Ngöôøi giaùo daân bình thöôøng hieåu nhö theá naøo veà cuïm töø "Linh Ñaïo Giaùo Daân"?
Chuùng ta seõ khoâng tranh luaän xem trong soá caùc caâu traû lôøi cho caâu hoûi naày caâu naøo chính xaùc veà maët thaàn hoïc. Neáu coù moät soá caùch dieãn taû ñöôïc chuùng ta thu duïng, thì khoâng phaûi vì ñoù laø nhöõng caùch dieãn taû duy nhaát ñuùng, maø vì ñoù laø nhöõng giaûi ñaùp hay nhöõng ñònh nghóa "coù theå laøm vieäc ñöôïc", coù theå giuùp moïi Kitoâ höõu coù ñöôïc moät nhaän thöùc roõ hôn veà ôn goïi cuûa mình, ôn goïi "keát hieäp maät thieát vôùi Thieân Chuùa, vaø khoâng ngöøng thaùnh hoùa baûn thaân TRONG vaø XUYEÂN QUA nhöõng kinh nghieäm phoå bieán nhaát cuûa con ngöôøi trong ñôøi thöôøng naøy".
Töø "Giaùo daân" ôû ñaây khoâng heà coù nghóa tieâu cöïc (chöõ Layman trong Anh ngöõ vöøa coù nghóa laø muø tòt, khoâng raønh, khoâng chuyeân moân vöøa coù nghóa laø giaùo daân), cuõng khoâng coù laø khinh bæ (hieåu nhö laø moät coâng daân haïng hai trong daân Chuùa). Moät nhaø thaàn hoïc Giaùo Daân ñaõ phaùt bieåu nhö sau:
"Vöôït qua caùi maëc caûm xaáu hoå, ngöôøi giaùo daân phaûi caûm thaáy vinh döï ñöôïc goïi laø GIAÙO DAÂN, vaø phaûi haõnh dieän tuyeân boá raèng mình laø nhöõng ngöôøi giaùo daân ñaõ yù thöùc boån phaän cao quyù haøm chöùa trong chöùc danh aáy cuûa mình".
LINH ÑAÏO laø "moät caùch bieåu hieän tinh thaàn Kitoâ giaùo cuûa rieâng moãi ngöôøi". Chæ coù moät Ñöùc Kitoâ vaø moät tinh thaàn Kitoâ giaùo, nhöng coù nhieàu caùch ñeå soáng tinh thaàn ñoù trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Vì vaäy, ngöôøi ta hoaøn toaøn coù ñuû lyù do ñeå ñi tìm khoâng phaûi chæ moät Linh Ñaïo.
Neáu theá, thaûo luaän veà LINH ÑAÏO GIAÙO DAÂN laø moät vieäc raát höõu ích vaø thích ñaùng. Linh ñaïo aáy coù theå ñöôïc meänh danh laø "linh ñaïo hoaøn caûnh", nghóa laø, böôùc theo Ñöùc Kitoâ trong moïi hoaøn caûnh soáng cuï theå cuûa ngöôøi giaùo daân. Nhö moät phuï nöõ ñaõ dieãn taû raèng khi uûi quaàn aùo laø luùc chò troø chuyeän vôùi Chuùa vaø caûm thaáy Ngaøi thöïc söï hieän dieän vôùi mình.
LINH ÑAÏO GIAÙO DAÂN laø caùch thöùc moät ngöôøi giaùo daân, trong hoaøn caûnh cuï theå cuûa mình, ñaùp traû.
