Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
"Toâi tin kính moät Thieân Chuùa...". Ñaây laø caâu tuyeân xöng môû ñaàu cho kinh tin kính cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chuùng ta. Tuy nhieân, khi ñoïc rieâng, toâi bao giôø cuõng thích ñoïc "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa". Taïi sao? Bôûi vì ñoái vôùi toâi, toâi caàn phaûi xaùc ñònh nieàm tin cuûa toâi cho roõ hôn.
Ñuùng theá, theo lyù trí töï nhieân, con ngöôøi khoù loøng phuû nhaän ñöôïc coù moät Ñaáng Toái Cao. Trong thö göûi giaùo ñoaøn Roâma, thaùnh Phaoloâ, vò Toâng Ñoà Daân Ngoaïi, ñaõ khaúng ñònh ñieàu naøy: "Thaät vaäy, baát cöù ñieàu gì coù theå bieát veà Thieân Chuùa thì con ngöôøi ñaõ roõ chính Ngaøi ñaõ toû ra ñieàu naøy. Vì töø khi taïo thaønh theá gian, nhöõng thöïc taïi höõu hình, quyeàn naêng vónh haèng vaø thaàn tính cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc toû hieän qua nhöõng vaät maø Ngaøi ñaõ taïo thaønh. Bôûi theá, nhöõng con ngöôøi (voâ ñaïo) khoâng theå chöõa mình ñöôïc nöõa" (Rm.1:19-20).
Thöïc teá cho thaáy, ngay tröôùc thôøi ñieåm Taân Öôùc cuûa Kitoâ giaùo, thôøi ñieåm Thieân Chuùa chính thöùc vaø tröïc tieáp maïc khaûi mình ra cho nhaân loaïi "qua Con Ngaøi" (Heb.1:2), con ngöôøi ñaõ tin coù Ñaáng Toái Cao roài. Chaúng haïn nhö ngöôøi Hy Laïp, moät daân toäc coù theå noùi laø thaønh phaàn môû maøn cho vaên minh Taây Phöông, moät thaønh phaàn maø thaùnh Phaoloâ, vò Toâng Ñoà Caùc Daân Ngoaïi, ñaõ toû ra nhaän ñònh cuûa mình veà hoï khi ngaøi noùi vôùi hoï trong moät toøa thöôïng nghò ("Areopagus"): "Hôõi quùi vò thaønh Nhaõ Ñieån, toâi nhaän thaáy raèng quùi vò raát coù loøng suøng ñaïo veà moïi maët. Khi toâi daïo quanh ñaây, nhìn ngaém nhöõng ñeàn ñaøi cuûa quùi vò, toâi thaáy coù moät baøn thôø ñeà laø 'Kính Vò Thaàn Voâ Danh'" (Acts 17:23).
Theá nhöng, chính vì Ñaáng Toái Cao, ñoái vôùi con ngöôøi tröôùc thôøi ñieåm Taân Öôùc baáy giôø, coøn laø moät "Vò Thaàn Voâ Danh", maø con ngöôøi coù theå ñaët teân cho Ngaøi theo quan nieäm cuûa mình veà Ngaøi. Chaúng haïn nhö Ca Dao Vieät Nam goïi Ngaøi laø Trôøi, Khoång giaùo goïi Ngaøi laø Thöôïng Ñeá, Laõo giaùo goïi Ngaøi laø Ñaïo, Phaät giaùo goïi Ngaøi laø Chaân-Nhö, Hoài giaùo goïi Ngaøi laø Allah v.v. Cuõng chính vì Ñaáng Toái Cao coù theå laø baát cöù moät thaàn töôïng naøo con ngöôøi coù theå nghó ra vaø ñaët teân cho nhö theá maø, thöïc teá cuõng cho thaáy, coù nhöõng toân giaùo hay giaùo thuyeát tin thôø ña thaàn, ñieån hình nhaát laø AÁn giaùo (Hinduism) vaø Baùi Hoûa giaùo (Zoroastrianism). AÁn giaùo tin coù 3 vò Thaàn Linh Toái Cao, ñoù laø Brahma (Thaàn Taïo Döïng), Vishnu (Thaàn Baûo Toaøn) vaø Siva (Thaàn Huûy Dieät), vaø Baùi Hoûa giaùo tin coù 2 Quyeàn Löïc Toái Cao, ñoù laø Ornazd (Minh Thaàn) vaø Ahriman (Taø Thaàn).
