"Toâi tin kính moät Thieân Chuùa laø Cha Toaøn Naêng... Toâi tin kính... Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con moät Thieân Chuùa, sinh bôûi Chuùa Cha töø tröôùc muoân ñôøi, Ngöôøi laø Thieân Chuùa bôûi Thieân Chuùa, AÙnh Saùng bôûi AÙnh Saùng, Thieân Chuùa thaät bôûi Thieân Chuùa thaät, ñöôïc sinh ra maø khoâng phaûi taïo thaønh, ñoàng baûn theå vôùi Chuùa Cha..."
Nhöõng lôøi Kinh Tín Kính Niceâa-Contantinoâpoâli naøy laø moät dieãn ñaït toång hôïp cuûa caùc Coâng Ñoàng Chung Niceâa vaø Contantinoâpoâli. Hai coâng ñoàng chung naøy ñaõ laøm saùng toû giaùo lyù Chuùa Ba Ngoâi cuûa Giaùo Hoäi, vaäy cuøng vôùi hai coâng ñoàng naøy chuùng ta haõy tuyeân xöng ñöùc tin cuûa chuùng ta vaøo Con Thieân Chuùa.
Chuùng ta tieán ñeán maàu nhieäm Chuùa Gieâsu kitoâ laø nhö theá. Ngaøy hoâm nay cuõng nhö nhöõng theá heä tröôùc kia, Chuùa Gieâsu vaãn thöû hoûi loaøi ngöôøi baèng caùc lôøi noùi vaø vieäc laøm cuûa Ngöôøi. Ñöôïc ñöùc tin linh ñoäng, Kitoâ höõu chöùng toû cho Ngöôøi thaáy tình yeâu vaø loøng suøng kính cuûa mình. Ngay caû moät soá ngöôøi khoâng phaûi Kitoâ höõu cuõng thaønh taâm toân tuïng Ngöôøi.
Vaäy ñaâu laø caùi bí maät thu huùt maø Ñöùc Gieâsu Nazareùt theå hieän? Vieäc tìm kieám thaân phaän troïn veïn cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ ngay töø ñaàu ñaõ gaén lieàn vôùi coõi loøng vaø lyù trí cuûa Giaùo Hoäi, moät Giaùo Hoäi loan truyeàn Ngöôøi laø Con Thieân Chuùa, Ngoâi Hai trong Ba Ngoâi Chí Thaùnh.
Thieân Chuùa vaãn noùi vôùi chuùng ta "qua caùc tieân tri vaø trong nhöõng ngaøy sau heát naøy... qua moät Ngöôøi Con", nhö Böùc Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi vieát (1:1-2). Thieân Chuùa ñaõ toû mình ra laø Ngöôøi Cha cuûa Ngöôøi Con haèng höõu ñoàng baûn theå. Veà phaàn mình, Chuùa Gieâsu cuõng toû ra thaân phaän con caùi thaàn linh cuûa Ngöôøi qua vieäc cho thaáy vai troø laøm cha cuûa Thieân Chuùa. Tình phuï töû thaàn linh ñöôïc lieân heä chaët cheõ trong maàu nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi. "Ngoâi Vò Cha laø moät, Ngoâi Vò Con laø hai vaø Ngoâi Vò Thaùnh Linh laø ba; theá nhöng thaàn tính cuûa Cha, cuûa Con vaø cuûa Thaùnh Linh chæ laø moät, baèng nhau trong vinh quang, cuøng haèng höõu trong uy quyeàn... Ngoâi Con khoâng phaûi ñöôïc laøm neân hay ñöôïc taïo thaønh maø laø ñöôïc sinh ra bôûi moät mình Ngoâi Cha" (Bieåu hieäu Quicumque).
Ñöùc Gieâsu Nazareùt laø Ñaáng ñaõ keâu leân: "Con taï ôn Cha laø Chuùa trôøi ñaát, vì Cha ñaõ daáu keû khoân ngoan vaø hieåu bieát nhöõng ñieàu Cha maïc khaûi cho nhöõng treû beù moïn..." cuõng laø Ñaáng ñaõ long troïng xaùc nhaän: "Taát caû moïi söï Cha Thaøy ñaõ ban cho Thaøy; neân khoâng ai bieát Con tröø ra Cha, vaø khoâng ai bieát Cha tröø ra Con vaø ngöôøi ñöôïc Con toû ra cho" (Mt.11:25,27).
Chuùa Con, khi ñeán trong theá gian "ñeå toû Cha ra" nhö chæ coù mình Ngöôøi bieát Ngaøi, thì ñoàng thôøi cuõng ñaõ toû mình ra nhö Ngöôøi Con chæ coù mình Cha bieát. Maïc khaûi naøy ñöôïc naâng ñôõ bôûi yù thöùc maø ngay töø coøn nhoû Chuùa Gieâsu ñaõ toû cho Meï Maria vaø Thaùnh Giuse raèng "Ngöôøi phaûi lo ñeán coâng cuoäc Cha cuûa Ngöôøi" (x.Lk.2:49). Lôøi maïc khaûi cuûa Ngöôøi, hôn nöõa, coøn ñöôïc vöõng maïnh bôûi chöùng cuûa Chuùa Cha, nhaát laø ôû nhöõng tröôøng hôïp nhaát ñònh, nhö trong vieäc laõnh nhaän pheùp röûa ôû soâng Döôïc Ñaêng. Nhöõng ngöôøi hieän dieän baáy giôø ñaõ nghe thaáy tieáng noùi maàu nhieäm: "Ñaây laø Con Ta yeâu daáu, Ngöôøi raát ñeïp loøng Ta" (Mt.3:17), hay trong cuoäc bieán hình treân nuùi (x.Mk.9:7 vaø caùc ñoaïn töông ñöông).