"Lôøi môøi goïi moïi Kitoâ höõu, baát luaän trong hoaøn caûnh soáng naøo, haõy ñaït ñöôïc söùc soáng Kitoâ höõu vieân maõn vaø ñaït tôùi Ñöùc AÙi troïn haûo"
Tieáng goïi phoå quaùt aáy ñaõ roõ moàn moät:
"Chuùa truyeàn cho Moâseâ haõy noùi vôùi coäng ñoàng con caùi Israel raèng: "Haõy neân Thaùnh, vì Ta - Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôi - laø Thaùnh" (Lv. 19,1-2)
Ñoù laø moät linh ñaïo baùm saâu vaøo cuoäc soáng traàn theá, chöù khoâng phaûi laø söï ñaøo taåu hay laån traùnh theá gian, nhö traùnh neù nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi, chính trò, kinh doanh, hoái loä, gia ñình, coâng vieäc laøm aên vaø hoài hoäp. Moät trong nhöõng ñaëc ñieåm rieâng cuûa linh ñaïo giaùo daân laø linh ñaïo ñoù coù lieân heä vôùi ñôøi soáng thöôøng ngaøy, - nghóa laø coù qui chieáu cuï theå ñeán cuoäc soáng gia ñình vaø ngheà nghieäp, ñeán nhöõng thôøi gian nghæ ngôi giaûi trí, nhöõng cuoäc hoäi hoïp, nhöõng cuù ñieän thoaïi v.v... Ñôøi soáng cuûa ngöôøi giaùo daân deät bôûi voâ vaøn thöïc taïi vaø bôûi caùc moái töông quan nhaân loaïi ñan keát nhau chaèng chòt. Chính trong nhöõng tình huoáng cuï theå naày, hoï phaûi ñaùp traû tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa vôùi thaùi ñoä caàu nguyeän vaø toân thôø, nhôø ñoù khaùm phaù ra Taïo Hoùa laø Thieân Chuùa Haèng Soáng luoân hieän dieän ñaèng sau moïi thöïc taïi. Chæ baèng caùch ñoù ngöôøi giaùo daân môùi coù theå vöôït qua ñöôïc söï phaân laäp coá höõu giöõa Ñöùc Tin vaø cuoäc soáng.
Ñöùc Cha Don Silvester ôû Sri Lanka ñaõ tuyeân boá:
"Giaùo Hoäi caàn phaûi cung öùng cho ngöôøi giaùo daân maãu göông soáng ñoäng laø nhöõng vò thaùnh ñaõ soáng baäc soáng cuûa mình, laøm cha laøm meï, laøm ngöôøi lao ñoäng, laøm chuyeân vieân trong caùc vaán ñeà phaùt trieån vaø coâng taùc xaõ hoäi. Caàn phaûi daønh taàm quan troïng hôn nöõa cho nhöõng vuï ñieàu tra loaïi naày ñeå toân phong chaân phöôùc vaø toân phong hieån thaùnh"
Hoâm moàng 4 thaùng 10 naêm 1987, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ toân phong chaân phöôùc cho 3 giaùo daân cuûa theá kyû 20, - moät nam (23 tuoåi) vaø hai nöõ (26 vaø 15 tuoåi). Vaøi ngaøy tröôùc hoâm khai maïc Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Giaùo Daân, Ngaøi cuõng ñaõ toân phong Hieån Thaùnh cho moät giaùo daân Philippines vaø 3 giaùo daân Nhaät Baûn.
"Cho tôùi baây giôø, söï thaùnh thieän cuûa tu só vaø giaùo só vaãn ñöôïc ñeà cao hôn khieán nhieàu ngöôøi töôûng raèng söï thaùnh thieän giöõa haøng nguõ giaùo daân khoâng coù nhieàu baèng nôi ñôøi soáng tu trì vaø nôi haøng giaùo phaåm".
Moät neùt ñaäm khaùc trong linh ñaïo giaùo daân laø tinh thaàn nhaäp theå. Ñoái vôùi chuùng ta, Ñöùc Kitoâ nhaäp theå khoâng phaûi laø moät bieán coá ñaõ xaåy ra moät laàn laø xong. Traùi laïi, Ngöôøi vaãn tieáp tuïc nhaäp theå moät caùch nhieäm maàu nôi cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta. Thaät laø moät ôn goïi môùi, moãi ngöôøi ñöôïc môøi goïi nhaäp theå vaøo moâi tröôøng xaõ hoäi mình ñang soáng, nhö Ñöùc Kitoâ vaäy. Vì theá, Linh ñaïo nhaäp theå laø linh ñaïo ñeà cao moät söï hieän dieän coù söùc taùc ñoäng. Linh ñaïo aáy maëc nhieân ñaõ ñaùnh giaù tích cöïc veà theá giôùi vaø veà vieäc daán thaân vaøo theá giôùi ñeå thaùnh hoùa vaø cöùu ñoä theá giôùi.