Chính vì theá, "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa", nghóa laø toâi tin coù Thieân Chuùa vaø tin chæ coù moät Thieân Chuùa duy nhaát maø thoâi, laø moät caâu tuyeân xöng ñöùc tin cuûa chung Kitoâ giaùo vaø cuûa rieâng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät caâu tuyeân xöng chaát chöùa taát caû maïc khaûi thaàn linh cuûa Thieân Chuùa vaø taát caû söï soáng ñôøi ñôøi cho con ngöôøi.
"Toâi tin coù moät Thieân Chuùa" laø moät caâu tuyeân xöng chaát chöùa taát caû maïc khaûi thaàn linh cuûa Thieân Chuùa laø moät söï kieän hieån nhieân trong caû Cöïu Öôùc laãn Taân Öôùc.
Trong Cöïu Öôùc, theo maïc khaûi, Thieân Chuùa ñaõ toû mình ra cho con ngöôøi, nôi daân Do Thaùi vaø qua caùc vò tieân tri cuûa hoï: "Trong nhöõng thôøi xöa kia, baèng nhieàu theå nhieàu caùch, Thieân Chuùa ñaõ noùi vôùi cha oâng chuùng ta qua caùc vò tieân tri" (Heb.1:1). Theá nhöng, Thieân Chuùa ñaõ noùi, töùc ñaõ maïc khaûi cho con ngöôøi qua caùc vò tieân tri cuûa daân Do Thaùi nhöõng gì, neáu khoâng phaûi laø moät ñieàu duy nhaát toái yeáu naøy maø Ngaøi ñaõ chính thöùc toû cho con ngöôøi moät caùch long troïng nhaát, vaøo luùc Ngaøi keâu goïi vaø sai Moisen ñi giaûi thoaùt daân Do Thaùi khoûi caûnh laøm toâi beân Ai Caäp, khi Ngaøi töï xöng: "Ta laø Ñaáng Coù" (Ex.3:14).
Qua lôøi maïc khaûi maø Thieân Chuùa nhaän laøm "danh cuûa Ta ñeán muoân ñôøi vaø laø töôùc hieäu cuûa Ta cho moïi theá heä" (Ex.3:15) naøy, Thieân Chuùa muoán xaùc ñònh vôùi con ngöôøi, cuõng nhö Ngaøi ñaõ duøng caùc tieân tri nhaéc ñi nhaéc laïi vôùi daân Cöïu Öôùc cuûa Ngaøi, moät daân ñöôïc Ngaøi ban cho Ñaát Höùa, raèng: Ta laø Thieân Chuùa duy nhaát, ngoaøi Ta khoâng coøn thaàn linh naøo khaùc (xem caùc saùch Dt.4:35; 2Sam.7:22; 1Chr.17:20; Wis.12:13; Is.26:13, 43:11, 44:6,8, 45:5,14,21, 47:8,10, 64:4; Hos.13:4).
Theá roài, moät ñöôøng kính noái lieàn voøng troøn nhaân loaïi vôùi taâm ñieåm laø Thieân Chuùa, Ñaáng toû mình ra cho hoï nhö "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" cuûa hoï. Ñöôøng kính daãn con ngöôøi ñeán cuøng "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" naøy chính laø phaän söï "yeâu meán" cuûa con ngöôøi daønh cho moät mình Ngaøi, nhö Ngaøi ñaõ duøng mieäng Moisen, vôùi tö caùch laø vò tieân tri ñaàu tieân cuûa Ngaøi, truyeàn cho daân Do Thaùi nhö vaäy: "Hôõi Ích-Dieân, haõy nghe ñaây! Chuùa laø Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, laø Chuùa duy nhaát. Bôûi theá, caùc ngöôi phaûi kính meán Chuùa laø Thieân Chuùa heát loøng, heát linh hoàn vaø heát söùc löïc cuûa mình" (Dt.6:4-5).
Chính leà luaät yeâu meán naøy, ngöôïc laïi, ñaõ laøm saùng toû ñieàu Thieân Chuùa muoán maïc khaûi veà "danh vaø töôùc hieäu" cuûa Ngaøi, ñuùng nhö Chuùa Kitoâ ñaõ khaúng ñònh: "Toaøn theå leà luaät, vaø caùc lôøi tieân tri nöõa, ñeàu goàm toùm trong hai ñieàu luaät yeâu thöông naøy" (Mt.22:40), töùc goàm toùm taát caû maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa, maïc khaûi veà moät Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát maø ngaøy nay Kitoâ giaùo chuùng ta tuyeân xöng ngay trong caâu môû ñaàu cuûa kinh Tin Kính: "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa".
