Moät phaàn ba tín höõu Coâng giaùo taïi Niger
phaûi troán chaïy Hoài giaùo cöïc ñoan
Moät phaàn ba tín höõu Coâng giaùo taïi Niger phaûi troán chaïy Hoài giaùo cöïc ñoan.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Roma (RVA News 02-08-2025) - Moät phaàn ba caùc tín höõu Coâng giaùo taïi nöôùc Niger, beân Phi chaâu phaûi troán chaïy nhöõng cuoäc taán coâng cuûa caùc nhoùm daân quaân thuoäc caùi goïi laø Nhaø nöôùc Hoài giaùo IS.
Trong moät baøi ñaêng treân baùo "Quan saùt vieân Roma" (Osservatore Romano) cuûa Toøa Thaùnh, soá ra ngaøy 31 thaùng Baûy naêm 2025, cha Pauro Armanino, ngöôøi YÙ thuoäc Doøng Thöøa sai Phi chaâu, taïi thuû ñoâ Niamey, vieát: trong soá khoaûng 50,000 tín höõu Coâng giaùo taïi nöôùc Niger, coù hôn 15,000 tín höõu phaûi tò naïn caùc cuoäc taán coâng cuûa caùc nhoùm thaùnh chieán Hoài giaùo. Caùc laøng maïc vaéng ngöôøi vaø Giaùo hoäi trôû neân suy yeáu hôn. Caùc nhoùm thuoäc Nhaø nöôùc Hoài giaùo naøy hoaønh haønh taïi mieàn Taây nam Niger, ñaëc bieät taïi tænh Nusrat al-Islam.
Cha Armanino cho bieát caùc nhoùm Hoài giaùo ñaëc bieät chieáu coá caùc tín höõu Kitoâ vaø nhöõng ngöôøi theo ñaïo thôø vaät linh. Nhaø nöôùc Niger phaûn öùng chaäm chaïp, coøn quaân ñoäi thì thieáu hieäu naêng cuõng nhö bò chia reõ. Taïi thuû ñoâ Niamey chæ coøn khoaûng baûy, taùm giaùo xöù tích cöïc hoaït ñoäng. Phaàn lôùn caùc tín höõu soáng ôû mieàn queâ, nhöng caû nhöõng vuøng naøy cuõng bò quaân khuûng boá taán coâng. Moät giaùo lyù vieân ôû khu ngoaïi oâ thuû ñoâ, keå raèng: "Khoâng ai coù theå rôøi boû laøng maïc ñeå ñi kieám löông thöïc vì laøng hoaøn toaøn bò caùc nhoùm voõ trang bao vaây. Nhöng boû chaïy nhö theá cuõng laø moät kinh nghieäm tuûi hoå ñoái vôùi daân mieàn queâ, neân daân chuùng töï xoay sôû caùch khaùc. Nhieàu ngöôøi trong soá nhöõng ngöôøi bò thöông toån ñaõ trôû veà caùc laøng maïc, duø coù nguy hieåm ñeán maïng soáng".
Daân Niger ôû vuøng Sahel, caïnh sa maïc Sahara vaø coù khoaûng 26 trieäu ngöôøi, trong ñoù 99% laø tín höõu Hoài giaùo. Coäng ñoaøn Coâng giaùo coù töø naêm 1931, töùc laø töø thôøi thuoäc ñòa. Töø khi ñöôïc ñoäc laäp, Niger thöôøng soáng trong tình traïng baát oån. Naêm 2023, coù cuoäc ñaûo chaùnh cuûa quaân ñoäi vaø chính quyeàn quaân ñoäi thöù naêm ñöôïc thaønh laäp. Sau khi nöôùc Phaùp ruùt quaân khoûi Niger, thì tình traïng an ninh trôû neân toài teä hôn. Theo cha Armanino, Niger coù moät cuoäc chieán tranh maø chaúng ai noùi tôùi vaø ñaây laø moät trong nhöõng nöôùc ngheøo nhaát theá giôùi.
Taân chính phuû höùa ñoåi môùi, nhöng ngheøo ñoùi vaø khuûng boá tieáp tuïc gia taêng cuøng vôùi söï thaát voïng cuûa daân chuùng. Neàn vaên hoùa im laëng troåi vöôït, khieán cho töï do ngoân luaän trôû thaønh ñieàu khoâng coù theå ñoái vôùi daân chuùng cuõng nhö caùc cô quan truyeàn thoâng. Ñaát nöôùc Niger bò chia reõ traàm troïng, "khoâng nhöõng vì nhöõng ngöôøi uûng hoä cheá ñoä cuõ tieáp tuïc theo ñuoåi tö lôïi cuûa hoï moät caùch maïnh meõ hôn tröôùc, vì taát caû caùc ñaûng phaùi chính trò ñaõ bò giaûi taùn. Cha Armanino traùch cöù Taây phöông veà tình traïng naøy. "Hoï chuù yù tôùi vieäc vieän trôï vaø coá tình khoâng bieát tôùi thöïc traïng. Ñoù laø keát quaû cuûa nhöõng naêm theo chính saùch "hai caân hai löôïng": cöùng raén vôùi nhöõng ngöôøi yeáu nhöng meàm moûng vôùi nhöõng keû maïnh".
Do vò theá ñòa lyù, Niger laø nöôùc chuyeån tieáp giöõa nam Sahara vaø Baéc Phi. Trong nhieàu naêm trôøi, do söùc eùp cuûa Lieân hieäp AÂu chaâu, Niger haønh ñoäng nhö moät bieân giôùi khoâng chính thöùc ñeå ñi tôùi AÂu chaâu. Trong khi cheá ñoä hieän nay baùc boû nhöõng ñaïo luaät tröôùc ñaây choáng di daân, thöïc taïi cuûa nhöõng ngöôøi di daân ñi qua nöôùc naøy ñöôïc moâ taû laø nguy hieåm hôn bao giôø heát. Haøng ngaøn sinh maïng soáng trong nhöõng ñieàu kieän cuøng cöïc ôû thaønh phoá Assamaka vuøng bieân giôùi. Nhöõng vuï truïc xuaát taäp theå töø Algeri tieáp tuïc dieãn ra, khieán cho nhöõng ngöôøi di daân bô vô lang thang trong sa maïc.
Caùc cô quan Lieân Hieäp Quoác hieän nay öôùc löôïng coù 4.8 trieäu ngöôøi ôû Niger caàn ñöôïc giuùp ñôõ veà nhaân ñaïo, keå caû hôn 3 trieäu ngöôøi caàn löông thöïc heát söùc caáp thieát. Ñoàng thôøi, Niger ñoùn nhaän gaàn moät trieäu ngöôøi tò naïn, xin tò naïn vaø nhöõng tuø nhaân.
(KAP 31-7-2025)