Ñaëc ñieåm chính trong vai troø cuûa ngöôøi giaùo daân laø soáng giöõa loøng theá giôùi, giöõa nhöõng coâng vieäc theá tuïc thöôøng ngaøy. Nhieàu hoaøn caûnh soáng nhö chính trò, nghieân cöùu khoa hoïc vaø nhieàu vieäc khaùc nöõa vaãn coøn naèm trong laõnh vöïc kinh nghieäm vaø hoaït ñoäng cuûa ngöôøi giaùo daân haàu nhö moät caùch ñoäc quyeàn.
Linh ñaïo giaùo daân haàu nhö luoân xoay quanh gia ñình, hoân nhaân vaø ngheà nghieäp. Bí tích rieâng cho giaùo daân tröôùc heát phaûi keå laø bí tích hoân nhaân. AÂn suûng maø ñoâi vôï choàng nhaän laõnh töø bí tích naày laø ñöôïc yeâu thöông nhau moät caùch saâu xa hôn nhôø Ñöùc Tin vaø ñöôïc tham döï vaøo coâng cuoäc saùng taïo cuûa Thieân Chuùa baèng caùch sinh saûn con caùi nhöõng ñöùa con maø hoï seõ giaùo duïc ñeå trôû thaønh nhöõng Kitoâ höõu. Vaø vì theá chuùng ta phaûi quan taâm nhieàu vaø nhieàu hôn nöõa ñeán vieäc chuaån bò hoân nhaân, ñeán neàn linh ñaïo gia ñình cuõng nhö nhöõng phöông phaùp giaùo duïc phuø hôïp vôùi thôøi ñaïi môùi.
Ngöôøi giaùo daân caàn hieåu roõ bí tích hoân nhaân vaø bí tích truyeàn chöùc thaùnh boå sung cho nhau theá naøo caû hai ñeàu lieân heä chaët cheõ vôùi baäc soáng cuûa hoï.
"Moät ñieàu raát laï laø heã khi naøo hoân nhaân suy ñoài thì ôn goïi (tu trì) cuõng sa suùt. Caùi naøo laø gaø con, caùi naøo laø quaû tröùng - caùi naøo hö hoûng tröôùc? Toâi khoâng roõ, nhöng chaéc chaén laø coù moái lieân ñôùi maät thieát giöõa hoân nhaân vaø ôn goïi" (chöùng töø cuûa moät ngöôøi choàng)
Linh ñaïo giaùo daân seõ coi caùc thöïc taïi ñoù laø nhöõng taëng phaåm Thieân Chuùa ban cho con ngöôøi höôûng duøng vaø gìn giöõ. Khoâng neân nhìn thaân xaùc nhö moät chöôùng ngaïi hay nhö moät caùi gì caàn phaûi thaéng vöôït trong cuoäc haønh trình tieán veà Thieân Chuùa. Thieân Chuùa chuùng ta laø Thieân Chuùa hoan laïc, laø Thieân Chuùa "mang haïnh phuùc ñeán cho tuoåi xuaân chuùng ta". Moät soá ngöôøi khaéc khe vôùi mình quaù ñeán noãi caûm thaáy coù toäi hoaëc xaáu hoå khi höôûng thuï nhöõng sinh thuù maø Thieân Chuùa ñaõ daønh cho hoï.
