Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Kinh tin kính tuyeân xöng Thieân Chuùa laø "Ñaáng Taïo Thaønh trôøi ñaát, muoân vaät höõu hình vaø voâ hình"; noù khoâng tröïc tieáp nhaéc ñeán vieäc taïo thaønh con ngöôøi. Trong töông quan veà cöùu ñoä nôi kinh tin kính thì vieäc con ngöôøi xuaát hieän coù lieân heä vôùi vieäc Nhaäp Theå. Ñaây laø chöùng côù ñaëc bieät trong Kinh Tin Kính Niceâa Contantinopoli, moät kinh tuyeân xöng ñöùc tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con Thieân Chuùa, Ñaáng "vì loaøi ngöôøi chuùng toâi vaø ñeå cöùu roãi chuùng toâi Ngöôøi ñaõ töø trôøi xuoáng theá… vaø ñaõ laøm ngöôøi".
Tuy nhieân, chuùng ta phaûi nhôù laïi raèng caáp traät cöùu ñoä chaúng nhöõng ñöôïc phaùc hoïa tröôùc vieäc taïo döïng maø coøn thöïc söï ñöôïc baét nguoàn töø vieäc taïo döïng naøy nöõa.
Moät caùch ngaén goïn, baûn tuyeân xöng ñöùc tin ñaõ ñöa chuùng ta veà vôùi toaøn boä chaân lyù maïc khaûi cuûa vieäc taïo döïng, ñeå chuùng ta khaùm phaù ra vò trí ñaëc thuø vaø cao caû ñöôïc daønh cho con ngöôøi.
Saùch Khôûi Nguyeân coù hai trình thuaät veà vieäc taïo döïng con ngöôøi, nhö chuùng ta ñaõ nhaéc laïi ôû caùc baøi giaùo lyù tröôùc ñaây. Theo quan ñieåm thöù töï thôøi gian thì vieäc dieãn taû ôû chöông thöù hai coù tröôùc, ôû chöông moät coù sau.
Nhìn chung thì caû hai trình thuaät boå tuùc laãn cho nhau. Chuùng ñeàu coù nhöõng yeáu toá phong phuù vaø giaù trò theo thaàn hoïc.
Trong ñoaïn Khôûi Nguyeân 1:26, chuùng ta ñoïc thaáy raèng, vaøo ngaøy thöù saùu, Thieân Chuùa ñaõ phaùn: "Chuùng ta haõy laøm neân con ngöôøi theo hình aûnh chuùng ta, töông töï nhö chuùng ta; vaø haõy ñeå cho chuùng cai trò caù bieån, chim trôøi, suùc vaät, hoang thuù, vaø moïi loaøi boø saùt treân maët ñaát".
Vieäc taïo döïng con ngöôøi ñaùng keå ôû choã noù ñöôïc môû ñaàu baèng moät caâu Thieân Chuùa muoán noùi leân yù ñònh laøm neân con ngöôøi theo hình aûnh Ngaøi, ñuùng hôn "theo hình aûnh chuùng ta", ôû soá nhieàu (cho hôïp vôùi ñoäng töø "chuùng ta haõy döïng neân"). Theo moät soá daãn giaûi thì soá nhieàu ôû ñaây cho thaáy ngoâi vò thaàn linh "chuùng ta" nôi Ñaáng Taïo Thaønh duy nhaát. Moät caùch naøo ñoù, chi tieát naøy laø moät aùm chæ ñaàu tieân xa xa veà ba ngoâi. Tuy nhieân, theo vieäc dieãn taû nôi chöông nhaát cuûa Saùch Khôûi Nguyeân thì vieäc taïo döïng con ngöôøi ñaõ ñöôïc Ñaáng Hoùa Coâng töï "nhuû" trong loøng, ad intra, moät caùch ñaëc bieät laø nhö theá.
