Thôøi Ñieåm Hoàng AÂn

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, chuyeån ngöõ

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Baøi 102 (Thöù Tö ngaøy 4-10-2000)

Thaùnh Theå
laø vieäc Töôûng Nieäm
caùc coâng cuoäc toaøn naêng cuûa Thieân Chuùa

1. Trong nhieàu khía caïnh cuûa Thaùnh Theå noåi nhaát laø khía caïnh “töôûng nieäm”, moät khía caïnh lieân heä ñeán moät ñeà taøi Thaùnh Kinh heát söùc quan troïng. Chaúng haïn chuùng ta ñoïc thaáy trong Saùch Xuaát Haønh: “Thieân Chuùa ñaõ nhôù ñeán giaùo öôùc Ngaøi ñaõ laäp vôùi Abraham vaø Giacoùp” (Ex 2:24). Tuy nhieân, Saùch Nhò Luaät laïi vieát: “Caùc ngöôi phaûi nhôù ñeán nhöõng gì Chuùa laø Thieân Chuùa caùc ngöôi ñaõ laøm...” (7:18). Theo Thaùnh Kinh, vieäc Thieân Chuùa nhôù laïi vaø vieäc con ngöôøi nhôù ñeán ñaõ caáu keát vôùi nhau laøm thaønh moät yeáu toá neàn taûng nôi sinh hoaït cuûa Daân Thieân Chuùa. Theá nhöng, “ñaây khoâng phaûi thuaàn tuùy chæ laø moät vieäc hoài töôûng veà nhöõng bieán coá ñaõ qua, maø laø vieäc loan baùo caùc coâng cuoäc quyeàn naêng do Thieân Chuùa thöïc hieän cho loaøi ngöôøi. Trong vieäc cöû haønh phuïng vuï caùc bieán coá naøy, nhöõng bieán coá aáy trôû neân hieän höõu thöïc söï moät caùch chaéc chaén” (Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, soá 1363). Vieäc töôûng nieäm laø vieäc nhaéc laïi moái lieân keát cuûa moät giao öôùc baát bieán: “Chuùa ñaõ nhôù ñeán chuùng toâi; Ngaøi seõ chuùc phuùc cho chuùng toâi” (Ps 115:12).

 Nhö theá, ñöùc tin theo Thaùnh Kinh bao haøm vieäc hoài töôûng thöïc söï veà caùc coâng cuoäc cöùu ñoä. Nhöõng coâng cuoäc naøy ñöôïc tuyeân xöng trong baûn Ñaïi Tuyeân Hyû laø Thaùnh Vònh 136, moät thaùnh vònh maø , sau khi loan baùo veà vieäc taïo thaønh vaø cöùu ñoä ñöôïc ban cho daân Yeán Duyeân qua Cuoäc Xuaát Haønh, ñaõ keát thuùc nhö sau: “Chính Ngaøi laø Ñaáng ñaõ nhôù ñeán chuùng toâi nôi phaän thaáp heøn, vì tình Ngaøi beàn vöõng muoân ñôøi; vaø Ngaøi ñaõ giaûi cöùu chuùng toâi...; Ngaøi laø Ñaáng ban löông thöïc cho taát caû moïi xaùc phaøm, vì tình Ngaøi beàn vöõng muoân ñôøi” (Ps 136:23-25). Chuùng ta cuõng thaáy nhöõng lôøi töông töï nhö vaäy nôi Phuùc AÂm, qua moâi mieäng cuûa Meï Maria vaø oâng Zacaria: “Ngaøi ñaõ hoä phuø Yeán Duyeân toâi tôù cuûa Ngaøi bôûi nhôù laïi loøng Ngaøi xoùt thöông... khi nhôù tôùi giao öôùc thaùnh cuûa Ngaøi” (Lk 1: 54, 72).