Moät soá ngöôøi thaäm chí coøn xem thaân xaùc laø moät vaät caûn khoâng cho hoï laõnh nhaän ôn cöùu ñoä, ñoái vôùi hoï khoaùi laïc cuûa thaân xaùc khoâng coù nhieàu giaù trò thieâng lieâng. Coù theå ví nhö moät tình nhaân noï ñöôïc ngöôøi yeâu cuûa mình taëng cho moät moùn quaø, moät aùo sô mi chaúng haïn, nhöng laïi khoâng daùm maëc chieác aùo ñoù chæ vì muoán traùnh söï khoan khoaùi do noù ñem laïi, cuõng khoâng daùm giöõ gìn ñaëc bieät moùn quaø aáy.
Moät linh ñaïo laønh maïnh seõ xem thaân xaùc laø moät quaø taëng cuûa Thieân Chuùa maø ta coù boån phaän phaûi höôûng duøng toái ña cuõng nhö phaûi chaêm soùc caån thaän, mieãn laø khoâng noâ leä cho noù vaø khoâng ñeå noù töôùc ñoaït maát nhaân phaåm cuûa mình. Vì theá Linh Ñaïo cuõng tìm caùch choáng laïi khuynh höôùng haï giaù thaân xaùc vaø nhöõng laïc thuù trong cuoäc soáng. Linh ñaïo aáy seõ khoâng queân raèng Ñöùc Gieâsu ñaõ töøng bò ñaùnh giaù laø moät keû aên nhaäu, ñaõ töøng ví Nöôc Trôøi vôùi moät tieäc cöôùi, ñaõ coi vieäc nuoâi daân aên uoáng quan troïng khoâng keùm chæ nuoâi döôõng hoï baèng Lôøi Thieân Chuùa, ñaõ töøng ñeå cho ngöôøi ta coï röûa vaø xöùc daàu thôm ñaét tieàn leân chaân mình. Moät linh ñaïo nhö theá seõ khoâng chaáp nhaän xem ñaøn baø laø ma quyû caùm doã, cuõng khoâng daùm toû ra "thanh khieát". Xeùt cho cuøng nhöõng thaùi ñoä ñoù ñeàu döïa treân moät nhaân sinh quan nhò nguyeân hay cuûa Manikoâ laø nhöõng lyù thuyeát coi thaân xaùc chuû yeáu laø xaáu vaø vì theá chæ neân noùi tôùi vieäc cöùu vôùt linh hoàn.
Ñaïi ña soá giaùo daân phaûi lo kieám soáng, phaûi gaùnh vaùc moät gia ñình, phaûi chu toaøn haøng loâ nghóa vuï xaõ hoäi. Hoï khoâng ñöôïc môøi goïi ñeå soáng moät ñôøi soáng heát söùc khoå haïnh, nhöng laø ñeå höôûng duøng nhöõng taëng phaåm trong taïo vaät, ñeå nhaän bieát chính Ñaáng ñaõ ban taëng vaø ñeå taäp söû duïng caùc taøi saûn cuûa mình trong tinh thaàn baùc aùi vaø coâng bình. Hoï thöôøng khoâng ñöôïc môøi goïi ñeå keát hieäp vôùi Thieân Chuùa theo kieåu cuûa nhöõng ngöôøi ñoäc thaân hay khoâng con, nhöng ñeå khaùm phaù ra tình yeâu thaàn linh trong chính nhöõng khoaùi laïc vaø nhöõng khoå ñau cuûa ñôøi soáng hoân nhaân vaø cuûa chöùc phaän laøm cha laøm meï. Noùi toùm laïi, ngöôøi tu só vaø ngöôøi giaùo daân ñeàu theo ñuoåi cuøng nhöõng muïc tieâu nhö nhau nhöng baèng nhöõng con ñöôøng khaùc nhau töø caên baûn.
