(AFP, Reuters 25/12/99) - Ñoâng Timor (Dili) - Ngöôøi Ñoâng Timor phaûi theå hieän loøng tha thöù vaø coäng taùc vôùi nhau ñeå xaây döïng laïi ñaát nöôùc.

 Treân ñaây laø lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Dili, qua söù ñieäp göûi tôùi caùc ngöôøi Coâng Giaùo Ñoâng Timor, trong thaùnh leã Giaùng Sinh vaøo saùng thöù Baûy (24/12/1999). Khoaûng 1,500 ngöôøi ñeán tham döï thaùnh leã beân trong Nhaø Thôø Chính Toøa vaø haøng traêm ngöôøi khaùc ñöùng döï leã beân ngoaøi. Ñöùc Cha Belo ñaõ noùi trong söù ñieäp nhö sau: "Trong naêm 1999 naøy, taïi phaàn ñaát maø chuùng ta yeâu quí, ñaõ coù nhieàu söï thuø gheùt, ngöôøi ta muoán traû thuø. Söï vieäc baét ñaàu töø thaùng Gieâng 1999 vaø keùo daøi cho tôùi thaùng 9/1999. Taát caû chuùng ta ñaõ traûi qua nhöõng kinh nghieäm ñau thöông. Chuùng ta chöùng kieán caûnh nhaø bò ñoát, bò ñaäp phaù, con ngöôøi bò ñaùnh ñaäp. Nhöõng keû gaây ra nhöõng ñieàu naøy ñaõ khoâng yeâu meán Thieân Chuùa vaø hoï cuõng khoâng yeâu thöông nhau. Hoï laø nhöõng ngöôøi xaáu bôûi vì hoï ñaõ gaây chieán vôùi chính ngöôøi anh em cuûa mình, vôùi chính queâ höông ñaát toå cuûa hoï laø Ñoâng Timor." Nhöõng lôøi naøy cuûa Ñöùc Cha Belo coù yù aùm chæ cuoäc baïo ñoäng do caùc daân quaân Ñoâng Timor thaân Indonesia gaây ra, tröôùc vaø sau cuoäc boû phieáu ngaøy 30/08/1999. Theo Ñöùc Cha, nhöõng ngöôøi naøy caàn phaûi thoáng hoái loãi phaïm vaø thay ñoåi chính hoï, tuy nhieân ngaøi nhaán maïnh raèng taát caû ngöôøi daân Ñoâng Timor neân tha thöù cho nhau vaø vaãn tieáp tuïc yeâu thöông. Ngaøi keâu goïi hoøa bình trong gia ñình cuõng nhö giöõa caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò. Ñöùc Cha Belo xaùc quyeát raèng ngöôøi daân Ñoâng Timor phaûi böôùc tôùi vôùi vieãn aûnh xaây döïng moät nöôùc Ñoâng Timor hieäp nhaát, ñoaøn keát vaø hôïp taùc giöõa moïi ngöôøi vôùi nhau.

 Leã Giaùng Sinh naêm nay laø leã Giaùng Sinh ñaàu tieân ngöôøi Ñoâng Timor ñöôïc cöû haønh trong baàu khí töï do, keå töø sau ngaøy Indonesia xaâm chieám vaø saùt nhaäp laõnh thoå naøy vaøo laõnh thoå cuûa Indonesia. Toái thöù saùu (24/12/1999), trong thaùnh leã voïng Giaùng Sinh taïi tö gia cuûa ngaøi ôû Dili, Ñöùc Cha Belo ñaõ noùi vôùi khoaûng 1,000 tín höõu ñeán döï leã raèng ñaây laø laàn tieân keå töø naêm 1975, ngöôøi daân Ñoâng Timor cöû haønh leã Giaùng Sinh moät caùch töï do, khoâng coù quaân ñoäi Indonesia, khoâng coù caùc löïc löôïng ñaëc bieät chuyeân baét bôù ngöôøi Ñoâng Timor vaø khoâng coù caùc daân quaân thaân Indonesia. Nhieàu ngöôøi trong soá caùc tín höõu tham döï thaùnh leã nöûa ñeâm ñaõ khoâng keàm ñöôïc xuùc ñoäng nhôù laïi nhöõng ñau khoå maø ngöôøi daân Ñoâng Timor ñaõ gaùnh chòu trong nhöõng thaùng vöøa qua, nhaát laø khi Ñöùc Cha Belo ñeà caäp tôùi caùc anh chò em coøn ñang soáng tò naïn ôû nhöõng nôi khaùc, qua nhöõng lôøi nhö sau: "Chuùng ta cöû haønh leã Giaùng Sinh naêm nay vôùi yù thöùc raèng nhieàu ngöôøi Ñoâng Timor ñaõ chòu nhieàu maát maùt trong gia ñình, nhaát laø caùc anh chò em hieän coøn ñang tò naïn taïi Atambua, Kupang, Benu vaø nhöõng ñòa ñieåm khaùc ôû Taây Timor. Coù leõ nhöõng anh chò em naøy khoâng coù dòp ñeå möøng leã Giaùng Sinh nhö chuùng ta".
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page