Caùc giaùm muïc taïi Sudan vaø Nam Sudan
toá giaùc baát coâng nuoâi döôõng xung ñoät
Caùc giaùm muïc taïi Sudan vaø Nam Sudan toá giaùc baát coâng nuoâi döôõng xung ñoät.
Phuùc Nhaïc
Malakal (RVA News 16-11-2025) - Hoäi ñoàng Giaùm muïc chung cuûa hai quoác gia chaâu Phi Sudan vaø Nam Sudan leân aùn nhöõng cuoäc tranh giaønh quyeàn löïc vaø theo ñuoåi tö lôïi ñang caûn trôû tieán trình hoøa giaûi quoác gia, ñoàng thôøi keâu goïi coäng ñoàng quoác teá thi haønh cam keát ñoái vôùi daân thöôøng deã toån thöông nhaát.
Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Sudan chæ coù khoaûng moät trieäu 300 ngaøn tín höõu Coâng giaùo, thuoäc hai giaùo phaän, treân toång soá hôn 45 trieäu daân cö, trong khi taïi Nam Sudan coù baûy trieäu 250 ngaøn tín höõu Coâng giaùo, thuoäc chín giaùo phaän treân toång soá 14 trieäu daân cö. Caùc giaùm muïc thuoäc hai nöôùc hoïp thaønh moät Hoäi ñoàng Giaùm muïc duy nhaát vaø hieän do Ñöùc Hoàng y Stephen Ameyu Martin Mulla - Toång giaùm muïc thuû ñoâ Juba cuûa Nam Sudan laøm Chuû tòch.
Trong thoâng caùo coâng boá sau khoùa hoïp toaøn theå môùi ñaây, taïi thaønh phoá Malakal, vôùi chuû ñeà "Xaây döïng hoøa bình, chöõa laønh veát thöông vaø cuûng coá söï hieäp nhaát", Hoäi ñoàng Giaùm muïc Sudan ñaõ baøy toû tieáng keâu ñau xoùt tröôùc söï suy suïp cuûa tình hình chung, söï kieän caùc thoûa thuaän hoøa bình bò "phaûn boäi", vaø söï vaéng boùng cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi thöïc söï höôùng tôùi hoøa giaûi.
Thoâng caùo chung do Ñöùc Hoàng y chuû tòch Stephen Ameyu Martin Mulla tuyeân ñoïc, trong ñoù caùc giaùm muïc nhaán maïnh raèng "thaät ñaùng baùo ñoäng khi ñoái thoaïi khoâng coøn ñöôïc xem laø con ñöôøng höôùng daãn tôùi hoøa hôïp, chöõa laønh, hoøa giaûi vaø hieäp nhaát". Traùi laïi, "nhöõng lôïi ích vò kyû ñaõ chaâm ngoøi baïo löïc, laøm traàm troïng theâm khuûng hoaûng nhaân ñaïo, söï thuø haän giöõa caùc coäng ñoàng vaø tình traïng di dôøi haøng loaït".
Cuoäc ñaáu ñaù ích kyû coi thöôøng phaåm giaù con ngöôøi
Caùc giaùm muïc baéc nam Sudan leân aùn nhöõng cuoäc tranh giaønh quyeàn löïc giöõa caùc phe phaùi chính trò ñoái ñòch, voán thoåi buøng chia reõ saéc toäc vaø boä laïc, vaø vieäc söû duïng taøi nguyeân quoác gia ñeå phuïc vuï lôïi ích caù nhaân. Nhöõng cuoäc ñaáu ñaù "ích kyû, coi thöôøng phaåm giaù con ngöôøi", trong ñoù "ñaát nöôùc chuùng ta bò khai thaùc voâ toäi vaï ñeå phuïc vuï söï xa hoa cuûa moät soá caù nhaân". Ngöôïc laïi, caùc ngaøi nhaéc nhôû: "laõnh ñaïo laø phuïc vuï", vaø "nôi naøo coù baát coâng, nôi ñoù gieo maàm cho xung ñoät trong töông lai".
Ñieàu naøy ñaëc bieät ñuùng ñoái vôùi Nam Sudan - quoác gia chæ môùi coù 14 naêm tuoåi - "ñöôïc sinh ra töø cuoäc ñaáu tranh cho töï do" vaø ñaùng ra "phaûi duy trì söï hieäp nhaát trong moät yù chí chung", nhöng thöïc teá hieän nay "chuùng ta ñang chöùng kieán nhöõng chia reõ chöa töøng coù nhaân danh chính trò".
Hoài höông ngöôøi tò naïn
Moät tình traïng caáp baùch khaùc laø "vieäc hoài höông cöôõng böùc ngöôøi tò naïn Nam Sudan töø Sudan", vaø caùc giaùm muïc hai nöôùc keâu goïi "hai chính phuû lieân heä ñöa ra nhöõng giaûi phaùp nhaân ñaïo vaø coâng baèng".
Caùc giaùm muïc keát thuùc thoâng caùo vôùi lôøi keâu goïi chính quyeàn thöïc thi Thoûa thuaän Caûi toå Toaøn dieän ñeå giaûi quyeát xung ñoät taïi Nam Sudan (R- ARCSS) vaø keâu goïi caùc phe ñang xung ñoät taïi Sudan trôû laïi baøn hoøa ñaøm taïi thaønh phoá Jeddah, beân Araäp Saudi. Ñoái vôùi Lieân Hieäp Quoác vaø caùc ñoái taùc quoác teá, hoï tha thieát keâu goïi duy trì cam keát ñoái vôùi ngöôøi daân trong thôøi ñieåm bi thaûm naøy, duø vieäc thu heïp vaø ñoùng cöûa moät soá caên cöù cuûa Phaùi boä Lieân Hieäp Quoác taïi Nam Sudan (UNMISS) coù theå caûn trôû noã löïc hoøa bình vaø "gaây haäu quaû nghieâm troïng".
(Vatican News 14/11/2025)