Moät linh ñaïo ñöa tôùi nhöõng quyeát ñònh, khoâng phaûi treân bình dieän lyù thuyeát nhö trong moät coâng trình nghieân cöùu cuûa moät nhaø thaàn hoïc, maø treân bình dieän luaân lyù thöïc tieãn. Caùc quyeát ñònh aáy seõ aûnh höôûng ñeán toaøn boä cuoäc soáng cuûa ñöông söï, ñeán moïi ngöôøi trong gia ñình, ñeán söï oån ñònh trong ngheà nghieäp vaø söï giaùo duïc con caùi cuûa ñöông söï. Haõy nghó ñeán nhöõng tröôøng hôïp hoái loä, cöôõng daâm, phaù thai, khoâng chung thuûy vaø nhöõng cuoäc hoân nhaân ñoå vôõ, laø ngöôøi ñang xoâng pha ngoaøi maët traän, ñöông söï seõ caøng boái roái hôn neáu nghe thaáy caùc nhaø luaân lyù hoaëc caùc nhaø thaàn hoïc xung khaéc vôùi nhau veà tính luaân lyù cuûa nhöõng tröôøng hôïp ñoù.
Moät linh ñaïo hoaëc moät tu só coù theå daán thaân vôùi moät taäp theå hoaëc coù theå laøm vieäc "bao laâu beà treân coøn cho pheùp toâi laøm vieäc ôû ñaáy - maø söùc khoûe cuûa toâi, ñôøi soáng taâm linh, söï tröôûng thaønh vaø söï phaùt trieån caù nhaân cuûa toâi khoâng bò ñe doïa". Ñoái vôùi moät Kitoâ höõu ñaõ keát hoân thì söï theå hoaøn toaøn khaùc. Ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa ngöôøi aáy phaûi ñöôïc lôùn leân trong moái raøng buoäc aáy, cho daãu moái raøng buoäc vaøo moät nhoùm ngöôøi nhaát ñònh (nhöõng thaønh vieân cuûa gia ñình) vaø nhoùm ngöôøi naày seõ coù quyeân öu tieân hôn chính baûn thaân hoï, hôn baát kyø yù töôûng hay quan nieäm tieán ñöùc naøo khoâng tröïc tieáp coù lieân heä vôùi nhöõng ngöôøi aáy. Ñöông söï phaûi daùm cheát, daùm chaáp nhaän tan xöông naùt thòt vì hoï, ñoâi khi phaûi hy sinh caû söï phaùt trieån baûn thaân cuûa mình nöõa. Bôûi vì vôùi moät Kitoâ höõu khoâng coù söï tieán ñöùc naøo coù theå saùnh vôùi vieäc xaû thaân cho tha nhaân. Linh ñaïo giaùo daân khoâng taùch rôøi vôùi nhöõng con ngöôøi cuï theå aáy, vòn côù raèng mình bò raøng buoäc vaøo "nhaân loaïi" noùi chung; thaät ra, nhieàu khi ñoù chæ laø moät caùch quaù thieát tha vôùi baûn thaân mình.
Linh ñaïo giaùo daân coù theå laø moät linh ñaïo cho tình traïng baát an. Ngöôøi giaùo daân thöôøng thieáu söï yeân taâm caàn thieát theo ñuoåi moät linh ñaïo vaø moät ôn goïi: (linh ñaïo vaø ôn goïi aáy seõ höôùng daãn hoï nhaän ñònh ñeå löïa choïn loái ñi cho ñuùng ñaén), ñang khi ñoù, ngheà nghieäp vaø caùc vaán ñeà luaân lyù cuøng can thieäp vaøo trong moät hoaøn caûnh maø hoï phaûi ñoái phoù ngay laäp töùc hay chæ trì hoaõn ñoâi chuùt thoâi, moät hoaøn caûnh vôùi nhieàu boån phaän coù veû xung ñoät nhau.
