Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ
taïi Ñaïi hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia, dieãn ra taïi Florence:
Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo
Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ taïi Ñaïi hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia, dieãn ra taïi Florence: Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo.
Chuyeån ngöõ: Cecile Lieãu - Joseph Tuaán
Florence (WHÑ 17-02-2025) - Ñaây laø baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ taïi Ñaïi hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia, dieãn ra taïi Florence, vaøo ngaøy 10 thaùng 11 naêm 2015. Baøi vieát ñöôïc trích töø Baûn tin Hieäp Thoâng cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam soá 93 (thaùng 3 & 4 naêm 2016).
Chuyeán Thaêm Muïc Vuï cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñeán Prato vaø Florence
(10 Thaùng 11 Naêm 2015)
Gaëp Gôõ Nhöõng Tham Döï Vieân Ñaïi Hoäi Coâng Giaùo Toaøn Quoác Italia Laàn Thöù V
Dieãn Vaên Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Nhaø thôø Santa Maria del Fiore, Florence
Thöù ba, 10/11/2015
Anh chò em thaân meán,
Maùi voøm cuûa ngoâi nhaø thôø chính toøa raát ñeïp naøy ñöôïc trang trí baèng böùc hoïa Cuoäc phaùn xeùt chung. Trong ñoù, Chuùa Gieâsu, aùnh saùng cuûa chuùng ta, ñöôïc ñaët ôû trung taâm cuûa böùc hoïa. Ngöôøi ta coù theå ñoïc ñöôïc caâu chöõ khaéc ôû choùp ñænh cuûa böùc bích hoïa naøy: "Ecce Homo" (Naøy laø Ngöôøi). Nhìn leân maùi voøm naøy, chuùng ta bò cuoán huùt vaøo choùp ñænh, nôi ñaây, chuùng ta haõy chieâm ngaém söï bieán ñoåi hình daïng töø moät Ñöùc Kitoâ bò Philatoâ xeùt xöû trôû thaønh Ñöùc Kitoâ ngöï treân toøa thaåm phaùn. Moät thieân söù mang cho Ñöùc Gieâsu thanh göôm, nhöng Ngaøi khoâng naém laáy bieåu töôïng cuûa vieäc xeùt xöû naøy, thay vaøo ñoù, Ngaøi giô tay phaûi leân ñeå cho thaáy nhöõng daáu chæ cuûa cuoäc Vöôït Qua, bôûi vì Ngaøi "ñaõ töï hieán laøm giaù cöùu chuoäc moïi ngöôøi" (1 Tm 2, 6). "Quaû vaäy, Thieân Chuùa sai Con cuûa Ngöôøi ñeán theá gian, khoâng phaûi ñeå leân aùn theá gian, nhöng laø ñeå theá gian, nhôø Con cuûa Ngöôøi, maø ñöôïc cöùu ñoä" (Ga 3, 17).
Trong aùnh saùng cuûa vò Thaåm phaùn nhaân laønh naøy, chuùng ta haõy quyø goái thôø laïy, vaø chuùng ta ñöôïc giaûi thoaùt. Chuùng ta chæ coù theå noùi veà moät chuû thuyeát nhaân baûn töø troïng taâm laø Ñöùc Gieâsu, khaùm phaù töø nôi Ngaøi nhöõng ñieåm ñaëc tröng cuûa moät dung maïo con ngöôøi ñích thöïc. Ñaây chính laø vieäc chieâm ngaém dung maïo Ñöùc Gieâsu chòu cheát vaø phuïc sinh ñeå khoâi phuïc nhaân tính cuûa chuùng ta, nhaân tính aáy voán ñaõ bò ñoå vôõ do toäi loãi vaø lao nhoïc cuûa cuoäc soáng. Chuùng ta khoâng theå naøo hieåu heát söùc maïnh cuûa dung maïo Ñöùc Kitoâ. Dung maïo aáy chính laø hình aûnh veà söï sieâu vieät cuûa Ngaøi. Ñoù laø dung nhan cuûa loøng thöông xoùt (misericordiae vultus). Chuùng ta haõy ñeå cho Ngaøi ngaém nhìn mình. Ñöùc Gieâsu chính laø hoïc thuyeát nhaân baûn cuûa chuùng ta. Haõy luoân luoân tra vaán chính mình bôûi caâu hoûi cuûa Ñöùc Gieâsu: "Phaàn anh em, anh em baûo Thaày laø ai?" (Mt 16, 15).
Nhìn vaøo khuoân maët cuûa Ngaøi, chuùng ta thaáy ñieàu gì? Tröôùc heát, chuùng ta nhaän thaáy dieän maïo cuûa moät vò Thieân Chuùa "ñaõ hoùa ra troáng roãng", moät vò Thieân Chuùa ñaõ chaáp nhaän ñòa vò toâi tôù, haï mình vaø vaâng phuïc ñeán noãi baèng loøng chòu cheát (cf. Pl 2, 7). Dieän maïo cuûa Ñöùc Gieâsu cuõng töông töï vôùi dieän maïo cuûa nhieàu anh chò em ñang soáng trong caûnh tuûi nhuïc, nhöõng ngöôøi noâ leä, nhöõng ngöôøi ngheøo tuùng. Thieân Chuùa ñaõ maëc laáy khuoân maët cuûa hoï. Vaø khuoân maët aáy nhìn vaøo chuùng ta. Thieân Chuùa - Ñaáng laø "Höõu Theå maø khoâng ai coù theå nghó ra moät höõu theå naøo cao caû hôn" (the Being of whom one cannot think a greater) nhö thaùnh Anselmoâ noùi, hoaëc noùi nhö thaùnh Inhaxioâ Loyola Thieân Chuùa luoân luoân cao caû hôn (the always greater God) - ñaõ trôû neân vó ñaïi hôn chính Ngaøi khi haï thaáp chính mình. Neáu chuùng ta khoâng haï mình xuoáng, chuùng ta seõ khoâng bao giôø coù theå nhìn thaáy dung nhan Ngaøi. Chuùng ta seõ khoâng nhìn thaáy söï sung maõn cuûa Ngaøi neáu chuùng ta khoâng chaáp nhaän raèng Thieân Chuùa ñaõ töï laøm cho chính mình hoùa ra troáng roãng. Vaø nhö vaäy, chuùng ta seõ khoâng hieåu chuùt gì veà chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo, vaø cho duø lôøi leõ cuûa chuùng ta seõ ñeïp ñeõ, vaên hoa, chaét loïc, nhöng chuùng khoâng phaûi laø tieáng noùi cuûa ñöùc tin. Chuùng chæ laø nhöõng ngoân töø saùo roãng.
