2. Vaøo theá kyû thöù ba, Thaùnh Cyprianoâ, vò Giaùm Muïc ôû Caên-Thaïc, ñaõ vang voïng laïi nhöõng lôøi aáy theá naøy: “Chính nhöõng leã teá hieán daâng leân Chuùa ñaõ laøm saùng toû söï nhaát trí cuûa Kitoâ höõu, moät söï nhaát trí ñöôïc kieân cöôøng bôûi moät ñöùc baùc aùi vöõng chaéc vaø baát khaû phaân chia. Vì khi Chuùa muoán baùnh laøm neân thaân mình Ngöôøi ñöôïc hình thaønh bôûi vieäc neân moät cuûa nhieàu haït luùa mieán, cuõng nhö khi Ngöôøi muoán röôïu ñöôïc eùp töø nhieàu traùi nho hoøa hôïp laïi thaønh maùu cuûa Ngöôøi theá naøo, thì Ngöôøi cuõng muoán ñaøn chieân chuùng ta laøm neân moät khoái ñoâng hieäp nhaát vôùi nhau nhö vaäy” (Ep. ad Magnum, 6). Tính caùch bieåu hieäu cuûa Thaùnh Theå cho moái hieäp nhaát nôi Giaùo Hoäi thöôøng ñöôïc caùc Giaùo Phuï vaø caùc nhaø thaàn hoïc Kinh Vieän nhaéc laïi. “Coâng Ñoàng Chung Tridentinoâ ñaõ toùm taét tín lyù naøy, khi daïy raèng Chuùa Cöùu Theá ñaõ ñeå laïi Thaùnh Theå cho Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi ‘nhö laø moät bieåu hieäu cho söï hieäp nhaát cuûa Giaùo Hoäi cuõng nhö cho ñöùc baùc aùi laø nhöõng gì Ngöôøi muoán taát caû moïi Kitoâ höõu phaûi hieäp nhaát vôùi nhau; chính vì theá, Thaùnh Theå coøn laø bieåu hieäu cho thaân mình duy nhaát coù Ngöôøi laø ñaàu naøy nöõa’” (Ñöùc Phaoloâ VI, Thoâng Ñieäp Maàu Nhieäm Ñöùc Tin: Ench. Vat., 2, 424; x. Coâng Ñoàng Chung Triñentinoâ, Saéc Leänh veà Bí Tích Thaùnh Theå, phaàn môû ñaàu vaø chöông hai). Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ toùm goïn ñieàu naøy raát hay: “Nhöõng ai laõnh nhaän Bí Tích Thaùnh Theå thì ñöôïc hieäp nhaát vôùi Chuùa Kitoâ chaët cheõ hôn. Nhôø Bí Tích Thaùnh Theå, Chuùa Kitoâ hieäp nhaát hoï laïi vôùi taát caû moïi tín höõu ñeå laøm neân moät thaân theå duy nhaát laø Giaùo Hoäi” (Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo soá 1396).
3. Khoaûn tín lyù truyeàn thoáng naøy ñaõ ñöôïc baét nguoàn saâu xa töø trong Kinh Thaùnh. Thaùnh Phaoloâ ñaõ khai trieån khoaûn tín lyù naøy trong ñoaïn thö ñaõ ñöôïc trích daãn töø Thö Thöù Nhaát göûi giaùo ñoaøn Coârintoâ, khi laáy vaán ñeà koinonia laøm ñeà taøi caên baûn, töùc laø ñeà taøi veà moái hieäp thoâng ñöôïc thieát laäp giöõa ngöôøi tín höõu vaø Chuùa Kitoâ trong Bí Tích Thaùnh Theå. “Cheùn aân phuùc maø chuùng ta chuùc tuïng khoâng phaûi laø vieäc thoâng hieäp (koinonia) vaøo maùu cuûa Chuùa Kitoâ hay sao? Taám baùnh chuùng ta beû ra khoâng phaûi laø vieäc thoâng hieäp (koinonia) vaøo mình Chuùa Kitoâ hay sao?” (10:16). Moái hieäp thoâng naøy, trong Phuùc AÂm Thaùnh Gioan, coøn ñöôïc dieãn taû xaùc ñaùng hôn nöõa, nhö laø moät moái lieân heä ngoaïi thöôøng cuûa “cuoäc töông giao noäi taïi”: “hoï ôû trong Toâi vaø Toâi ôû trong hoï”. Thaät vaäy, Chuùa Gieâsu ñaõ phaùn nhö theá ôû hoäi ñöôøng Caphanaum: “Ai aên thòt Toâi vaø uoáng maùu Toâi thì ôû trong Toâi vaø Toâi ôû trong hoï” (Jn 6:56).
Trong nhöõng lôøi Chuùa Gieâsu noùi ôû Böõa Tieäc Ly thì ñoù laø moät ñeà taøi cuõng ñaõ ñöôïc nhaán maïnh qua bieåu hieäu cuûa caây nho, ôû choã, caønh nho coù xanh töôi vaø sai traùi chæ khi naøo noù ñöôïc gaén lieàn vôùi thaân nho laø nôi tieáp nhöïa vaø trôï söùc cho noù (Jn 15:1-7). Baèng khoâng, noù chæ laø moät caønh khoâ heùo bò neùm vaøo löûa: aut vitis aut ignis “moät laø caây nho hai laø löûa ñoát”, Thaùnh AÂu-Quoác-Tinh ñaõ vaén taét daãn giaûi nhö theá (In Johannis Evangelium, 81, 3). Ñeán ñaây, chuùng ta thaáy ñöôïc moái hieäp nhaát, moät moái hieäp thoâng ñöôïc hieän thöïc giöõa ngöôøi tín höõu vaø Chuùa Kitoâ hieän dieän trong Bí Tích Thaùnh Theå, caên cöù vaøo nguyeân taéc theo nhö Thaùnh Phaoloâ dieãn ñaït laø: “Nhöõng ai aên uoáng nhöõng cuûa teá leã aáy laø nhöõng ngöôøi thoâng phaàn vaøo baøn thôø” (1Cor 10:18).
