Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV
göûi Hoäi nghò cuûa Toå chöùc Löông thöïc
vaø Noâng nghieäp Lieân hôïp quoác
Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV göûi Hoäi nghò cuûa Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp Lieân hôïp quoác naêm 2025.
Chuyeån ngöõ: Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Roma (WHÑ 01-07-2025) - Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp Lieân hieäp quoác (FAO) ñang tieán haønh Khoaù hoïp laàn thöù 44 cuûa Hoäi nghò FAO taïi Roâma töø ngaøy 28 thaùng 6 ñeán 4 thaùng 7 naêm 2025. Laø cô quan laõnh ñaïo cao nhaát cuûa FAO, Hoäi nghò coù nhieäm vuï hoaïch ñònh chính saùch, pheâ duyeät ngaân saùch vaø ñöa ra khuyeán nghò cho caùc quoác gia thaønh vieân cuõng nhö caùc toå chöùc quoác teá veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán löông thöïc vaø noâng nghieäp. Nhaân dòp naøy, cuõng laø dòp FAO kyû nieäm 80 naêm thaønh laäp, Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIV ñaõ göûi ñeán caùc tham döï vieân Khoaù hoïp moät söù ñieäp.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh Cha Leâoâ XIV
Göûi caùc TRham Döï Vieân Khoùa Hoïp thöù 44
Cuûa Hoäi Nghò FAO
Thöa ngaøi Chuû tòch,
Ngaøi Toång Giaùm ñoác FAO,
Quyù Ñaïi söù,
vaø toaøn theå Quyù vò,
Toâi chaân thaønh caûm ôn vì ñaõ cho toâi cô hoäi ñöôïc laàn ñaàu tieân ngoû lôøi vôùi Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp cuûa Lieân hieäp quoác (FAO), toå chöùc naêm nay kyû nieäm 80 naêm ngaøy thaønh laäp. Toâi xin göûi lôøi chaøo thaân aùi ñeán taát caû quyù tham döï vieân Khoaù hoïp laàn thöù 44 cuûa Hoäi nghò - cô quan ñieàu haønh cao nhaát cuûa toå chöùc - vaø ñaëc bieät ñeán ngaøi Toång Giaùm ñoác Qu Dongyu, vôùi söï caûm kích vì coâng vieäc maø Toå chöùc khoâng ngöøng thöïc hieän moãi ngaøy nhaèm tìm ra nhöõng giaûi phaùp phuø hôïp cho vaán ñeà maát an ninh löông thöïc vaø suy dinh döôõng - voán vaãn laø moät trong nhöõng thaùch ñoá lôùn nhaát cuûa thôøi ñaïi chuùng ta.
Giaùo hoäi khích leä moïi saùng kieán nhaèm chaám döùt naïn ñoùi treân theá giôùi, mang laáy chính taâm tình cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng - nhö caùc saùch Tin möøng thuaät laïi - khi thaáy ñaùm ñoâng tuoân ñeán ñeå laéng nghe lôøi Ngöôøi thì ñieàu ñaàu tieân Ngöôøi quan taâm laø cho hoï aên, vaø vì theá Ngöôøi yeâu caàu caùc moân ñeä ñaûm nhaän vaán ñeà naøy, ñoàng thôøi ban phuùc laønh dö daät cho nhöõng noã löïc cuûa hoï (x. Ga 6,1-13). Tuy nhieân, khi ñoïc töôøng thuaät veà ñieàu thöôøng ñöôïc goïi laø "pheùp laï hoùa baùnh ra nhieàu" (x. Mt 14,13-21; Mc 6,30-44; Lc 9,12-17; Ga 6,1-13), chuùng ta nhaän ra raèng pheùp laï ñích thöïc maø Chuùa Kitoâ ñaõ thöïc hieän chính laø vieäc Ngöôøi chæ cho thaáy chìa khoùa ñeå vöôït thaéng naïn ñoùi naèm ôû vieäc chia seû, chöù khoâng phaûi ôû loøng tham tích tröõ moät caùch ích kyû. Ñaây chính laø ñieàu maø ngaøy nay coù leõ chuùng ta ñaõ queân maát, bôûi leõ, duø ñaõ coù nhöõng böôùc tieán ñaùng keå, an ninh löông thöïc toaøn caàu vaãn tieáp tuïc suy giaûm, khieán cho muïc tieâu "Khoâng coøn naïn ñoùi" trong chöông trình Nghò söï 2030 ngaøy caøng trôû neân xa vôøi. Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng ta vaãn coøn raát xa vieäc hoaøn thaønh söù maïng ñaõ daãn ñeán söï ra ñôøi cuûa toå chöùc lieân chính phuû naøy vaøo naêm 1945.
