Toøa Thaùnh keâu goïi
ñieàu khieån trí tueä nhaân taïo
Toøa Thaùnh keâu goïi ñieàu khieån trí tueä nhaân taïo.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Geneøve (RVA News 13-04-2025) - Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi caùc toå chöùc Lieân Hieäp Quoác ôû Geneøve, Thuïy Só, keâu goïi ñieàu khieån trí tueä nhaân taïo (AI) ñeå ñaït tôùi moät söï phaùt trieån quaân bình vaø hôïp luaân lyù ñaïo ñöùc.
Ñöùc Toång giaùm muïc Ernesto Ballestrero, Quan saùt vieân thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh, ñöa ra lôøi keâu goïi treân ñaây trong baøi tham luaän taïi khoùa hoïp thöù 28 cuûa UÛy ban Lieân Hieäp Quoác veà khoa hoïc vaø kyõ thuaät phuïc vuï phaùt trieån. Ngaøi caûnh giaùc tröôùc nhöõng nguy hieåm cuûa chuû tröông ñeå cho kyõ thuaät ñieàu khieån, thay vaøo ñoù laø söï ñieàu khieån trí tueä nhaân taïo.
Ñöùc Toång giaùm muïc Ballestrero khaúng ñònh raèng Toøa Thaùnh nhìn nhaän nhöõng tieán boä cuûa kyõ thuaät tin hoïc, mang laïi nhöõng cô may môùi ñeå phaùt trieån treân hoaøn caàu, aûnh höôûng saâu roäng tôùi moïi laõnh vöïc kinh teá, xaõ hoäi vaø cai quaûn. Nhöng treân theá giôùi vaãn coù nhöõng cheânh leäch saâu roäng, trong vieäc ñaït tôùi caùc kyõ thuaät ñang troåi leân, nhaát laø söï cheânh leäch aáy gaây thieät haïi cho caùc nöôùc ngheøo nhaát, thieáu thoán caùc cô caáu haï taàng vaø taøi nguyeân, cuõng nhö kieán thöùc ñeå coù theå höôûng nhöõng tieán boä ñoù.
Toùm laïi, Ñöùc Toång giaùm muïc baøy toû söï quan taâm cuûa Toøa Thaùnh tröôùc vieäc loaïi tröø caùc nöôùc keùm phaùt trieån, khoâng ñöôïc noái vôùi maïng hoaøn vuõ. Ñieàu naøy, trong moät theá giôùi kyõ thuaät soá, coù nghóa laø caùc nöôùc ngheøo khoâng ñöôïc höôûng ñaày ñuû nhöõng cô may veà giaùo duïc vaø coâng aên vieäc laøm, ít phaùt trieån caùc dòch vuï xaõ hoäi, cuõng nhö ñôøi soáng kinh teá.
Ñöùc Toång giaùm muïc Ballestrero ñaëc bieät nhaän xeùt raèng ñieàu quan troïng laø ñöøng phoå bieán yù töôûng sai laàm cho raèng caùc kyõ thuaät coù theå giaûi quyeát moïi vaán ñeà. Thöïc teá laø maëc duø caùc kyõ thuaät môùi, ñaëc bieät laø trí tueä nhaân taïo, coáng hieán nhöõng giaûi phaùp môùi cho nhieàu thaùch ñoá, nhöng caàn traùnh rôi vaøo chuû tröông duy kyõ thuaät, coù nguy cô ñaåy phaåm giaù con ngöôøi, tình huynh ñeä vaø coâng baèng xaõ hoäi xuoáng haøng thöù yeáu".
Trong nhöõng nguy cô ñöôïc Ñöùc Toång giaùm muïc Ballestrero caûnh giaùc, coù naïn thò tröôøng hoùa giaùo duïc, nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc treân thò tröôøng vieäc laøm, tieàm theå hoùa nhöõng töông quan nhaân baûn, phoå kieán nhöõng tin giaû vaø thoâng tin sai laàm, khoâng keå nhöõng vi phaïm ñôøi soáng rieâng tö cuûa con ngöôøi. Vì theá, Toøa Thaùnh taùi khaúng ñònh söï caáp thieát phaûi quy luaät hoùa trí tueä nhaân taïo, chính vì nhöõng cô may raát lôùn maø phöông theá naøy coáng hieán, nhöng ñoàng thôøi chuùng cuõng taïo neân nhieàu ruûi ro nguy hieåm. Ñoù laø chöa keå nhöõng heä luaän veà luaân lyù ñaïo ñöùc maø söï taäp trung nhöõng öùng duïng phoå bieán nhaát trong tay moät thieåu soá xí nghieäp. Toùm laïi, Toøa Thaùnh chaøo möøng tieán trình hieän nay veà vieäc soaïn vaên kieän ñaùnh giaù nhoùm laøm vieäc veà trí tueä nhaân taïo, ñöôïc toå chöùc "Global Digital Compact" ñeà nghò, coi ñaây laø böôùc tieán tích cöïc ñaàu tieân ñeå tieáp caän vaán ñeà trí tueä nhaân taïo quaân bình vaø ñeå yù tôùi nhöõng ruûi ro nguy hieåm. Ñaëc bieät, caàn laøm sao ñeå trí tueä nhaân taïo thaêng tieán phaùt trieån thöïc söï vaø caùc chuû theå phaùp lyù phaûi traû leõ veà vieäc söû duïng noù qua nhöõng phöông theá thích hôïp haàu baûo ñaûm söï minh baïch, ñôøi soáng rieâng tö vaø traùch nhieäm".
(Vatican News 11-4-2025)