöôøi chöõa trò cho ñöùa con gaùi cuûa mình, vieän leõ raèng yù ñònh cuûa Chuùa Cha chæ giôùi haïn söù vuï cuûa Ngöôøi nôi nhaø Israel thoâi. Ngöôøi phuï nöõ Caananite ñaõ traû lôøi baèng caû maõnh löïc ñöùc tin cuûa mình vaø ñaõ xin ñöôïc Ngöôøi laøm pheùp laï: "Hôõi ngöôøi phuï nöõ! Ñöùc tin cuûa baø vó ñaïi bieát bao! Haõy neân troïn nhö loøng baø mong öôùc" (Mt.15:28).
5 - Trong nhieàu tröôøng hôïp khaùc Phuùc AÂm ñaõ chöùng toû quyeàn naêng cuûa ñöùc tin. Chuùa Gieâsu ñaõ toû ra khen ngôïi ñöùc tin cuûa vieân ñaïi ñoäi tröôûng: "Thaät vaäy, Toâi noùi cho quùi vò bieát, Toâi chöa bao giôø thaáy moät ñöùc tin nhö theá, keå caû nôi daân Israel" (Mt.8:10). Vaø vôùi Batmaeus: "Anh haõy ñi ñi, ñöùc tin cuûa anh ñaõ khieán anh laønh maïnh" (Mk.10:52). Ngöôøi cuõng noùi nhö theá vôùi ngöôøi ñaøn baø bò beänh hoaïi huyeát (x.Mk.5:34).
Nhöõng lôøi cuûa Ngöôøi noùi vôùi ngöôøi cha coù ñöùa con bò kinh phong muoán con mình ñöôïc chöõa khoûi cuõng khoâng keùm phaàn caûm kích: "Taát caû ñeàu coù theå ñoái vôùi keû tin" (Mk.9:23).
Vai troø cuûa ñöùc tin laø coäng taùc vôùi vieäc toaøn naêng naøy. Chuùa Gieâsu ñaõ ñoøi hoûi vieäc coäng taùc naøy cho ñeán noãi, vaøo dòp trôû veà Nazareùt, Ngöôøi ñaõ haàu nhö khoâng laøm pheùp laï naøo heát vì daân laøng cuûa Ngöôøi khoâng tin vaøo Ngöôøi (x.Mk.6:5-6). Ñoái vôùi Chuùa Gieâsu, ñöùc tin coù moät taàm quan troïng quyeát lieät lieân quan ñeán caùc muïc tieâu cuûa ôn cöùu chuoäc.
Phaûi ñöông ñaàu vôùi thaønh phaàn muoán ñaët y voïng cuûa ôn cöùu roãi vaøo vieäc tuaân giöõ leà luaät Do Thaùi, thaùnh Phaoloâ ñaõ khai trieån giaùo huaán cuûa Ñöùc Kitoâ, thaùnh nhaân maõnh lieät xaùc nhaän raèng ñöùc tin vaøo Chuùa Kitoâ laø nguoàn maïch duy nhaát cho ôn cöùu roãi: "Chuùng toâi chuû tröông laø con ngöôøi ñöôïc coâng chính bôûi ñöùc tin, chöù khoâng dính daùng gì ñeán coâng vieäc cuûa leà luaät" (Rm.3:28). Tuy nhieân, cuõng khoâng ñöôïc pheùp queân raèng, Thaùnh Phaoloâ ñaõ nghó veà ñöùc tin chính ñaùng vaø troïn veïn ñoù laø moät ñöùc tin "taùc haønh bôûi ñöùc aùi" (Gal.5:6). Ñöùc tin chaân thöïc ñöôïc soáng ñoäng bôûi tình yeâu Thieân Chuùa, moät tình yeâu khoâng theå naøo taùch lìa khoûi tình yeâu ñoái vôùi anh chò em cuûa chuùng ta.