Vaãn coøn bieát bao ngöôøi ñang chòu caûnh khoán cuøng vaø khao khaùt ñöôïc ñaùp öùng nhöõng nhu caàu thieát yeáu cuûa hoï. Chuùng ta ñeàu bieát roõ raèng hoï khoâng theå töï mình ñaùp öùng nhöõng nhu caàu aáy. Bi kòch keùo daøi cuûa naïn ñoùi vaø suy dinh döôõng lan roäng, voán vaãn coøn toàn taïi ôû nhieàu quoác gia ngaøy nay, laïi caøng trôû neân buoàn thaûm vaø ñaùng xaáu hoå hôn khi chuùng ta nhaän ra raèng, duø traùi ñaát coù ñuû khaû naêng saûn xuaát löông thöïc cho toaøn theå nhaân loaïi, vaø maëc cho nhöõng cam keát quoác teá veà an ninh löông thöïc, thì vaãn coøn raát nhieàu ngöôøi ngheøo treân theá giôùi thieáu löông thöïc haèng ngaøy.
Maët khaùc, hieän nay chuùng ta ñang chöùng kieán moät caùch ñaày tuyeät voïng vieäc naïn ñoùi bò söû duïng moät caùch baát coâng nhö moät vuõ khí chieán tranh. Boû ñoùi daân chuùng ñeán cheát laø moät caùch tieán haønh chieán tranh vôùi chi phí raát thaáp. Ñoù laø lyù do taïi sao ngaøy nay, khi phaàn lôùn caùc cuoäc xung ñoät khoâng coøn do caùc ñoäi quaân chính quy tieán haønh maø do nhöõng nhoùm daân quaân vuõ trang vôùi nguoàn löïc haïn cheá ñaûm traùch, thì vieäc ñoát phaù ruoäng ñoàng, cöôùp ñoaït gia suùc, ngaên chaën vieän trôï ñang trôû thaønh nhöõng chieán thuaät ngaøy caøng phoå bieán cuûa nhöõng keû tìm caùch kieåm soaùt toaøn boä caùc coäng ñoàng daân cö khoâng coù khaû naêng töï veä. Trong loaïi xung ñoät naøy, nhöõng muïc tieâu quaân söï ñaàu tieân chính laø caùc maïng löôùi cung caáp nöôùc vaø caùc tuyeán giao thoâng. Noâng daân khoâng theå baùn noâng saûn trong moâi tröôøng bò baïo löïc ñe doïa, vaø laïm phaùt thì taêng voït. Ñieàu naøy daãn ñeán vieäc haøng loaït ngöôøi daân rôi vaøo caûnh cheát ñoùi, trong khi tình hình caøng theâm nghieâm troïng bôûi thöïc teá laø: khi thöôøng daân phaûi soáng trong khoán khoå, thì caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò laïi beùo leân nhôø lôïi nhuaän töø xung ñoät.
Trì hoaõn vieäc tìm kieám giaûi phaùp cho thöïc traïng taøn khoác naøy seõ khoâng ñem laïi ích lôïi gì; traùi laïi, söï ñau khoå vaø khoán khoù cuûa nhöõng ngöôøi ñang thieáu thoán seõ tieáp tuïc gia taêng, khieán con ñöôøng phía tröôùc caøng theâm gian nan vaø roái ren. Vì theá, ñieàu caáp thieát laø phaûi chuyeån töø lôøi noùi sang haønh ñoäng, ñaët troïng taâm vaøo nhöõng bieän phaùp hieäu quaû ñeå giuùp nhöõng con ngöôøi aáy coù theå nhìn veà hieän taïi vaø töông lai vôùi nieàm tin vaø söï thanh thaûn, chöù khoâng phaûi chæ vôùi söï cam chòu. Nhö vaäy, chuùng ta môùi coù theå chaám döùt thôøi ñaïi cuûa caùc khaåu hieäu suoâng vaø nhöõng lôøi höùa haõo huyeàn. Veà ñieåm naøy, chuùng ta khoâng ñöôïc queân raèng, sôùm muoän gì chuùng ta cuõng seõ phaûi traû lôøi tröôùc caùc theá heä töông lai, nhöõng ngöôøi seõ phaûi thöøa höôûng moät di saûn ñaày raãy baát coâng vaø baát bình ñaúng, neáu ngay töø baây giôø chuùng ta khoâng haønh ñoäng moät caùch khoân ngoan.
Caùc cuoäc khuûng hoaûng chính trò, xung ñoät vuõ trang vaø bieán ñoäng kinh teá ñoùng vai troø then choát trong vieäc laøm traàm troïng theâm cuoäc khuûng hoaûng löông thöïc, vì chuùng caûn trôû hoaït ñoäng cöùu trôï nhaân ñaïo vaø laøm suy yeáu saûn xuaát noâng nghieäp taïi ñòa phöông, töø ñoù töôùc ñi khoâng chæ quyeàn tieáp caän thöïc phaåm, maø coøn caû quyeàn soáng moät cuoäc ñôøi coù phaåm giaù vaø ñaày cô hoäi. Seõ laø moät sai laàm nghieâm troïng neáu chuùng ta khoâng chöõa laønh nhöõng veát thöông vaø raïn nöùt do bao naêm ích kyû vaø hôøi hôït gaây ra. Töông töï, neáu khoâng coù hoøa bình vaø söï oån ñònh, seõ khoâng theå baûo ñaûm ñöôïc moät heä thoáng noâng nghieäp vaø löông thöïc vöõng beàn, cuõng nhö khoâng theå ñaûm baûo nguoàn löông thöïc laønh maïnh, deã tieáp caän vaø beàn vöõng cho taát caû moïi ngöôøi. Vì theá, caàn phaûi coù ñoái thoaïi - trong ñoù caùc beân lieân quan khoâng chæ saün saøng noùi chuyeän vôùi nhau, maø coøn bieát laéng nghe nhau, thaáu hieåu nhau vaø cuøng nhau haønh ñoäng. Seõ khoâng thieáu nhöõng trôû ngaïi, nhöng vôùi tính nhaân vaên vaø tình huynh ñeä, keát quaû ñaït ñöôïc chaéc chaén seõ laø nhöõng ñieàu tích cöïc.
Caùc heä thoáng löông thöïc coù aûnh höôûng lôùn ñeán bieán ñoåi khí haäu vaø ñoàng thôøi cuõng bò aûnh höôûng bôûi noù. Nhöõng baát coâng xaõ hoäi do thieân tai vaø söï maát maùt ña daïng sinh hoïc gaây ra caàn phaûi ñöôïc khaéc phuïc ñeå höôùng ñeán moät quaù trình chuyeån ñoåi sinh thaùi coâng baèng, ñaët con ngöôøi vaø moâi tröôøng vaøo vò trí trung taâm. Ñeå baûo veä caùc heä sinh thaùi vaø caùc coäng ñoàng deã bò toån thöông nhaát - trong ñoù coù caùc daân toäc baûn ñòa - caàn coù söï huy ñoäng nguoàn löïc töø caùc chính phuû, caùc toå chöùc coâng vaø tö, cuõng nhö caùc cô quan ôû caû caáp quoác gia laãn ñòa phöông, nhaèm aùp duïng caùc chieán löôïc öu tieân cho vieäc taùi taïo ña daïng sinh hoïc vaø söï maøu môõ cuûa ñaát ñai. Neáu khoâng coù haønh ñoäng quyeát lieät vaø phoái hôïp veà khí haäu, seõ khoâng theå baûo ñaûm moät heä thoáng noâng nghieäp vaø löông thöïc coù khaû naêng nuoâi soáng daân soá theá giôùi ngaøy caøng gia taêng. Vieäc saûn xuaát löông thöïc thoâi laø chöa ñuû; ñieàu quan troïng khoâng keùm laø baûo ñaûm caùc heä thoáng löông thöïc aáy phaûi beàn vöõng vaø cung caáp cheá ñoä dinh döôõng laønh maïnh, vaø khaû thi cho taát caû moïi ngöôøi. Vì vaäy, ñieàu thieát yeáu laø phaûi suy nghó laïi vaø canh taân caùc heä thoáng löông thöïc cuûa chuùng ta trong moät vieãn töôïng mang tính lieân ñôùi, vöôït qua naõo traïng khai thaùc thieân nhieân moät caùch voâ ñoä, ñoàng thôøi ñònh höôùng laïi cam keát cuûa chuùng ta trong vieäc troàng troït, chaêm soùc moâi tröôøng vaø caùc taøi nguyeân cuûa noù, nhaèm baûo ñaûm an ninh löông thöïc vaø tieán tôùi moät cheá ñoä dinh döôõng ñaày ñuû vaø laønh maïnh cho taát caû moïi ngöôøi.