Ñeå coù theå baùm chaët vaøo Ñöùc Kitoâ vaø coäng ñoaøn, ngöôøi Kitoâ höõu phaûi xaây döïng cuoäc soáng vaø hoaït ñoäng cuûa mình döïa treân neàn taûng Lôøi Chuùa. Linh ñaïo Kitoâ giaùo laø linh ñaïo Thaùnh Kinh. Chính nôi Lôøi Chuùa maø chuùng ta gaëp gôõ Ñöùc Gieâsu. Cuõng chính Lôøi Chuùa taäp hôïp chuùng ta laïi. Caàn phaûi laéng nghe Ñöùc Kitoâ laø Ngoâi Lôøi - qua Thaùnh Kinh vaø qua Giaùo Hoäi, nhöng cuõng caàn phaûi laéng nghe lôøi aáy nôi nhöõng con ngöôøi vaø nhöõng bieán coá trong nhöõng thaêng traàm cuûa cuoäc soáng. Caàn phaûi laéng nghe ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi thieáu thoán, ñaùp öùng cho hoï - theo göông Ñöùc Gieâsu - bôûi vì hoï laø "nhöõng anh em beù nhoû nhaát cuûa Ngaøi".
"Öu tieân höôùng ñeán ngöôøi ngheøo - theo göông Ñöùc Gieâsu - ñôøi ngöôøi ta phaûi coù moät linh ñaïo höôùng tha, moät linh ñaïo maø taát caû noäi dung cuûa noù goùi gheùm trong maáy tieáng ñôn giaûn: "haõy yeâu ngöôøi laân caän".
Keát hieäp vôùi Thieân Chuùa khoâng phaûi laø moät khoùa trình ñaëc bieät soaïn rieâng cho moät ít giaùo só vaø tu só. Laøm sao ngöôøi giaùo daân coù theå keát hieäp ñöôïc vôùi Thieân Chuùa xuyeân qua söï nhaän bieát Ñöùc Gieâsu, ñoù chính laø moái baän taâm cuûa moïi Kitoâ höõu. Ngöôïc laïi phaûi öu tieân daønh thôøi giôø, cho coâng vieäc, cho gia ñình vaø cho caùc quan heä xaõ hoäi, - keå caû nhöõng quan heä coù ích vaø coù yù nghóa ñaïo ñöùc; nhöng khoâng vì theá maø coi nheï ôn goïi Kitoâ höõu laø caøng ngaøy caøng phaûi keát hieäp vôùi Thieân Chuùa nhieàu hôn. Tuy theá, thaät khoù xoùa ñöôïc thaønh kieán cho raèng nhöõng hoaït ñoäng traàn theá chaúng ích lôïi gì cho vieäc neân thaùnh, chæ nhöõng sinh hoaït "nhaø thôø" môùi thaät söï giuùp ngöôøi ta neân thaùnh.
Nhöõng coâng vieäc xaây döïng, söûa chöõa, trò beänh, phaùt minh vaø phuïc vuï, - nhöõng baø meï, nhöõng kieán truùc sö, nhöõng coâ y taù, nhöõng vieân chöùc chính phuû - taát caû ñeàu tham gia vaøo cuoäc soáng saùng taïo vaø cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa. Neáu ñöôïc laøm toát, nhöõng coâng vieäc ñoù töï chuùng ñaõ laø thaùnh roài, vaø quaû ñuùng nhö vaäy, khoâng phaûi chæ vì chuùng ñaõ ñöôïc ngöôøi ta "daâng" cho Thieân Chuùa. Chính trong khi laøm nhöõng coâng vieäc traàn theá haèng ngaøy, ngöôøi ta coù theå coù ñöôïc nhöõng caûm nhaän saâu saéc veà Thieân Chuùa. Nhöõng coâng vieäc naày laø moät chaát lieäu thöïc teá giuùp ta chieâm nieäm vaø keát hieäp vôùi Thieân Chuùa.
Linh ñaïo giaùo daân phaûi nhö men trong boät laáy vieäc phaùt huy caùc giaù trò nhaân baûn ñích thöïc nhö söï thaät, hoøa bình, tình yeâu... maø laøm cho mình theâm phong phuù. Linh ñaïo ñoù phaûi aên saâu vaøo ñòa dö, vaên hoùa vaø lòch söû - chaúng haïn coù theå vaän duïng moät soá maøu saéc toát ñeïp cuûa "tính caùch AÙ Chaâu" cho caùc Kitoâ höõu ngöôøi Chaâu AÙ, nhö nhöõng chieàu kích chieâm nieäm vaø caàu nguyeän cuûa nhieàu toân giaùo lôùn ôû AÙ Chaâu v.v...