4. Vì kieåu koinonia-hieäp thoâng “haøng doïc” naøy laøm cho chuùng ta neân moät vôùi maàu nhieäm thaàn linh, do ñoù, noù ñoàng thôøi cuõng laøm phaùt sinh ra moät thöù koinonia-hieäp thoâng maø chuùng ta goïi laø theo “haøng ngang”, hay theo giaùo hoäi, theo tình huynh ñeä, moät kieåu hieäp thoâng coù theå hieäp nhaát taát caû nhöõng ai thoâng phaàn vaøo cuøng moät taám baùnh duy nhaát” (1Cor 10:17). Baøi dieãn töø veà Thaùnh Theå môû ñöôøng cho vieäc suy tö quan troïng veà giaùo hoäi ñöôïc Thaùnh Toâng Ñoà khai trieån ôû ñoaïn 12 cuûa cuøng moät Böùc Thö, khi ngaøi noùi veà thaân theå cuûa Chuùa Kitoâ theo tính caùch duy nhaát vaø ña dieän cuûa thaân theå naøy. Lôøi dieãn taû quaù quen thuoäc cuûa Thaùnh Luca trong Saùch Toâng Vuï veà Giaùo Hoäi Gieârusalem cuõng ñaõ vaïch ra cho thaáy moái hieäp nhaát hay koinonia huynh ñeä naøy, khi ngaøi lieân keát noù vôùi vieäc beû baùnh, töùc laø vôùi vieäc cöû haønh Thaùnh Theå (x Acts 2:42). Moái hieäp thoâng naøy ñöôïc hieän thöïc nôi thöïc taïi lòch söû cuï theå, ôû choã “hoï tha thieát vôùi giaùo huaán cuûa caùc Toâng Ñoà cuõng nhö vôùi vieäc hieäp thoâng (koinonia), vôùi vieäc beû baùnh vaø caùc lôøi caàu nguyeän... Taát caû nhöõng ai tin töôûng thì tuï hoïp laïi vôùi nhau vaø ñeå taát caû moïi söï laøm cuûa chung” (Acts 2:42-44)
5. Nhö theá, yù nghóa saâu xa cuûa Bí Tích Thaùnh Theå seõ bò loaïi tröø moät khi cöû haønh Thaùnh Theå maø khoâng chuù troïng ñeán nhöõng ñoøi hoûi cuûa ñöùc baùc aùi cuõng nhö cuûa söï hieäp thoâng. Thaùnh Phaoloâ toû ra nghieâm ngaët vôùi Kitoâ höõu Coârintoâ laø vì, khi hoäi hoïp nhau thì “anh em ñaõ khoâng duøng böõa cuûa Chuùa” (1Cor 11:20), gaây ra bôûi chia reõ nhau, baát chính vaø vò kyû. Trong tröôøng hôïp nhö theá, Thaùnh Theå khoâng coøn laø agape nöõa, töùc khoâng coøn laø dieãn ñaït vaø laø nguoàn maïch cuûa tình yeâu nöõa. Vaø ai thoâng phaàn Thaùnh Theå moät caùch baát xöùng, khoâng sinh hoa keát traùi trong tình baùc aùi huynh ñeä, thì ngöôøi ñoù “aên vaø uoáng aùn phaït mình” (1Cor 11:29). “Thaät vaäy, ñôøi soáng Kitoâ höõu ñöôïc theå hieän trong vieäc laøm troïn giôùi raên cao caû nhaát, töùc laø giôùi raên kính meán Thieân Chuùa vaø yeâu thöông tha nhaân, maø tình yeâu naøy laïi baét nguoàn töø Bí Tích Thaùnh Theå, thöôøng ñöôïc goïi laø bí tích yeâu thöông” (Toâng Thö Dominicae Cenae, 5). Thaùnh Theå nhaéc nhôû, hieän thöïc vaø hoaøn troïn ñöùc baùc aùi naøy.
Vaäy chuùng ta haõy
ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa
vò Giaùm Muïc töû ñaïo Ignatioâ,
ngöôøi ñaõ khuyeán duï tín
höõu Philadelphia ôû Tieåu AÙ veà
söï hieäp nhaát laø: “Chæ coù
moät Vò Giaùm Muïc theá naøo thì
cuõng chæ coù moät nhuïc theå cuûa
Chuùa Gieâsu Kitoâ, chæ coù moät cheùn
duy nhaát trong maùu cuûa Ngöôøi,
chæ coù moät baøn thôø nhö vaäy”
(Ep. ad Philadelphenses, 4). Roài chuùng ta haõy caàu
cuøng Thieân Chuùa laø Cha baèng lôøi
kinh phuïng vuï: “Xin Cha ban cho chuùng con, nhöõng
ngöôøi ñöôïc nuoâi döôõng
baèng mình vaø maùu cuûa Ngöôøi,
ñöôïc traøn ñaày Thaùnh
Linh cuûa Ngöôøi, vaø ñöôïc
trôû neân moät thaân theå, moät
tinh thaàn trong Chuùa Kitoâ” (Kinh Nguyeän Thaùnh
Theå III).