Sang thôøi Taân Öôùc, caên cöù vaøo maïc khaûi duy nhaát toái yeáu naøy, Chuùa Kitoâ, Ñaáng ñaõ ñeán khoâng phaûi ñeå huûy boû leà luaät vaø caùc lôøi tieân tri, maø laø laøm cho chuùng neân troïn" (Mt.5:17), Ñaáng laø chính "Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc theå vaø ôû giöõa chuùng ta, ñaày aân suûng vaø chaân lyù" (Jn.1:14), "Ngaøi ñaõ toû Cha ra" (Jn.1:18). Chuùa Kitoâ ñaõ toû Cha cuûa Ngöôøi ra nhö theá naøo, neáu khoâng phaûi Ngöôøi ñaõ toû ra cho con ngöôøi bieát raèng Thieân Chuùa chính laø Cha cuûa Ngöôøi cuõng laø Cha cuûa hoï, nhö lôøi Ngöôøi ñaõ minh ñònh vôùi Mai-Ñeä-Lieân sau khi Ngöôøi soáng laïi töø trong keû cheát: "Haõy ñi noùi vôùi anh em cuûa Ta raèng: 'Ta leân cuøng Cha Ta cuõng laø Cha cuûa caùc con, cuøng Thieân Chuùa cuûa Ta cuõng laø Thieân Chuùa cuûa caùc con!'" (Jn.19:17). Maø "Cha" thì coù nghóa laø gì, neáu khoâng phaûi nghóa laø "tình yeâu" vaø laø "söï soáng", ñuùng nhö Chuùa Kitoâ ñaõ xaùc ñònh: "Thieân Chuùa ñaõ yeâu thöông theá gian ñeán ban Con Moät Mình, ñeå ai tin Con seõ khoâng phaûi cheát, song ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi" (Jn.3:16).
Nhö theá, chính Chuùa Kitoâ laø maïc khaûi ñích thöïc, tröïc tieáp vaø troïn veïn cuûa Thieân Chuùa, moät maïc khaûi veà tình yeâu Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi, nhö Chuùa Kitoâ cuõng ñaõ töï minh nhieân coâng nhaän: "Cha Thaøy yeâu Thaøy theá naøo, Thaøy cuõng yeâu caùc con nhö vaäy" (Jn.15:9). Nghóa laø Chuùa Kitoâ, "hình aûnh cuûa Thieân Chuùa voâ hình" (Col.3:15) vaø laø "hieän thaân ñích thöïc cuûa baûn theå Cha" (Heb.1:3), ñeán ñeå dieãn taû cho con ngöôøi thaáy "Thieân Chuùa laø tình yeâu" (1Jn.4:8,16), Ñaáng "muoán cho taát caû moïi ngöôøi ñöôïc cöùu vaø nhaän bieát chaân lyù" (2Tim.2:5), baèng caùch, nhö Ngöôøi nguyeän cuøng Cha cuûa Ngöôøi: "Vì hoï maø Con töï hieán ñeå hoï ñöôïc thaùnh hoùa trong chaân lyù" (Jn.17:19). Vaø "chaân lyù" ñaây, nhö thaùnh Phaoloâ ñònh nghóa trong thö thöù hai göûi cho Timoâtheâu "laø theá naøy: 'Chæ coù moät Thieân Chuùa. Cuõng chæ coù moät ñaáng trung gian duy nhaát giöõa Thieân Chuùa vaø nhaân loaïi, ñoù laø con ngöôøi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ hieán mình laøm giaù chuoäc cho taát caû moïi ngöôøi" (1Tim.2:5-6).
Treân thöïc teá, chaân lyù noùi leân taát caû Maïc Khaûi Thaàn Linh naøy chính laø "aùnh saùng söï soáng" (Jn.8:12) , nghóa laø moät chaân lyù laøm cho ai tin theo thì ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi, nhö Chuùa Gieâsu tuyeân boá trong Kinh Nguyeän Tieäc Ly cuûa Ngöôøi: "Söï soáng ñôøi ñôøi laø ôû choã nhaän bieát Cha laø Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát vaø Ñaáng Cha sai laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (Jn.17:3).
Vì Thieân Chuùa duy nhaát qua quyeàn naêng voâ ñòch Ngaøi ñaõ toû ra cho daân Do Thaùi nhaän bieát trong thôøi Cöïu Öôùc, cuõng chính laø Thieân Chuùa yeâu thöông thoâng ban söï soáng Mình laø Ñöùc Kitoâ vaø qua Ñöùc Kitoâ, Con Moät cuûa Ngaøi, cho taát caû loaøi ngöôøi nôi daân Taân Öôùc nhö theá, maø lôøi tuyeân xöng ñaàu tieân trong kinh Tin Kính: "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa" lieàn ñöôïc theâm: "laø cha", töùc "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa laø cha".