Theá roài sau ñoù laø taùc ñoäng taïo döïng. "Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi theo hình aûnh rieâng mình, theo hình aûnh Thieân Chuùa, Ngaøi ñaõ döïng neân hoï; Ngaøi ñaõ döïng neân hoï coù nam coù nöõ" (Gn.1:27). Trong ñoaïn naøy, ñaùng chuù yù laø ñoäng töø "ñaõ döïng neân" (baraø) ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi ñeán 3 laàn. Noù nhö cho thaáy taàm quan troïng ñaëc bieät vaø "nghieâm troïng" cuûa taùc ñoäng taïo döïng naøy. Keát luaän naøy cuõng coù theå ñöôïc ruùt ra töø söï kieän laø, trong khi moãi ngaøy taïo döïng ñöôïc keát ôû lôøi nhaän ñònh: "Thieân Chuùa thaáy laø toát laønh" (x.Gn.1:3,10,12,18,21,25), thì sau vieäc taïo döïng con ngöôøi vaøo ngaøy thöù saùu laïi coù caâu: "Thieân Chuùa thaáy moïi söï Ngaøi ñaõ laøm neân raát toát laønh" (Gn.1:31).
Trình thuaät "Giaveâ" trong ñoaïn hai cuûa Saùch Khôûi Nguyeân laø moät trình thuaät coå hôn. Noù khoâng söû duïng ñeán caùch dieãn taû "hình aûnh Thieân Chuùa". Vieäc khoâng söû duïng ñeán caùch dieãn taû naøy hoaøn toaøn khoâng coù ôû nôi trình thuaät Giaveâ cho thaáy trình thuaät naøy coù tính caùch "thaàn hoïc" hôn.
Tuy nhieân, trình thuaät Giaveâ cuõng noùi leân cuøng moät söï thaät, maëc daàu giaùn tieáp. Noù noùi leân raèng con ngöôøi, ñöôïc Thieân-Chuùa-Gia-Veâ döïng neân, trong khi hoï coù quyeàn "ñaët teân cho thuù vaät" (x.Gn.2:19-20), maø vaãn khoâng tìm thaáy nôi moïi taïo vaät höõu hình "moät ñoàng baïn xöùng vôùi mình". Ñieàu naøy chöùng toû neùt chuyeân nhaát cuûa con ngöôøi. Maëc duø trình thuaät ôû ñoaïn hai cuûa Saùch Khôûi Nguyeân khoâng tröïc tieáp noùi ñeán "hình aûnh" cuûa Thieân Chuùa, noù cuõng cho thaáy ñöôïc moät vaøi yeáu toá chính yeáu cuûa mình - nhö khaû naêng töï thöùc nôi con ngöôøi, caûm nghieäm cuûa con ngöôøi veà höõu theå rieâng bieät cuûa hoï treân theá gian, nhu caàu con ngöôøi caàn khoûa laáp noãi ñôn coâi cuûa mình, tình traïng con ngöôøi leä thuoäc vaøo Thieân Chuùa.
Nhöõng yeáu toá naøy cuõng cho thaáy raèng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ bình ñaúng nhau theo baûn tính vaø phaåm vò. Trong khi ngöôøi nam khoâng theå naøo tìm thaáy nôi baát cöù moät loaøi thuï taïo naøo "moät ñoàng baïn xöùng vôùi mình", thì laïi tìm thaáy moät "ñoàng baïn" nhö theá nôi ngöôøi nöõ ñöôïc Thieân-Chuùa-Gia-Veâ döïng neân. Theo Saùch Khôûi Nguyeân, ñoaïn hai, caâu 21 vaø 22, thì Thieân Chuùa ñaõ laøm cho ngöôøi nöõ hieän höõu, baèng vieäc ñem naøng ra töø thaân theå cuûa ngöôøi nam, töø "moät trong nhöõng xöông söôøn cuûa ngöôøi nam". Ñieàu naøy noùi leân ñoàng nhaát tính nôi nhaân tính, cuõng nhö tính caùch töông töï nhau thöïc söï nôi hoï maëc duø khaùc bieät. Caû hai ñeàu coù cuøng moät phaåm giaù nhö nhöõng baûn vò, vì caû hai ñeàu thoâng phaàn cuøng moät baûn tính.