Laøm ngoân söù baèng nhöõng chöùng taù ñôøi soáng cuõng nhö baêng lôøi noùi. Moät nieàm tin ñaùng tin thì cuõng ñaùng truyeàn ñaït cho ngöôøi khaùc.
Nhöõng taäp theå gia ñình, giaùo xöù, nhöõng coäng ñoaøn cô baûn, nhöõng hoäi ñoaøn Toâng Ñoà, nhöõng nhoùm Kitoâ höõu coâng giaùo chuyeân nghieäp v.v...
Giaøu tinh thaàn hieäp thoâng, giaøu loøng thöông xoùt, giaøu coâng bình, giaøu tình yeâu, giaøu tha thöù, trôû neân moät nhaân toá haøn gaén nhöõng chia reõ giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi.
Moät linh ñaïo laønh maïnh haún seõ khoâng taïo ra nhöõng khieám khuyeát trong taâm lyù nhaân baûn.
Linh ñaïo cuûa baát cöù ai böôùc theo Ñöùc Kitoâ, duø laø giaùo só, tu só hay giaùo daân khoâng theå khoâng bieát ñeán nhöõng neùt sau ñaây. Chuùng ta seõ keâ ra moät soá ôû ñaây ñeå baûo ñaûm laø chuùng seõ khoâng thieáu thoán trong baát cöù neàn linh ñaïo giaùo daân naøo muoán vöõng chaéc vaø coù neàn taûng.
a) Tính caùch tö teá:
Neáu khoâng coù moät nhaän thöùc ñuùng ñaén veà chöùc tö teá phoå quaùt, ngöôøi giaùo daân khoù coù theå ñaøo saâu linh ñaïo ñaëc thuø cuûa mình. Chuùng ta neâu tính caùch naày ra khoâng phaûi vì noù laø ñoäc quyeàn cuûa linh ñaïo giaùo daân nhöng bôûi vì noù thöôøng bò laõng queân hoaëc thöôøng khoâng ñöôïc ta quan taâm. Vôùi tö caùch laø ngöôøi tham döï vaøo chöùc tö teá cuûa Ñöùc Kitoâ qua bí tích thanh taåy, trong ñôøi soáng thöôøng ngaøy cuûa mình, ngöôøi giaùo daân caàn phaûi löu taâm ñeán vai troø trung gian ñaëc thuø cuûa mình, chuyeån caàu teá leã (baøn giaáy cuûa ta laø baøn thôø), ñeàn toäi, ngôïi khen, naâng ñôõ, giao hoøa, baèng caùch hieäp nhaát vôùi haøng giaùo só vaø vôùi toaøn theå giaùo hoäi.
b) Linh ñaïo ñoù cuõng phaûi coù tính: Giaùo Hoäi, Thaùnh Kinh Phuïng Vuï, Bí Tích, laáy Ñöùc Kitoâ laøm trung taâm vaø tính Toâng Ñoà...
Nhöõng gioøng sau ñaây do moät giaùo daân coù vôï vaø ba con vieát ra - coù theå laø moät baûn toùm taét veà linh ñaïo giaùo daân:
"Taát caû linh ñaïo
cuûa toâi trong tö caùch laø moät giaùo
daân coù theå qui keát veà vieäc
tìm kieám Nöôùc Thieân Chuùa
trong vaø xuyeân qua vieäc daán thaân vaøo
nhöõng thöïc taïi traàn theá.
