Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Hoâm nay chuùng ta tieáp tuïc baøi giaùo lyù veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh. Baèng vieäc taïo döïng, Thieân Chuùa ñaõ laøm cho taát caû moïi söï ôû ngoaøi Ngaøi hieän höõu töø hö khoâng. Theá nhöng, taùc ñoäng taïo döïng cuûa Thieân Chuùa khoâng döøng laïi ôû ñoù. Nhöõng gì töø hö khoâng maø coù seõ trôû veà hö khoâng neáu chuùng bò boû maëc vaø khoâng ñöôïc baûo höõu bôûi Hoùa Coâng. Moät khi ñaõ döïng neân vuõ truï, Thieân Chuùa tieáp tuïc döïng neân chuùng, baèng vieäc baûo toàn vieäc hieän höõu cuûa chuùng. Vieäc baûo toàn laø moät vieäc taïo döïng lieân tuïc (conservatio est continua creatio).
Chuùng ta coù theå noùi raèng, neáu hieåu theo moät nghóa toång quaùt nhaát, thì Vieäc Quan Phoøng thaàn linh ñöôïc theå hieän ñaëc bieät nôi vieäc "baûo toàn" naøy, nghóa laø trong vieäc baûo höõu taát caû nhöõng gì ñaõ ñöôïc hieän höõu töø hö khoâng. Theo nghóa naøy thì Vieäc Quan Phoøng laø moät xaùc nhaän coâng cuoäc taïo döïng moät caùch lieân læ vaø khoâng ngöøng, baèng taát caû taàm möùc saâu roäng vaø bao quaùt cuûa mình. Vieäc Quan Phoøng naøy bao haøm söï hieän dieän lieân læ khoâng giaùn ñoaïn cuûa Thieân Chuùa vôùi tö caùch Hoùa Coâng nôi toaøn theå taïo thaønh. Ñoù laø moät söï hieän dieän tieáp tuïc taïo döïng vaø tieán vaøo nhöõng chieàu saâu thaúm nhaát cuûa moïi söï hieän höõu. Vieäc Quan Phoøng naøy hoaït ñoäng ôû nhöõng chieàu saâu thaúm aáy nhö nguyeân nhaân ñeä nhaát cuûa höõu theå vaø cuûa taùc ñoäng. Söï hieän dieän naøy cuûa Thieân Chuùa tieáp tuïc theå hieän cuøng moät yù muoán vónh haèng trong vieäc taïo döïng cuõng nhö trong vieäc baûo toàn nhöõng gì ñaõ ñöôïc taïo thaønh. Ñoù laø moät yù muoán tuyeät ñoái vaø hoaøn toaøn toái thöôïng. Bôûi yù muoán naøy, nhö chính baûn tính hoaøn thieän xöùng hôïp moät caùch tuyeät ñoái vôùi mình (bonum diffusivum sui), Thieân Chuùa tieáp tuïc cho thaáy, vaøo giaây phuùt taïo döïng nguyeân khôûi, Ngaøi öa chuoäng höõu theå hôn laø hö khoâng, söï soáng hôn laø söï cheát, "aùnh saùng" hôn laø "toái taêm" (x.Jn.1:4-5). Toùm laïi, ñoù laø moät yù muoán öa chuoäng söï thaät, söï thieän vaø söï myõ cuûa taát caû nhöõng gì hieän höõu. Maàu nhieäm Quan Phoøng keùo daøi, khoâng giaùn ñoaïn vaø baát vaõn hoài, phaùn quyeát ñöôïc chöùa ñöïng trong Saùch Khôûi Nguyeân: "Thieân Chuùa thaáy raèng toát laønh… raát laø toát laønh" (Gn.1:25,31). Phaùn quyeát aáy laø moät khaúng ñònh vöõng chaéc vaø khoâng lay chuyeån veà coâng cuoäc taïo thaønh.
