"Hy voïng laø laøm chöùng
Göông chaân phöôùc Isidore Bakanja"
Ñöùc Thaùnh cha tieáp kieán chung nhaân dòp Naêm Thaùnh: "Hy voïng laø laøm chöùng. Göông chaân phöôùc Isidore Bakanja".
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 09-11-2025) - Saùng thöù Baûy, ngaøy 08 thaùng Möôøi Moät naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 30,000 tín höõu haønh höông, taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Trong soá khaùch haønh höông coù haøng chuïc ngaøn ngöôøi thuoäc caùc coâng ñoaøn ôû YÙ vaø caùc nöôùc khaùc quy tuï veà Roma ñeå tham döï Ngaøy Naêm Thaùnh daønh cho giôùi lao ñoäng.
Ñaây laø buoåi tieáp kieán chung ñaëc bieät thöù taùm Ñöùc Thaùnh cha thöïc hieän vaøo nhöõng ngaøy thöù Baûy trong Naêm Thaùnh Hy Voïng, vaø trong buoåi tieáp kieán naøy, Ñöùc Thaùnh cha trình baøy veà ñeà taøi: "Hy voïng laø laøm chöùng. Göông chaân phöôùc Isidore Bakanja".
Môû ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi ñaõ cuøng nghe ñoaïn thö thöù I cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà göûi tín höõu Coârintoâ (1Cr 1,26-27), daïy raèng: "Anh em haõy xem ôn keâu goïi cuûa mình: khoâng coù nhieàu ngöôøi khoân ngoan theo xaùc thòt, khoâng coù nhieàu ngöôøi quyeàn theá, cuõng khoâng coù nhieàu ngöôøi quyù toäc. Nhöng Thieân Chuùa ñaõ choïn nhöõng gì theá gian cho laø ñieân daïi ñeå laøm hoå theïn nhöõng ngöôøi khoân ngoan; Thieân Chuùa ñaõ choïn nhöõng gì yeáu heøn ñoái vôùi theá gian ñeå laøm hoå theïn nhöõng gì maïnh meõ."
Huaán duï
Trong baøi huaán duï tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Nieàm hy voïng cuûa Naêm Thaùnh phaùt sinh töø nhöõng ñieàu baát ngôø cuûa Thieân Chuùa. Thieân Chuùa khaùc vôùi caùch chuùng ta thöôøng suy nghó hay haønh xöû. Naêm Thaùnh thuùc ñaåy chuùng ta nhaän ra söï khaùc bieät aáy vaø bieán ñoåi noù thaønh ñôøi soáng thöïc teá. Chính vì theá, ñaây laø Naêm AÂn suûng: chuùng ta coù theå thay ñoåi! Chuùng ta vaãn luoân caàu xin ñieàu ñoù khi ñoïc Kinh Laïy Cha: "Nhö ôû treân trôøi, cuõng nhö ôû döôùi ñaát."
Thaùnh Phaoloâ vieát cho caùc tín höõu Coârintoâ, môøi goïi hoï nhaän ra raèng nôi hoï, "ñaát" ñaõ baét ñaàu gioáng "trôøi". Ngaøi noùi hoï haõy nhìn vaøo ôn goïi cuûa mình vaø thaáy raèng Thieân Chuùa ñaõ quy tuï nhöõng ngöôøi maø leõ ra khoâng bao giôø gaëp gôõ nhau. Nhöõng ai khieâm toán vaø yeáu theá nay trôû neân quyù giaù vaø quan troïng (x. 1Cr 1,26-27). Tieâu chuaån cuûa Thieân Chuùa - Ñaáng luoân baét ñaàu töø nhöõng ngöôøi nhoû beù - ôû Coârintoâ ñaõ trôû thaønh moät "côn ñòa chaán" khoâng phaù huûy, nhöng ñaùnh thöùc theá giôùi. Lôøi cuûa Thaäp giaù, maø Phaoloâ laøm chöùng, ñaùnh thöùc löông taâm vaø phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi.
Anh chò em thaân meán, hy voïng laø laøm chöùng raèng moïi söï ñaõ ñöôïc ñoåi môùi, khoâng gì coøn nhö tröôùc nöõa. Vì theá, hoâm nay toâi muoán noùi vôùi anh chò em veà moät chöùng nhaân hy voïng Kitoâ giaùo taïi chaâu Phi, ñoù laø Isidore Bakanja töû ñaïo, ñöôïc phong chaân phöôùc naêm 1994, boån maïng cuûa caùc giaùo daân Congo.
