Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Chuùng ta tin raèng Vò Thieân Chuùa ñaëc thuø naøy tuyeät ñoái duy nhaát nôi yeáu tính voâ cuøng thaùnh haûo cuûa Ngaøi cuõng nhö nôi taát caû moïi söï toaøn thieän cuûa Ngaøi, trong quyeàn toaøn naêng cuûa Ngaøi, trong tình yeâu voâ cuøng cuûa Ngaøi, trong söï quan phoøng cuûa Ngaøi, trong yù muoán cuûa Ngaøi vaø trong tình yeâu cuûa Ngaøi. Ngaøi laø Ñaáng hieän höõu nhö chính Ngaøi toû mình cho Moisen. Ngaøi laø tình yeâu, nhö toâng ñoà Gioan daïy chuùng ta. Hai danh xöng naøy, Hieän Höõu vaø Tình Yeâu, noùi leân moät caùch khoân taû thöïc taïi thaàn linh cuûa Ngaøi, Ñaáng muoán toû mình cho chuùng ta, vaø Ñaáng, trong aùnh saùng khoân thaáu, töï mình vöôït treân moïi danh hieäu, treân heát moïi söï vaø treân moïi trí tueä taïo vaät" (Insegnamenti di Paolo VI, VI; 1968; 302).
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ noùi nhöõng lôøi naøy vaøo dòp möøng kyû nieäm 1900 naêm töû ñaïo cuûa hai Thaùnh Toâng Ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ, 30/6/1968, trong baûn tuyeân xöng ñöùc tin ñöôïc goïi laø Kinh Tin Kính cuûa Daân Chuùa. Nhöõng lôøi naøy dieãn taû, daøi hôn nhöõng kinh tin kính cuõ, nhöng moät caùch gaãy goïn vaø toång hôïp, chaân lyù veà Thieân Chuùa maø Giaùo Hoäi tuyeân xöng töø ban ñaàu nôi kinh tin kính: "Toâi tin kính Thieân Chuùa". Ngaøi laø Thieân Chuùa, Ñaáng toû mình ra, Thieân Chuùa cuûa ñöùc tin chuùng ta. Danh Ngaøi, "Ta laø Ñaáng Hieän Höõu", ñaõ toû cho Moisen töø trong buïi caây chaùy ôû chaân nuùi Horeb, vaãn coøn vang voïng trong kinh tin kính cuûa ngaøy hoâm nay. Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ noái keát teân naøy - danh xöng "Hieän Höõu" - vôùi danh xöng "Tình Yeâu" (theo dieãn taû cuûa Böùc Thö Thöù Nhaát cuûa Thaùnh Gioan). Hai danh xöng naøy noùi leân söï thaät veà Thieân Chuùa moät caùch chính thöïc nhaát. Chuùng ta coøn phaûi trôû veà vôùi hai danh xöng naøy khi, töï hoûi mình veà yeáu tính cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta tìm kieám caâu traû lôøi cho vaán ñeà: Thieân Chuùa laø ai?
Ñöùc Phaoloâ ñaõ trích daãn danh xöng cuûa Thieân Chuùa, "Ta laø Ñaáng hieän höõu”, moät danh xöng ñöôïc thaáy ôû trong Saùch Xuaát Haønh. Theo truyeàn thoáng giaùo lyù vaø thaàn hoïc qua nhieàu theá kyû, ngaøi thaáy nôi danh xöng naøy maïc khaûi veà Thieân Chuùa nhö laø "Höõu Theå" - moät Höõu Theå töï taïi, maø theo ngoân ngöõ trieát lyù veà höõu theå (baûn theå hoïc hay sieâu hình hoïc) ñöôïc Thaønh Toâma Aquinoâ söû duïng, noùi leân yeáu tính cuûa Thieân Chuùa. Ngöôøi ta phaûi theâm raèng vieäc giaûi thích trieät ñeå theo ngoân ngöõ veà nhöõng lôøi "Ta laø Ñaáng hieän höõu" cuõng cho thaáy nhöõng yù nghóa khaùc maø chuùng ta seõ noùi ñeán sau. Nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ ñuû roõ raøng laø Giaùo Hoäi, ñeå traû lôøi cho vaán ñeà "Thieân Chuùa laø Ai?", theo truyeàn thoáng thaàn hoïc vaø giaùo phuï laâu ñôøi, vaãn tieáp tuïc laáy "höõu theå" (esse) laøm khôûi ñieåm. Ngöôøi ta khoâng theå taïo neân moät caâu traû lôøi naøo coù theå chaéc aên vaø hieåu ñöôïc ngoaøi ñöôøng loái naøo khaùc.
