Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Chuùng ta ñaõ tuaàn töï tìm caùch traû lôøi trong caùc baøi giaùo lyù cuûa chuùng ta veà vaán naïn: Thieân Chuùa laø Ai? Vieäc tìm caâu traû lôøi naøy caàn phaûi coù moät giaûi ñaùp chính ñaùng, caên cöù vaøo lôøi töï maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc tin vöõng vaøng cuøng vôùi nieàm xaùc tín cuûa trí khoân ñöôïc ñöùc tin soi daãn ñaõ laøm neân ñaëc tính cuûa caâu traû lôøi naøy.
Chuùng ta moät laàn nöõa haõy trôû laïi chaân Nuùi Horeb. Moisen baáy giôø ñang chaên ñoaøn vaät ôû ñoù. OÂng ñaõ nghe töø giöõa buïi caây chaùy moät gioïng noùi phaùn ra: "Haõy côûi giaày cuûa ngöôi ra, vì nôi ngöôi ñang ñöùng laø ñaát thaùnh" (Ex.3:5). Tieáng noùi phaùn tieáp: "Ta laø Thieân Chuùa cuûa cha oâng ngöôi, Thieân Chuùa cuûa Abraham, Thieân Chuùa cuûa Isaac vaø Thieân Chuùa cuûa Giacoùp". Ngaøi laø Thieân Chuùa cuûa caùc vò cha oâng, Ñaáng ñaõ sai Moisen ñi giaûi phoùng daân Ngaøi khoûi caûnh laøm toâi ngöôøi Ai Caäp.
Chuùng ta ñaõ bieát, sau khi laõnh nhaän söù meänh naøy, Moisen ñaõ hoûi Thieân Chuùa teân cuûa Ngaøi. OÂng nhaän ñöôïc caâu traû lôøi: "Ta laø Ñaáng hieän höõu". Truyeàn thoáng daãn giaûi thaùnh kinh, truyeàn thoáng thaàn hoïc vaø truyeàn thoáng huaán quyeàn cuûa Giaùo Hoäi, theo maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa ñaây, ñaõ hieåu caâu traû lôøi aáy coù nghóa laø "Höõu Theå". Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ laäp laïi ñieàu caét nghóa naøy trong Kinh Tin Kính cuûa Daân Thieân Chuùa (1968).
Ngöôøi ta coù theå ñaït tôùi moät yù nieäm phong phuù hôn vaø chính xaùc hôn, khi caên cöù vaøo yù nghóa cuûa lòch söû cöùu ñoä ñoái vôùi caâu Thieân Chuùa traû lôøi naøy - "Ta laø Ñaáng hieän höõu". Thieân Chuùa - Yahweh - toû mình ra tröôùc heát nhö vò Thieân Chuùa cuûa giao öôùc, baèng vieäc laáy danh Ngaøi maø sai Moisen ñi: "Ta laø Ñaáng hieän höõu ñoái vôùi caùc ngöôøi; Ta hieän höõu ñaây nhö moät vò Thieân Chuùa muoán thieát laäp giao öôùc vaø ban ôn cöùu ñoä", nhö moät vò Thieân Chuùa laø Ñaáng yeâu thöông caùc ngöôøi vaø cöùu ñoä caùc ngöôøi.
Nhö theá, Thieân Chuùa ñaõ toû mình ra nhö laø moät Höõu Theå, Ñaáng laø moät Ngoâi Vò. Ngaøi toû mình cho nhöõng con ngöôøi, thaønh phaàn Ngaøi ñoái xöû nhö nhöõng con ngöôøi. Thieân Chuùa, ôû moät nghóa naøo ñoù, ñaõ vöôn ra töø "noãi ñoäc thaân" cuûa Ngaøi ñeán vieäc thoâng mình Ngaøi ra, trong vieäc ñaõ taïo thaønh neân theá gian, baèng vieäc côûi môû vôùi theá gian, nhaát laø vôùi con ngöôøi ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Ngaøi vaø töông töï nhö Ngaøi (x.Gn.1:26). Vieäc maïc khaûi danh xöng "Ta laø Ñaáng hieän höõu" (Yahweh), nhö cho thaáy moät caùch ñaëc bieät chaân lyù Thieân Chuùa laø moät Höõu-Theå-Ngoâi-Vò, Ñaáng nhaän bieát, yeâu thöông vaø loâi keùo taát caû moïi ngöôøi ñeán cuøng Ngaøi, moät vò Thieân Chuùa cuûa giao öôùc.
