Trong baøi naày, chuùng toâi xin thuaät laïi nhöõng caûm töôûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Angelo Sodano, Quoác Vuï Khanh, nhaân vaät soá hai, sau ÑTC trong coâng vieäc quaûn trò Giaùo Hoäi, vaø baøi suy tö cuûa Cha Pasquale Borgomeo, Toång Giaùm Ñoác Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, thuoäc Ñoaøn Tuøy Tuøng cuûa ÑTC trong chuyeán vieáng thaêm AÁn Ñoä. Caû hai baøi do ñaëc phaùi vieân cuûa Ñaøi Vatican töø New Delhi göûi veà Roma chieàu Chuùa Nhaät 07.11.99.
1- Ñöùc Hoàng Y Sodano noùi: Ñaây laø ngaøy hy voïng cho Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu. Tin Möøng nhö haït gioáng ñöôïc gieo xuoáng vaø aên reã daàn daàn trong ñaát vaø taïi ñaây giöõa caùc neàn vaên hoùa töø ngaøn naêm - vaên hoùa AÁn Giaùo taïi AÁn Ñoä, vaø taïi caùc nöôùc khaùc - vaên hoùa Phaät Giaùo, Hoài Giaùo, vaø Thaàn Giaùo taïi Nhaät . Ñaây laø moät söï xaâm nhaäp chaäm chaïp, qua vieäc thu nhaän nhöõng caùi toát cuûa moãi moät toân giaùo vaø ñaït ñeán söï thaønh toaøn toân giaùo cuøng vôùi Tin Möøng cuûa Chuùa Kitoâ, aùnh saùng caùc daân toäc: Vì theá ñaây laø lyù do cuûa hy voïng, laø con ñöôøng chaäm chaäm, con ñöôøng cuûa vieäc phoå bieán Tin Möøng. Haït gioáng phaùt trieån daàn daàn. Caùi coát yeáu laø phaûi coù söï tín nhieäm nôi söùc maïnh beân trong cuûa Ôn Thaùnh Chuùa, söï tín nhieäm nôi con ngöôøi hieän ñang hoaït ñoäng cho vieäc môû roäng Nöôùc Chuùa. ÑTC ñaõ ñem ñeán lôøi hy voïng naøy. Vì theá ñaây laø ngaøy cuûa haân hoan.
Ñöôïc hoûi veà vieäc ÑTC nhaán maïnh ñeán töï do toân giaùo, Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh traû lôøi raèng: Dó nhieân, ñaây laø ñieàu kieän coát yeáu. Khoâng coù khí trôøi, con ngöôøi khoâng theå soáng ñöôïc vaø khí trôøi ñaây ñoái vôùi moãi moät tín höõu Kitoâ laø möùc toái thieåu veà töï do toân giaùo, ñeå khoâng phaûi tìm soáng truù aån trong caùc hang toaïi ñaïo. Luùc naøy ñaây, trong löông taâm cuûa thôøi ñaïi, coù quan nieäm veà töï do caù nhaân vaø laù côø töï do naøy chuùng ta phaûi phaát cao leân. Caùc daân toäc AÙ Chaâu ñaõ vieát trong hieán phaùp cuûa mình, ñaõ kyù keát caùc thoûa öôùc quoác teá, nhöng töï do naøy phaûi ñi vaøo neàn vaên hoùa cuûa daân toäc. Vì theá chuùng ta phaûi hoaït ñoäng cho töï do toân giaùo naøy.
2 - Nhöõng suy tö cuûa Cha Pasquale Borgomeo, Toång Giaùm Ñoác Ñaøi Vatican, hieän ñang theo chuyeán vieáng thaêm quoác teá thöù 89 cuûa ÑTC taïi AÁn Ñoä:
Cha noùi: Ñeå coâng boá Toâng huaán "Ecclesia in Asia" (Giaùo hoäi taïi AÙ Chaâu), vaø neáu thöïc hieän ñöôïc öôùc mong cuûa ngaøi, thì ÑTC seõ ñi Trung Quoác hay moät nöôùc naøo khaùc, nôi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñang phaûi chòu nhöõng giôùi haïn veà töï do cuûa mình. Roài neáu muoán ñöôïc ñoùn tieáp bôûi töøng trieäu tín höõu haân hoan, thì ngaøi seõ ñi ñeán Philippines, quoác gia ña soá Coâng Giaùo. Nhöng trao cho caùc Giaùo Hoäi AÙ Chaâu vaên kieän, thaønh quaû cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, taïi nhaø thôø chính toøa daâng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu ôû New Delhi, vieäc naày töùc khaéc mang laáy chieàu kích thaùch ñoá lôùn lao: thaùch ñoá doái voái Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ laø vieäc rao giaûng Tin Möøng cho luïc ñòa ñoâng daân cö nhaát trong caùc luïc ñòa. Cha Toång Giaùm Ñoác Ñaøi Phaùt Thanh Vatican noùi tieáp raèng: Thuû ñoâ AÁn Ñoä laø nôi xöùng hôïp ñeå noùi leân raèng: Giaùo Hoäi bieát mình laø ñaøn chieân