Söï thaät veà con ngöôøi ñöôïc döïng neân "theo hình aûnh Thieân Chuùa" cuõng ñöôïc thaáy nôi caùc ñoaïn khaùc trong Saùch Thaùnh, caû trong chính Saùch Khôûi Nguyeân ("Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi theo hình aûnh mình" - 9:6), vaø trong caùc loaïi Saùch veà Khoân Ngoan trong Thaùnh Kinh nöõa.
Chính Saùch Khoân Ngoan vieát: "Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi ñeå soáng baát töû vaø laøm cho hoï neân gioáng hình aûnh baûn tính cuûa mình" (2:23). Trong Saùch Huaán Ca, chuùng ta ñoïc thaáy: "Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi töø buïi ñaát vaø laøm cho hoï trôû veà vôùi ñaát buïi… Ngaøi ñaõ maëc cho hoï söùc maïnh nhö cuûa Ngaøi vaø laøm cho hoï gioáng hình aûnh Ngaøi" (17:1-3).
Con ngöôøi ñöôïc döïng neân ñeå soáng baát töû. Hoï khoâng thoâi laø hình aûnh Thieân Chuùa sau nguyeân toäi, maëc duø hoï phaûi cheát. Hoï mang nôi baûn thaân mình phaûn aûnh quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa, moät quyeàn naêng ñöôïc theå hieän ñaëc bieät nôi taøi naêng lyù trí vaø yù muoán töï do. Con ngöôøi laø moät chuû theå töï ñoäng. Hoï laø nguoàn goác cho caùc taùc ñoäng cuûa hoï, maø vaãn coøn tính chaát leä thuoäc Thieân Chuùa, Ñaáng Hoùa Coâng (moät söï tuøy thuoäc höõu theå hoïc).
Sau vieäc taïo döïng neân con ngöôøi, coù nam coù nöõ, Ñaáng Hoùa Coâng "ñaõ chuùc laønh cho hoï maø phaùn: "Haõy sinh soâi naåy nôû traøn ñaày maët ñaát vaø laøm chuû noù; vaø haõy cai quaûn caù bieån, chim trôøi… cuøng moïi sinh vaät" (Gn.1:28). Vieäc taïo döïng con ngöôøi theo hình aûnh Thieân Chuùa laø cô baûn cho vieäc cai trò treân caùc loaøi taïo vaät khaùc nôi theá giôùi höõu hình, moät theá giôùi ñöôïc thaønh neân vì con ngöôøi vaø "cho hoï".
Caùc daân baét nguoàn töø con ngöôøi nam nöõ ñaàu tieân naøy cuøng thoâng phaàn vaøo vieäc cai trò ñöôïc noùi ñeán trong Saùch Khôûi Nguyeân, ñoaïn 1 caâu 2. Trình thuaät Giaveâ cuõng ñeà caäp ñeán ñieàu naøy (Gn.2:24). Chuùng ta seõ coù dòp trôû laïi ñoaïn naøy sau. Trong vieäc truyeàn sinh cho con caùi, ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ chuyeån sang cho chuùng caû vieäc ñöôïc thöøa höôûng laøm "hình aûnh Thieân Chuùa" maø con ngöôøi ñaàu tieân ñaõ laõnh nhaän vaøo giaây phuùt nguyeân taïo cuûa mình.
