Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Giaùo Hoäi khoâng ngöøng tuyeân xöng ñöùc tin ñöôïc dieãn ñaït trong nhöõng kinh tin kính coå thôøi nhaát: "Toâi tin kính moät Thieân Chuùa duy nhaát, laø Cha toaøn naêng, Ñaáng taïo thaønh trôøi ñaát". Nhöõng lôøi tuyeân xöng naøy noùi leân moät caùch ngaén goïn vaø toång hôïp chöùng côù maø vò Thieân Chuùa cuûa ñöùc tin chuùng ta, vò Thieân Chuùa haèng soáng vaø chaân thaät cuûa maïc khaûi, ñaõ toû ra cho thaáy veà chính mình, theo nhö Böùc Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi, khi noùi vôùi chuùng ta "qua caùc tieân tri" vaø nhaát laø "qua Ngöôøi Con" (Heb.1:1-2). Trong cuoäc haønh trình cuûa mình, ñoái dieän vôùi nhöõng nhu caàu thay ñoåi cuûa caùc thôøi ñaïi, Giaùo Hoäi ñaõ ñi saâu vaøo chaân lyù veà Thieân Chuùa, nhö ñöôïc chöùng thöïc nôi caùc Coâng Ñoàng khaùc nhau. Toâi muoán noùi ñeán Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I, moät coâng ñoàng buoäc phaûi noùi leân giaùo huaán cuûa mình ñeå ñöông ñaàu vôùi caùc sai laàm cuûa theá kyû 19 veà thuyeát phieám thaàn cuõng nhö veà thuyeát duy vaät laø nhöõng lyù thuyeát sai laàm ñaõ baét ñaàu noåi leân töø thôøi aáy.
Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I daïy raèng: "Hoäi Thaùnh tin töôûng vaø tuyeân xöng chæ coù moät Thieân Chuùa haèng soáng vaø chaân thaät duy nhaát laø Hoùa Coâng vaø laø Chuùa trôøi ñaát, Ñaáng toaøn naêng, haèng höõu, voâ bieân, khoân thaáu, voâ cuøng trong trí khoân, trong loøng muoán vaø trong moïi söï thieän haûo; Ñaáng chæ laø moät baûn theå linh thieâng duy nhaát, tuyeät ñoái ñôn thuaàn vaø khoâng thay ñoåi, phaûi ñöôïc coâng nhaän thaät söï vaø chính yeáu khaùc vôùi theá giôùi, raát thaùnh haûo nôi chính mình vaø bôûi chính mình, vaø cao vöôït treân taát caû moïi söï ngoaøi chính mình Ngaøi hay coù theå nghó tôùi" (Hieán Cheá Dei Filiua. 1-4, DS 3001).
Ngöôøi ta coù theå thaáy ngay baûn vaên cuûa coâng ñoàng baét ñaàu cuõng töø nhöõng maãu ñöùc tin coå thôøi maø chuùng ta ñaõ laäp laïi: "Toâi tin kính Thieân Chuùa... toaøn naêng... Ñaáng taïo thaønh trôøi ñaát". Theá nhöng, ñoaïn vaên naøy khai trieån maãu ñöùc tin caên baûn naøy hôïp vôùi giaùo lyù ñöôïc chöùa ñöïng trong Thaùnh Kinh, Thaùnh Truyeàn vaø Huaán Quyeàn cuûa Giaùo Hoäi. Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I ñaõ lieät keâ "caùc öu phaåm" cuûa Thieân Chuùa baèng moät theå thöùc hoaøn toaøn hôn caùc maãu thöùc xöa kia.