Söï meänh cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ trong vieäc maïc khaûi Chuùa Cha baèng vieäc toû mình ra nhö Ngöôøi Con ñaõ khoâng traùnh khoûi khoù khaên. Ngöôøi phaûi thaéng vöôït nhöõng trôû ngaïi baét nguoàn töø taâm thöùc ñoäc thaàn trieät ñeå nôi thính giaû cuûa Ngöôøi. Hoï ñaõ ñöôïc ñaøo luyeän theo giaùo huaán cuûa Cöïu Öôùc, ñeå trung thaønh vôùi truyeàn thoáng keå töø Abraham vaø Moisen, cuõng nhö ñeå choáng laïi vôùi chuû tröông ña thaàn. Chuùng ta thaáy nhieàu daáu veát khoù khaên naøy trong caùc Phuùc AÂm, nhaát laø trong Phuùc AÂm theo Thaùnh Gioan. Chuùa Gieâsu ñaõ coù theå laáy khoân ngoan cheá ngöï noù, ôû choã thay theá vaøo giaùo huaán chính xaùc cao caû baèng nhöõng daáu hieäu maïc khaûi giuùp cho caùc moân ñeä deã daøng chaáp nhaän.
Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi caùc thính giaû cuûa Ngöôøi baèng moät ñöôøng loái döùt khoaùt roõ raøng: "Cha laø Ñaáng sai Toâi laøm chöùng cho Toâi". Vôùi caâu hoûi: "Cha oâng ôû ñaâu?", Ngöôøi traû lôøi: "Quùi vò khoâng bieát Toâi cuõng chaúng bieát Cha Toâi; neáu quùi vò bieát Toâi, quùi vò cuõng seõ bieát Cha Toâi nöõa...", "Toâi noùi nhöõng gì Toâi ñaõ thaáy nôi Cha Toâi...". Ñoái vôùi thaønh phaàn choáng ñoái Ngöôøi raèng "Chuùng toâi chæ coù moät Ngöôøi Cha laø Thieân Chuùa...", Ngöôøi ñaõ vaën laïi: "Neáu Thieân Chuùa laø Cha cuûa quùi vò thì quùi vò phaûi yeâu meán Toâi, vì Toâi sinh bôûi vaø ñeán töø Cha... Ngaøi ñaõ sai Toâi...", "Thaät theá, thaät theá, Toâi cho quùi vò hay, Toâi hieän höõu tröôùc caû luùc Abraham coù" (x.Jn.8:12-59).
Chuùa Kitoâ phaùn: "Toâi hieän höõu", gioáng nhö bao theá kyû tröôùc, taïi chaân Nuùi Horeb, khi Moisen hoûi danh xöng thaàn linh, Thieân Chuùa ñaõ traû lôøi: "Ta laø Ñaáng hieän höõu" (x.Ex.3:14). Nhöõng lôøi cuûa Chuùa Kitoâ: "Toâi hieän höõu tröôùc caû luùc Abraham coù" ñaõ gaây ra moät phaûn öùng döõ doäi nôi caùc thính giaû, thaønh phaàn "tìm caùch saùt haïi Ngöôøi, vì Ngöôøi goïi Thieân Chuùa laø Cha mình, ñaët mình ngang haøng vôùi Thieân Chuùa" (Jn.5:18).
Chuùa Gieâsu khoâng chæ giôùi haïn mình ôû choã phaùn: "Cha Toâi laøm vieäc cho tôùi nay neân Toâi cuõng ñang laøm vieäc ñaây" (Jn.5:17), maø coøn tuyeân boá: "Toâi vaø Cha Toâi laø moät" (Jn.10:30).
Chuùa Gieâsu ñaõ bò loâi ñeán aùn ñöôøng cuûa Hoäi Ñoàng Do Thaùi vaøo nhöõng luùc thaûm thieát trong cuoái ñôøi cuûa Ngöôøi. Chính Vò Thöông Teá vöøa ñaët vaán ñeà vöøa caùo toäi Chuùa Gieâsu raèng: "Nhaân danh Thieân Chuùa haèng soáng, Ta truyeàn ngöôi haõy noùi cho chuùng ta ngöôi coù phaûi laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa khoâng?" (Mt.26:63). Chuùa Gieâsu ñaùp: "Ngaøi ñaõ noùi roài ñoù" (Mt.26:64).
Thaûm kòch ñaõ ñöôïc keát thuùc vaø Chuùa Gieâsu ñaõ laõnh baûn aùn töû.
Chuùa Kitoâ laø Ñaáng maïc khaûi Chuùa Cha vaø cuõng laø Ñaáng maïc khaûi chính mình nhö Ngöôøi Con cuûa Chuùa Cha. Chuùa Kitoâ ñaõ cheát vì Ngöôøi laøm chöùng cho söï thaät laøm con thaàn linh cuûa mình cho tôùi cuøng.
Baèng caû taám loøng ñaày yeâu meán, hoâm nay ñaây, cuøng vôùi Toâng Ñoà Pheâroâ chuùng ta haõy laäp laïi vôùi Ngöôøi lôøi chöùng nhaän ñöùc tin cuûa chuùng ta: "Thaøy laø Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa haèng soáng" (Mt.16:16).