Vieäc khaúng ñònh thieát yeáu naøy khoâng bò aûnh höôûng bôûi baát cöù moät söï döõ naøo xaåy ra do giôùi haïn voán coù nôi moïi söï trong vuõ truï, hay bôûi caùi phaùt sinh, nhö ñaõ töøng xaåy ra trong lòch söû loaøi ngöôøi, töông khaéc baát haïnh vôùi nhöõng gì nguyeân thuûy "Thieân Chuùa thaáy raèng toát laønh… raát laø toát laønh" (Gn.1:25,31). Vieäc Quan Phoøng thaàn linh naøy bao haøm söï nhaän bieát raèng, trong döï ñònh ñôøi ñôøi cuûa Thieân Chuùa, trong ñoà aùn saùng taïo cuûa mình, töø ban ñaàu söï döõ voán ñaõ khoâng coù choã ñöùng. Theá nhöng, moät khi con ngöôøi vaáp phaïm vaø Thieân Chuùa cho pheùp, thì keát cuïc söï döõ cuõng phaûi luïy thuoäc söï laønh: "Moïi söï phuïc vuï keû laønh" nhö Thaùnh Toâng Ñoà noùi (x.Rm.8:28). Tuy nhieân, ñaây laø moät vaán ñeà chuùng ta seõ trôû laïi sau.
Söï thaät veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh hieän dieän trong toaøn boä maïc khaûi. Thaäm chí chuùng ta coù theå noùi raèng Vieäc Quan Phoøng thaàn linh naøy hoøa nhaäp vôùi toaøn boä maïc khaûi, nhö trong tröôøng hôïp veà söï thaät cuûa vieäc taïo döïng vaäy. Bôûi söï hieän dieän aáy, Vieäc Quan Phoùng thaàn linh naøy ñaõ taïo neân moät khôûi ñieåm vaø laø neàn taûng cho vieäc qui chieáu veà taát caû nhöõng gì Thieân Chuùa "baèng nhieàu caùch khaùc nhau" ñaõ muoán noùi vôùi chuùng ta "qua caùc tieân tri vaø trong thôøi sau heát naøy… qua Con cuûa mình" (Heb.1:1). Caàn phaûi ñoïc laïi söï thaät aáy trong caû caùc baûn vaên ñaõ ñöôïc maïc khaûi tröïc tieáp toû cho thaáy, cuõng nhö ôû nhöõng nôi Saùch Thaùnh ñaõ giaùn tieáp chöùng thöïc veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh naøy.
Vieäc Quan Phoøng thaàn linh, ngay töø ban ñaàu, ñöôïc thaáy nhö laø moät chaân lyù ñöùc tin caên baûn, theo Huaán Quyeàn bình thöôøng cuûa Giaùo Hoäi, maëc daàu chæ coù Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I môùi coâng boá veà vieäc naøy trong ñoaïn lieân quan ñeán söï thaät veà vieäc taïo döïng ôû Hieán Cheá Tín Lyù Dei Filius. Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I nhaän ñònh: "Taát caû moïi söï Thieân Chuùa ñaõ taïo thaønh thì Ngaøi baûo toàn vaø ñieàu khieån baèng Vieäc Quan Phoøng cuûa Ngaøi 'moät caùch quyeàn naêng cho ñeán taän cuøng vaø cai quaûn moïi söï ñaâu vaøo ñoù' (x.Wis.8:1). 'Taát caû moïi söï phôi traàn vaø hieän loä tröôùc maét Ngaøi' (x.Heb.4:13), ngay caû nhöõng gì seõ xaåy ra bôûi ñöôïc khôi ñoäng theo töï do nôi taïo vaät" (DS 3003).
