Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh
noùi veà moät soá vaán ñeà thôøi söï quoác teá
Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh noùi veà moät soá vaán ñeà thôøi söï quoác teá.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 29-07-2025) - Ñöùc Hoàng y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, nhaän ñònh raèng nhìn nhaän quoác gia Palestine laø moät giaûi phaùp cho cuoäc xung ñoät taïi Trung Ñoâng, ñaëc bieät laø taïi Gaza hieän nay vaø ngaøi taùi leân aùn duøng naïn ñoùi nhö moät voõ khí.
Ñöùc Hoàng y baøy toû laäp tröôøng treân ñaây, trong cuoäc phoûng vaán daønh cho giôùi baùo chí, beân leà Ngaøy Naêm Thaùnh daønh cho nhöõng ngöôøi coù aûnh höôûng treân dö luaän quaàn chuùng (Influencer).
Hai quoác gia hai daân toäc
Ñöùc Hoàng y nhaéc laïi laäp tröôøng töø laâu cuûa Toøa Thaùnh veà taàm quan troïng cuûa vieäc nhìn nhaän "hai quoác gia Israel vaø Palestine soáng caïnh nhau, ñoäc laäp, nhöng trong söï coäng taùc vaø an ninh". Tö töôûng naøy cuõng giuùp moät giaûi phaùp cho cuoäc xung ñoät giöõa Nga vaø Ucraina.
Cuï theå, trong nhöõng ngaøy naøy, dö luaän tranh luaän veà vieäc Toång thoáng Phaùp Emmanuel Macron tuyeân boá trong khoùa hoïp thöôøng nieân cuûa Ñaïi hoäi ñoàng Lieân Hieäp Quoác ôû New York, vaøo thaùng Chín naêm 2025, nöôùc Phaùp seõ nhìn nhaän quoác gia Palestine.
Ñaùp laïi caâu hoûi cuûa baùo chí veà vaán ñeà naøy, Ñöùc Hoàng y Parolin nhaéc laïi raèng töø laâu Toøa Thaùnh ñaõ nhìn nhaän quoác gia Palestine. Ngaøi baùc boû laäp tröôøng cho raèng vaãn coøn quaù sôùm chöa theå nhìn nhaän Palestine vaø noùi "Taïi sao laïi quaù sôùm? Theo chuùng toâi, giaûi phaùp tieán qua söï ñoái thoaïi tröïc tieáp giöõa hai beân ñeå thaønh laäp hai thöïc theå quoác gia töï trò".
Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh cuõng nhaän xeùt raèng "Giaûi phaùp hai quoác gia ngaøy caøng khoù khaên cuõng vì tình traïng ñaõ vaø ñang gaây ra taïi mieàn Cisjordani vì caùc khu ñònh cö cuûa ngöôøi Israel taïi laõnh thoå ñoù. "Tình traïng naøy chaéc chaén khoâng taïo ñieàu kieän deã daøng cho vieäc thöïc hieän quoác gia Palestine veà phöông dieän thöïc haønh". Töø ñoù, Ñöùc Hoàng y caàu mong raèng caùc cuoäc gaëp gôõ ôû New York, hieän nay vaø töông lai, nhaân dòp Hoäi nghò quoác teá caáp cao ñeå giaûi quyeát oân hoøa vaán ñeà Palestine vaø thöïc thi giaûi phaùp hai quoác gia, coù theå mang laïi vaøi thaønh quaû".
Cuõng neân nhôù raèng caùch ñaây 25 naêm, Toøa Thaùnh ñaõ kyù hieäp ñònh caên baûn ñaàu tieân vôùi toå chöùc giaûi phoùng Palestine, PLO. Roài caùch ñaây 10 naêm, Toøa Thaùnh ñaõ kyù hieäp ñònh toång quaùt vôùi quoác gia Palestine, hieäp ñònh naøy baét ñaàu coù hieäu löïc töø naêm 2016.