ÔÛ ñaây, toâi khoâng muoán phaùc hoïa moät caùch tröøu töôïng ra ñaây moät chuû thuyeát nhaân baûn, moät quan nieäm môùi meû naøo ñoù veà con ngöôøi, nhöng toâi chæ muoán trình baøy moät caùch ñôn giaûn moät vaøi ñaëc ñieåm cuûa chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo, ñoù laø nhöõng "taâm tình cuûa Ñöùc Kitoâ" (Pl 2, 5). Chuùng khoâng phaûi laø nhöõng caûm tính hôøi hôït cuûa tinh thaàn, mang tính tröøu töôïng, nhöng chuùng cho thaáy söùc maïnh noäi taâm aám aùp laøm cho chuùng ta coù theå soáng vaø ñöa ra nhöõng quyeát ñònh. Nhöõng taâm tình ñoù laø gì? Hoâm nay, toâi muoán trình baøy ít nhaát laø ba ñieåm sau ñaây.
Taâm tình ñaàu tieân laø khieâm nhöôøng. Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi caùc tín höõu ôû Philippheâ raèng: "Haõy laáy loøng khieâm nhöôøng maø coi ngöôøi khaùc hôn mình" (Pl 2, 3). Hôn nöõa, Thaùnh Toâng Ñoà coøn noùi leân moät thöïc teá laø Ñöùc Gieâsu khoâng nhaát quyeát duy trì ñòa vò ngang haøng vôùi Thieân Chuùa (cf. Pl 2, 6). Ñaây laø moät thoâng ñieäp ñaëc bieät. Moái baän taâm lo laéng gìn giöõ vinh quang cuûa mình, phaåm giaù cuûa mình hoaëc taàm aûnh höôûng cuûa mình leân ngöôøi khaùc khoâng thuoäc vaøo soá nhöõng taâm tình maø chuùng ta ñang noùi tôùi. Chuùng ta caàn phaûi laøm taát caû vì vinh quang Thieân Chuùa, vaø ñieàu naøy ñoøi hoûi chuùng ta phaûi queân ñi vinh quang cuûa baûn thaân mình. Vinh quang Thieân Chuùa ñöôïc böøng saùng trong söï khieâm nhöôøng cuûa hang Beâlem vaø söï nhuïc nhaõ cuûa thaäp giaù Ñöùc Kitoâ, ñieàu naøy luoân laøm chuùng ta kinh ngaïc.
Moät taâm tình khaùc cuûa Ñöùc Kitoâ goùp phaàn ñònh hình chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo laø loøng quaûng ñaïi. Moät laàn nöõa, chuùng ta nghe laïi lôøi Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi caùc tín höõu ôû Philippheâ: "Moãi ngöôøi ñöøng tìm tö lôïi cho rieâng mình, nhöng haõy tìm lôïi ích cho ngöôøi khaùc" (Pl 2, 4). Nhö vaäy, vôùi loøng quaûng ñaïi, chuùng ta caàn phaûi möu caàu haïnh phuùc cho nhöõng ngöôøi ñang ôû beân caïnh chuùng ta. Chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo luoân luoân höôùng ñeán ngöôøi khaùc. Ñoù khoâng phaûi laø moät thöù aùi kæ, töï quy höôùng veà mình. Khi taâm hoàn chuùng ta ñaày aép vaø töï thoûa maõn veà chính mình, khi ñoù taâm hoàn chuùng ta khoâng coøn choã cho Thieân Chuùa nöõa. Do ñoù, chuùng ta caàn phaûi traùnh "giam haõm chính mình trong nhöõng caáu truùc laøm cho chuùng ta coù moät caûm giaùc an toaøn giaû taïo, nhöõng qui taéc bieán chuùng ta thaønh nhöõng quan toaø taøn nhaãn, vôùi nhöõng thoùi quen laøm chuùng ta caûm thaáy an thaân" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 49).
Nhieäm vuï cuûa chuùng ta laø laøm vieäc vaø ñaáu tranh ñeå laøm cho theá giôùi naøy trôû neân moät nôi ôû toát ñeïp hôn. Ñöùc tin cuûa chuùng ta laø moät söï canh taân trieät ñeå nhôø taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùng ta phaûi ñeå cho söï thuùc ñaåy naøy bieán ñoåi chính con ngöôøi chuùng ta, ñeå trôû neân con ngöôøi theo giaùo huaán cuûa Tin Möøng Ñöùc Gieâsu. Phaûi laøm sao ñeå cuoäc soáng cuûa chuùng ta ñöôïc quyeát ñònh bôûi khaû naêng trao ban chính mình. Ñoù laø söï thaêng hoùa chính mình ñeå trôû neân moät ñôøi soáng höõu ích.
Moät taâm tình khaùc nöõa cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñoù chính laø haïnh phuùc thaät (beatitude). Kitoâ höõu laø ngöôøi coù phuùc, neáu ngöôøi ñoù coù trong mình nieàm vui cuûa Tin Möøng. Chuùa chæ ra cho chuùng ta con ñöôøng cuûa caùc moái phuùc. Baèng caùch ñi theo con ñöôøng ñoù, chuùng ta, nhöõng con ngöôøi, coù theå ñaït tôùi nieàm haïnh phuùc ñích thöïc veà maët nhaân baûn laãn thieâng lieâng moät caùch saâu xa hôn. Chuùa Gieâsu noùi raèng chuùng ta chæ caûm nghieäm ñöôïc haïnh phuùc khi chuùng ta coù tinh thaàn ngheøo khoù. Ñoái vôùi caùc vò ñaïi thaùnh, haïnh phuùc phaûi luoân song haønh vôùi khieâm nhöôøng vaø ngheøo khoù. Haïnh phuùc heä taïi ôû nhöõng ñieàu töôûng chöøng nhö ñôn giaûn vaø thaáp keùm: ñoù laø söï giaøu coù veà tình lieân ñôùi, bieát chia seû ngay caû nhöõng ñieàu nhoû beù, söï phong phuù trong vieäc thaùnh hieán coâng vieäc haèng ngaøy, ñoâi khi naëng nhoïc vaø bò ñoái xöû toài teä, nhöng chöùa ñöïng tình yeâu ñoái vôùi nhöõng ngöôøi thaân yeâu, hay noùi caùch khaùc luoân chaát chöùa loøng thöông xoùt. Chính thaùi ñoä soáng trong nieàm tín thaùc vaøo söï quan phoøng vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa Cha, nuoâi döôõng moät söï vó ñaïi cuûa loøng khieâm nhöôøng.