Thöa ngaøi Chuû tòch, hieän nay chuùng ta ñang chöùng kieán moät söï phaân cöïc nghieâm troïng trong caùc moái quan heä quoác teá do nhöõng cuoäc khuûng hoaûng vaø xung ñoät ñang dieãn ra. Caùc nguoàn löïc taøi chính vaø coâng ngheä saùng taïo, voán leõ ra phaûi ñöôïc duøng ñeå xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø choáng naïn ñoùi treân theá giôùi, laïi bò chuyeån höôùng sang saûn xuaát vaø buoân baùn vuõ khí. Theo caùch naøy, nhöõng yù thöùc heä ñaùng ngôø ñöôïc coå xuùy, trong khi caùc moái töông quan giöõa con ngöôøi trôû neân nguoäi laïnh, laøm suy giaûm söï hieäp thoâng vaø boùp ngheït tình huynh ñeä cuõng nhö tình baèng höõu xaõ hoäi.
Chöa bao giôø vieäc chuùng ta trôû thaønh nhöõng ngöôøi kieán taïo hoøa bình, daán thaân vì coâng ích - vì lôïi ích chung cuûa taát caû moïi ngöôøi chöù khoâng chæ cuûa moät soá ít, voán luoân laø nhöõng ngöôøi ñöôïc höôûng lôïi - laïi caáp thieát nhö luùc naøy. Ñeå baûo ñaûm hoøa bình vaø phaùt trieån - nghóa laø caûi thieän ñieàu kieän soáng cuûa caùc coäng ñoàng ñang chòu caûnh ñoùi khaùt, chieán tranh vaø tuùng thieáu - caàn coù nhöõng haønh ñoäng cuï theå, ñöôïc ñaët neàn treân caùc ñònh höôùng nghieâm tuùc vaø coù taàm nhìn xa. Vì vaäy, chuùng ta caàn phaûi gaït sang moät beân nhöõng lôøi huøng bieän saùo roãng, ñeå vôùi moät yù chí chính trò kieân quyeát, nhö Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ noùi, "hoùa giaûi caùc xung ñoät vaø nhôø ñoù... thuùc ñaåy moät baàu khí hôïp taùc vaø tin töôûng laãn nhau, ñeå ñaùp öùng nhöõng nhu caàu chung". [Dieãn vaên tröôùc Ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh ngaøy 09/01/2023]
Kính thöa quyù vò, ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu cao caû naøy, toâi xin cam ñoan raèng Toøa Thaùnh seõ luoân daán thaân phuïc vuï cho söï hoøa hôïp giöõa caùc daân toäc, vaø seõ khoâng moûi meät trong vieäc coäng taùc vì coâng ích cuûa ñaïi gia ñình nhaân loaïi, vôùi moät söï quan taâm ñaëc bieät daønh cho nhöõng con ngöôøi ñang phaûi chòu nhieàu ñau khoå nhaát - nhöõng ngöôøi ñoùi khaùt - cuõng nhö nhöõng vuøng saâu vuøng xa khoâng theå ngaång daäy khoûi tình traïng kieät queä vì söï thôø ô cuûa nhöõng ngöôøi leõ ra phaûi laáy tình lieân ñôùi kieân ñònh laøm bieåu töôïng cho ñôøi soáng cuûa hoï. Vôùi nieàm hy voïng naøy, vaø thay maët cho taát caû nhöõng ai treân theá giôùi ñang bò giaøy voø vì caûnh khoán cuøng, toâi khaån caàu Thieân Chuùa Toaøn Naêng ban cho coâng vieäc cuûa quyù vò sinh nhieàu hoa traùi vaø mang laïi lôïi ích cho nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát cuõng nhö cho toaøn theå nhaân loaïi.
Nt. Anna Ngoïc Dieäp, OP
Doøng Ña Minh Thaùnh Taâm
Chuyeån ngöõ töø: vatican.va (30/6/2025)