Lôøi Thieân Chuùa duøng ñeå toû mình ra baèng vieäc töï dieãn taû theo "ngoân töø cuûa höõu theå" cho thaáy coù moät lieân heä ñaëc bieät giöõa ngoân ngöõ cuûa maïc khaûi vôùi ngoân ngöõ cuûa kieán thöùc loaøi ngöôøi veà moät thöïc taïi ñöôïc coå thôøi goïi laø "ñeä nhaát trieát hoïc". Ngoân ngöõ cuûa ñeä nhaát trieát hoïc naøy giuùp cho ngöôøi ta, baèng moät caùch naøo ñoù, tieán ñeán danh xöng cuûa Thieân Chuùa nhö danh xöng "Höõu Theå". Tuy nhieân - nhö moät vò tieâu bieåu nhaát cuûa tröôøng phaùi Toâma trong thôøi chuùng ta nhaän ñònh, aâm vang laïi chính Thaùnh Toâma (x.Contra Gentes, 1,cc.14,30) - thì ngay caû vieäc söû duïng thöù ngoân ngöõ aáy chuùng ta vaãn coù theå vaän duïng heát söùc mình ñeå "baäp beï" danh xöng maïc khaûi noùi leân yeáu tính cuûa Thieân Chuùa naøy (x.E.Gilson, Le Thomisme, Paris 1944, ed. Vrin, trang 33,35,41,155-156). Ngoân ngöõ loaøi ngöôøi khoâng ñuû ñeå dieãn taû moät caùch xöùng hôïp vaø toaøn veïn Thieân Chuùa laø "Ñaáng Hieän Höõu"! Caùc yù nieäm cuûa chuùng ta vaø töø ngöõ cuûa chuùng ta lieân quan ñeán Thieân Chuùa chæ noùi leân ñöôïc caùi Ngaøi khoâng laø hôn caùi Ngaøi laø (x.Summa Theologica 1,q.12,a.12).
"Ta laø Ñaáng hieän höõu". Thieân Chuùa, Ñaáng traû lôøi cho Moisen baèng nhöõng lôøi naøy cuõng laø "Ñaáng Taïo Thaønh trôøi ñaát". ÔÛ ñaây trong luùc höôùng veà ñieàu chuùng ta seõ noùi ñeán vaøo nhöõng baøi giaùo lyù tieáp theo lieân quan ñeán chaân lyù maïc khaûi veà vieäc taïo döïng, tieän theå cuõng neân nhaän ñònh raèng, theo caùch caét nghóa chung, thì töø ngöõ "taïo döïng" coù nghóa laø "laøm cho hieän höõu töø voâ höõu", töùc laø, töø "hö khoâng". Ñöôïc taïo döïng khoâng coù nghóa laø töï mình laø nguoàn goác, laø lyù do cho vieäc hieän höõu cuûa mình, maø nhaän ñöôïc noù "töø moät khaùc theå". Ñieàu naøy ñöôïc dieãn taû toång taét trong cuïm töø Latinh ens ab alio. Ngaøi, Ñaáng taïo döïng - Hoùa Coâng - coù söï hieän höõu nôi chính mình vaø töø mình (ens a se).
Hieän höõu lieân quan ñeán baûn theå cuûa Ngaøi: deu tính cuûa Ngaøi laø hieän höõu. Ngaøi laø höõu theå töï taïi (esse subsistens). Chính vì lyù do naøy Ngaøi khoâng theå khoâng hieän höõu, Ngaøi laø höõu theå "taát yeáu". Khaùc vôùi Thieân Chuùa laø "höõu theå taát yeáu", caùc söï vaät laø nhöõng gì laõnh nhaän söï hieän höõu töø Ngaøi, töùc caùc taïo vaät, coù theå laø voâ höõu. Vieäc hieän höõu khoâng laøm neân yeáu tính cuûa chuùng; chuùng laø nhöõng höõu theå "tuøy thuoäc".