Caùc moái phuùc maø chuùng ta ñoïc trong Tin Möøng baét ñaàu baèng moät lôøi chuùc phuùc vaø keát thuùc vôùi moät lôøi leân aùn. Chuùng daãn chuùng ta ñi treân moät con ñöôøng vó ñaïi tröôùc heát heä taïi ôû tinh thaàn, vaø khi tinh thaàn ñaõ saün saøng, taát caû nhöõng caùi coøn laïi seõ ñeán. Dó nhieân neáu chuùng ta khoâng môû loøng ra vôùi Thaùnh Thaàn, thì döôøng nhö nhöõng moái phuùc aáy laø voâ lyù bôûi vì noù khoâng daãn chuùng ta tôùi "thaønh coâng". "Ñöôïc chuùc phuùc", taän höôûng söï an uûi töø tình baèng höõu vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, noù caàn phaûi coù moät taám loøng côûi môû. Caùc moái phuùc thaät laø moät söï ñaùnh ñoåi raát lôùn, ñöôïc laøm neân töø nhöõng söï töø boû, saün saøng laéng nghe vaø hoïc hoûi. Nhöng nhöõng hoa traùi cuûa chuùng maø chuùng ta thu löôïm trong thôøi gian, ñem laïi cho chuùng ta moät söï bình an khoâng coù gì so saùnh ñöôïc: "Haõy neám thöû vaø haõy nhìn coi, cho bieát Chuùa thieän haûo döôøng bao" (TV 34, 9)!
Khieâm nhöôøng, quaûng ñaïi, haïnh phuùc: laø ba ñaëc tính maø hoâm nay toâi muoán trình baøy ñeå anh chò em suy nieäm veà chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo, xuaát phaùt töø nhaân tính cuûa Con Thieân Chuùa. Vaø nhöõng ñaëc tính naøy cuõng noùi ñieàu gì ñoù vôùi Giaùo hoäi YÙ ñang tuï hoïp hoâm nay, ñang cuøng ñoàng haønh vôùi nhau nhö laø maãu göông cuûa söï lieân ñôùi, ñoaøn keát. Nhöõng ñaëc tính naøy noùi vôùi chuùng ta raèng chuùng ta khoâng ñöôïc chaïy theo söùc maïnh quyeàn löïc, thaäm chí khi ñoái dieän vôùi söùc maïnh höõu hieäu vaø höõu ích nôi hình aûnh xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi. Neáu Giaùo hoäi khoâng ñoùn nhaän nhöõng tình caûm cuûa Chuùa Gieâsu, Giaùo hoäi bò laïc ñöôøng, ñaùnh maát yù nghóa. Thay vaøo ñoù, neáu Giaùo hoäi ñoùn nhaän chuùng, Giaùo hoäi môùi coù theå soáng ñuùng söù maïng cuûa mình. Tình caûm cuûa Chuùa Gieâsu noùi cho chuùng ta raèng: neáu moät Giaùo hoäi chæ bieát nghó veà chính mình vaø nhöõng moái quan taâm rieâng thì seõ raát ñaùng buoàn. Cuoái cuøng, caùc moái phuùc coøn laø taám göông ñeå chuùng ta coù theå nhìn thaáy chính mình trong ñoù, ñieàu naøy cho pheùp chuùng ta bieát chuùng ta ñi treân ñöôøng ñuùng hay khoâng: taám göông khoâng noùi doái.
Giaùo hoäi coù nhöõng ñaëc ñieåm aáy - khieâm nhöôøng, quaûng ñaïi, haïnh phuùc - laø moät Giaùo hoäi giuùp con ngöôøi coù theå nhaän ra haønh ñoäng cuûa Chuùa trong theá giôùi, trong neàn vaên hoaù, trong cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa kieáp nhaân sinh. Toâi ñaõ nhieàu laàn noùi veà ñieàu naøy vaø hoâm nay toâi xin laëp laïi moät laàn nöõa: "Toâi thaø coù moät Hoäi Thaùnh bò baàm daäp, mang thöông tích vaø nhô nhuoác vì ñi ra ngoaøi ñöôøng, hôn laø moät Hoäi Thaùnh oám yeáu vì bò giam haõm vaø baùm víu vaøo söï an toaøn cuûa mình. Toâi khoâng muoán moät Hoäi Thaùnh chæ lo ñaët mình vaøo trung taâm ñeå roát cuoäc bò maéc keït trong moät maïng löôùi caùc noãi aùm aûnh vaø caùc thuû tuïc" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 49). Tuy nhieân, toâi bieát raèng vaãn coù nhöõng caùm doã; chuùng ta phaûi ñoái dieän vôùi raát nhieàu caùm doã. Toâi seõ trình baøy ít nhaát hai caùm doã. Ñöøng sôï, ñaây khoâng phaûi laø danh saùch caùc caùm doã ñaâu, bôûi vì toâi ñaõ noùi veà 15 caùm doã aáy vôùi giaùo trieàu roài.