Vôùi caùc "öu phaåm" chuùng ta coù yù noùi ñeán nhöõng ñaëc tính cuûa "Höõu Theå" thaàn linh ñaõ ñöôïc maïc khaûi boäc loä, cuõng nhö ñaõ ñöôïc trieát hoïc heát söùc nghieân cöùu (x.Summa Theol., I, qq.3ff). Thaùnh Kinh dieãn taû Thieân Chuùa baèng vieäc duøng nhöõng tónh töø khaùc nhau. Chuùng laø nhöõng dieãn taû cuûa ngoân ngöõ loaøi ngöôøi, töï mình raát haïn heïp, nhaát laø khi tìm caùch dieãn ñaït moät thöïc taïi hoaøn toaøn sieâu vieät laø chính Thieân Chuùa.
Ñoaïn vaên ñöôïc trích daãn treân ñaây cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I ñaõ xaùc nhaän khaû naêng baát löïc trong vieäc dieãn ñaït Thieân Chuùa caùch xöùng hôïp. Ngaøi laø Ñaáng khoân thaáu vaø khoân taû. Ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi vaø giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà Thieân Chuùa chuû tröông "tính chaát khoân thaáu" vaø "tính chaát khoân taû" naøy. Theá nhöng nhöõng tính chaát naøy töï chuùng khoâng chaát chöùa moät thöù nhaän bieát tieâu cöïc nhö loaïi thaàn hoïc goïi laø apophatic theology. Loaïi thaàn hoïc naøy quan nieäm raèng ngoân ngöõ loaøi ngöôøi, caû thaàn hoïc cuõng vaäy, chæ coù theå hay haàu nhö chæ coù theå caùi Thieân Chuùa khoâng laø maø thoâi, vì khoâng ñuû nhöõng dieãn ñaït xöùng hôïp ñeå caét nghóa caùi Ngaøi laø.
Theá neân Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I ñaõ khoâng giôùi haïn mình vaøo nhöõng caâu phaùt bieåu noùi veà Thieân Chuùa "moät caùch tieâu cöïc". Chaúng haïn, Coâng Ñoàng daïy raèng vò Thieân Chuùa naøy laø Ñaáng chính yeáu khaùc vôùi theá giôùi (a mundo distinctus re et essentia), laø moät vò Thieân Chuùa haèng höõu. Thaùnh Kinh ñaõ dieãn taû söï thaät naøy trong caùc ñoaïn khaùc nhau vaø baèng nhöõng caùch khaùc nhau. Thí duï, chuùng ta ñoïc thaáy trong Saùch Huaán Ca: "Ñaáng soáng muoân ñôøi ñaõ taïo thaønh toaøn theå vuõ truï" (18:1), vaø trong Saùch Tieân Tri Ñanieân: "Ngaøi laø Thieân Chuùa haèng soáng, muoân ñôøi toàn taïi" (6:27).
Nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Vònh 102, ñöôïc aâm vang nôi Böùc Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi, cuõng töông töï nhö vaäy. Taùc giaû Thaùnh Vònh vieát: "Töø xöa Ngaøi ñaõ ñaët neán moùng traùi ñaát, vaø caùc taàng trôøi laø coâng vieäc cuûa tay Ngaøi. Chuùng seõ tieâu vong song Ngaøi beàn vöõng; taát caû chuùng seõ taû tôi nhö chieác aùo maëc. Ngaøi thay chuùng nhö thay aùo vaø chuùng seõ qua ñi; nhöng Ngaøi vaãn theá vaø thaùng naêm cuûa Ngaøi voâ cuøng baát taän" (102:25-27). Moät vaøi theá kyû sau, taùc giaû Böùc Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi ñaõ tieáp noái nhöõng lôøi Thaùnh Vònh vöøa trích: "Laïy Chuùa, Ngaøi thaät söï ñaõ laäp neân traùi ñaát ngay töø ban ñaàu, vaø caùc taàng trôøi laø coâng cuoäc cuûa tay Ngaøi; chuùng seõ tieâu vong coøn Ngaøi toàn taïi; taát caû chuùng seõ cuõ kyõ nhö aùo maëc; Ngaøi gaáp chuùng laïi nhö nhö chieác aùo khoaùc vaø chuùng seõ bò ñoåi thay nhö chieác aùo; theá nhöng Ngaøi vaãn cöù theá vaø nhöõng thaùng naêm cuûa Ngaøi seõ khoâng bao giôø cuøng" (1:1-12).