Thieân Chuùa söûa soaïn moät giai ñoaïn môùi cuûa giao öôùc, moät giai ñoaïn môùi cuûa lòch söû cöùu ñoä trong cuoäc noùi chuyeän vôùi Moisen. Vieäc Thieân Chuùa khôûi xöôùng vieäc laäp giao öôùc ñaõ ñaùnh daáu lòch söû cöùu ñoä qua nhieàu bieán coá, nhö Kinh Nguyeän Thaùnh Theå soá boán noùi leân baèng nhöõng lôøi: "Cha ñaõ laäp ñi laäp laïi giao öôùc vôùi con ngöôøi".
Thieân-Chuùa-Yahweh toû mình nhö "Thieân Chuùa cuûa Abraham, Thieân Chuùa cuûa Isaac, Thieân Chuùa cuûa Giacoùp" trong cuoäc noùi chuyeän vôùi Moisen ôû chaân Nuùi Horeb. Ngaøi laø vò Thieân Chuùa ñaõ thieát laäp giao öôùc vôùi Abraham (x.Gn.17:1-14), cuõng nhö vôùi mieâu dueä cuûa oâng, vôùi caùc toå phuï, caùc toå toäc cuûa daân ñöôïc tuyeån choïn, thaønh phaàn ñaõ trôû neân Daân cuûa Thieân Chuùa.
Tuy nhieân, vieäc xöôùng xuaát cuûa vò Thieân Chuùa giao öôùc coøn ñöôïc thöïc hieän tröôùc caû thôøi Abraham nöõa. Saùch Khôûi Nguyeân ñaõ ñeà caäp ñeán vieäc thieát laäp giao öôùc vôùi Noe sau traän hoàng thuûy (x.Gn.9:1-17). Ngöôøi ta coøn coù theå keå ñeán giao öôùc sô khai tröôùc caû nguyeân toäi (x.Gn.2:15-17). Chuùng ta coù theå noùi raèng, theo quan ñieåm cöùu ñoä, Thieân Chuùa ñaõ muoán thieát laäp giao öôùc vôùi daân Ngaøi töø khi baét ñaàu lòch söû loaøi ngöôøi.
Ôn cöùu ñoä laø vieäc hieäp thoâng vôùi söï soáng voâ taän cuûa Thieân Chuùa. "Caây söï soáng" (x.Gn.2:9) trong ñòa ñaøng laø bieåu hieäu cho ôn cöùu ñoä naøy. Taát caû moïi giao öôùc Thieân Chuùa ñaõ kyù keát vôùi loaøi ngöôøi sau toäi Adong ñeàu xaùc nhaän söï thaät laø Thieân Chuùa muoán cöùu ñoä con ngöôøi. Vò Thieân Chuùa cuûa giao öôùc laø vò Thieân Chuùa "ban mình" baèng moät ñöôøng loái huyeàn nhieäm - töùc laø vò Thieân Chuùa cuûa maïc khaûi vaø laø vò Thieân Chuùa cuûa aân suûng. Ngaøi chaúng nhöõng toû mình cho con ngöôøi maø Ngaøi coøn laøm cho hoï thaønh moät ngöôøi thoâng phaàn vaøo baûn tính thaàn linh nöõa (2Pt.1:4).