Cuõng chính vì Thieân Chuùa laø Cha cuûa loaøi ngöôøi noùi rieâng vaø cuûa chi theå Chuùa Kitoâ noùi rieâng nhö theá maø chuùng ta phaûi yeâu meán Ngaøi: "Toaøn theå leà luaät, vaø caùc lôøi tieân tri nöõa, ñeàu goàm toùm trong hai ñieàu luaät yeâu thöông naøy" (Mt.22:40). Theá nhöng, "yeâu meán" Thieân Chuùa laø Cha cuûa mình, theo yù nghóa Taân Öôùc, nghóa laø "nhaän bieát Cha laø Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát vaø Ñaáng Cha sai laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ". "Nhaän bieát" theo nghóa Taân Öôùc naøy, tuy ñoàng nghóa vôùi "yeâu meán" trong Cöïu Öôùc, theá nhöng, trong khi yù nghóa "yeâu meán" trong Cöïu Öôùc, theo caâu trích daãn treân, chæ nhaém ñeán moät ñoái töôïng: "Chuùa laø Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, laø Chuùa duy nhaát. Bôûi theá..." (Dt.6:4), thì yù nghóa "nhaän bieát" trong Taân Öôùc laïi nhaém ñeán hai ñoái töôïng: "Cha laø Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát vaø Ñaáng Cha sai laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (Jn.17:3).
Ñoù laø lyù do, ñeå traû lôøi cho moät luaät só hoûi Ngöôøi veà "giôùi raên naøo troïng nhaát trong leà luaät", Chuùa Kitoâ ñaõ xaùc ñònh "giôùi raên thöù nhaát vaø giôùi raên thöù hai": Giôùi raên thöù nhaát, "troïng hôn vaø ñaàu tieân" (Mt.22:38), laø kính meán Thieân Chuùa vaø giôùi raên thöù hai, "cuõng nhö vaäy" (Mt.22:38), laø yeâu thöông tha nhaân. Phaân taùch giôùi raên troïng nhaát leà luaät ñöôïc chia ra laøm hai phöông dieän naøy nhö theá, Chuùa Kitoâ muoán laøm saùng toû moái lieân heä maät thieát khoâng theå taùch liaø cuûa "tình yeâu", ñuùng hôn, Ngaøi muoán laøm saùng toû moái lieân heä giöõa Thieân Chuùa laø Cha vaø con ngöôøi laø con caùi cuûa Ngaøi trong Ñöùc Kitoâ. Neáu ñaõ "yeâu meán" Thieân Chuùa laø Cha mình thì cuõng phaûi "yeâu thöông" nhau laø anh chò em cuûa mình nöõa.
Theá nhöng, moái lieân heä anh chò em cuûa cuøng moät Thieân Chuùa laø Cha treân trôøi naøy chæ ñöôïc saùng toû trong vaø nhôø Maàu Nhieäm Nhaäp Theå cuûa Chuùa Kitoâ maø thoâi. Chính vì theá, "söï soáng ñôøi ñôøi (chaúng nhöõng) laø nhaän bieát Cha (maø coøn caû) Ñöùc Gieâsu Kitoâ", Ñaáng "ñaõ trôû neân gioáng nhö anh em mình moïi beà" (Heb.2:17). Vaø cuõng chính vì theá, giôùi raên "yeâu meán" cuûa Cöïu Öôùc nhaém ñeán hai ñoái töôïng, theo Taân Öôùc, ñaõ hôïp laïi chæ coøn coù moät "giôùi raên môùi" (Jn.13:34), ñoù laø giôùi raên "yeâu thöông nhau" (Jn.13:34), moät giôùi raên nhaém ñeán duy ñoái töôïng nhaân loaïi, nhöng laïi laø moät giôùi raên ñaët caên baûn treân thaàn linh, töùc laø phaûi "yeâu thöông nhau nhö Thaøy ñaõ yeâu thöông caùc con" (Jn.15:12).
Ñeán ñaây, chuùng ta thaáy hieän leân hình aûnh moät gioøng soâng cuûa saùch "Khaûi Huyeàn", ñoù laø "moät gioøng soâng chaûy nöôùc ban söï soáng, trong nhö pha leâ, phaùt xuaát töø ngai cuûa Thieân Chuùa vaø toøa cuûa Con Chieân, tuoân xuoáng giöõa nhöõng con ñöôøng (cuûa Taân Gia-Lieâm). Hai beân bôø cuûa gioøng soâng naøy moïc leân nhöõng caây söï soáng troå sinh hoa traùi quanh naêm moãi thaùng..." (Rev.22:1-2).
