Ñöùc Thaùnh cha chuû söï Ñaïi leã
Chuùa Gieâsu Kitoâ Vua vuõ truï
Ñöùc Thaùnh cha chuû söï Ñaïi leã Chuùa Gieâsu Kitoâ Vua vuõ truï.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 24-11-2025) - Luùc 10 giôø 30 saùng Chuùa nhaät, ngaøy 23 thaùng Möôøi Moät naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ chuû söï thaùnh leã taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ ñeå möøng Ñaïi leã Chuùa Kitoâ laø Vua vuõ truï. Ñaây cuõng laø Ngaøy Naêm Thaùnh daønh cho caùc ca vieân thuoäc caùc ca ñoaøn giaùo xöù vaø giaùo phaän. Vì theá, trong soá khoaûng 50,000 tín höõu hieän dieän taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ döôùi trôøi naéng, nhöng nhieät ñoä chæ gaàn 10 ñoä, coù 35,000 ngöôøi laø caùc ca vieân ñeán töø 117 nöôùc treân theá giôùi.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù gaàn 20 hoàng y vaø giaùm muïc cuøng vôùi khoaûng 450 linh muïc.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
YÙ nghóa vöông quyeàn cuûa Chuùa Gieâsu
Trong baøi giaûng leã, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán,
Trong thaùnh vònh ñaùp ca, chuùng ta ñaõ haùt: "Ta seõ vui möøng tieán vaøo nhaø Chuùa" (x. Tv 121). Phuïng vuï hoâm nay môøi goïi chuùng ta cuøng nhau, trong lôøi ca tuïng haân hoan, tieán ñeán gaëp Chuùa Gieâsu Kitoâ, Vua vuõ truï, Ñaáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng, laø khôûi nguyeân vaø cuøng ñích cuûa moïi söï. Quyeàn naêng cuûa Ngöôøi laø tình thöông, ngai vaøng cuûa Ngöôøi laø thaùnh giaù, vaø nhôø thaùnh giaù, Vöông quyeàn cuûa Ngöôøi lan toûa treân theá giôùi. "Töø thaùnh giaù, Ngöôøi ngöï trò" (x. Thaùnh Ca Vexilla Regis), nhö Vua an bình vaø Vua coâng chính, Ñaáng trong cuoäc Khoå Naïn ñaõ toû cho theá giôùi thaáy loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa traùi tim Chuùa. Chính tình yeâu naøy cuõng laø nguoàn caûm höùng vaø laø lyù do ñeå anh chò em caát tieáng haùt.
Vai troø cuûa caùc ca ñoaøn
Anh chò em ca vieân vaø nhaïc só thaân meán, hoâm nay anh chò em cöû haønh Ngaøy Naêm Thaùnh cuûa mình vaø daâng lôøi taï ôn Chuùa vì Ngöôøi ñaõ ban cho anh chò em hoàng aân ñöôïc phuïc vuï Ngöôøi, daâng tieáng haùt vaø taøi naêng cuûa mình ñeå toân vinh Chuùa vaø xaây döïng ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa anh chò em mình (x. Vatican 2, Hieán cheá Sacrosanctum Concilium, 120). Nhieäm vuï cuûa anh chò em laø giuùp coäng ñoaøn hôïp tieáng chuùc tuïng Thieân Chuùa vaø tham döï saâu xa hôn vaøo haønh ñoäng phuïng vuï qua tieáng haùt. Hoâm nay, anh chò em dieãn taû troïn veïn "Vui Möøng" (Iubileum) cuûa mình, nieàm haân hoan phaùt xuaát töø traùi tim traøn ñaày aân suûng.
Vai troø cuûa aâm nhaïc vaø thaùnh nhaïc
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Nhöõng neàn vaên minh vó ñaïi ñaõ trao taëng chuùng ta aâm nhaïc ñeå chuùng ta noùi leân ñieàu saâu thaúm trong traùi tim mình maø lôøi noùi khoâng phaûi luùc naøo cuõng dieãn ñaït ñöôïc. Toaøn boä nhöõng caûm xuùc vaø rung ñoäng phaùt sinh töø töông quan soáng ñoäng vôùi thöïc taïi coù theå tìm ñöôïc tieáng noùi trong aâm nhaïc. Ñaëc bieät, tieáng haùt laø söï dieãn taû töï nhieân vaø troïn veïn cuûa con ngöôøi: trí oùc, caûm xuùc, thaân xaùc vaø linh hoàn hoøa quyeän vôùi nhau ñeå truyeàn ñaït nhöõng ñieàu lôùn lao cuûa cuoäc soáng. Thaùnh Augustinoâ nhaéc chuùng ta raèng: "Haùt laø bieåu hieän cuûa ngöôøi yeâu meán" (x. Sermo 336,1): ngöôøi haùt leân thì dieãn taû tình yeâu, noãi ñau, söï dòu daøng vaø khaùt voïng trong taâm hoàn mình, ñoàng thôøi bieåu loä tình yeâu ñoái vôùi Ñaáng maø hoï höôùng lôøi ca veà (x. Enarrationes in Psalmos, 72,1).
