Back
to Radio Veritas Asia Home PageTöôûng nieäm cuoäc thaûm saùt taïi nghóa trang Santa Cruz beân Ñoâng Timor.
(Reuters 12/11/99) - Ñoâng Timor (Dili) - Thöù Saùu 12/11/99, khoaûng 10 ngaøn ngöôøi Ñoâng Timor ñaõ tham döï cuoäc dieãn haønh ñeå töôûng nhôù caùc naïn nhaân cuûa vuï thaûm saùt taïi nghóa trang Santa Cruz ôû thuû phuû Dili, do quaân ñoäi Indonesia gaây ra caùch ñaây 8 naêm. Tröôùc cuoäc dieãn haønh tôùi nghóa trang Santa Cruz, nhieàu ngöôøi ñaõ tham döï thaùnh leã do Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Dili, cöû haønh vaøo saùng sôùm.
Ngaøy 12 thaùng 11 naêm 1991, caùc binh só Indonesia ñaõ bao vaây vaø xaû suùng baén vaøo ñaùm ñoâng thanh thieáu nieân Ñoâng Timor ñang tham döï moät cuoäc bieåu tình phaûn ñoái Indonesia taïi nghóa trang Santa Cruz. Chính quyeàn Indonesia noùi coù 50 ngöôøi bò thieät maïng trong vuï thaûm saùt naøy, nhöng theo caùc toå chöùc baûo veä nhaân quyeàn thì soá ngöôøi cheát coù theå leân 250 ngöôøi. Keå töø sau ngaøy ñoù, haèng naêm, daân chuùng Dili vaãn cöû haønh thaùnh leã vaø dieãn haønh tôùi nghóa trang Santa Cruz ñeå töôûng nhôù caùc naïn nhaân. Giaûng trong thaùnh leã thöù Saùu 12/11/99, Ñöùc Cha Ximenes Belo ñaõ noùi nhö sau: "Ngaøy hoâm nay, chuùng ta töôûng nhôù caùc baïn treû bò thieät maïng daïo thaùng 11 naêm 1991 vaø daïo thaùng 9/1999 vöøa qua. Nhöõng baïn treû anh huøng vaø can ñaûm naøy ñaõ daønh troïn taâm hoàn vaø hy sinh caû maïng soáng cho ñaát nöôùc". Qua nhöõng lôøi naøy, Ñöùc Cha Belo khoâng chæ noùi ñeán nhöõng ngöôøi cheát trong cuoäc thaûm saùt taïi nghóa trang Santa Cruz, nhöng luoân caû nhöõng ngöôøi bò thieät maïng trong nhöõng ngaøy baïo ñoäng ôû Ñoâng Timor do caùc daân quaân thaân Indonesia chuû möu, sau ngaøy ngöôøi daân Ñoâng Timor boû phieáu choïn ñoäc laäp trong cuoäc tröng caàu daân yù ngaøy 30 thaùng 8/1999. Ñöùc Cha Belo noùi tieáp nhö sau: "Trong thaùng 9/1999 naêm nay, coù nhieàu baïn treû ñaõ bò gieát cheát, nhöng thi theå cuûa hoï bò ñem giuïc xuoáng bieån hay trong röøng, hay bò ñeå maëc cho caù saáu vaø heo aên. Ñaõ coù quaù nhieàu ñau khoå, cho neân töø baây giôø trôû ñi, chuùng ta haõy töôûng nhôù tôùi caùc baïn treû naøy nhö nhöõng anh huøng".
Beân caïnh lôøi keâu goïi moïi ngöôøi caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân, vò giaùm quaûn toâng toøa Dili khuyeán khích giôùi treû haõy nhìn veà töông lai vaø tranh ñaáu ñeå xaây döïng laïi Ñoâng Timor. Ngaøi noùi nhö sau: "Keû thuø cuûa chuùng ta baây giôø laø nhöõng haønh vi xaáu, löôøi bieáng vaø buoàn chaùn. Ñeå xaây döïng laïi Ñoâng Timor, tröôùc tieân caùc baïn phaûi thay ñoåi taâm hoàn, toân troïng kyû luaät vaø toân troïng nhaân quyeàn. Ñoâng Timor caàn caùc baïn, caùc baïn laø töông lai cuûa quoác gia. Chuùng ta khoâng theå ngoài yeân vaø chôø ñôïi söï giuùp ñôõ töø beân ngoaøi ñeå phuïc hoài ñaát nöôùc". Giaûng baèng tieáng Tetum cuûa ngöôøi Ñoâng Timor, Ñöùc Cha Belo cuõng caûnh caùo moïi ngöôøi ñöøng neân töï mình coù haønh ñoäng traû thuø caùc daân quaân thaân Indonesia, traùi laïi neân trao nhöõng ngöôøi naøy cho löïc löôïng gìn giöõ hoøa bình quoác teá xöû lyù.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page