2. Trong Cöïu Öôùc, vieäc “töôûng nieäm” tuyeät ñænh veà caùc coâng cuoäc cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû ñoù laø phuïng vuï Vöôït Qua trong bieán coá Xuaát Ai Caäp, ôû choã, moãi laàn daân Yeán Duyeân cöû haønh Leã Vöôït Qua thì Thieân Chuùa thöïc söï ban cho hoï ôn ñöôïc töï do vaø cöùu ñoä. Theá neân, trong leã nghi Vöôït Qua, hai vieäc töôûng nhôù ñöôïc giao keát vôùi nhau: moät thaàn linh vaø moät nhaân loaïi, töùc laø, aân suûng cöùu ñoä vaø ñöùc tin tri aân. “Ngaøy naøy seõ laø moät ngaøy töôûng nhôù ñoái vôùi caùc ngöôøi, vaø caùc ngöôøi seõ cöû haønh ngaøy aáy nhö laø moät ngaøy leã kính Chuùa... Ngaøy naøy seõ neân nhö laø moät daáu hieäu treân tay cuûa caùc ngöôøi vaø nhö laø moät vieäc töôûng nieäm tröôùc maét cuûa caùc ngöôøi, ñeå leà luaät cuûa Chuùa luoân ôû treân moâi mieäng cuûa caùc ngöôøi; vì Chuùa ñaõ duøng caùnh tay maïnh meõ mang caùc ngöôøi ra khoûi Ai Caäp” (Ex 12:14, 13:9). Vì bieán coá naøy maø daân Yeán Duyeân, nhö moät trieát gia Do Thaùi noùi, seõ luoân luoân laø “moät coäng ñoàng theo loøng töôûng nhôù” (M. Buber).

3. Vieäc Thieân Chuùa töôûng nhôù giao keát vôùi vieäc loaøi ngöôøi töôûng nieäm cuõng ôû ngay trung taâm cuûa Thaùnh Theå nöõa, moät vieäc “töôûng nhôù” tuyeät ñænh cuûa Leã Vöôït Qua Kitoâ Giaùo. Vì “anamnesis”, töùc taùc ñoäng töôûng nhôù, laø coát loõi cuûa vieäc cöû haønh naøy, ôû choã, hy sinh cuûa Chuùa Kitoâ, moät bieán coá coù moät khoâng hai, ñöôïc thöïc hieän moät caùch ephapax, töùc “moät laàn vónh vieãn” (Heb 7:27, 9:12, 26, 10:12), ñaõ traûi daøi söï hieän dieän cöùu ñoä cuûa mình trong thôøi gian vaø khoâng gian nôi lòch söû loaøi ngöôøi. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc theå hieän nôi leänh truyeàn sau heát, moät leänh truyeàn ñöôïc Thaùnh Luca vaø Phaoloâ ghi laïi trong ñoaïn veà Böõa Tieäc Ly nhö sau: “Ñaây laø mình Thaøy seõ bò noäp vì caùc con. Caùc con haõy laøm vieäc naøy maø nhôù ñeán Thaøy... Ñaây laø cheùn taân öôùc baèng maùu Thaøy. Moãi laàn caùc con uoáng cheùn naøy, caùc con haõy laøm ñeå nhôù ñeán Thaøy” (1Cor 11:24-25; x Lk 22:19). Bieán coá ñaõ qua veà “thaân theå ñaõ hy sinh vì chuùng ta” treân caây Thaäp Giaù ñöôïc taùi hieän hoâm nay ñaây, ñeå roài, nhö Thaùnh Phaoloâ tuyeân boá, höôùng veà töông lai cuûa vieäc cöùu chuoäc taän cuøng: “Moãi laàn anh em aên baùnh naøy vaø uoáng cheùn aáy, anh em loan truyeàn vieäc Chuùa chòu cheát cho tôùi khi Ngöôøi aïi ñeán” (1Cor 11:26). Nhö theá, Thaùnh Theå laø vieäc töôûng nieäm cuoäc töû naïn cuûa Chuùa Kitoâ, theá nhöng, Thaùnh Theå cuõng laø vieäc hieän dieän hy sinh cuûa Ngöôøi cöõng nhö laø vieäc ngöôõng voïng ñeán cuoäc taùi hieän vinh quang cuûa Ngöôøi. Thaùnh Theå laø bí tích cuûa vieäc Chuùa phuïc sinh lieân tuïc aùp duïng ôn cöùu ñoä trong lòch söû. Nhö theá chuùng ta môùi coù theå hieåu ñöôïc lôøi Thaùnh Phaoloâ huaán duï Timoâtheâu: “Haõy nhôù ñeán Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng soáng laïi töø keû cheát, Ñaáng thuoäc gioøng doõi Ñavít” (2Tim 2:8). Nôi Thaùnh Theå, vieäc töôûng nhôù naøy toàn taïi vaø sinh ñoäng moät caùch ñaëc bieät.