Ñoái vôùi Daân Thieân Chuùa, tieáng haùt dieãn taû lôøi khaån caàu vaø ca tuïng, laø "baøi ca môùi" maø Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh daâng leân Chuùa Cha, vaø moïi ngöôøi ñaõ laõnh nhaän pheùp Röûa, ñöôïc tham döï vaøo baøi ca aáy nhö moät thaân theå duy nhaát ñöôïc Thaàn Khí laøm cho soáng ñoäng. Trong Chuùa Kitoâ, chuùng ta trôû neân nhöõng ca vieân aân suûng, nhöõng ngöôøi con cuûa Giaùo hoäi tìm ñöôïc nôi Ñaáng Phuïc Sinh lyù do cuûa lôøi ca tuïng. Nhö theá, aâm nhaïc phuïng vuï trôû thaønh khí cuï quyù baùu, nhôø ñoù chuùng ta thöïc hieän vieäc ca ngôïi Thieân Chuùa vaø dieãn taû nieàm vui cuûa Söï Soáng môùi trong Chuùa Kitoâ.
Thaùnh Augustinoâ laïi khuyeân chuùng ta haõy böôùc ñi trong tieáng haùt, nhö nhöõng löõ haønh meät moûi tìm thaáy trong tieáng haùt nieàm vui ñöôïc neám tröôùc khi tôùi ñích. "Haõy haùt nhöng haõy böôùc ñi... tieán böôùc trong ñieàu thieän" (Sermo 256,3). Thuoäc veà moät ca ñoaøn laø cuøng nhau tieán böôùc, naém tay anh chò em mình, giuùp hoï böôùc ñi vôùi chuùng ta vaø cuøng hoï haùt lôøi ca tuïng Thieân Chuùa, an uûi hoï trong ñau khoå, khích leä hoï khi hoï meät moûi, ñem laïi cho hoï nhieät huyeát khi söï naëng neà döôøng nhö laán aùt. Tieáng haùt nhaéc chuùng ta raèng chuùng ta laø Giaùo hoäi löõ haønh, laø thöïc taïi ñoàng haønh ñích thöïc, coù khaû naêng chia seû vôùi moïi ngöôøi ôn goïi ca tuïng vaø nieàm vui, trong cuoäc haønh trình cuûa tình yeâu vaø hy voïng.
Ca ñoaøn vaø söï hieäp nhaát cuûa Hoäi thaùnh
Thaùnh Inhaxioâ thaønh Antioâkia cuõng duøng nhöõng lôøi caûm ñoäng ñeå dieãn taû moái lieân heä giöõa tieáng haùt cuûa ca ñoaøn vaø söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi: "Töø söï hieäp nhaát vaø tình yeâu hoøa hôïp cuûa anh chò em, seõ caát leân lôøi ca daâng Chuùa Gieâsu Kitoâ. Vaø moãi ngöôøi trôû neân moät ca ñoaøn, ñeå trong söï hoøa ñieäu cuûa anh chò em, cuøng hoøa vaøo moät nhòp cuûa Thieân Chuùa, anh chò em haùt moät tieáng haùt duy nhaát daâng leân Chuùa Cha nhôø Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñeå Ngöôøi laéng nghe vaø nhìn nhaän anh chò em qua nhöõng vieäc laønh cuûa anh chò em" (Göûi tín höõu EÂpheâsoâ, IV). Thaät vaäy, caùc gioïng haùt khaùc nhau trong moät ca ñoaøn hoøa quyeän vôùi nhau taïo neân moät lôøi ca duy nhaát, bieåu töôïng raïng ngôøi cuûa Giaùo hoäi, Ñaáng nhôø tình yeâu maø hieäp nhaát moïi ngöôøi trong moät giai ñieäu dòu daøng.