Nhö theá, con ngöôøi ñaõ trôû neân moät bieåu döông ñaëc bieät cuûa vinh quang Thieân Chuùa. "Con ngöôøi soáng ñoäng laø vinh quang cuûa Thieân Chuùa, maø cuoäc soáng cuûa con ngöôøi laø vieäc chieâm ngöôõng Thieân Chuùa", ñuùng nhö Thaùnh Ireâneâoâ vieát (Adv. Haer. IV,20,7). Hoï laø vinh quang cuûa Hoùa Coâng vì hoï ñaõ ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa, vaø nhaát laø vì hoï coù theå thöïc söï nhaän bieát Thieân Chuùa haèng soáng.
Ñaây laø neàn taûng cho giaù trò ñaëc bieät cuûa söï soáng con ngöôøi, cuõng nhö cho taát caû moïi quyeàn lôïi con ngöôøi, nhöõng quyeàn lôïi raát ñöôïc chuù troïng ôû ngaøy hoâm nay ñaây.
Nhôø vieäc ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa, con ngöôøi ñöôïc keâu goïi ñeå trôû neân, giöõa caùc loaøi thuï taïo thuoäc theá giôùi höõu hình, moät phaùt ngoân vieân coâng boá vinh quang cuûa Thieân Chuùa, vaø theo moät nghóa naøo ñoù, laø lôøi coâng boá vinh quang cuûa Ngaøi.
Giaùo huaán veà con ngöôøi ñöôïc chaát chöùa nôi nhöõng trang ñaàu tieân cuûa Kinh Thaùnh (Gn.1) gaén lieàn vôùi maïc khaûi Taân Öôùc ñoái vôùi söï thaät veà Chuùa Kitoâ. Laø Lôøi haèng höõu, Chuùa Kitoâ laø "hình aûnh Thieân Chuùa voâ hình", ñoàng thôøi cuõng laø "tröôûng töû cuûa taát caû moïi taïo sinh" (Col.1:15).
Theo döï aùn cuûa Thieân Chuùa, con ngöôøi ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa coù moät moái lieân heä ñaëc bieät vôùi Lôøi laø Hình aûnh Vónh Haèng cuûa Cha, laø Ñaáng hoùa thaønh nhuïc theå khi thôøi gian vieân troïn. Thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát: "Adong laø hình aûnh cuûa moät Ñaáng ñaõ phaûi ñeán" (Rm.5:14). "Nhöõng ai ñöôïc (Thieân Chuùa Hoùa Coâng) bieát tröôùc thì Ngaøi cuõng tieàn ñònh cho hoï ñöôïc neân gioáng hình aûnh Con Ngaøi, ñeå Ngöôøi laø tröôûng töû trong nhieàu anh em" (Rm.8:29).
Nhö theá, söï thaät veà con ngöôøi ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa khoâng chæ xaùc ñònh vò trí cuûa con ngöôøi nôi toaøn caáp traät taïo sinh, maø coøn noùi leân caû vieäc hoï lieân heä vôùi caáp traät cöùu roãi trong Chuùa Kitoâ nöõa, Ñaáng laø "hình aûnh (vónh haèng vaø ñoàng baûn theå) cuûa Thieân Chuùa" (2Cor.4:4) - hình aûnh Cha. Vieäc taïo döïng con ngöôøi theo hình aûnh Thieân Chuùa, ngay töø ñaàu Saùch Khôûi Nguyeân, ñaõ laøm chöùng cho ôn goïi cuûa hoï. Ôn goïi naøy hoaøn toaøn ñöôïc toû hieän khi Chuùa Kitoâ tôùi.
Nhôø taùc ñoäng cuûa "Thaàn Linh Chuùa", chaân trôøi veà vieäc hoaøn toaøn bieán ñoåi nôi hình aûnh ñoàng baûn theå cuûa Thieân Chuùa laø Chuùa Kitoâ (x.2Cor.3:18) ñaõ ñöôïc môû ra. "Hình aûnh" ñöôïc Saùch Khôûi Nguyeân (1:27) noùi ñeán ñaõ ñaït tôùi taàm möùc troïn veïn maïc khaûi cuûa mình laø nhö theá.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page