Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Khôûi ñieåm cho loaït baøi giaùo lyù veà Thieân Chuùa laø Ñaáng toû mình ra vaãn laø ñoaïn vaên cuûa Coâng Ñoàng Vaticanoâ II: "Theo söï thieän haûo vaø khoân ngoan cuûa mình, Thieân Chuùa ñaõ muoán maïc khaûi mình ra cuõng nhö muoán toû chuùng ta bieát muïc ñích kín ñaùo cuûa yù Ngaøi muoán (x.Eph.1:9), nhôø ñoù, qua Ñöùc Kitoâ, Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc theå, con ngöôøi coù theå, trong Thaùnh Linh, ñeán ñöôïc cuøng Cha vaø thoâng phaàn baûn tính thaàn linh" (x.Eph.2:18; 2Pet.1:4). Bôûi theá, qua maïc khaûi naøy, Thieân Chuùa voâ hình (x.Col.1:15; 1Tim.1:17), bôûi söï vieân maõn cuûa tình yeâu mình, ñaõ noùi vôùi con ngöôøi nhö baïn höõu (x.Ex.33:11; Jn.15:14-15) vaø soáng giöõa hoï (x.Bar.3:38), ñeå Ngaøi coù theå môøi goïi vaø laøm cho hoï ñöôïc hieäp thoâng vôùi Ngaøi" (Hieán Cheá Dei Verbum, ñoaïn 2).
Theá nhöng, chuùng ta ñaõ xeùt ñeán vieäc coù theå nhaän bieát Thieân Chuùa nhôø nguyeân taøi naêng lyù trí cuûa con ngöôøi. Theo giaùo huaán lieân tuïc cuûa Giaùo Hoäi, ñöôïc Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I ñaëc bieät dieãn taû (Hieán Cheá Tín Lyù Dei Filius, ñoaïn 2) vaø ñöôïc Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II laäp laïi (Hieán Cheá Tín Lyù Dei Verbum, ñoaïn 6), thì lyù trí con ngöôøi coù khaû naêng vaø khaû kieän naøy: "Thieân Chuùa, nguyeân uûy vaø laø cuøng ñích taát caû moïi söï, coù theå ñöôïc nhaän bieát moät caùch chaéc chaén qua theá giôùi thuï taïo baèng aùnh saùng cuûa lyù trí con ngöôøi (x.Rm.1:20)". Tuy nhieân, maïc khaûi thaàn linh laïi caàn thieát "ñeå nhöõng chaân lyù toân giaùo, maø theo baûn chaát cuûa chuùng lyù trí nhaân loaïi voán coù theå nhaän ra, coù theå ñöôïc taát caû moïi ngöôøi nhaän bieát moät caùch deã daøng, vöõng chaéc, khoâng mang daáu veát sai laàm, ngay caû ôû tình traïng hieän taïi cuûa nhaân loaïi".
Kieán thöùc veà Thieân Chuùa nhôø lyù trí naøy, moät kieán thöùc ñaït ñeán Ngaøi "qua caùc söï vaät taïo thaønh", thì gaén lieàn vôùi baûn chaát suy luaän cuûa con ngöôøi. Kieán thöùc aáy cuõng gaén lieàn vôùi döï aùn nguyeân thuûy cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng muoán con ngöôøi, baèng vieäc ban cho hoï baûn chaát suy luaän naøy, coù theå nhaän bieát Ngaøi. "Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ döïng neân taát caû moïi söï bôûi Lôøi (x.Jn.1:3) vaø baûo toàn chuùng hieän höõu, ban cho con ngöôøi moät chöùng côù veà mình keùo daøi nôi caùc thöïc taïi taïo thaønh (x.Rm.1:19-20)" (Hieán Cheá Dei Verbum, ñoaïn 3). Chöùng côù naøy ñöôïc ban cho nhö moät taëng aân, ñoàng thôøi ñöôïc löu laïi nhö moät ñoái töôïng ñeå hoïc hoûi veà phaàn lyù trí cuûa con ngöôøi. Nhôø kyõ löôõng vaø kieân trì ñoïc chöùng côù nôi nhöõng söï vaät taïo thaønh naøy maø lyù trí con ngöôøi höôùng veà Thieân Chuùa vaø tieán ñeán vôùi Ngaøi. Theo moät nghóa naøo ñoù thì ñaây laø moät loái "leân". Söû duïng nhöõng baäc thang taïo vaät, con ngöôøi tieán leân cuøng Thieân Chuùa baèng vieäc ñoïc thaáy chöùng côù nôi söï coù, söï thaät, söï thieän vaø söï myõ maø caùc taïo vaät mang trong mình.
Caùch thöùc hieåu bieát naøy, ôû moät nghóa naøo ñoù, baét nguoàn töø con ngöôøi vaø lyù trí cuûa hoï, khieán taïo vaät leân cuøng Hoùa Coâng. Chuùng ta coù theå goïi noù laø ñöôøng loái "nhaän bieát". Coù moät ñöôøng loái thöù hai, ñoù laø ñöôøng loái "ñöùc tin", moät ñöôøng loái baét nguoàn hoaøn toaøn nôi Thieân Chuùa. Hai ñöôøng loái naøy khaùc nhau, song chuùng ñeàu gaëp nhau nôi chính con ngöôøi, vaø theo moät nghóa naøo ñoù, hoaøn toaøn hoã töông vaø trôï giuùp nhau.