Tröôùc heát laø thuyeát Pelagioâ.[1] Noù thuùc ñaåy Giaùo hoäi khoâng ñöôïc khieâm nhöôøng, ích kæ vaø khoâng haïnh phuùc. Vaø noù cuõng laøm nhö vaäy vôùi moät daùng veû toát laønh. Nhöõng ngöôøi theo thuyeát Pelagioâ daãn chuùng ta tôùi moät söï tin töôûng vaøo caáu truùc, toå chöùc, trong nhöõng keá hoaïch, chuùng hoaøn haûo bôûi vì chuùng tröøu töôïng. Thoâng thöôøng noù cuõng daãn chuùng ta ñi tôùi choã thöøa nhaän moät kieåu kieåm soaùt, cöùng nhaéc, cuûa söï quy chuaån. Quy phaïm ñem laïi cho nhöõng ngöôøi Pelagioâ moät söï an toaøn cuûa caûm giaùc beà treân, cuûa vieäc coù moät ñònh höôùng chính xaùc roõ raøng. Ngöôøi ñoù tìm söùc maïnh cuûa mình trong chính mình, chöù khoâng phaûi trong söï soi saùng cuûa hôi thôû Thaàn Khí. Khi ñoái dieän vôùi nhöõng söï döõ hoaëc caùc vaán ñeà cuûa Giaùo hoäi, thaät laø voâ ích khi tìm kieám caùc giaûi phaùp trong chuû nghóa baûo thuû vaø chuû thuyeát giaûi thích Kinh Thaùnh theo nghóa chöõ (fundamentalism), hay trong vieäc phuïc hoài laïi haïnh kieåm bò hö hoûng vaø nhöõng hình thöùc khaéc phuïc khoâng coù yù nghóa quan troïng naøo veà maët vaên hoaù. Giaùo thuyeát Kitoâ giaùo khoâng phaûi laø moät heä thoáng kheùp kín khoâng coù khaû naêng ñaët ra vaán ñeà, nghi ngôø, neâu leân nhöõng caâu hoûi, nhöng noù soáng ñoäng, noù coù theå gaây baên khoaên, noù coù theå khích leä ñoäng vieân. Noù khoâng coù moät khuoân maët khaét khe, nhöng noù coù moät thaân theå linh ñoäng vaø phaùt trieån; noù coù moät thaân xaùc meàm maïi: giaùo thuyeát Kitoâ giaùo ñöôïc goïi laø Gieâsu Kitoâ. Nhö vaäy, vieäc caûi caùch cuûa Giaùo hoäi - moät Giaùo hoäi luoân luoân thay ñoåi - laø ñieàu xa laï ñoái vôùi nhöõng ngöôøi Pelagioâ. Noù khoâng theå tìm thaáy trong chính noù moät keá hoaïch chi tieát ñeå thay ñoåi caáu truùc. Nhöng trong thöïc teá, moïi thöù ñeàu coù theå vôùi söï baäc thieân taøi vaø oùc saùng taïo.
Giaùo hoäi YÙ phaûi ñeå cho chính mình ñöôïc höôùng daãn bôûi hôi thôû maïnh meõ vaø nhö vaäy ñoâi khi cuõng laø hôi thôû ñaày thao thöùc baên khoaên. Giaùo hoäi phaûi luoân maëc laáy tinh thaàn cuûa nhöõng vò khai phaù vó ñaïi cuûa Giaùo hoäi, nhöõng ngöôøi ñaõ say meâ dong duoåi treân nhöõng con taøu vôùi nhöõng chuyeán haûi haønh treân bieån caû vaø khoâng lo sôï tröôùc nhöõng bieân giôùi vaø nhöõng côn baõo toá. Giaùo hoäi caàn phaûi laø moät Giaùo hoäi töï do, môû ra vôùi nhöõng thaùch ñoá cuûa hieän taïi, khoâng bao giôø kheùp kín vì noãi sôï haõi maát maùt ñieàu gì ñoù. Vaø Giaùo hoäi caàn luoân khuyeán khích con ngöôøi maø Giaùo hoäi tieáp xuùc, ñeå ñöôïc nhö vaäy, Giaùo hoäi caàn ñoùn nhaän söï quyeát taâm cuûa thaùnh Phaoloâ: "Toâi trôû neân yeáu vôùi nhöõng ngöôøi yeáu, ñeå chinh phuïc nhöõng ngöôøi yeáu. Toâi ñaõ trôû neân taát caû cho moïi ngöôøi, ñeå baèng moïi caùch cöùu ñöôïc moät soá ngöôøi" (1Cr 9, 22).
Caùm doã noåi baät thöù hai laø Ngoä ñaïo thuyeát.[2] Noù daãn tôùi nieàm xaùc tín vaøo lyù trí hôïp lyù vaø roõ raøng, tuy nhieân, noù ñaùnh maát söï meàm deûo cuûa thaân xaùc baèng xöông baèng thòt cuûa con ngöôøi. Söï yeâu thích cuûa ngoä ñaïo thuyeát ñoù laø "moät ñöùc tin thuaàn tuyù chuû quan chæ quan taâm duy nhaát tôùi moät kinh nghieäm naøo ñoù hay moät taäp hôïp caùc yù nieäm vaø caùc thoâng tin coù muïc ñích an uûi vaø soi saùng, nhöng roát cuoäc noù giam haõm moät caù nhaân trong caùc tö töôûng vaø tình caûm cuûa mình" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 94). Ngoä ñaïo thuyeát khoâng theå trôû neân toát hôn. Söï khaùc bieät giöõa söï sieâu vieät Kitoâ giaùo vaø moät hình thöùc naøo ñoù cuûa duy linh cuûa Ngoä ñaïo naèm ôû maàu nhieäm Nhaäp Theå. Khoâng ñöa vaøo thöïc haønh, khoâng daãn Ngoâi Lôøi vaøo thöïc taïi, coù nghóa laø xaây nhaø treân caùt, vaãn duy trì trong moät yù nieäm thuaàn tuyù vaø thoaùi hoaù thaønh moät caùi gì ñoù rieâng tö khoâng sinh hoa traùi, laøm cho noù trôû neân khoâ caèn.
Giaùo hoäi YÙ coù nhöõng vò thaùnh vó ñaïi laøm maãu göông giuùp Giaùo hoäi soáng ñöùc tin vôùi loøng khieâm nhöôøng, khoâng ích kæ, vui veû, ví duï nhö thaùnh Phanxicoâ Assisi cho ñeán thaùnh Philipheâ Neâri. Nhöng chuùng ta cuõng nghó veà söï ñôn sô cuûa nhöõng nhaân vaät töôûng töôïng nhö laø Don Camillo cuøng vôùi Peppone. Toâi aán töôïng bôûi caùch thöùc maø trong nhöõng caâu chuyeän cuûa Guareschi, lôøi caàu nguyeän cuûa moät cha xöù toát laønh noùi leân ñöôïc söï gaàn guõi vôùi daân chuùng. Don Camillo noùi vôùi chính mình: "Toâi laø moät linh muïc mieàn queâ ngheøo. Toâi bieát töøng ngöôøi giaùo daân trong giaùo xöù. Toâi yeâu thöông hoï. Toâi bieát nhöõng nieàm vui noãi buoàn cuûa hoï. Toâi ñau khoå vaø coù theå vui cöôøi vôùi hoï." Gaàn guõi vôùi daân chuùng vaø caàu nguyeän laø chìa khoaù cho vieäc soáng moät ñôøi soáng nhaân baûn Kitoâ giaùo haïnh phuùc, quaûng ñaïi, khieâm nhöôøng, gaàn guõi vôùi moïi ngöôøi. Neáu chuùng ta maát moái lieân heä vôùi daân chuùng trung thaønh vôùi Thieân Chuùa chuùng ta ñaùnh maát nhaân tính vaø khoâng theå ñi ñaâu ñöôïc.