Vieäc thieát laäp giao öôùc ñaït ñeán giai ñoaïn tuyeät ñænh cuûa mình nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ - "giao öôùc môùi", "giao öôùc vónh cöûu" (Heb.12:24,13:20). Vieäc thieát laäp giao öôùc chöùng toû moät caùch troïn veïn caên nguyeân cuûa söï thaät veà vò Thieân Chuùa maø chuùng ta tuyeân xöng nôi kinh tin kính Kitoâ giaùo. Trong thôøi ngoaïi ñaïo coå xöa, thaàn tính laø ñoái töôïng cho khaùt voïng cuûa con ngöôøi. Maïc khaûi trong Cöïu Öôùc, vaø hôn nöõa trong Taân Öôùc, ñaõ cho thaáy Thieân Chuùa laø Ñaáng tìm kieám con ngöôøi, Ñaáng keùo hoï laïi gaàn mình. Chính Thieân Chuùa laø Ñaáng muoán thieát laäp giao öôùc: "Ta seõ laø Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôøi vaø caùc ngöôøi seõ laø daân cuûa Ta" (Lv.26:12); "Ta seõ laø Thieân Chuùa cuûa hoï vaø hoï seõ laø daân cuûa Ta" (2Cor.6:16).
Vieäc thieát laäp giao öôùc, gioáng nhö vieäc saùng taïo, laø moät saùng kieán thaàn linh hoaøn toaøn töï do vaø ñoäc laäp. Theá nhöng, vieäc thieát laäp giao öôùc coøn toû cho thaáy moät caùch tuyeät vôøi hôn nöõa taàm quan troïng vaø yù nghóa cuûa vieäc saùng taïo trong chieàu saâu cuûa töï do thaàn linh. Söï khoân ngoan vaø tình yeâu, nhöõng yeáu toá höôùng daãn töï do sieâu vieät cuûa vò Thieân-Chuùa-Taïo-Hoùa, laïi caøng noåi baät hôn nôi nieàm töï do sieâu vieät cuûa vò Thieân Chuùa giao öôùc.
Qua vieäc thieát laäp giao öôùc, nhaát laø vieäc thieát laäp giao öôùc troïn veïn cuoái cuøng nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ, Thieân Chuùa, moät caùch naøo ñoù, ñaõ hoøa nhaäp vôùi theá gian. Tuy nhieân, Ngaøi vaãn hoaøn toaøn giöõ ñöôïc söï sieâu vieät cuûa mình. Vò Thieân Chuùa nhaäp theå, nhaát laø vò Thieân Chuùa töû giaù, vaãn laø moät Thieân Chuùa khoân thaáu vaø khoân taû. Theá nhöng, ñoái vôùi chuùng ta, Ngaøi laïi caøng trôû neân thöïc söï khoân thaáu vaø khoân taû hôn nöõa, ñeán ñoä Ngaøi ñaõ toû loä ra nhö laø moät vò Thieân Chuùa cuûa tình yeâu voâ cuøng vaø khoân doø.
Chuùng ta khoâng neân ñi tröôùc caùc ñeà taøi cuûa nhöõng baøi giaùo lyù tôùi ñaây. Moät laàn nöõa, chuùng ta haõy trôû veà vôùi Moisen. Vieäc maïc khaûi danh xöng cuûa Thieân Chuùa ôû chaân Nuùi Horeb ñaõ söûa soaïn cho giai ñoaïn giao öôùc maø Thieân Chuùa cuûa caùc vò cha oâng muoán thieát laäp vôùi daân Ngaøi ôû nuùi Sinai. Vieäc maïc khaûi naøy ñaõ cho thaáy moät caùch vöõng chaéc vaø roõ raøng caûm thöùc ñoäc thaàn nôi kinh tin kính ñöôïc caên cöù vaøo vieäc thieát laäp giao öôùc: "Toâi tin kính moät Thieân Chuùa!" Thieân Chuùa duy nhaát, Ngaøi laø Ñaáng ñoäc nhaát. Saùch Xuaát Haønh vieát: "Ta laø Chuùa, Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôøi, Ñaáng ñaõ ñem caùc ngöôøi ra khoûi ñaát Ai Caäp, ra khoûi nhaø noâ leä. Caùc ngöôøi seõ khoâng coù caùc thaàn linh naøo khaùc tröôùc Ta" (Ex.20:2-3). Chuùng ta thaáy maãu thöùc caên baûn cuûa nieàm tin Cöïu Öôùc ñöôïc dieãn ñaït nôi nhöõng lôøi cuûa Saùch Nhò Luaät: "Hôõi Yeán Duyeân, haõy nghe ñaây: 'Chuùa, Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, laø Chuùa duy nhaát'" (Dt.6:4; x.Dt.4:39-40).