"Gioøng soâng" cuûa saùch Khaûi Huyeàn ñaây laø gì, neáu khoâng phaûi laø nguoàn maïc khaûi.
"Chaûy nöôùc ban söï soáng" ñaây laø gì, neáu khoâng phaûi laø Maïc Khaûi cuûa Tình Yeâu Thaàn Linh vaø veà Tình Yeâu Thaàn Linh.
"Gioøng soâng" Maïc Khaûi Tình Yeâu Thaàn Linh naøy töø ñaâu maø coù, neáu khoâng phaûi "phaùt xuaát töø ngai cuûa Thieân Chuùa vaø toøa cuûa Con Chieân": "Cha Thaøy yeâu Thaøy theá naøo, Thaøy cuõng yeâu caùc con nhö vaäy" (Jn.15:9).
Theá roài, töø ñoù, "gioøng soâng" Maïc Khaûi Tình Yeâu Thaàn Linh naøy seõ chaûy veà ñaâu, neáu khoâng phaûi "tuoân xuoáng giöõa nhöõng con ñöôøng (cuûa Taân Gia-Lieâm)", töùc "ñoå vaøo loøng chuùng ta" (Rm.5:5) laø caùc chi theå cuûa Giaùo Hoäi: "Thaøy yeâu thöông caùc con theá naøo, caùc con haõy yeâu thöông nhau nhö vaäy" (Jn.13:34).
"Gioøng soâng" Maïc Khaûi Tình Yeâu Thaàn Linh naøy chaûy xuoáng nhö theá seõ laøm neân nhöõng gì, neáu khoâng phaûi laøm "moïc leân nhöõng caây söï soáng troå sinh hoa traùi quanh naêm moãi thaùng", ôû choã: "Tình caùc con yeâu thöông nhau laø daáu hieäu laøm cho taát caû moïi ngöôøi nhaän bieát caùc con laø moân ñeä cuûa Thaøy" (Jn.13:35).
"Gioøng soâng" Maïc Khaûi Tình Yeâu Thaàn Linh naøy laøm cho "hai beân bôø" Cöïu Öôùc vaø Taân Öôùc, "hai beân bôø" Daân Do Thaùi vaø Caùc Daân Ngoaïi (x.EÂph.3:6), "moïc leân nhöõng caây tröôøng sinh" laø nhöõng vò thaùnh coù nhöõng phuùc ñöùc nhö "laù caây ñöôïc duøng nhö phöông thuoác chöõa trò caùc daân nöôùc" (Rev.22:2) nhö theá ñeå laøm gì, neáu khoâng phaûi ñeå "Cha ñöôïc vinh danh" (Jn.15:8): "Ai tieáp nhaän caùc con laø tieáp nhaän Thaøy, ai tieáp nhaän Thaøy laø tieáp nhaän Ñaáng ñaõ sai Thaøy" (Mt.10:40), "ñeå Thieân Chuùa laø taát caû trong moïi söï" (1Cor.15:28).
"Toâi tin coù moät Thieân Chuùa", nhö theá, laø moät caâu tuyeân xöng chaúng nhöõng chaát chöù taát caû maïc khaûi thaàn linh cuûa Thieân Chuùa, maø coøn chaát chöùa taát caû söï soáng ñôøi ñôøi cho con ngöôøi nöõa.
Thaäy vaäy, theo taâm lyù, neáu taâm töôûng chi phoái haønh ñoäng theá naøo, thì theo maïc khaûi, ñôøi soáng luaân lyù cuûa con ngöôøi cuõng phaùt xuaát töø vaø ñaët treân caên baûn ñöùc tin nhö vaäy. Chính vì theá, ngöôøi Kitoâ giaùo chuùng ta cuõng deã hieåu taïi sao vieäc kính meán laïi gaén lieàn vôùi nieàm tin, nhö ñöôïc dieãn taû trong caâu Thaùnh Kinh Cöïu Öôùc sau ñaây: "Hôõi Ích-Dieân, haõy nghe ñaây! Chuùa laø Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, laø Chuùa duy nhaát. Bôûi theá, caùc ngöôi phaûi kính meán Chuùa laø Thieân Chuùa heát loøng, heát linh hoàn vaø heát söùc löïc cuûa mình" (Dt.6:4-5).
Ñuùng theá, nieàm tin "coù moät Thieân Chuùa" chaúng nhöõng ñöôïc chöùng toû heát söùc hieån nhieân tröôùc maét cuûa con ngöôøi, qua theá giôùi höõu hình trong thieân nhieân, nhö ñoaïn thö cuûa thaùnh Phaoloâ ñöôïc trích laïi ôû ñaàu baøi noùi ñeán (x.Rm.1:19-20), maø coøn coù theå ñöôïc chöùng minh heát söùc soáng ñoäng ngay trong thaâm taâm cuûa con ngöôøi, qua cuoäc soáng thöïc nghieäm cuûa hoï nöõa.