Nhöng khi ñoù, anh chò em coù theå hoûi: chuùng toâi phaûi laøm gì, thöa Cha? Ñieàu maø Giaùo hoaøng yeâu caàu nôi chuùng toâi laø gì?
Noù tuyø thuoäc vaøo quyeát ñònh cuûa anh chò em: daân chuùng cuøng vôùi caùc muïc töû. Hoâm nay, toâi ñôn giaûn môøi goïi anh chò em ñeå taâm suy nghó vaø chieâm nghieäm moät laàn nöõa böùc hoaï Ecce Homo ñang ôû treân ñaàu cuûa anh chò em. Chuùng ta haõy döøng laïi ñeå chieâm nghieäm caûnh naøy. Chuùng ta haõy höôùng veà Ñöùc Gieâsu ñöôïc trình baøy ôû ñaây nhö laø Vò Thaåm Phaùn cuûa Vuõ Truï. Nhöõng gì seõ xaûy ra ""Khi con Ngöôøi ñeán trong vinh quang cuûa Ngaøi, vaø cuøng vôùi Ngaøi, heát thaûy caùc thieân thaàn, baáy giôø Ngaøi seõ ngöï treân ngai vinh hieån cuûa Ngaøi" (Mt 25, 31).
Tuy nhieân, chuùng ta haõy nhôù laø Ngaøi cuõng coù theå noùi: ""Hôõi phöôøng bò chuùc döõ, haõy xeùo ñi xa Ta, maø vaøo löûa ñôøi ñôøi ñaõ doïn saün cho ma quæ cuøng chö thaàn cuûa noù. 42Vì xöa Ta ñoùi maø caùc ngöôi khoâng cho Ta aên, Ta khaùt maø caùc ngöôi khoâng cho Ta uoáng, 43 Ta laø khaùch laï maø caùc ngöôi khoâng tieáp röôùc, Ta mình traàn maø caùc ngöôi khoâng cho maëc, Ta ñau yeáu vaø ôû tuø maø caùc ngöôi ñaõ khoâng thaêm vieáng" (Mt 25, 41-43).
Nhöõng moái phuùc vaø nhöõng lôøi maø chuùng ta vöøa ñoïc trong cuoäc phaùn xeùt chung giuùp chuùng ta soáng ñôøi soáng Kitoâ höõu ôû möùc ñoä thaùnh thieän. Chuùng tuy ngaén nguûi, ñôn giaûn nhöng laø nhöõng lôøi thöïc teá. Coù hai coät truï: caùc moái phuùc vaø nhöõng lôøi trong cuoäc phaùn xeùt cuoái cuøng. Xin Chuùa ban aân suûng cho chuùng ta ñeå chuùng ta hieåu ñöôïc thoâng ñieäp cuûa Ngöôøi. Vaø chuùng ta haõy nhìn moät laàn nöõa nhöõng ñieåm ñaëc bieät nôi göông maët Ñöùc Gieâsu vaø nôi cöû chæ cuûa Ngöôøi. Chuùng ta thaáy Chuùa Gieâsu aên uoáng vôùi caùc toäi nhaân (Mc 2, 16 ; Mt 11, 19); chuùng ta haõy chieâm nghieäm Ñöùc Gieâsu trong khi Ngöôøi noùi vôùi ngöôøi phuï nöõ Samari (Ga 4, 7-26); chuùng ta haõy nhìn Ngöôøi khi Ngöôøi gaëp Nicoâñeâmoâ vaøo ban ñeâm (Ga 7, 33); chuùng ta haõy thöôûng thöùc vôùi loøng yeâu meán caûnh Ngöôøi ñöôïc moät coâ gaùi ñieám xöùc daàu (Lc 7, 36-50); chuùng ta haõy caûm nhaän ôn cöùu ñoä cuûa Ngöôøi treân ñaàu löôõi cuûa chuùng ta, ñöôïc Ngöôøi thaùo côûi (Mc 7, 33). Chuùng ta haõy ngöôõng moä söï haáp daãn ñoái vôùi moïi ngöôøi "tuï taäp quanh caùc Moân ñeä, laø chuùng ta vaø chuùng ta haõy caûm nghieäm loøng ñôn sô vui veû (Cv 2, 46).
Toâi xin caùc giaùm muïc haõy laø nhöõng Muïc töû, vaø ñöøng laø gì khaùc hôn laø Muïc töû. Ñaây laø nieàm vui cuûa anh em: "Toâi laø moät Muïc töû". Phaûi laøm sao ñeå daân chuùng, ñoaøn chieân cuûa anh em ñi theo anh em. Gaàn ñaây, toâi ñoïc veà moät giaùm muïc ôû Metro trong suoát giôø cao ñieåm vaø nôi ñoù coù nhieàu ngöôøi qua laïi ñeán noãi ngaøi khoâng coøn bieát ñeå baøn tay vaøo ñaâu. Bò ñaåy töø phaûi sang traùi, ngaøi phaûi nöông töïa vaøo nhöõng ngöôøi xung quanh ñeå khoûi bò ngaõ. Vaø ngaøi nhaän thaáy raèng, ngoaøi nhöõng lôøi caàu nguyeän, nhöõng gì laøm cho moät giaùm muïc ñöùng vöõng laø ñoaøn chieân cuûa mình.
Khoâng coù ñieàu gì vaø cuõng khoâng ai coù theå laáy maát nieàm vui cuûa anh em khi ñöôïc ñoaøn chieân uûng hoä. Laø nhöõng muïc töû, anh em ñöøng laøm nhöõng ngöôøi rao giaûng nhöõng hoïc thuyeát phöùc taïp cao xa, nhöng laø söù giaû cuûa Ñöùc Kitoâ - Ñaáng ñaõ cheát vaø phuïc sinh cho chuùng ta. Taäp trung vaøo nhöõng gì chính yeáu, lôøi rao giaûng tieân khôûi Kerygma. Khoâng coù gì chaéc chaén, saâu saéc vaø beàn vöõng hôn lôøi rao giaûng naøy. Nhöng toâi hy voïng raèng taát caû Daân Thieân Chuùa - muïc töû cuõng nhö ñoaøn chieân - cuøng nhau rao giaûng Tin Möøng. Toâi cuõng ñaõ trình baøy nhöõng ñieàu lieân quan ñeán muïc töû trong Toâng Huaán Evangelii Gaudium (cf. nn. 111-134).