Vónh cöûu ôû ñaây laø yeáu toá chính yeáu ñeå phaân bieät Thieân Chuùa khoûi theá giôùi. Trong khi theá giôùi phaûi chòu ñoåi thay vaø qua ñi, thì Thieân Chuùa toàn taïi tröôùc vieäc qua ñi cuûa theá giôùi. Ngaøi laø Ñaáng taát yeáu vaø khoâng ñoåi thay: "Ngaøi vaãn theá...".
YÙ thöùc ñöùc tin vaøo Thieân Chuùa haèng höõu, Thaùnh Phaoloâ vieát: "Vinh döï vaø hieån danh muoân ñôøi cho vua caùc theá heä, baát töû, voâ hình, Thieân Chuùa duy nhaát" (1Tim.1:17). Saùch Khaûi Huyeàn cuõng noùi leân chaân lyù naøy: "'Ta laø Alpha vaø laø Omega", Chuùa laø Thieân Chuùa phaùn, "Ñaáng ñang coù, Ñaáng ñaõ coù vaø Ñaáng seõ ñeán, Ñaáng Toaøn Naêng'" (Rev.1:8).
Nhöõng söï kieän maïc khaûi naøy cuõng noùi leân nieàm xaùc tín hôïp lyù maø ngöôøi ta coù ñöôïc khi xeùt thaáy raèng Thieân Chuùa laø moät Höõu Theå töï taïi, bôûi theá Ngaøi cuõng laø moät Höõu Theå taát yeáu, moät Höõu Theå vónh haèng. Vì Ngaøi khoâng theå khoâng hieän höõu, khoâng theå coù khôûi söï hay hoaøn thaønh, cuõng khoâng coù caùc thôøi khaéc tieáp noái nhau ôû taùc ñoäng hieän höõu duy nhaát vaø voâ cuøng. Lyù trí laønh maïnh vaø maïc khaûi truøng nhau laï luøng ôû ñieåm naøy. Laø Thieân Chuùa, töùc laø toaøn höõu (ipsum Esse subsistens), söï vónh cöûu cuûa Ngaøi, "ñöôïc ghi khaéc nôi ngoân töø höõu theå", phaûi ñöôïc hieåu nhö laø "sôû höõu moät söï soáng baát taän khoâng phaân chia, toaøn haûo vaø ñoàng loaït", bôûi theá söï vónh cöûu cuûa Ngaøi cuõng laø moät öu phaåm cuûa höõu theå tuyeät ñoái "ôû ngoaøi thôøi gian".
Söï vónh cöûu cuûa Thieân Chuùa khoâng qua ñi theo thôøi gian cuûa theá giôùi taïo thaønh naøy. "Noù khoâng truøng hôïp vôùi hieän taïi". Noù khoâng coù tröôùc noù hay "keùo daøi" noù ñeán voâ cuøng. Noù ôû ngoaøi vaø ôû treân "höõu theå". Söï vónh cöûu, vôùi taát caû nhöõng gì laø maàu nhieäm veà Thieân Chuùa, moät caùch naøo ñoù, bao goàm caû caùi "ôû ngoaøi" vaø caùi "ôû treân", bao goàm taát caû nhöõng gì "töø beân trong" leä thuoäc thôøi gian, leä thuoäc ñoåi thay vaø leä thuoäc tình côø. Caàn nhôù laïi nhöõng lôøi Thaùnh Phaoloâ noùi taïi Thöôïng Nghò Tröôøng Nhaõ Ñieån: "Nôi Ngaøi... chuùng ta soáng, ñoäng vaø coù" (Acts 17:28). Baèng kieåu noùi boùng baåy: "ôû beân ngoaøi" thöù töï, chuùng ta cuøng nhau xaùc nhaän söï sieâu vieät cuûa Thieân Chuùa treân caùc söï vaät vaø cuûa vónh cöûu treân thôøi gian. Chuùng ta phaûi nhaän thöïc vaø taùi xaùc nhaän raèng Thieân Chuùa laø moät Höõu Theå laøm neân caên tính cho chính höõu theå cuûa caùc söï vaät, vaø vì theá cho caû gioøng thôøi gian lieân tuïc troâi qua, khoâng moät giaây phuùt naøo vöôït ra ngoaøi voøng möùc vónh cöûu cuûa Ngaøi.
Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I ñaõ chöùng thöïc ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi nôi Thieân Chuùa haèng soáng, chaân thaät vaø vónh cöûu. Ngaøi vónh cöûu vì Ngaøi toaøn höõu, moät thöïc taïi khoâng ñöôïc hieåu nhö laø moät toång hôïp cuûa caùc phaân maûnh hay cuûa caùc "phaân töû" nôi höõu theå laø nhöõng gì ñoåi thay theo thôøi gian. Nhöõng baûn vaên Thaùnh Kinh ñöôïc trích daãn ñaõ roõ raøng noùi leân ñieàu naøy. Thöïc taïi toaøn höõu chæ coù theå ñöôïc hieåu laø vónh cöûu maø thoâi, töùc laø, söï soáng rieâng cuûa Thieân Chuùa nhö moät sôû höõu toaøn theå vaø baát phaân chia höõu theå ñoù. Trong yù nghóa naøy, Thieân Chuùa laø vónh cöûu: laø moät "Hieän Taïi", moät "Hieän Dieän", töï taïi vaø baát bieán. Kieåu hieän höõu naøy, theo caên tính, khaùc haún vôùi kieåu hieän höõu nôi caùc taïo vaät laø caùc höõu theå "tuøy thuoäc".
Thieân Chuùa haèng soáng, Ñaáng toû mình ra, laø Thieân Chuùa vónh cöûu laø nhö theá. Ñuùng hôn, chuùng ta haõy noùi raèng Thieân Chuùa laø chính vónh cöûu. Söï hoaøn toaøn ñôn thuaàn (omnino simplex) cuûa Höõu Theå thaàn linh ñoøi phaûi noùi leân caùch dieãn ñaït naøy.
Khi chuùng ta duøng ngoân ngöõ loaøi ngöôøi maø noùi: "Thieân Chuùa laø vónh cöûu", laø chuùng ta coù yù noùi ñeán moät öu phaåm cuûa Höõu Theå thaàn linh. Bôûi khoâng coù moät öu phaåm naøo cuûa Thieân Chuùa thöïc söï khaùc haún vôùi chính yeáu tính cuûa Thieân Chuùa, (trong khi caùc phaåm tính cuûa loaøi ngöôøi laïi khaùc bieät haún vôùi con ngöôøi coù caùc phaåm tính naøy), neân khi noùi: "Thieân Chuùa vónh cöûu" laø chuùng ta muoán xaùc nhaän: "Thieân Chuùa laø vónh cöûu" vaäy.
Ñoái vôùi chuùng ta laø thaønh phaàn bò chi phoái bôûi thôøi khoâng, thì thöïc taïi vónh cöûu naøy khoân thaáu nhö chính yeáu tính thaàn linh. Tuy nhieân, cuõng veà phöông dieän naøy maø thöïc taïi vónh cöûu aáy laøm cho chuùng ta thaáy ñöôïc söï voâ cuøng cao caû vaø uy linh cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta caûm thaáy traøn ñaày nieàm vui khi nghó ñeán Höõu-Theå-Vónh-Cöûu naøy, moät Höõu-Theå-Vónh-Cöûu bao goàm taát caû höõu theå ñöôïc taïo thaønh vaø tuøy thuoäc, keå caû chính höõu theå nhoû beù cuûa chuùng ta, moïi taùc ñoäng cuûa chuùng ta, moïi giaây phuùt cuûa ñôøi soáng chuùng ta.
"Trong Ngaøi chuùng ta soáng, ñoäng vaø coù".
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page