Tieân tri Isaia ñaõ hieán cho nieàm tin ñoäc thaàn cuûa Cöïu Öôùc naøy moät dieãn ñaït tieân tri saùng ngôøi: "Caùc ngöôi laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Ta - Chuùa phaùn - nhöõng ngöôøi ñaày tôù Ta tuyeån choïn, ñeå caùc ngöôøi coù theå nhaän bieát vaø tin töôûng Ta, roài caùc ngöôøi hieåu ñöôïc raèng Ta laø Ngaøi. Tröôùc Ta khoâng coù Thieân Chuùa naøo heát, caû sau Ta cuõng theá. Ta, Ta laø Chuùa, ngoaøi Ta ra khoâng coøn vò cöùu tinh naøo khaùc... Caùc ngöôøi laø chöùng nhaân cuûa Ta - Chuùa phaùn - Ta laø Thieân Chuùa, töø ñôøi ñôøi luoân maõi khoâng thoâi" (Is.43:10-13). "Haõy trôû veà vôùi Ta ñeå ñöôïc cöùu roãi, hôõi taát caû cuøng coõi traùi ñaát, vì Ta laø Thieân Chuùa, ngoaøi ra khoâng coøn ñaáng naøo khaùc" (Is.45:22).
Chaân lyù veà Thieân Chuùa duy nhaát naøy taïo neân neàn taûng saâu xa cho caû hai Giao Öôùc. Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi leân ñieàu naøy trong Taân Öôùc baèng nhöõng lôøi naøy: "Thieân Chuùa duy nhaát vaø Cha cuûa taát caû moïi söï, Ñaáng ôû treân taát caû, qua taát caû vaø trong taát caû" (Eph.4:6). Thaùnh Phaoloâ cuõng laø vò ñaõ chieán ñaáu vôùi chuû tröông ña thaàn cuûa daân ngoaïi (x.Rm.1:23; Gal.3:8), baèng moät nhieät tình khoâng keùm gì nhieät tình cuûa Cöïu Öôùc. Thaùnh nhaân ñaõ rao giaûng cuõng khoâng keùm maïnh meõ raèng: vò Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát naøy "laø Thieân Chuùa cuûa taát caû moïi ngöôøi, cuûa caû thaønh phaàn caét bì cuõng nhö khoâng caét bì, cuûa caû daân Do Thaùi cuõng nhö Daân Ngoaïi" (x.Rm.3:29-30). Vieäc maïc khaûi veà moät vò Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát ñöôïc toû ra cho daân tuyeån choïn Yeán Duyeân trong Cöïu Öôùc cuõng nhaém ñeán caû loaøi ngöôøi nöõa. Nhaân loaïi tìm thaáy nôi chuû thuyeát ñoäc thaàn vieäc dieãn taû cho nieàm xaùc tín maø con ngöôøi coù theå ñaït tôùi ngay caû baèng aùnh saùng cuûa lyù trí. Neáu Thieân Chuùa thieän haûo, voâ cuøng, laø Höõu Theå töï taïi, thì Ngaøi cuõng phaûi laø Ñaáng Duy Nhaát. Chaân lyù ñöôïc maïc khaûi trong Cöïu Öôùc naøy ñaõ nhôø Chuùa Gieâsu Kitoâ trôû neân ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ trong taân öôùc. Giaùo Hoäi tuyeân xöng: "Toâi tin kính moät Thieân Chuùa".
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page