Khoâng gioáng nhö kieán thöùc nhôø lyù trí maø coù, moät kieán thöùc baét ñaàu nôi "taïo vaät" vaø chæ giaùn tieáp daãn ñeán Thieân Chuùa, kieán thöùc nhôø ñöùc tin laáy töø nguoàn maïc khaûi maø coù, moät kieán thöùc nhôø ñoù Thieân Chuùa tröïc tieáp "toû mình ra". Thieân Chuùa maïc khaûi mình ra. Ngaøi ñeå cho mình ñöôïc nhaän bieát, baèng vieäc boäc loä "muïc ñích kín nhieäm cuûa yù Ngaøi muoán" (Eph.1:9). YÙ cuûa Thieân Chuùa muoán laø, con ngöôøi, nhôø Ñöùc Kitoâ, Lôøi laøm ngöôøi, coù theå ñeán cuøng Cha trong Thaàn Linh vaø trôû neân thaønh phaàn ñöôïc thoâng phaàn vaøo baûn tính thaàn linh. Bôûi theá, cuøng moät luùc toû döï aùn cöùu ñoä con ngöôøi cuûa mình ra, Thieân Chuùa cuõng maïc khaûi "baûn thaân mình" cho con ngöôøi. Moät mình lyù trí con ngöôøi khoâng theå naøo bieát ñöôïc döï aùn cöùu ñoä nhieäm maàu cuûa Thieân Chuùa. Ngay caû con ngöôøi tinh khoân nhaát, ñoïc thaáy chöùng côù cuûa Thieân Chuùa nôi caùc söï vaät taïo thaønh, cuõng khoâng theå naøo toû cho trí khoân nhaân loaïi bieát ñöôïc nhöõng chaân trôøi sieâu nhieân naøy. Trí khoân nhaân loaïi khoâng vöôn tôùi "con ñöôøng cöùu ñoä cao caû" (nhö loái dieãn taû cuûa Hieán Cheá Dei Verbum, ñoaïn 3), moät ñöôøng loái gaén lieàn vôùi "taëng aân Thieân Chuùa ban taëng chính mình" cho con ngöôøi. Trong vieäc maïc khaûi chính mình, töï Thieân Chuùa "môøi goïi vaø laøm cho con ngöôøi ñöôïc hieäp thoâng vôùi Ngaøi" (x. Hieán Cheá Verbum Dei, ñoaïn 2).
Chæ vieäc nhôù kyõ nhöõng ñieàu naøy thì chuùng ta coù theå hieåu ñöôïc ñöùc tin thöïc söï laø gì, noäi dung cuûa lôøi tuyeân xöng "toâi tin kính" ra sao.
Neáu coâng nhaän raèng ñöùc tin ôû taïi vieäc chaáp nhaän nhöõng gì Thieân Chuùa maïc khaûi laø thöïc, thì Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II ñaõ coù lyù nhaán maïnh ñöùc tin cuõng laø moät ñaùp öùng cuûa caû con ngöôøi, khi ñeà cao chieàu kích "hieän höõu" vaø "caù nhaân" cuûa taùc ñoäng ñaùp öùng naøy. Thaät vaäy, neáu Thieân Chuùa "maïc khaûi chính mình" vaø boäc loä "muïc ñích kín nhieäm cuûa yù Ngaøi muoán" trong vieäc cöùu ñoä, thì cuõng hôïp lyù ñeå chöùng toû cuøng Thieân Chuùa, Ñaáng maïc khaûi chính mình, moät "loøng tuaân phuïc tin töôûng" ñöôïc theå hieän qua taùc ñoäng caû con ngöôøi töï nguyeän phoù mình cho Thieân Chuùa, baèng vieäc cho Ngaøi thaáy "söï suy phuïc cuûa trí khoân vôùi loøng muoán" (Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ I) vaø "vieäc töï tình chaáp nhaän chaân lyù Ngaøi maïc khaûi" (Hieán Cheá Dei Verbum, ñoaïn 5).
Trong vieäc hieåu bieát baèng ñöùc tin, con ngöôøi chaáp nhaän taát caû noäi dung sieâu nhieân cöùu ñoä cuûa maïc khaûi laø chaân thaät. Theá nhöng, söï kieän naøy ñoàng thôøi cuõng daãn hoï vaøo moät moái lieân heä rieâng tö saâu xa vôùi Thieân Chuùa laø Ñaáng maïc khaûi mình ra. Neáu chính noäi dung cuûa maïc khaûi laø vieäc "thoâng mình" cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa, thì vieäc ñaùp öùng cuûa ñöùc tin cuõng ñuùng thöïc ôû choã con ngöôøi - khi chaáp nhaän noäi dung cöùu ñoä ñoù nhö laø moät söï thaät - ñoàng thôøi cuõng "phoù troùt toaøn thaân mình cho Thieân Chuùa". Chæ khi naøo con ngöôøi hoaøn toaøn "phoù mình cho Thieân Chuùa" hoï môùi ñaùp öùng caùch xöùng hôïp.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page