Ñeå ca ñoaøn phuïc vuï höõu hieäu
Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc nhôû raèng: "Anh chò em thuoäc veà nhöõng ca ñoaøn phuïc vuï caùch ñaëc bieät trong phuïng vuï. Söù vuï cuûa anh chò em laø moät thöøa taùc vuï ñích thöïc, ñoøi hoûi söï chuaån bò, loøng trung thaønh, söï hieåu bieát laãn nhau, vaø nhaát laø moät ñôøi soáng thieâng lieâng saâu saéc; vì khi anh chò em haùt maø caàu nguyeän, anh chò em giuùp moïi ngöôøi caàu nguyeän. Ñoù laø moät thöøa taùc vuï ñoøi hoûi kyû luaät vaø tinh thaàn phuïc vuï, nhaát laø khi phaûi chuaån bò moät leã troïng hay moät söï kieän quan troïng trong coäng ñoaøn. Ca ñoaøn laø moät gia ñình nhoû goàm nhöõng con ngöôøi khaùc nhau, ñöôïc lieân keát nhôø loøng yeâu meán aâm nhaïc vaø tinh thaàn phuïc vuï. Nhöng haõy nhôù raèng coäng ñoaøn môùi laø gia ñình lôùn cuûa anh chò em: anh chò em khoâng ñöùng tröôùc hoï, nhöng laø moät phaàn cuûa hoï, ñöôïc trao söù vuï laøm cho hoï gaén boù hôn baèng caùch gôïi höùng vaø daãn daét hoï. Trong moïi gia ñình ñeàu coù theå xuaát hieän nhöõng caêng thaúng hay hieåu laàm nhoû, ñoù laø ñieàu bình thöôøng khi cuøng nhau laøm vieäc vaø coá gaéng ñaït ñöôïc moät keát quaû. Ta coù theå noùi raèng ca ñoaøn laø bieåu töôïng cuûa Giaùo hoäi: höôùng veà ñích ñieåm, tieán böôùc trong lòch söû ñeå ca ngôïi Chuùa. Duø ñoâi khi haønh trình naøy ñaày khoù khaên vaø thöû thaùch, xen laãn nhöõng thôøi khaéc vui töôi vaø nhöõng luùc naëng neà, tieáng haùt laøm cho haønh trình nheï nhaøng hôn vaø ñem laïi söï an uûi.
Ñöùc Thaùnh cha keát luaän raèng: "Vaäy anh chò em haõy coá gaéng laøm cho ca ñoaøn cuûa mình ngaøy caøng trôû thaønh kyø coâng hoøa ñieäu vaø töôi ñeïp, vaø trôû neân hình aûnh saùng ngôøi cuûa Giaùo hoäi ca ngôïi Chuùa mình. Anh chò em haõy hoïc hoûi kyõ löôõng Giaùo huaán cuûa Hoäi thaùnh, ñeà ra trong caùc vaên kieän Coâng ñoàng nhöõng quy taéc giuùp anh chò em chu toaøn toát nhaát söù vuï cuûa mình. Treân heát, anh chò em haõy bieát giuùp Daân Chuùa luoân ñöôïc tham döï, ñöøng ñeå mình rôi vaøo caùm doã bieåu döông, khieán coäng ñoaøn bò loaïi ra khoûi vieäc tham gia tích cöïc vaøo tieáng haùt cuûa toaøn theå coäng ñoaøn phuïng vuï. Anh chò em haõy trôû thaønh daáu chæ soáng ñoäng lôøi caàu nguyeän cuûa Giaùo hoäi, qua veû ñeïp cuûa aâm nhaïc dieãn taû tình yeâu cuûa mình ñoái vôùi Chuùa. Haõy tænh thöùc ñeå ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa anh chò em luoân xöùng vôùi söù vuï mình thi haønh, ñeå söù vuï aáy dieãn taû moät caùch chaân thaät hoàng aân phuïng vuï.
Toâi phoù thaùc anh chò em döôùi söï baûo trôï cuûa thaùnh nöõ Cecilia, trinh nöõ vaø töû ñaïo, taïi Roâma thaùnh nöõ ñaõ naâng leân lôøi ca yeâu meán ñeïp nhaát baèng chính cuoäc ñôøi hieán troïn cho Chuùa Kitoâ vaø trao cho Giaùo hoäi chöùng taù saùng ngôøi cuûa ñöùc tin vaø tình yeâu. Chuùng ta haõy tieáp tuïc caát böôùc trong tieáng haùt vaø moät laàn nöõa, haõy laøm cuûa rieâng mình lôøi môøi goïi cuûa thaùnh vònh ñaùp ca trong phuïng vuï hoâm nay: "Ta haõy vui möøng tieán vaøo nhaø Chuùa."
