Coâng giaùo taïi Estoni
chuaån bò leã phong chaân phöôùc ñaàu tieân
Coâng giaùo taïi Estoni chuaån bò leã phong chaân phöôùc ñaàu tieân.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Tallin (RVA News 01-08-2025) - Coäng ñoaøn Coâng giaùo taïi Tallin, thuû ñoâ Coäng hoøa Estoni ôû vuøng Baltique, mieàn baéc AÂu chaâu, ñang chuaån bò leã phong chaân phöôùc ñaàu tieân taïi nöôùc naøy, vaøo thöù Baûy, ngaøy 09 thaùng Chín naêm 2025, cho Ñöùc Toång giaùm muïc Eduard Profittlich, Doøng Teân, töû ñaïo naêm 1942 döôùi thôøi Lieân Xoâ.
Leã toân phong seõ do Ñöùc Hoàng y Christoph Schonborn, Doøng Ña Minh, nguyeân Toång giaùm muïc Giaùo phaän Vienne, thuû ñoâ AÙo quoác, ñaïi dieän Ñöùc Thaùnh cha chuû söï.
Leõ ra, leã naøy ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 17 thaùng Naêm naêm 2025, nhöng luùc ñoù Ñöùc taân Giaùo hoaøng Leâoâ XIV vöøa môùi ñöôïc baàu choïn, neân phaûi ñôïi ngaøy 23 thaùng Saùu naêm 2025, ngöôøi ta môùi bieát Ñöùc Thaùnh cha Leâoâ XIV ñaõ aán ñònh leã toân phong vaøo ngaøy muøng 09 thaùng Chín naêm 2025.
Ñöùc Toång giaùm muïc Eduard Profittlich sinh naêm 1890, taïi Beiersdorf beân Ñöùc, hoïc Trieát vaø Thaàn hoïc taïi Valkenburg roài sang Ba Lan naêm 1922 ñeå tieáp tuïc hoïc cao hôn, tôùi hoïc vò Tieán só. Cha laøm cha sôû taïi Ba Lan vaø roài taïi Ñöùc. Naêm 1930, cha ñöôïc göûi sang Estoni ñeå phuïc vuï vaø xaây döïng Giaùo hoäi Coâng Giaùo taïi ñaây. Cha ñöôïc Toøa Thaùnh boå nhieäm laøm Giaùm quaûn Toâng toøa naêm 1931, khi ñöôïc 41 tuoåi, vaø ba naêm sau ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Pioâ IX boå nhieäm laøm Toång giaùm muïc.
Ñöùc cha nhaäp quoác tòch Estoni vaø hoïc ngoân ngöõ ñòa phöông vaø trôû thaønh ngöôøi yeâu chuoäng vaên hoùa vaø daân toäc Estoni. Nhôø loøng taän tuïy cuûa ngaøi, coâng vieäc muïc vuï cuûa Giaùo hoäi taïi ñaây ñöôïc phaùt trieån.
Thaùng Saùu naêm 1941, Ñöùc cha bò nhaø caàm quyeàn Lieân Xoâ ôû Estoni baét vaø löu ñaøy tôùi nhaø tuø Kirov ôû Siberia, roài bò keát aùn töû hình. Ñöùc Toång giaùm muïc qua ñôøi ngaøy 22 thaùng Hai naêm 1942, tröôùc khi aùn töû ñöôïc thi haønh.
Ñeå chuaån bò cho leã toân phong chaân phöôùc, baét ñaàu töø luùc 4 giôø chieàu, thöù Hai, ngaøy 04 thaùng Chín naêm 2025, taïi tu vieän Ña Minh, coù töø thôøi Trung Coå ôû Tallin, coù buoåi xöôùng danh lieân tuïc, trong 21 tieáng ñoàng hoà, danh tính cuûa 22,600 naïn nhaân ngöôøi Estoni ñaõ ngaõ guïc döôùi thôøi Lieân Xoâ chieám ñoùng nöôùc naøy, töø naêm 1941 ñeán 1990. Buoåi xöôùng teân naøy ñöôïc môû cho coâng chuùng vaø ñöôïc tröïc tuyeán. Muïc ñích laø ñeå töôûng nieäm ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ ñaõ maát maïng soáng vì bò ñaøn aùp, löu ñaøy, caàm tuø vaø lao ñoäng khoå sai. Vieäc töôûng nieäm do Doøng Ña Minh vaø Huynh ñoaøn Giaùo daân Fra Angelico toå chöùc.
Danh tính cuûa caùc naïn nhaân döïa treân keát quaû nghieân cöùu cuûa toå chöùc phi chính phuû Memento vaø Vieän Töôûng Nieäm lòch söû cuûa Estoni. Coù khoaûng 150 ngöôøi thuoäc caùc nhoùm khaùc nhau xöôùng danh caùc naïn nhaân. Vieäc ñoïc teân naøy seõ keát thuùc vaøo thöù Saùu, ngaøy 05 thaùng Chín, vôùi cuoäc röôùc troïng theå ñeán nhaø thôø chính toøa thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ. Seõ coù moät buoåi hoøa nhaïc taïi nhaø thôø chính toøa vaøo ban chieàu, tröôùc leã phong chaân phöôùc. Leã naøy seõ dieãn ra taïi Quaûng tröôøng Töï Do, trung taâm thaønh phoá Tallin.
(Ekai.pl 31-7-2025)