Khoâng phaûi hay sao, vì "khoâng ai coù theå laøm toâi hai chuû" (Mt.6:24), nhö lôøi Chuùa Gieâsu khaúng ñònh trong Phuùc AÂm cuûa Ngöôøi, maø "caùi gì cuûa Ceâsa thì haõy traû laïi cho Ceâsa, nhöng caùi gì cuûa Thieân Chuùa phaûi traû veà cho Thieân Chuùa" (Mt.22:21) hay sao? Hai caâu Phuùc AÂm heát söùc chaân thaät vaø thöïc teá naøy ñaõ hoaøn toaøn öùng nghieäm nôi ñôøi soáng cuûa thaùnh Augustinoâ, khi ngaøi thaønh thaät tuyeân xöng ngay ñaàu cuoán "Töï Thuù" cuûa ngaøi: "Laïy Chuùa, Chuùa ñaõ döïng neân traùi tim con cho Chuùa, neân loøng con khaéc khoaûi cho tôùi khi ñöôïc nghæ yeân trong Chuùa".
Caâu truyeän veà cuoäc ñôøi cuûa thaùnh Christoâphô cuõng theá. Ngaøi laø moät vò thaùnh tröôùc ñaây vaãn ñöôïc Giaùo Hoäi kính vaøo ngaøy 25-7 haèng naêm, vaø ngaøy nay ngöôøi ta coøn kính ngaøi nhö moät vò thaùnh baûo toaøn cho nhöõng cuoäc du haønh. Haïnh tích cuûa thaùnh nhaân keå laïi raèng ngaøi coù moät thaân hình vaø khuoân maët khoång loà. Do ñoù, ngaøi ñi tìm moät vò chuùa teå ñeå phuïng söï. Tröôùc heát, ngaøi ñeán phuïng söï moät oâng vua theo Kitoâ giaùo ñang cai trò queâ höông Canaan cuûa thaùnh nhaân baáy giôø. Ñeán khi thaáy oâng vua naøy laøm daáu thaùnh giaù khi nghe thaáy noùi ñeán ma quûi, ngaøi lieàn boû nhaø vua ñeå ñi tìm ma quûi. Sau khi gaëp ma quûi trong sa maïc vaø ñi theo ñeå phuïng söï ma quûi, laïi thaáy treân ñöôøng ñi ma quûi thaáy hình thaùnh giaù thì traùnh ñi, ngaøi lieàn boû ma quûi ñeå ñi tìm Chuùa Kitoâ. Cuoái cuøng, nghe theo lôøi khuyeân cuûa moät vò aån tu trong sa maïc, ngaøi ñaõ ñeán laøm moät caùi choøi beân moät con soâng ñaõ laøm cho nhieàu ngöôøi cheát ôû ñoù.
Vaøo moät ñeâm kia, ñang nguû, nghe coù tieáng goïi xin ñöa sang soâng, ngaøi ñaõ choãi daäy, chaïy ra ngoaøi, sau ba laàn môùi thaáy moät em beù beân bôø soâng. Ngaøi ñaõ ñöa em sang soâng. Nhöng caøng ñi vaøo giöõa gioøng soâng, ngaøi caøng caûm thaáy mình ñuoái söùc, ñeán noãi phaûi keâu leân: "Em nhoû ôi, em laøm cho ta laâm nguy quùa roài 'em naëng nhö theå caû hoaøn vuõ naøy ñeø leân mình ta vaäy' ta khoâng chòu noåi ñaâu". Baáy giôø Em Beù traû lôøi: "Hôõi Christoâphô, ngöôi ñöøng coù laáy laøm laï' vì ngöôi khoâng phaûi chæ mang treân mình caû hoaøn vuõ naøy, maø coøn mang chính Ñaáng ñaõ taïo döïng vaø laøm neân hoaøn vuõ naøy treân ñoâi vai cuûa ngöôi. Ta laø Gieâsu Kitoâ, vò Vua maø ngöôi ñang laøm vieäc naøy ñeå phuïng söï Ta" (theo tích truyeän ñöôïc keå laïi trong boä Butler's Lives of The Saints, Christian Classics, Westminster, Maryland, 1988, Vol.3, pp.184-185).