Nhöõng cöùu xeùt lieân quan ñeán chaân lyù maïc khaûi veà vieäc taïo döïng theá giôùi giuùp chuùng ta hieåu Thieân Chuùa laø "Hieän Höõu". Chuùng cuõng giuùp cho vieäc lieân keát Ñaáng "Hieän Höõu" naøy vôùi caâu traû lôøi cho Moisen veà danh xöng cuûa Thieân Chuùa: "Ta laø Ñaáng hieän höõu". Theo yù nghóa cuûa nhöõng suy tö naøy, nhöõng lôøi noùi trònh troïng cuûa Thaùnh Catarina Sienna trôû neân hoaøn toaøn roõ raøng: "Con laø voâ höõu, Cha laø hieän höõu" (Thaùnh Catarina, Legenda Major, 1,10). Ñaây laø yeáu tính cuûa Thieân Chuùa, danh xöng cuûa Thieân Chuùa, haõy ñoïc leân töø ñaùy ñöùc tin ñöôïc linh öùng bôûi vieäc Ngaøi toû mình ra, ñöôïc xaùc nhaän trong yù nghóa cuûa chaân lyù neàn taûng nôi yù nieäm veà vieäc taïo döïng.
Khi chuùng ta noùi veà Thieân Chuùa thì neân vieát chöõ hoa "Ta Hieän Höõu" vaø "Ngaøi Hieän Höõu", daønh chöõ thöôøng cho taïo vaät. Vieäc naøy cuõng noùi leân ñuùng caùch suy tö veà Thieân Chuùa theo caùc thöù loaïi "höõu theå".
Vì Ngaøi laø "ipsum Esse Subsistens" - töùc laø Toaøn Höõu vaø vì theá cuõng toaøn haûo - Thieân Chuùa hoaøn toaøn sieâu vöôït ñoái vôùi theá giôùi. Bôûi yeáu tính cuûa mình, töùc bôûi thaàn tính cuûa mình, Ngaøi "vöôït ngoaøi vaø ñôøi ñôøi "troåi vöôït" heát moïi taïo thaønh - caû töøng taïo vaät, duø hoaøn haûo maáy ñi nöõa, laãn ñoàng nhoùm taïo vaät, caùc höõu theå höõu hình vaø voâ hình.
Vaäy thì roõ raøng Thieân Chuùa cuûa ñöùc tin chuùng ta, Ñaáng hieän höõu laø Thieân Chuùa voâ cuøng uy linh cao caû. Söï uy linh cao caû naøy laø vinh hieån cuûa Höõu Theå thaàn linh, vinh hieån cuûa danh xöng Thieân Chuùa, söï uy linh cao caû nhieàu laàn ñaõ ñöôïc cöû haønh trong Saùch Thaùnh.
"OÂi Chuùa laø Thieân
Chuùa cuûa chuùng toâi,
danh Ngaøi uy linh bieát bao treân toaøn coõi
ñaát!" (Ps.8:2).
"Vì Ngaøi cao caû
vaø thöïc hieän nhöõng söï
dieäu kyø,
neân chæ coù mình Ngaøi laø Thieân
Chuùa" (Ps.86:10).
"Khoâng coù moät ai gioáng nhö Chuùa, OÂi Chuùa..." (Jer.10:6).
Tröôùc Thieân Chuùa vinh quang cao caû chuùng ta khoâng theå naøo khoâng quøi goái xuoáng vôùi moät thaùi ñoä khieâm cung vaø haân hoan toân thôø, hôïp cuøng phuïng vuï laäp laïi ca khuùc Te Deum: "Pleni sunt caeli et terra maiestatis gloriae tuae... Te per orbem terrarum sancta confitetur Ecclesia: Patrem immensae maiestati". "Caùc taàng trôøi vaø traùi ñaát traøn ñaày uy linh vaø hieån vinh Chuùa... vaø cho ñeán taän cuøng traùi ñaát Hoäi Thaùnh Chuùa tuyeân xöng ñöùc tin cuûa mình nôi Chuùa laø Cha, Ñaáng uy linh cao caû voâ bieân".
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page