Isidore sinh naêm 1885, khi ñaát nöôùc Congo coøn laø thuoäc ñòa cuûa Bæ. Vì nôi anh sinh soáng khoâng coù tröôøng hoïc, neân anh khoâng ñöôïc ñi hoïc, vaø laøm thôï, hoïc ngheà xaây caát. Isidore laøm quen vôùi caùc nhaø truyeàn giaùo Coâng giaùo - caùc ñan só Xitoâ nhaët pheùp, quen goïi laø Trappist - hoï noùi cho anh bieát veà Chuùa Gieâsu, vaø anh ñoùn nhaän giaùo lyù Kitoâ, laõnh nhaän bí tích Röûa toäi khoaûng hai möôi tuoåi. Töø giaây phuùt ñoù, chöùng taù cuûa Isidore Bakanja ngaøy caøng raïng ngôøi hôn. Hy voïng laø laøm chöùng: khi chuùng ta laøm chöùng veà ñôøi soáng môùi, aùnh saùng seõ lan toûa, ngay caû giöõa khoù khaên.
Thöïc vaäy, Isidore laøm coâng nhaân noâng nghieäp cho moät chuû ngöôøi AÂu chaâu ñoäc aùc, khoâng chòu noåi ñöùc tin vaø söï chaân thaät cuûa anh. Ngöôøi chuû naøy gheùt Kitoâ giaùo vaø gheùt caùc nhaø truyeàn giaùo baûo veä ngöôøi baûn xöù choáng laïi söï laïm quyeàn cuûa thöïc daân. Isidore vaãn giöõ treân coå mình chieác aùo Ñöùc Baø Carmeâloâ, vôùi hình Ñöùc Trinh Nöõ Maria, chòu ñöïng moïi hình thöùc haønh haï vaø tra taán, vaø khoâng bao giôø ñaùnh maát hy voïng. Hy voïng laø laøm chöùng! Tröôùc khi qua ñôøi, Isidore noùi vôùi caùc cha Trappist raèng anh khoâng oaùn haän ai, traùi laïi, anh höùa seõ caàu nguyeän caû treân thieân ñaøng cho nhöõng keû ñaõ laøm khoå mình.
Töø nhöõng söï kieän ñoù, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Anh chò em thaân meán, ñoù chính laø Lôøi cuûa Thaäp giaù. Ñoù laø lôøi söï soáng, phaù vôõ xieàng xích cuûa söï aùc. Ñoù laø moät loaïi söùc maïnh môùi, laøm beõ maët keû kieâu ngaïo vaø laät ñoå ngöôøi quyeàn theá khoûi ngai cao. Chính nhö theá maø nieàm hy voïng ñöôïc sinh ra. Nhieàu khi caùc Giaùo hoäi kyø cöïu ôû Baéc baùn caàu laïi ñöôïc caùc Giaùo hoäi treû laøm chöùng vaø khích leä, ñeå cuøng nhau tieán böôùc veà Nöôùc Thieân Chuùa, laø Nöôùc coâng lyù vaø an bình.
Ñaëc bieät chaâu Phi ñang keâu goïi chuùng ta hoaùn caûi, vaø trao taëng cho chuùng ta nhieàu chöùng nhaân ñöùc tin treû trung. Hy voïng laø laøm chöùng raèng traàn gian naøy thaät söï coù theå neân gioáng trôøi. Vaø ñoù chính laø söù ñieäp cuûa Naêm Thaùnh."
Chaøo thaêm vaø khích leä
Trong phaàn chaøo thaêm sau huaán giaùo treân ñaây, Ñöùc Thaùnh cha noàng nhieät nhaéc ñeán caùc tham döï vieân Ngaøy Naêm Thaùnh cuûa lao ñoäng, caùc coâng ñoaøn töï do ôû YÙ, Hôïp taùc xaõ Dedalo ôû thaønh phoá Como baéc YÙ. Ngaøi noùi: "Lao ñoäng phaûi laø nguoàn maïch hy voïng vaø söï soáng, giuùp con ngöôøi theå hieän khaû naêng saùng taïo vaø thieän taâm cuûa mình. Vì theá, toâi caàu mong coù moät noã löïc chung - töø caùc chính quyeàn vaø xaõ hoäi daân söï - ñeå taïo cô hoäi coâng aên vieäc laøm xöùng ñaùng vaø oån ñònh, ñaëc bieät cho giôùi treû, ñeå hoï coù theå thöïc hieän öôùc mô vaø goùp phaàn vaøo ích chung."
(Sala Stampa 8-11-2025)