Tuy con ngöôøi luoân luoân tìm kieám moät Ñaáng Toái Cao nhö theá, treân thöïc teá, neáu chính Ñaáng Toái Cao maø con ngöôøi tìm kieám ñoù khoâng töï toû mình ra, qua ñöôøng loái Maïc Khaûi, thì con ngöôøi vaãn coù theå laàm laïc ñi toân thôø ngaãu töôïng heát söùc deã daøng. Nguyeân toäi chính laø moät ñieån hình veà vieäc con ngöôøi toân thôø ngaãu töôïng ngay töø ban ñaàu. Khoâng phaûi hay sao, theo ñoaïn 3 cuûa saùch Khôûi Nguyeân thuaät laïi, moät khi con ngöôøi toû ra khoâng vaâng lôøi Thieân Chuùa trong vieäc cuøng nhau aên caây Thieân Chuùa caám, thì con ngöôøi ñaõ ngang nhieân haï beä Thieân Chuùa xuoáng, töï naâng mình leân nhö moät Thaàn Toâi Vó Ñaïi, ngang haøng vôùi Thieân Chuùa. Theá nhöng, con ngöôøi ñaõ khoâng töï phong thaàn cho mình nhö theá, neáu Satan khoâng xöùc daàu gian doái cho hoï. Bôûi ñoù, khi khoâng nghe Thieân Chuùa maø laïi nghe ma quûi laø con ngöôøi ñaõ maëc nhieân toân nhaän Satan laø chuùa cuûa mình.
Ñoù laø lyù do chuùng ta thaáy taïi sao Meï Maria Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi, trong chöông trình Ñoàng Coâng Cöùu Chuoäc nhaân loaïi, Meï ñaõ heát söùc khieâm cung thöa vôùi söù thaàn cuûa Thieân Chuùa: "Naøy toâi laø toâi tôù Chuùa, xin haõy thöïc hieän nôi toâi theo nhö lôøi cuûa ngaøi" (Lk.1:38). Theá nhöng, nhaân ñöùc khieâm nhöôïng thaúm saâu vaø tuaân phuïc tuyeät ñoái naøy cuûa Meï Maria khoâng theå naøo coù ñöôïc, neáu Meï khoâng coù moät ñöùc tin saâu xa, moät ñöùc tin maø meï cuûa thaùnh Gioan Tieàn Hoâ ñaõ phaûi tuyeân tuïng: "Phuùc cho Ngöôøi laø keû ñaõ tin raèng nhöõng lôøi Chuùa phaùn seõ ñöôïc thöïc hieän" (Lk.1:45). Ñöùc tin saâu xa naøy cuûa Meï nôi nhöõng lôøi cuûa Chuùa ñaây laø gì, neáu khoâng phaûi laø vieäc Meï, ngoaøi "Thieân Chuùa Ñaáng cöùu chuoäc toâi" (Lk.1:47), Meï khoâng toân thôø baát cöù moät ngaãu töôïng naøo. Lôøi Meï chaân thaønh trình vôùi söù thaàn Thieân Chuùa: "Toâi khoâng heà bieát ñeán nam nhaân" (Lk.1:34), chaúng nhöõng noùi leân tình traïng thaân xaùc hoaøn toaøn trinh nguyeân veïn tuyeàn cuûa Meï, maø coøn noùi leân caû tinh thaàn cuûa Meï meán yeâu gaén boù vôùi moät mình Thieân Chuùa thoâi.
Trong Cöïu Öôùc, hai toäi maø "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" luoân caûnh giaùc vaø tröøng trò daân Do Thaùi khi hoï vaáp phaïm, ñoù laø:
- Toäi toân thôø "ngaãu töôïng" (Lev.19:4; Dt.32:21; 1Kgs.15:12; 2Kgs.17:12,21:11,21; Ps.106:36,38; Is.2:8,31:7; Ezk.6:4,6:13,14:3-7,30:13; Hos.10:6,11:2; Mic.1:7; Zec.13:2)
- Vaø toäi "ngoaïi tình" (Is.57:3; Jer.3:8,9:2,13:27,23:10; Hos.2:2,7:4; Mal.3:5).
Thaät ra, treân thöïc teá, toäi toân thôø ngaãu töôïng vaø toäi ngoaïi tình (theo nghóa ñaïo lyù chöù khoâng phaûi sinh lyù) naøy cuõng chæ laø moät, bôûi vì, khi con ngöôøi toân thôø ngaãu töôïng laø con ngöôøi lìa boû "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" cuûa mình ñeå chaïy theo moät thaàn töôïng khaùc maø con ngöôøi thaáy hôïp vôùi mình hôn, ñeå roài hieán thaân cho thaàn töôïng naøy maø trôû neân "oâ ueá" (Ezk.20:7,18,31; 22:3-4; 23:730,37; 36:18,25; 44:10), moät thaàn töôïng khoâng phaûi "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" maø con ngöôøi toân suøng naøy, treân heát laø vaø khoâng ai khaùc hôn laø chính Thaàn Toâi Vó Ñaïi cuûa hoï, maø Satan laø chuùa teå.