Vuï nhaø thôø giaùo xöù Thaùnh Gia bò taán coâng
Traû lôøi caâu hoûi veà vuï quaân ñoäi Israel taán coâng giaùo xöù Thaùnh Gia ôû Gaza, ngaøy 17 thaùng Baûy naêm 2025, vaø cuoäc ñieàu tra sau ñoù cuûa quaân ñoäi, theo ñoù vieäc phaùo kích vaøo nhaø thôø giaùo xöù naøy, laøm cho ba ngöôøi cheát vaø möôøi ngöôøi bò thöông, khoâng phaûi laø coá yù, vaø cuõng chaúng phaûi do sai laàm cuûa con ngöôøi, nhöng ñuùng hôn laø vì ñaïn phaùo khoâng hoaït ñoäng toát, hoaëc boä phaän naøo ñoù trong troïng phaùo khieán cho ñaïn bay ra, Ñöùc Hoàng y Parolin noùi laø ngaøi khoâng coù caùc yeáu toá khaùc ñeå thöïc hieän moät cuoäc thaåm ñònh khaùc. Ñöùc Hoàng y khaúng ñònh: "Chuùng toâi khoâng theå tieán haønh moät cuoäc ñieàu tra ñoäc laäp. Chuùng toâi coi laø toát nhöõng keát quaû do quaân ñoäi vaø chính phuû Israel coáng hieán vaø chuùng toâi nhaán maïnh ñeå hoï chuù yù vì ngöôøi ta coù caûm töôûng bao nhieâu laàn nhöõng sai laàm ñoù ñaõ laäp laïi. Caàn ñaëc bieät chuù yù ñeå traùnh cho caùc nôi thôø phöôïng vaø caùc toå chöùc nhaân ñaïo coù theå tieáp tuïc bò baïo löïc, bò taán coâng. Israel coù nhieäm vuï tìm ra caùch thöùc laøm sao ñeå nhöõng sai laàm aáy ñöøng taùi dieãn. Toâi tin raèng neáu muoán, ngöôøi ta coù theå tìm ra caùch thöùc".
Ñöùc Hoàng y Parolin cuõng nhaán maïnh cuoäc khuûng hoaûng traàm troïng ôû Gaza vaø söï caàn thieát cuûa caùc hoaït ñoäng cöùu trôï nhaân ñaïo. Ngaøi noùi: "Toâi hy voïng coù caùc hoaït ñoäng naøy vì tình traïng khoâng theå chòu noåi. Vaø quaû thöïc, nhö nhieàu toå chöùc quoác teá ñaõ toá giaùc, taïi Gaza ñang coù moät voõ khí môùi, ñoù laø boû cho cheát ñoùi, voõ khí thieáu löông thöïc".
Laøm trung gian giöõa Nga vaø Ucraina
Veà vieäc laøm trung gian giöõa Nga vaø Ucraina, cuõng nhö moät cuoäc hoøa ñaøm giöõa hai beân, Ñöùc Hoàng y Parolin tuyeân boá laø ngöôøi ta khoâng theå caùo buoäc Vatican laø khoâng trung laäp. Ñöùc Hoàng y noùi: "Chuùng toâi luoân tìm caùch gaàn guõi caû hai beân vaø nhaát laø giuùp tìm kieám moät con ñöôøng giaûi quyeát xung ñoät, tuy vaãn noùi roõ thöïc traïng söï vieäc".
Veà cuoäc gaëp gôõ hoâm thöù Baûy, ngaøy 26 thaùng Baûy naêm 2025, giöõa Ñöùc Thaùnh cha vaø Ñöùc Toång giaùm muïc Antonji, Chuû tòch Hoäi ñoàng Ngoaïi vuï Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Nga, Ñöùc Hoàng y goïi ñoù laø cuoäc gaëp gôõ tích cöïc, vì ñieàu quan troïng laø noùi vôùi nhau, duy trì nhöõng tieáp xuùc vaø vì theá taát caû nhöõng ñieàu naøy coù theå giuùp môû laïi nhöõng moái quan heä xaây döïng hôn vôùi Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Mascôva".
Sau cuøng, veà vuï Congo bò baïo löïc taøn phaù, Ñöùc Hoàng y Parolin goïi ñoù laø moät daáu hieäu nguy hieåm, vuï taán coâng nhaø thôø Coâng giaùo taïi Ituri thuoäc Coäng hoøa Daân chuû Congo, ñeâm thöù Baûy, ngaøy 26 thaùng Baûy naêm 2025, do caùc löïc löôïng thaùnh chieán Hoài giaùo. Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh nhaän ñònh raèng taïi vuøng ñoù ñaõ coù bao nhieâu xung ñoät veà boä toäc, vaên hoùa, xaõ hoäi chính trò, nay laïi coù theâm khía caïnh toân giaùo, khieán cho caùc vaán ñeà caøng gia taêng".
(Vatican News 28-7-2024)