Toâi xin ñeà nghò vôùi toaøn theå Giaùo hoäi YÙ nhöõng gì toâi ñaõ noùi tôùi trong Toâng Huaán: caàn phaûi höôùng söï quan taâm cuûa xaõ hoäi ñeán nhöõng ngöôøi ngheøo, nhöõng ngöôøi coù moät vò trí ñaëc bieät trong Daân Thieân Chuùa, vaø caàn phaûi coù khaû naêng gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi ñeå theo ñuoåi tình thaân höõu xaõ hoäi trong quoác gia cuûa baïn, tìm kieám coâng ích.
Vieäc löïa choïn ngöôøi ngheøo laø "moät hình thöùc öu tieân ñaëc bieät trong vieäc thöïc haønh ñöùc aùi Kitoâ giaùo, ñöôïc chöùng thöïc bôûi toaøn boä Truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi" (Gioan Phaoloâ II, Encyclical Sollicitudo Rei Socialis, 42). Löïa choïn naøy "aån taøng trong ñöùc tin Kitoâ giaùo raèng Thieân Chuùa ñaõ laøm cho mình trôû neân ngheøo vì chuùng ta, ñeå chuùng ta ñöôïc giaøu coù trong söï ngheøo khoù cuûa Ngaøi" (Benedict XVI, Dieãn vaên khai maïc Hoäi nghò caùc Giaùm muïc Chaâu Myõ Latin laàn thöù V). Ngöôøi ngheøo bieát roõ taâm tình cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ bôûi vì hoï bieát Ñöùc Kitoâ ñau khoå bôûi chính kinh nghieäm cuûa hoï. "Chuùng ta ñöôïc keâu goïi tìm thaáy Ñöùc Kitoâ nôi hoï, leân tieáng beânh vöïc muïc ñích cuûa hoï, nhöng ñoàng thôøi cuõng laø baïn cuûa hoï, nghe hoï, noùi vôùi hoï vaø oâm aáp söï khoân ngoan maàu nhieäm maø Thieân Chuùa muoán chia seû vôùi chuùng ta thoâng qua hoï" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 198).
Nguyeän xin Thieân Chuùa baûo veä Giaùo hoäi YÙ traùnh laøm nhöõng vò ñaïi dieän, nhöõng hình aûnh cuûa quyeàn löïc, cuûa tieàn baïc. Söï ngheøo khoù cuûa Phuùc aâm laø khaû naêng saùng taïo, bieát ñoùn nhaän, hoã trôï vaø noù chaát chöùa nhieàu hy voïng. Chuùng ta ôû ñaây, Florence, thaønh phoá xinh ñeïp. Thaät ñeïp bieát bao khi thaønh phoá naøy ñöôïc duøng ñeå phuïc vuï coâng vieäc baùc aùi. Toâi ñang nghó veà Hospital of the Innocents, nhö laø moät ví duï. Laø moät trong nhöõng kieán truùc thôøi phuïc höng, noù ñöôïc xaây döïng ñeå phuïc vuï nhöõng treû em bò boû rôi vaø nhöõng ngöôøi meï tuyeät voïng. Thoâng thöôøng nhöõng ngöôøi meï bò boû rôi, cuøng vôùi treû sô sinh, giöõ nhöõng huaân chöông ñöôïc caét moät nöûa vôùi nieàm hy voïng raèng hoï coù theå nhaän ra con cuûa hoï vaøo moät thôøi ñieåm toát hôn, vôùi nöûa taám huaân chöông aáy. Chuùng ta haõy töôûng töôïng ra söï ngheøo khoù cuûa chuùng ta cuõng coù moät taám huy chöông bò caét. Chuùng ta phaûi tìm ra moät nöûa kia. Bôûi vì Meï Giaùo hoäi coù ôû YÙ moät nöûa taám huy chöông ñeå nhaän ra taát caû nhöõng ñöùa con bò boû rôi, bò aùp böùc boùc loät, ngheøo khoå. Vaø ñaây luoân luoân laø moät trong caùc nhaân ñöùc cuûa anh chò em, bôûi vì anh chò em bieát roõ raèng Chuùa ñaõ ñoå maùu ra khoâng phaûi chæ cho moät soá ngöôøi, hay moät ít ngöôøi, nhöng laø cho taát caû moïi ngöôøi.
Moät caùch ñaëc bieät, toâi cuõng nhaéc nhôû anh chò em veà khaû naêng ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ. Ñoái thoaïi khoâng phaûi laø thöông löôïng. Thöông löôïng laø coá gaéng ñeå coù ñöôïc moät maåu baùnh töø oå baùnh chung. Ñaây khoâng phaûi laø nhöõng gì toâi muoán noùi tôùi, nhöng ñoái thoaïi laø tìm kieám thieän ích chung cho taát caû moïi ngöôøi. Thaûo luaän vôùi nhau, vaø thaäm chí toâi daùm noùi laø noåi giaän vôùi nhau, nhöng cuøng suy nghó ñeå tìm ra giaûi phaùp cho taát caû moïi ngöôøi. Nhieàu laàn, moät cuoäc gaëp gôõ bao goàm cuoäc xung ñoät. Coù söï xung ñoät trong ñoái thoaïi: ñoù laø ñieàu hôïp lyù vaø coù theå tieân ñoaùn tröôùc. Vaø chuùng ta khoâng ñöôïc sôï haõi hay laøm ngô, nhöng phaûi chaáp nhaän söï xung ñoät. Chuùng ta phaûi "saün saøng tröïc dieän vôùi xung ñoät, giaûi quyeát noù vaø laøm noù trôû thaønh maét xích trong sôïi daây cuûa moät qui trình môùi. "Phuùc cho nhöõng ai xaây döïng hoaø bình!" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 227).