Kinh Truyeàn tin
Cuoái thaùnh leã, luùc gaàn 12 giôø tröa, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ chuû söï buoåi ñoïc kinh Truyeàn tin ngay taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.
Môû ñaàu, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán!
Tröôùc khi cuøng nhau ñoïc kinh Truyeàn tin, toâi muoán göûi lôøi chaøo ñeán taát caû anh chò em ñaõ tham döï cöû haønh Ngaøy Naêm Thaùnh daønh cho caùc ca ñoaøn, ñaëc bieät laø caùc ca ñoaøn vaø daøn hôïp xöôùng ñeán töø khaép nôi treân theá giôùi. Caûm ôn söï hieän dieän cuûa anh chò em! Xin Chuùa chuùc laønh cho vieäc phuïc vuï cuûa anh chò em!
Toâi cuõng xin göûi lôøi chaøo ñeán taát caû caùc khaùch haønh höông khaùc, ñaëc bieät laø caùc hoäi coâng giaùo tieán haønh cuûa Giaùo phaän Teramo-Atri vaø caùc tín höõu ñeán töø moät soá Giaùo phaän cuûa Ucraina: haõy mang veà queâ höông voøng oâm vaø lôøi caàu nguyeän cuûa Quaûng tröôøng naøy!
Roài Ñöùc Thaùnh cha noùi ñeán vuï baét coùc 350 hoïc sinh taïi moät tröôøng Coâng giaùo ôû Nigeria vaø Cameroon. Ñöùc Thaùnh cha noùi:
"Toâi voâ cuøng ñau buoàn khi bieát tin veà caùc vuï baét coùc linh muïc, tín höõu vaø hoïc sinh taïi Nigeria vaø Cameroon. Toâi caûm nhaän saâu saéc noãi ñau, nhaát laø ñoái vôùi raát nhieàu caùc em nam nöõ bò baét coùc vaø caùc gia ñình ñang lo laéng cho hoï.
Toâi tha thieát keâu goïi traû töï do ngay laäp töùc cho caùc con tin vaø khuyeán khích caùc nhaø chöùc traùch lieân quan ñöa ra nhöõng quyeát ñònh kòp thôøi vaø thích hôïp ñeå baûo ñaûm vieäc thaû hoï. Chuùng ta haõy caàu nguyeän cho nhöõng anh chò em naøy, vaø ñeå cho caùc nhaø thôø vaø tröôøng hoïc luoân maõi, ôû moïi nôi, trôû thaønh nhöõng nôi choán an toaøn vaø hy voïng".
Keá ñoù, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Hoâm nay, taïi caùc giaùo phaän treân toaøn theá giôùi, chuùng ta cöû haønh Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi. Toâi ban pheùp laønh vaø oâm aáp caùch thieâng lieâng taát caû nhöõng ai tham gia caùc cöû haønh vaø saùng kieán khaùc nhau. Trong leã Chuùa Kitoâ Vua, toâi caàu nguyeän ñeå moãi ngöôøi treû khaùm phaù veû ñeïp vaø nieàm vui khi böôùc theo Ngöôøi, Chuùa chuùng ta, vaø daán thaân cho Trieàu ñaïi cuûa Ngöôøi, trieàu ñaïi cuûa tình yeâu, coâng lyù vaø hoøa bình!
Sau cuøng, chuyeán Toâng du maø toâi seõ thöïc hieän taïi Thoå Nhó Kyø vaø Liban saép ñeán gaàn. Taïi Thoå Nhó Kyø, chuùng ta seõ cöû haønh kyû nieäm 1,700 naêm Coâng ñoàng Nicea. Vì lyù do naøy, hoâm nay Toâng thö In unitate fidei, Trong söï hieäp nhaát ñöùc tin, ñöôïc ban haønh nhaém töôûng nhôù söï kieän lòch söû aáy".
Keá ñoù, Ñöùc Thaùnh cha xöôùng kinh Truyeàn tin vaø ban pheùp laønh cuoái leã cho moïi ngöôøi.