4. Thaùnh Kyù Gioan ñaõ giaûi thích cho chuùng ta bieát yù nghóa saâu xa cuûa vieäc “töôûng nieäm” nhöõng lôøi noùi vaø caùc bieán coá cuûa Chuùa Kitoâ. Khi Chuùa Gieâsu thanh taåy ñeàn thôø cho khoûi ñaùm buoân baùn vaø loan baùo raèng ñeàn thôø seõ bò phaù huûy roài ñöôïc taùi thieát trong ba ngaøy, Thaùnh Gioan ñaõ chuù giaûi raèng: “Khi Ngöôøi soáng laïi töø coõi cheát, caùc moân ñeä ñaõ nhôù laïi raèng Ngöôøi ñaõ noùi ñeán ñieàu naøy; do ñoù, caùc vò ñaõ tin Thaùnh Kinh vaø lôøi Chuùa Gieâsu ñaõ phaùn” (Jn 2:22). Vieäc töôûng nhôù naøy, moät vieäc töôûng nhôù troå sinh vaø nuoâi döôõng ñöùc tin, laø vieäc laøm cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, “Ñaáng Cha seõ sai ñeán nhaân danh” Chuùa Kitoâ: “Ngaøi seõ daïy caùc con taát caû moïi söï, vaø seõ laøm cho caùc con nhôù laïi taát caû nhöõng gì Thaøy ñaõ noùi vôùi caùc con” (Jn 14:26). Nhö theá laø coù moät vieäc töôûng nieäm thöïc söï, ñoù laø vieäc töôûng nieäm noäi taâm laøm cho chuùng ta hieåu ñöôïc Lôøi cuûa Thieân Chuùa, vaø vieäc töôûng nieäm theo bí tích nôi Thaùnh Theå. Ñaây laø hai thöïc taïi cöùu ñoä ñöôïc Thaùnh Luca hôïp laïi trong trình thuaät roõ raøng veà hai moân ñeä treân ñöôøng ñi Emmau, moät trình thuaät ñöôïc caáu truùc chung quanh vieäc giaûi thích caùc caâu Kinh Thaùnh vaø vieäc “beû baùnh” (x Lk 24:13-55).

5. Bôûi theá, “taùc ñoäng töôûng nhôù” laø “mang ñeán cho coõi loøng” theo kyù öùc vaø caûm tình, song noù cuõng laø vieäc cöû haønh moät söï hieän dieän nöõa. “Chæ coù moät mình Thaùnh Theå, vieäc töôûng nieäm thöïc söï maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Kitoâ, môùi coù khaû naêng laøm cho vieäc töôûng nhôù ñeán tình yeâu cuûa Ngöôøi toàn taïi maø thoâi. Vì theá, Thaùnh Theå laø vieäc Giaùo Hoäi aâm thaàm tænh thöùc, baèng khoâng, khoâng coù hieäu naêng thaàn linh cuûa nieàm höùng khôûi lieân tuïc raát ngoït ngaøo naøy, khoâng coù quyeàn naêng thaám nhaäp cuûa aùnh maét Vò Hoân Phu gaén nhìn mình, Giaùo Hoäi raát deã bò rôi vaøo queân laõng, voâ caûm vaø baát trung” (Toâng Thö Patres Ecclesiae, III: Ench. Vat., 7, 33). Lôøi môøi goïi tænh thöùc naøy laøm cho caùc phuïng vuï Thaùnh Theå vöôn tôùi vieäc Chuùa ñeán sau heát, tôùi vieäc Gieârusalem treân trôøi xuaát hieän. Nôi Thaùnh Theå, Kitoâ höõu phaùt trieån nieàm hy voïng ñöôïc vónh vieãn gaëp gôõ Chuùa cuûa mình.
 
 

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page