Tuy nhieân, chuùng ta phaûi luoân nhôù raèng khoâng coù moät chuû nghóa nhaân baûn ñích thöïc naøo maø khoâng nhaän thaáy tình yeâu nhö laø söï noái keát giöõa con ngöôøi vôùi nhau, vôùi baûn chaát lieân vò, saâu saéc, xaõ hoäi, chính trò hay lyù trí. Neàn taûng naøy laø yeáu toá caàn thieát cho ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ ñeå xaây döïng xaõ hoäi daân söï cuøng vôùi ngöôøi khaùc. Chuùng ta bieát raèng caâu traû lôøi toát nhaát cho baûn chaát xung ñoät cuûa con ngöôøi, theo caùch noùi noåi tieáng cuûa Thomas Hobbes, "con ngöôøi laø con soùi" (homo homini lupus), ñoù chính laø "Ecce Homo" cuûa Chuùa Gieâsu ngöôøi ñaõ khoâng khaùng caùo, nhöng ñoùn nhaän vaø traû giaù baèng chính maïng soáng mình, ñeå cöùu ñoä.
Xaõ hoäi YÙ ñöôïc xaây döïng khi söï phong phuù ña daïng veà maët vaên hoaù cuûa noù coù theå ñoái thoaïi mang tính caùch xaây döïng: coâng chuùng, hoïc thuaät, ngöôøi treû, ngheä thuaät, kó thuaät, kinh teá, chính trò, truyeàn thoâng... Hy voïng Giaùo hoäi ñöôïc daäy men ñoái thoaïi, gaëp gôõ vaø hieäp nhaát. Hôn nöõa, nhöõng coâng thöùc ñöùc tin cuûa chuùng ta cuõng chính laø hoa traùi cuûa vieäc ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ giöõa caùc neàn vaên hoaù, caùc coäng ñoaøn vaø caùc thöïc theå khaùc nhau. Chuùng ta khoâng ñöôïc sôï ñoái thoaïi: trong thöïc teá, ñoù chính laø söï ñoái ñaàu vaø pheâ bình giuùp chuùng ta giöõ vöõng neàn taûng thaàn hoïc khoûi bò bieán thaønh moät yù thöùc heä.
Theâm vaøo ñoù, caàn nhôù raèng caùch toát nhaát ñeå ñoái thoaïi khoâng phaûi laø noùi vaø tranh luaän, nhöng laø laøm vieäc gì ñoù chung vôùi nhau, xaây döïng vôùi nhau vaø laäp nhöõng keá hoaïch, khoâng phaûi cuûa rieâng chuùng ta, giöõa nhöõng ngöôøi Coâng giaùo, nhöng laø cuøng vôùi nhöõng ngöôøi coù thieän chí - vaø khoâng sôï nhöõng cuoäc xuaát haønh caàn thieát ñeå ñi ñeán moät cuoäc ñoái thoaïi ñích thöïc. Neáu khoâng thì khoâng theå hieåu nhöõng lyù do cuûa ngöôøi khaùc, hay ñeå hieåu saâu saéc hôn veà ngöôøi anh em cuûa chuùng ta, veà nhöõng quan taâm cuûa hoï hôn laø nhöõng quan ñieåm maø chuùng ta xeùt thaáy laø raát khaùc bieät vôùi chuùng ta, maëc duø nhöõng khaùc bieät laø ñieàu chaéc chaén. Chuùng ta phaûi nhaän ra, ñoù laø ngöôøi anh chò em cuûa chuùng ta.
Nhöng Giaùo hoäi cuõng phaûi coù khaû naêng ñöa ra caâu traû lôøi roõ raøng khi ñoái dieän vôùi nhöõng ñe doaï phaùt sinh töø nhöõng cuoäc tranh luaän coâng khai: ñaây laø moät trong nhöõng caùch ñoùng goùp ñaëc bieät cuûa caùc tín höõu trong vieäc xaây döïng xaõ hoäi chung. Caùc tín höõu laø nhöng coâng daân. Vaø toâi noùi ôû ñaây, ôû Florence, nôi maø ngheä thuaät, ñöùc tin vaø traùch nhieäm coâng daân luoân ôû trong tình traïng quaân bình nhöng naêng ñoäng giöõa vieäc toá caùo vaø ñöa ra nhöõng kieán nghò. Quoác gia khoâng phaûi laø moät baûo taøng vieän, nhöng laø moät coâng vieäc taäp hôïp trong moät caáu truùc beàn vöõng, trong ñoù moïi thöù khaùc bieät nhau, bao goàm caùc thaønh vieân mang nhöõng tö töôûng chính trò vaø toân giaùo khaùc nhau, nhöng bieát cuøng nhau xaây döïng.
Toâi xin keâu goïi taát caû moïi ngöôøi baèng nhöõng lôøi cuûa thaùnh Gioan Toâng ñoà: "Toâi vieát cho anh em, hôõi caùc baïn treû, anh em laø nhöõng ngöôøi maïnh meõ" (1Ga 2, 14). Nhöõng ngöôøi treû caàn phaûi vöôït qua söï thôø ô laõnh ñaïm. Hy voïng laø khoâng ai coi thöôøng anh em vì söï non treû, nhöng laø göông maãu veà lôøi aên tieáng noùi vaø caùch cö xöû (cf. 1Tm 4, 12). Toâi xin anh em haõy trôû neân nhöõng ngöôøi xaây döïng nöôùc YÙ, cuøng nhau laø vieäc cho moät nöôùc YÙ toát ñeïp hôn. Xin haõy laøm ôn, ñöøng nhìn cuoäc ñôøi töø ban coâng, nhöng haõy daán thaân chính mình, ñi vaøo xaõ hoäi roäng lôùn vaø ñoái thoaïi chính trò. Haõy ñeå ñoâi tay ñöùc tin anh em höôùng leân Thieân Ñaøng, nhöng chuùng ñöôïc giô leân khi ñang xaây döïng moät thaønh phoá ñöôïc keát caáu baèng nhöõng moái quan heä trong ñoù tình yeâu cuûa Thieân Chuùa laø neàn taûng. Vaø do ñoù, anh em seõ ñöôïc töï do chaáp nhaän nhöõng thaùch ñoá hieän nay, soáng nhöõng thaùch ñoá vaø thay ñoåi ñoù.