Thaät vaäy, theá giôùi ñang ôû vaøo cuoái thaäp nieân 1990 tröôùc ngöôõng cöûa cuûa "Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán", ñaõ toân thôø ngaãu töôïng hôn bao giôø heát. Hoï khoâng toân thôø ngaãu töôïng laø chính Thaàn Toâi Vó Ñaïi cuûa mình laø gì, khi hoï laäp laïi thaùi ñoä ngoâng cuoàng cuûa nguyeân toå, haï beä "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát" cuûa mình xuoáng, baèng vieäc aên caây Ngaøi caám, traùi caám ly dò, "phaân ly nhöõng gì Thieân Chuùa ñaõ noái keát" (Mt.19:6), vaø traùi caám phaù thai, saùt haïi nhöõng gì Thieân Chuùa muoán con ngöôøi "sinh soâi naåy nôû" (Gn.1:28). Hieän töôïng ly dò vaø phaù thai naøy ñang dieãn tieán heát söùc thaûm thöông ôû AÂu Myõ, nôi maø Ñöùc Thaùnh Cha Gioan-Phaoloâ II, trong toâng thö "Ngaøn Naêm Thöù Ba Ñang Ñeán" , ñoaïn 52, ñaõ nhaän ñònh "phaùt trieån nhieàu veà phöông dieän kyõ thuaät, nhöng noäi taâm laïi kieät queä, bôûi khuynh höôùng laõng queân Thieân Chuùa hay xa laùnh Ngaøi" (trích dòch töø The Pope Speaks, vol.40, No.2, 3-4/1995).
"Cuoäc khuûng hoaûng vaên minh naøy", nhö Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh trong cuøng moät ñoaïn toâng thö treân, ñöôïc ngaøi saùnh ví, aùp duïng vaø giaûi quyeát nhö sau: "Theá giôùi taân tieán ngaøy nay ñang hieän leân moät tình traïng nhö Arepagus ôû Nhaõ Ñieån, nôi maø thaùnh Phaoloâ ñaõ dieãn giaûng. Ngaøy nay coù nhieàu areopagi, chuùng raát khaùc nhau: Chuùng laø nhöõng khu vöïc lôùn lao trong neàn vaên minh vaø vaên hoùa hieän ñaïi, trong laõnh vöïc chính trò vaø kinh teá. Taây phöông caøng trôû neân xa lìa vôùi nhöõng coäi goác Kitoâ giaùo, noù caøng trôû neân moät ñòa sôû truyeàn giaùo, döôùi hình thöùc cuûa nhieàu areopagi khaùc nhau" (cuøng nguoàn trích dòch treân, ñoaïn 57).
Vôùi tinh thaàn yeâu meán Thieân Chuùa tuyeät ñoái tinh tuyeàn, ñöôïc toû ra baèng loøng khieâm nhöôïng ñích thöïc vaø moät ñöùc tuaân phuïc trieät ñeå cuûa mình, Meï Maria ñaõ traû veà cho Thieân Chuùa nhöõng gì thuoäc veà Ngaøi, caû baûn thaân cuûa Meï cuøng vôùi nhaân loaïi, nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, "Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc theå" (Jn.1:14), Ñaáng maø "nhôø Ngöôøi Thieân Chuùa ñaõ hoøa giaûi moïi söï döôùi ñaát cuõng nhö treân trôøi" (Col.1:20). Cuõng theá, neáu giaù trò traàn gian, nhö moät ñoàng tieàn ñöôïc in hình haøi vaø daáu aán cuûa Ceâsa (x.Mt.22:21), caàn phaûi söû duïng cho ñuùng giaù trò traàn gian cuûa noù theá naøo, thì baûn tính cuûa "con ngöôøi ñaõ ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa" (Gn.9:6), vaø ñaõ ñöôïc "ñoùng aán" (Rev.7:3) baèng chính giaù maùu cöùu chuoäc cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, phaûi traû veà nhö vaäy cho "Chuùa laø Thieân Chuùa duy nhaát"!
(Baøi luaän keát naøy trích töø baøi vieát chuû ñeà cuûa ngöôøi vieát cho Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï soá 229, 1-1997)
Cuøng Meï Ngôïi Khen
Chuùa.
Dòch xong ngaøy Leã Caùc Thaùnh 1/11/1998
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page