Ñoaïn vaên ngaén goïn cuûa Coâng Ñoàng treân ñaây sôû dó ñöôïc tuyeân boá laø vì nhöõng nhu caàu ñaëc bieät cuûa thôøi ñieåm cuûa mình (theá kyû 19). Tröôùc heát, Coâng Ñoàng muoán xaùc nhaän giaùo huaán lieân tuïc cuûa Giaùo Hoäi veà Vieäc Quan Phoøng, tieáp ñeán laø xaùc nhaän truyeàn thoáng giaùo lyù khoâng ñoåi thay lieân heä ñeán toaøn theå söù ñieäp cuûa thaùnh kinh, nhö ñöôïc caùc ñoaïn Taân Öôùc vaø Cöïu Öôùc chöùng toû trong ñoaïn vaên naøy. Baèng vieäc xaùc nhaän giaùo huaán lieân tuïc cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo nhö theá, Coâng Ñoàng coù yù choáng laïi caùc sai laïc cuûa thuyeát duy vaät vaø chuû tröông voâ tö thaàn vaøo thôøi baáy giôø. Duy vaät thuyeát choái boû vieäc hieän höõu cuûa Thieân Chuùa, coøn chuû tröông voâ tö thaàn laïi cho raèng Thieân Chuùa khoâng heà quan taâm ñeán theá giôùi Ngaøi ñaõ taïo thaønh tí naøo caû, maëc duø chuû tröông naøy coâng nhaän vieäc hieän höõu cuûa Thieân Chuùa vaø vieäc taïo thaønh theá gian. Chính chuû tröông voâ tö thaàn naøy laø nhöõng gì tröïc tieáp taán coâng söï thaät veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh.
Vieäc taùch bieät coâng cuoäc taïo döïng khoûi Vieäc Quan Phoøng thaàn linh, chính yeáu laø cuûa chuû tröông voâ tö thaàn, coøn vieäc hoaøn toaøn choái boû Thieân Chuùa thì hôïp vôùi thuyeát duy vaät, môû loái cho duy vaät ñònh meänh thuyeát, moät thuyeát hoaøn toaøn bao truøm caû nhaân loaïi vaø lòch söû cuûa con ngöôøi. Theá laø chuû nghóa duy vaät veà lyù thuyeát ñöôïc bieán thaønh chuû nghóa duy vaät veà lòch söû. Trong moâi tröôøng ñoù, söï thaät veà vieäc Thieân Chuùa hieän höõu, vaø nhaát laø veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh, ñaõ laøm cho con ngöôøi cuõng nhö cho nieàm töï do cuûa hoï trong vuõ truï ñöôïc baûo ñaûm moät caùch vöõng vaøng vaø döùt khoaùt. Ngay ôû trong Cöïu Öôùc, Saùch Thaùnh ñaõ noùi leân söï thaät naøy, khi toû ra cho thaáy Thieân Chuùa nhö laø moät Ñaáng ñôõ naâng maïnh meõ khoâng theå huûy baïi: "Toâi kính meán Ngaøi, OÂi Chuùa, laø söùc maïnh cuûa toâi, OÂi Chuùa, laø taûng ñaù cuûa toâi, laø chieán luõy cho toâi, laø vò giaûi cöùu toâi. OÂi Thieân Chuùa, laø taûng ñaù cho toâi nöông naùu, laø khieân thuaãn cuûa toâi, laø söøng cöùu ñoä cuûa toâi, laø thaønh luõy cho toâi" (Ps.18:3). Thieân Chuùa laø moät neàn taûng baát khaû chuyeån lay maø con ngöôøi vôùi toaøn höõu theå cuûa mình töïa nöông: "Ngaøi chính laø Ñaáng naém giöõ vaän meänh cuûa toâi" (Ps.16:5).