Coù theå noùi raèng ngaøy nay chuùng ta khoâng soáng trong moät thôøi ñaïi thay ñoåi nhöng trong moät söï thay ñoåi thôøi ñaïi. Do ñoù, nhöõng hoaøn caûnh maø chuùng ta ñang soáng hoâm nay ñaët ra nhöõng thaùch ñoá môùi, maø nhieàu luùc ñoái vôùi chuùng ta, thaät khoâng deã daøng thaáu hieåu. Thôøi ñaïi cuûa chuùng ta ñoøi hoûi chuùng ta soáng nhöõng vaán ñeà nhö laø nhöõng thaùch ñoá chöù khoâng phaûi raøo caûn: Chuùa hoaït ñoäng trong caùc coâng vieäc treân theá giôùi. Do ñoù, anh chò em phaûi leân ñöôøng vaø ñi tôùi caùc ngaõ ñöôøng: keâu goïi taát caû nhöõng ai chuùng ta gaëp, khoâng loaïi tröø moät ai (cf. Mt 22, 9). Treân heát, cuøng vôùi ngöôøi ñang ñöùng beân kia ñöôøng "ngöôøi queø quaët, ñui muø, taøn taät, caâm ñieác" (Mt 15, 30). Cho duø anh em ôû ñaâu, anh em ñöøng bao giôø xaây töôøng thaønh hay ranh giôùi, nhöng haõy xaây quaûng tröôøng vaø nhöõng beänh vieän.
* * *
Toâi raát haøi loøng vôùi Giaùo hoäi YÙ, moät Giaùo hoäi khoâng ngöng nghæ nhöng luoân luoân ñi ñeán gaàn hôn vôùi nhöõng ngöôøi bò boû rôi, bò queân laõng, nhöõng ngöôøi toäi loãi. Toâi ao öôùc moät Giaùo hoäi haïnh phuùc vôùi göông maët cuûa moät ngöôøi meï, thaáu hieåu, caûm thoâng vaø luoân aân caàn chaêm soùc. Anh chò em cuõng haõy mô veà Giaùo hoäi naøy, tin vaøo Giaùo hoäi; canh taân vôùi söï töï do. Vôùi chuû thuyeát nhaân baûn Kitoâ giaùo, anh chò em ñöôïc keâu goïi ñeå soáng xaùc tín moät caùch saâu saéc veà nhaân phaåm cuûa moãi ngöôøi nhö laø Con Thieân Chuùa; noù thieát laäp giöõa nhöõng con ngöôøi vôùi nhau moät tình anh em caên baûn, noù daïy chuùng ta hieåu roõ veà coâng vieäc, soáng vôùi coâng trình taïo döïng nhö laø ngoâi nhaø chung, noù nuoâi döôõng lyù trí, nieàm vui vaø haøi höôùc ôû giöõa cuoäc ñôøi, voán dó laø ñieàu khoù khaên.
Maëc duø toâi khoâng coù yù noùi laøm sao thöïc hieän giaác mô naøy ngay ngaøy hoâm nay, nhöng xin cho pheùp toâi ñöa ra moät ñònh höôùng trong naêm saép tôùi: trong moãi coäng ñoaøn, moãi giaùo xöù, moãi doøng tu, moãi giaùo phaän vaø moãi khu vöïc, trong moãi vuøng haõy tìm caùch toå chöùc theo caùch thöùc cuûa moät hoäi nghò (synod), ñeå suy tö moät caùch saâu saéc hôn veà Toâng huaán Evangvelii Gaudium, ñeå ruùt ra nhöõng tieâu chí thöïc haønh vaø haønh ñoäng döïa treân nhöõng höôùng ñi cuûa noù, ñaëc bieät laø ba hoaëc boán ñieåm öu tieân maø anh chò em ñöa ra qua hoäi nghò naøy. Toâi chaéc chaén raèng, khaû naêng cuûa anh chò em seõ tieán haønh moät caùch saùng taïo phong traøo naøy ñeå ñöa ra nhöõng haønh ñoäng cuï theå. Toâi chaéc chaén veà ñieàu naøy bôûi vì anh chò em laø moät Giaùo hoäi tröôûng thaønh, coå kính trong ñöùc tin, coù neàn taûng vöõng chaéc vaø sinh saûn raát nhieàu hoa traùi. Do ñoù, saùng taïo trong vieäc dieãn taû qua nhöõng baäc nhaân taøi, nhöõng vó nhaân cuûa anh chò em, töø Dante cho ñeán Michelganelo, ñöôïc theå hieän trong moät caùch thöùc coù moät khoâng ai. Tin töôûng vaøo khaû naêng xuaát chuùng cuûa caùc Kitoâ höõu YÙ, khoâng mang tính gia tröôûng cuõng khoâng caù nhaân hay quyù toäc, nhöng laø cuûa coäng ñoàng, cuûa nhöõng con ngöôøi cuûa moät quoác gia xuaát saéc.
Toâi xin trao phoù anh chò em cho Ñöùc Maria, Ñaáng maø ôû Florence naøy ñöôïc toân kính nhö laø "Most Holy Annuziata." Trong böùc hoaï treân töôïng ñöôïc thaáy ôû Basilica vôùi cuøng moät teân goïi aáy - nôi maø toâi seõ tôùi ñoù moät laùt - Thieân Thaàn im laëng vaø Ñöùc Maria noùi: "Ecce ancilla Domini." Taát caû chuùng ta haõy maëc laáy taâm tình cuûa nhöõng lôøi noùi naøy. Toâi cuõng öôùc mong sao toaøn theå Giaùo hoäi cuøng noùi nhöõng lôøi aáy vôùi Meï Maria. Xin caùm ôn!
Cecile Lieãu - Joseph Tuaán
Dòch töø: vatican.va
Trích Baûn tin Hieäp Thoâng / HÑGMVN, Soá 93 (Thaùng 3 & 4 naêm 2016)
- - - - - - - - - - -
[1] Laïc thuyeát naøy do Pelagioâ (360-418) chuû tröông, vôùi quan nieäm cho raèng do töï söùc coá gaéng cuûa mình, con ngöôøi coù theå ñaït ñöôïc ôn cöùu ñoä, chöù khoâng nhaát thieát caàn coù aân suûng cuûa Thieân Chuùa (ND).
[2] Ngoä ñaïo thuyeát (Gnosticism) chuû tröông veà moät tri thöùc hoaøn haûo, ñöôïc maïc khaûi, ñöôïc chieám höõu vaø truyeàn ñaït bôûi nhöõng ngöôøi ñöôïc khai taâm, vôùi tham voïng ñöa ra moät giaûi thích toaøn trieät veà theá giôùi, veà huyeàn nhieäm cuûa hieän höõu, döïa treân cô sôû nhò nguyeän (ñoái laäp giöõa theá giôùi söï thieän vaø theá giôùi söï döõ), vaø qua ñoù môû ra con ñöôøng cöùu ñoä cho tinh thaàn.
(Nguoàn: Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam)