Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
qua ñôøi taïi Vatican luùc 7:35
saùng ngaøy Thöù Hai Tuaàn Baùt Nhaät Phuïc Sinh
21 thaùng Tö Naêm 2025
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ qua ñôøi taïi Vatican luùc 7:35 saùng ngaøy Thöù Hai Tuaàn Baùt Nhaät Phuïc Sinh 21 thaùng Tö Naêm 2025.
Vatican (21-04-2025) - Ñöùc Hoàng Y Kevin Joseph Farrell coâng boá: Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ qua ñôøi taïi Vatican luùc 7:35 saùng ngaøy Thöù Hai Tuaàn Baùt Nhaät Phuïc Sinh 21 thaùng Tö Naêm 2025 (töùc laø 12:35 tröa thöù Hai giôø Vieät Nam). Höôûng thoï 88 tuoåi.
Ñöùc Hoàng y Kevin Joseph Farrell, Nhieáp chính cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo La Maõ, seõ chính thöùc coâng boá söï ra ñi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø chuû trì nghi thöùc taån lieäm cuûa Coá Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaø ñaët thi haøi cuûa ngaøi vaøo quan taøi vaøo toái Thöù Hai 21 thaùng Tö naêm 2025.
Nghi thöùc seõ dieãn ra taïi Nhaø nguyeän Casa Santa Marta cuûa Vatican luùc 8:00 toái giôø Vatican.
Vaên phoøng Baùo chí Toøa thaùnh cho bieát nhöõng ngöôøi coù maët seõ bao goàm Tröôûng Hoàng y ñoaøn, Ñöùc Hoàng y Giovanni Battista Re, vaø caùc thaønh vieân gia ñình cuûa Coá Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, cuøng vôùi Tieán só Andrea Arcangeli vaø Tieán só Luigi Carbone, Giaùm ñoác vaø Phoù giaùm ñoác cuûa Ban Y teá vaø Veä sinh.
Rieâng Vaên phoøng Baùo chí thoâng baùo raèng Thaùnh leã phong thaùnh cho Chaân phöôùc Carlo Acutis ñaõ bò taïm hoaõn do Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ qua ñôøi. Theo lòch trình tröôùc ñaây, Thaùnh leã vaø nghi thöùc phong thaùnh ñaõ ñöôïc leân lòch vaøo Chuû Nhaät, ngaøy 27 thaùng 4 naêm 2025, vaøo Chuùa Nhaät thöù hai cuûa Leã Phuïc Sinh, cuõng ñöôïc cöû haønh laø Chuùa Nhaät Loøng Chuùa Thöông Xoùt.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên thoâng baùo cuûa Ñöùc Hoàng y Kevin Joseph Farrell vaøo luùc 9 giôø 45 saùng theo giôø Roma (töc laø 14 giôø 45 phuùt giôø Vieät Nam):
"Anh chò em thaân meán, vôùi noãi ñau buoàn saâu saéc, toâi phaûi thoâng baùo raèng Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ qua ñôøi. Vaøo luùc 7 giôø 35 saùng nay, Giaùm muïc Roma, Phanxicoâ, ñaõ trôû veà Nhaø cuûa Chuùa Cha. Caû cuoäc ñôøi ngaøi ñaõ hieán daâng cho vieäc phuïc vuï Thieân Chuùa vaø Hoäi Thaùnh. Ngaøi ñaõ daïy chuùng ta soáng trung thaønh vôùi caùc giaù trò Tin Möøng baèng loøng can ñaûm vaø tình yeâu phoå quaùt, ñaëc bieät laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå vaø bò gaït ra beân leà xaõ hoäi. Vôùi loøng bieát ôn saâu xa tröôùc taám göông cuûa ngaøi - moät moân ñeä chaân thaät cuûa Chuùa Gieâsu - chuùng ta phoù daâng linh hoàn Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi."
"Dearest brothers and sisters, with deep sorrow I must announce the death of our Holy Father Francis. At 7:35 this morning, the Bishop of Rome, Francis, returned to the house of the Father. His entire life was dedicated to the service of the Lord and of His Church. He taught us to live the values of the Gospel with fidelity, courage, and universal love, especially in favor of the poorest and most marginalized. With immense gratitude for his example as a true disciple of the Lord Jesus, we commend the soul of Pope Francis to the infinite merciful love of the One and Triune God."
Toâng Toøa troáng ngoâi
Trang web chính thöùc cuûa Toøa Thaùnh Vatican (www.vatican.va) ñaõ caäp nhaät trang chuû vôùi doøng chöõ "Apostolica Sedes Vacans" - Toâng Toøa troáng ngoâi.
Theo Toâng hieán Universi Dominici Gregis (1996), "hai khía caïnh laøm neân caên tính vaø söù vuï cuûa Giaùo hoaøng Roâma: Roâma, vì ngaøi laø Giaùm muïc cuûa Giaùo hoäi taïi Roâma, neân coù söï gaén boù maät thieát vôùi haøng giaùo só cuûa Thaønh ñoâ naøy, ñöôïc theå hieän qua caùc Hoàng y thuoäc caùc ñaúng linh muïc vaø phoù teá cuûa Roâma, cuõng nhö caùc Hoàng y ñaúng Giaùm muïc cuûa caùc giaùo phaän ngoaïi thaønh Roâma; vaø Giaùo hoaøng cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ, vì ngaøi ñöôïc keâu goïi trôû thaønh daáu chæ höõu hình cuûa Ñaáng Muïc töû voâ hình, Ñaáng höôùng daãn toaøn theå ñoaøn chieân ñeán ñoàng coû söï soáng ñôøi ñôøi. Tính hoaøn vuõ cuûa Giaùo hoäi ñöôïc theå hieän roõ neùt ngay trong thaønh phaàn cuûa Hoàng y ñoaøn, vôùi caùc thaønh vieân ñeán töø moïi chaâu luïc."
Vaøi neùt nhìn laïi cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ laø vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân cuûa Myõ Chaâu vôùi teân goïi laø Jorge Mario Bergoglio ñeán töø AÙ Caên Ñình. Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuûa Toång Giaùo Phaän Buenos Aires laø moät nhaân vaät noåi baät treân khaép luïc ñòa, nhöng vaãn laø moät muïc töû giaûn dò ñöôïc giaùo phaän cuûa mình yeâu meán saâu saéc, nôi ngaøi ñaõ ñi khaép nôi baèng taøu ñieän ngaàm vaø xe buyùt trong suoát 15 naêm laøm giaùm muïc.
"Daân toâi ngheøo vaø toâi laø moät trong soá hoï", ngaøi ñaõ noùi nhieàu laàn, giaûi thích quyeát ñònh soáng trong moät caên nhaø vaø töï naáu böõa toái. Ngaøi luoân khuyeân caùc linh muïc cuûa mình haõy theå hieän loøng thöông xoùt vaø loøng duõng caûm toâng ñoà vaø luoân môû cöûa cho moïi ngöôøi. Ngaøi ñaõ noùi trong nhieàu dòp khaùc nhau raèng ñieàu toài teä nhaát coù theå xaûy ra vôùi Giaùo hoäi, "laø ñieàu maø de Lubac goïi laø tính theá tuïc veà maët taâm linh", coù nghóa laø "töï cho mình laø trung taâm". Vaø khi ngaøi noùi veà coâng lyù xaõ hoäi, tröôùc heát ngaøi keâu goïi moïi ngöôøi haõy ñoïc Giaùo lyù, khaùm phaù laïi Möôøi Ñieàu Raên vaø Taùm Moái Phuùc Thaät. Döï aùn cuûa ngaøi raát ñôn giaûn: neáu baïn theo Chuùa Kitoâ, baïn seõ hieåu raèng "giaãm ñaïp leân phaåm giaù cuûa moät ngöôøi laø moät toäi nghieâm troïng".
Do tính caùch kín ñaùo cuûa mình - tieåu söû chính thöùc cuûa ngaøi chæ goàm vaøi doøng, ít nhaát laø cho ñeán khi ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång giaùm muïc Buenos Aires - ngaøi ñaõ trôû thaønh ñieåm tham chieáu vì laäp tröôøng maïnh meõ maø ngaøi theå hieän trong cuoäc khuûng hoaûng taøi chính nghieâm troïng ñaõ nhaán chìm ñaát nöôùc vaøo naêm 2001.
Ngaøi sinh ra taïi Buenos Aires vaøo ngaøy 17 thaùng 12 naêm 1936, laø con trai cuûa nhöõng ngöôøi nhaäp cö YÙ. Cha ngaøi laø Mario, moät keá toaùn vieân laøm vieäc cho ngaønh hoûa xa vaø meï ngaøi laø Regina Sivori, moät ngöôøi vôï ñaûm ñang, taän tuïy nuoâi daïy naêm ngöôøi con cuûa hoï. Ngaøi toát nghieäp vôùi tö caùch laø moät kyõ thuaät vieân hoùa hoïc vaø sau ñoù choïn con ñöôøng trôû thaønh linh muïc vaø ñaõ vaøo Chuûng vieän Giaùo phaän Villa Devoto. Ngaøy 11 thaùng 3 naêm 1958, ngaøi vaøo taäp vieän cuûa Doøng Teân. Ngaøi hoaøn thaønh chöông trình hoïc veà khoa hoïc nhaân vaên taïi Chí Lôïi vaø trôû veà AÙ Caên Ñình vaøo naêm 1963 ñeå toát nghieäp vôùi baèng trieát hoïc töø Colegio de San Joseù ôû San Miguel. Töø naêm 1964 ñeán naêm 1965, ngaøi daïy vaên hoïc vaø taâm lyù hoïc taïi Cao ñaúng Immaculate Conception ôû Santa Feù vaø naêm 1966, ngaøi daïy cuøng moân naøy taïi Colegio del Salvatore ôû Buenos Aires. Töø naêm 1967 ñeán naêm 1970, ngaøi hoïc thaàn hoïc vaø laáy baèng töø Colegio of San Joseù.
Ngaøy 13 thaùng 12 naêm 1969, ngaøi ñöôïc Ñöùc Toång Giaùm Muïc Ramoùn Joseù Castellano taán phong linh muïc. Ngaøi tieáp tuïc ñöôïc ñaøo taïo töø naêm 1970 ñeán naêm 1971 taïi Ñaïi hoïc Alcalaù de Henares, Taây Ban Nha, vaø vaøo ngaøy 22 thaùng 4 naêm 1973, ngaøi tuyeân khaán laàn cuoái cuøng vôùi Doøng Teân. Trôû laïi AÙ Caên Ñình, ngaøi phuï traùch ñaøo taïo caùc taäp sinh taïi Villa Barilari, San Miguel; giaùo sö taïi Khoa Thaàn hoïc San Miguel; coá vaán Tænh Doøng Teân vaø cuõng laø Hieäu tröôûng Tröôøng Trieát hoïc vaø Thaàn hoïc.
Ngaøy 31 thaùng 7 naêm 1973, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm tænh Doøng Teân taïi AÙ Caên Ñình, moät chöùc vuï maø ngaøi giöõ trong saùu naêm. Sau ñoù, ngaøi tieáp tuïc coâng vieäc cuûa mình trong lónh vöïc ñaïi hoïc vaø töø naêm 1980 ñeán naêm 1986, moät laàn nöõa ngaøi phuïc vuï vôùi tö caùch laø Hieäu tröôûng cuûa Colegio de San Joseù, cuõng nhö laø cha xöù, moät laàn nöõa taïi San Miguel. Vaøo thaùng 3 naêm 1986, ngaøi ñeán Ñöùc ñeå hoaøn thaønh luaän aùn tieán só cuûa mình; sau ñoù, caùc beà treân cuûa ngaøi ñaõ göûi ngaøi ñeán Colegio del Salvador ôû Buenos Aires vaø beân caïnh Nhaø thôø Doøng Teân ôû thaønh phoá Coùrdoba vôùi tö caùch laø giaùm ñoác linh ñaïo vaø cha giaûi toäi.
Chính Ñöùc Hoàng Y Antonio Quarracino, Toång giaùm muïc Buenos Aires, muoán ngaøi trôû thaønh coäng söï thaân caän. Vì vaäy, vaøo ngaøy 20 thaùng 5 naêm 1992, Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ Ñeä Nhò ñaõ boå nhieäm ngaøi laøm Giaùm muïc hieäu toøa Auca vaø Giaùm Muïc Phuï Taù Buenos Aires. Vaøo ngaøy 27 thaùng 5, ngaøi ñaõ ñöôïc taán phong giaùm muïc töø Ñöùc Hoàng Y taïi nhaø thôø chính toøa. Ngaøi ñaõ choïn khaåu hieäu giaùm muïc cuûa mình laø miserando atque eligendo, nghóa laø "thaáp heøn nhöng ñöôïc choïn nhôø loøng Chuùa thöông xoùt" vaø treân huy hieäu cuûa mình ñaõ cheøn chöõ ihs, bieåu töôïng cuûa Doøng Teân.
Ngaøi ñaõ traû lôøi phoûng vaán ñaàu tieân vôùi tö caùch laø giaùm muïc cho moät baûn tin giaùo xöù, Estrellita de Beleùm. Ngaøi ngay laäp töùc ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm Muïc Phuï Taù cuûa giaùo phaän Flores vaø vaøo ngaøy 21 thaùng 12 naêm 1993 cuõng ñöôïc giao phoù chöùc vuï Toång ñaïi dieän cuûa Toång giaùo phaän. Vì vaäy, khoâng coù gì ngaïc nhieân khi, vaøo ngaøy 3 thaùng 6 naêm 1997, ngaøi ñöôïc naâng leân chöùc Toång giaùm muïc phoù Buenos Aires. Chöa ñaày chín thaùng sau khi Hoàng Y Quarracino qua ñôøi, ngaøi ñaõ keá nhieäm vò Hoàng Y vaøo ngaøy 28 thaùng 2 naêm 1998, vôùi tö caùch laø Toång giaùm muïc, Giaùo chuû cuûa AÙ Caên Ñình vaø Ñaáng baûn quyeàn cho caùc tín höõu nghi leã Ñoâng phöông taïi AÙ Caên Ñình khoâng coù Ñaáng baûn quyeàn theo nghi leã rieâng cuûa hoï.
Ba naêm sau, taïi Coâng nghò Hoàng Y ngaøy 21 thaùng 2 naêm 2001, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ naâng ngaøi leân haøng Hoàng Y, trao cho ngaøi danh hieäu San Roberto Bellarmino. Ngaøi yeâu caàu caùc tín höõu khoâng ñeán Roâma ñeå möøng leã taán phong ngaøi laøm Hoàng Y maø haõy quyeân goùp cho ngöôøi ngheøo soá tieàn hoï döï ñònh chi tieâu trong chuyeán ñi. Vôùi tö caùch laø hieäu tröôûng cuûa Ñaïi hoïc Coâng Giaùo AÙ Caên Ñình, ngaøi laø taùc giaû cuûa caùc cuoán saùch: Meditaciones para religiosos, naêm 1982, Reflexiones sobre la vida apostoùlica, naêm 1992, vaø Reflexiones de esperanza, naêm 1992.
Vaøo thaùng 10 naêm 2001, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång töôøng trình vieân taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng thöôøng kyø laàn thöù 10 cuûa Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc veà söù vuï giaùm muïc. Nhieäm vuï naøy ñöôïc giao cho ngaøi vaøo phuùt choùt ñeå thay theá Ñöùc Hoàng Y Edward Michael Egan, Toång giaùm muïc New York, ngöôøi buoäc phaûi ôû laïi queâ höông vì caùc cuoäc taán coâng khuûng boá ngaøy 11 thaùng 9. Taïi Thöôïng hoäi ñoàng, ngaøi ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán "söù meänh tieân tri cuûa giaùm muïc", Giaùm Muïc laø "nhaø tieân tri cuûa coâng lyù", nhieäm vuï cuûa ngaøi laø "rao giaûng khoâng ngöøng" hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi vaø cuõng laø "baøy toû phaùn ñoaùn chaân thöïc trong caùc vaán ñeà ñöùc tin vaø luaân lyù".