nhoû beù taïi AÙ Chaâu. Nhöng cuøng nhau, Giaùo Hoäi minh chöùng raèng, neáu coøn caàn ñeán Giaùo Hoäi, Giaùo hoäi khoâng lo laéng ñeán soá phaän cuûa mình taïi AÙ Chaâu, cho baèng lo laéng veà soá phaän con ngöôøi AÙ Chaâu, con ngöôøi maø Giaùo Hoäi khoâng muoán chinh phuïc, cai trò, nhöng muoán phuïc vuï, nhö Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà AÙ Chaâu ñaõ xaùc nhaän laïi moät laàn nöõa. YÙ thöùc veà con soá nhoû beù cuûa mình, nhöng Giaùo Hoäi khoâng ngöøng nhaéc laïi caùc tín höõu Kitoâ veà traùch nhieäm cuûa hoï, veà meänh leänh cuûa vieäc tìm laïi söï hieäp nhaát ñeå laøm cho chöùng taù veà Tin Möøng maø hoï muoán rao giaûng ñöôïc ñaùng tin hôn. Trong vieäc suy tö cuûa mình, Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà AÙ Chaâu ñaõ khoâng theå khoâng vaán löông taâm veà Maàu nhieäm Con Thieân Chuùa nhaäp theå taïi Ñaát AÙ Chaâu vaø Ngöôøi laïi bò coi laø ngoaïi quoác bôûi phaàn lôùn caùc daân toäc AÙ Chaâu. Cha Borgomeo noùi theâm: Toaøn Giaùo Hoäi, tuy haõnh dieän veà Caùc Vò Thaùnh vaø Caùc Vò Töû Ñaïo cuûa mình trong lòch söû cuûa Luïc Ñòa AÙ Chaâu, töï ñaët caâu hoûi taïi sao, taïi luïc ñòa naøy, men maø Giaùo Hoäi ñöôïc goïi trôû neân, töông ñoái boác leân ít oûi nhö vaäy nôi daân chuùng. Nhö vaäy caùi nhìn cuûa Giaùo Hoäi höôùng veà caùc vò truyeàn giaùo tieân phong cuûa Tin Möøng, luùc ñoù khoâng bieát ñeán danh töø "hoäi nhaäp vaên hoùa", vôùi vieäc rao giaûng cuûa caùc ngaøi vaø vôùi ñôøi soáng cuûa caùc ngaøi, ñaõ tìm caùch laøm cho caây Tin Möøng moïc leân trong moät mieàn ñaát; vaø vôùi söï haêng say vaø hieán thaân hoaøn toaøn, caùc ngaøi ñaõ hoïc nhaän bieát vaø ñaùnh giaù caùc giaù trò cuûa mieàn ñaát naøy. Cha Giaùm Ñoác nhaán maïnh: Vôùi söï khieâm toán, vôùi loøng yeâu meán thaønh thöïc, Giaùo Hoäi muoán, caû ngaøy nöõa vaø coøn hôn xöa kia, (Giaùo Hoäi muoán) coâng nhaän vaø ñaùnh giaù caùc ôn ban chöùa ñöïng trong gia taøi thieâng lieâng cuûa luïc ñòa AÙ Chaâu nhö nhöõng haït gioáng cuûa Ngoâi Lôøi gieo vaõi. Giaùo Hoäi muoán ñoái thoaïi, xaây döïng vaø phuïc vuï vì tình yeâu meán Thieân Chuùa vaø vì tình yeâu thöông nhaân loaïi. Nhöng nhaân danh caùc tình yeâu naøy, -- vaø thöïc ra chæ laø moät tình yeâu maø thoâi --, (nhaân danh caùc tình yeâu naày) Giaùo Hoäi khoâng theå töø choái vieäc trôû neân men trong xaõ hoäi, khoâng theå khoâng mang ñeán trong con ngöôøi vaø trong xaõ hoäi söùc boác cuûa men, moät thöù men chaát vaán taâm hoàn con ngöôøi vaø canh taân maët ñaát naøy. Men naøy, qua doøng caùc theá kyû, ñaõ nhieàu laàn bò coi laø "phaûn ñoäng, caùch maïng" bôûi caùc theå cheá, bôûi quyeàn bính, kheùp kín mình trong nhöõng cô caáu vaø truyeàn thoáng töø laâu ñôøi, nhöng khoâng chaéc laø baïn höõu cuûa con ngöôøi, cuõng khoâng toân troïng phaåm giaù cuûa con ngöôøi. Nhö vaäy, men Tin Möøng thöïc söï ñaûo loän, gaây lo laéng, canh taân; vaø chæ coù nhöõng vò Thaùnh ñaõ nhaäp theå men naøy vôùi chöùng taù thuyeát phuïc cuûa caùc ngaøi, vôùi söï haønh ñoäng eâm dòu maø tình yeâu thöông bieát aûnh höôûng treân caùc taâm hoàn con nguôøi, nhö Meï Teâreâsa, moät con ngöôøi yeáu ôùt vaø ñoàng thôøi baát khuaát , maø AÁn Ñoä ñeàu bieát ñeán vaø caûm phuïc. Cha keát thuùc baøi suy tö nhö sau: Töông lai cuûa Luïc Ñòa AÙ Chaâu meânh moâng vaø haáp daãn naøy ñöôïc phuù thaùc cho caùc Vò Thaùnh vaø caùc linh hoàn vó ñaïi cuûa caùc toân giaùo AÙ Chaâu, nhö Mahatma Gandhi, hôn laø cho caùc kyõ thuaät gia, caùc chính trò gia vaø caùc trieát gia.