Veà phaàn Thieân Chuùa, Vieäc Quan Phoøng thaàn linh laø moät khaúng ñònh toái thöôïng cho toaøn theå taïo thaønh, ñaëc bieät cho ñeä nhaát taïo sinh laø con ngöôøi. Vieäc Quan Phoøng laøm cho thöôïng quyeàn cuûa con ngöôøi treân theá gian ñöôïc baûo ñaûm. Nhö theá khoâng coù nghóa laø nhöõng aán ñònh voán coù nôi caùc ñònh luaät thieân nhieân bò huûy boû ñi. Nhöng chæ loaïi tröø duy vaät ñònh meänh thuyeát, moät chuû tröông haï giaù toaøn theå vieäc hieän höõu cuûa con ngöôøi xuoáng "laõnh vöïc taát yeáu", thöïc teá laø hoaøn toaøn huûy hoaïi ñi "laõnh vöïc töï do" maø Taïo Hoùa, ngöôïc laïi, ñaõ ñònh cho con ngöôøi. Baèng Vieäc Quan Phoøng cuûa mình, Thieân Chuùa khoâng bao giôø thoâi laø Ñaáng uûng hoä heát mình cho "laõnh vöïc töï do" naøy.
Ñöùc tin vaøo Vieäc Quan Phoøng thaàn linh roõ raøng laø vaãn gaén lieàn moät caùch khít khao vôùi quan nieäm caên baûn veà vieäc hieän höõu cuûa con ngöôøi, vôùi yù nghóa cuûa cuoäc soáng con ngöôøi. Con ngöôøi coù theå ngaång maët leân nhìn thaúng vaøo vieäc hieän höõu cuûa mình baèng moät ñöôøng loái khaùc nhau thöïc söï, khi hoï chaéc chaén laø hoï khoâng caäy döïa moät caùch muø quaùng soá phaän cuûa mình vaøo tình thöông, maø leä thuoäc vaøo moät Ñaáng laø Taïo Hoùa vaø laø Cha cuûa mình. Do ñoù, ñöùc tin vaøo Vieäc Quan Phoøng thaàn linh môùi ñöôïc ghi khaéc ngay trong nhöõng lôøi ñaàu tieân trong Kinh Tin Kính cuûa caùc Toâng Ñoà: "Toâi tin kính Thieân Chuùa laø Cha Toaøn Naêng". Ñöùc tin naøy seõ giaûi thoaùt vieäc hieän höõu cuûa con ngöôøi khoûi nhöõng hình thöùc cuûa tö töôûng buoâng xuoâi theo ñònh meänh.
Theo truyeàn thoáng lieân tuïc cuûa giaùo huaán Giaùo Hoäi, ñaëc bieät theo giaùo huaán cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I, Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II cuõng nhieàu laàn noùi veà Vieäc Quan Phoøng thaàn linh. Baûn vaên caùc Hieán Cheá cuûa Coâng Ñoàng naøy cho thaáy Thieân Chuùa laø Ñaáng "chaêm soùc taát caû moïi ngöôøi vôùi tình phuï töû" (Gaudium et Spes, ñoaïn 24), nhaát laø "loaøi ngöôøi" (Dei Verbum, ñoaïn 3). Moät dieãn ñaït veà vieäc chaêm soùc naøy ñöôïc thaáy trong "chính leà luaät thaàn linh - moät leà luaät vónh vieãn, khaùch quan vaø phoå quaùt, nhôø ñoù, Thieân Chuùa aán ñònh, ñieàu khieån vaø cai quaûn toaøn theå vuõ truï vaø taát caû ñöôøng ñi nöôùc böôùc cuûa coäng ñoàng nhaân loaïi" (Tuyeân Ngoân Töï Do Toân Giaùo Dignitatis Humanae, ñoaïn 3). "Vì con ngöôøi seõ khoâng hieän höõu neáu hoï khoâng ñöôïc döïng neân bôûi tình yeâu Thieân Chuùa vaø ñöôïc tình yeâu cuûa Ngaøi lieân læ baûo toàn; vaø hoï khoâng theå soáng troïn veïn theo chaân lyù, tröø phi hoï töï do nhaän bieát, meán yeáu vaø hieán mình cho Ñaáng Hoùa Coâng cuûa mình" (Gaudium et Spes, ñoaïn 19).
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page