Trong khi ñoù, Ñöùc Hoàng Y Bergoglio ngaøy caøng trôû neân noåi tieáng hôn ôû Myõ Latinh. Maëc duø vaäy, ngaøi khoâng bao giôø nôùi loûng ñöôøng loái tænh taùo hoaëc loái soáng nghieâm ngaët cuûa mình, maø moät soá ngöôøi ñaõ ñònh nghóa laø gaàn nhö "khoå haïnh". Vôùi tinh thaàn ngheøo khoù naøy, ngaøi ñaõ töø choái ñöôïc boå nhieäm laøm Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ Caên Ñình vaøo naêm 2002, nhöng ba naêm sau, ngaøi ñaõ ñöôïc baàu vaø sau ñoù, vaøo naêm 2008, ñöôïc taùi xaùc nhaän cho moät nhieäm kyø ba naêm nöõa. Trong khi ñoù, vaøo thaùng 4 naêm 2005, ngaøi ñaõ tham gia Maät nghò Hoàng Y maø Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ 16 ñaõ ñöôïc baàu.
Vôùi tö caùch laø Toång giaùm muïc Buenos Aires - moät giaùo phaän coù hôn ba trieäu daân - ngaøi ñaõ hình thaønh neân moät döï aùn truyeàn giaùo döïa treân söï hieäp thoâng vaø truyeàn giaùo. Ngaøi coù boán muïc tieâu chính: caùc coäng ñoàng côûi môû vaø huynh ñeä, giaùo daân coù hieåu bieát ñoùng vai troø laõnh ñaïo, caùc noã löïc truyeàn giaùo höôùng ñeán moïi cö daân cuûa thaønh phoá vaø hoã trôï ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi beänh. Ngaøi höôùng ñeán vieäc truyeàn giaùo laïi Buenos Aires, "coù tính ñeán nhöõng ngöôøi soáng ôû ñoù, caáu truùc vaø lòch söû cuûa thaønh phoá". Ngaøi yeâu caàu caùc linh muïc vaø giaùo daân cuøng nhau laøm vieäc. Vaøo thaùng 9 naêm 2009, ngaøi ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch ñoaøn keát cho leã kyû nieäm 200 naêm Ngaøy Ñoäc laäp cuûa ñaát nöôùc. Hai traêm cô quan baùc aùi seõ ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 2016. Vaø treân quy moâ luïc ñòa, ngaøi kyø voïng raát nhieàu vaøo taùc ñoäng cuûa thoâng ñieäp cuûa Hoäi nghò Aparecida naêm 2007, ñeán möùc moâ taû noù laø "Evangelii Nuntiandi cuûa Myõ Chaâu Latinh".
Tröôùc khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng ôû tuoåi 76, ngaøi laø thaønh vieân cuûa Boä Phuïng töï vaø Kyû luaät Bí tích, Boä Giaùo só, Boä Tu só vaø Ñôøi soáng Toâng ñoà, Hoäi ñoàng Giaùo Hoaøng veà Gia ñình vaø UÛy ban Giaùo Hoaøng veà Myõ Chaâu Latinh.
Ngaøi ñöôïc baàu laøm Ñöùc Giaùo Hoaøng vaøo ngaøy 13 thaùng 3 naêm 2013.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaBIOGRAPHY OF THE HOLY FATHER FRANCIS)
- - - - - - - - - - - - - -
Ghi chuù:
Ngaøy 22 thaùng Tö naêm 2025, sau cuoäc hoïp, Hoäi Ñoàng Hoàng Y ñaõ quyeát ñònh thaùnh leã an taùng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ ñöôïc cöû haønh taïi Quaûng Tröôøng tröôùc Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, vaøo luùc 10:00 ngaøy thöù Baûy 26 thaùng Tö naêm 2025.
Vatican to Hold Pope's Funeral on Saturday
Though Pope Francis outlined his wishes for a modest burial, the funeral for a pope is no simple matter. It will likely take weeks to choose a new pontiff.