Khoâng troán traùnh nhöng nuïp laën
trong traàn theá vôùi yù thöùc
roõ raøng veà söù maïng loan baùo
Tin möøng cuûa mình. Ñaáy laø
ôn goïi Giaùo Daân cuûa toâi, ñuùng
laø cuûa toâi - moät ôn goïi ñöôïc
thöïc hieän baèng caùch chia seû traùch
nhieäm vaø coäng taùc vôùi söù
maïng rieâng cuûa caùc linh muïc vaø
tu só. Khoâng coù söù maïng naøo
ôn goïi naøo laø deã caû. Bôûi
vì neáu ñuùng laø ôn goïi
thaät, noù seõ ñoøi hoûi ta chieán
ñaáu khoâng ngöøng baèng caû
cuoäc soáng ñeå ñaït ñeán
söï hoaøn thieän".
(Digno)
Ngöôøi giaùo daân naøo muoán ôn goïi cuûa mình moät caùch nghieâm tuùc ñeàu phaûi coù nhöõng noã löïc thöôøng xuyeân höôùng ñeán söï hoaøn thieän vaø phaûi soáng trong moät tình traïng caêng thaúng coù tính bieän chöùng gay gaét giöõa caùc thöïc taïi traàn theá vaø chaân töôùng Kitoâ giaùo cuûa mình. Ñöùc Kitoâ ñaõ xaùc nhaän vôùi chuùng ta söï caêng thaúng naày, khi Ngöôøi caàu nguyeän vôùi Chuùa Cha:
"Chuùng ôû trong theá gian, nhöng khoâng thuoäc veà theá gian" (Ga 17,6)
Ñöùc Cha F. Sebastian Aguitar cuûa Ñòa phaän Leon, Taây Ban Nha, ñaõ tuyeân boá raát roõ:
"Khi baøn veà ngöôøi giaùo daân, ta vaãn coøn loay hoay vôùi moät neàn thaàn hoïc vaø linh ñaïo tröôùc Vatican II. Chöa thaáy coù moät thaàn hoïc hay linh ñaïo naøo veà ngöôøi giaùo daân phaûn chieáu ñöôïc nhöõng aùnh saùng lôùn cuûa coäng ñoàng Vatican II".
Moät trong nhöõng mong moûi khaéc khoaûi nhaát cuûa ngöôøi giaùo höõu hoâm nay höôùng veà Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc baøn veà giaùo daân naêm 1987 laø: nghieân cöùu, suy tö vaø canh taân nghieâm tuùc thaàn hoïc vaø linh ñaïo daønh cho giaùo daân phuø hôïp vôùi Coâng Ñoàng Vatican II.
Chaéc baïn ñaõ nghe caâu chuyeän veà moät toân oâng noï tröôùc côn say khöôùc ñaõ boø boán chaân, tìm kieám moät caùi gì ñoù taïi moät ngaõ tö ñeøn ñöôøng saùng tröng. Moät vieân caûnh saùt ñi qua ñaõ yeâu caàu oâng giaûi thích haønh vi aáy, vaø oâng giaûi thích raèng oâng ñaõ ñaùnh rôi xaâu chìa khoùa cuûa mình caùch ñoù maáy daõy phoá!
"Nhöng oâng vui loøng
cho bieát taïi sao oâng khoâng tìm xaâu
chìa khoùa cuûa oâng ôû ñaèng
phoá ñoù? Ngöôøi caûnh saùt
hoûi.
"Thöa Ngaøi, oâng giaûi thích "ngoïn
ñeøn ôû ngaõ tö naày saùng
hôn ôû ñaèng aáy nhieàu laém!
Coù ngöôøi ñeán nhaø thôø ñeå tìm Thieân Chuùa vì ôû ñoù coù nhieàu "aùnh saùng" hôn, ñang khi Thieân Chuùa chôø ñôïi hoï taïi chính nhaø hoï, nôi vôï (hay choàng) hoï, nôi caùc coâng vieäc boån phaän cuûa hoï, nôi con caùi hoï... laø nhöõng nôi maø hoï coù theå tìm thaáy Thieân Chuùa 24/24 giôø.
Ngöôøi ta khoâng theå chæ soáng trong boán böùc töôøng ñaïi hoïc, maø trôû thaønh hoïc giaû ñöôïc. Ñeå ñoïc ñöôïc moät quyeån saùch hay thì baïn ñöøng kieám ôû thö vieän!