Ñöùc Hoàng y Pizzaballa:
Caàn nhöõng khuoân maët môùi ôû Trung Ñoâng
Ñöùc Hoàng y Pizzaballa: Caàn nhöõng khuoân maët môùi ôû Trung Ñoâng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 25-01-2025) - Saùng ngaøy 23 thaùng Gieâng naêm 2025, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán rieâng Ñöùc Hoàng y Pierbattista Pizzaballa, Thöôïng phuï Coâng giaùo Latinh ôû Jerusalem. Phoøng Baùo chí Toøa Thaùnh khoâng cho bieát theâm chi tieát vaø noäi dung cuoäc tieáp kieán naøy.
Tröôùc ñoù, baùo La Repubblica, Coäng hoøa, ôû YÙ ñaõ ñaêng baøi phoûng vaán Ñöùc Hoàng y, trong ñoù ngaøi nhaän ñònh raèng toaøn vuøng Trung Ñoâng ñang ôû trong moät khuùc quanh. Caùc chính quyeàn vaø coäng ñoàng toân giaùo caàn moät haøng nguõ laõnh ñaïo môùi, ngoân ngöõ môùi vaø nhöõng vieãn töôïng môùi. Theo Ñöùc Hoàng y, qui luaät goïi laø "Status quo" seõ khoâng toàn taïi laâu hôn. Qui luaät naøy xaùc ñònh töông quan cuûa caùc coäng ñoaøn Kitoâ khaùc nhau trong vieäc söû duïng caùc nôi thaùnh ôû Thaùnh ñòa.
Ñöùc Hoàng y Pizzaballa cuõng keâu goïi thöïc hieän moät khuùc quanh trong cuoäc ñoái thoaïi giöõa Coâng giaùo vaø Do thaùi giaùo. Ngaøi noùi: "Thôøi kyø sau Coâng ñoàng chung Vatican II vaø nhöõng gì tuyeân ngoân Nostra Aetate cuûa Coâng ñoàng xaùc ñònh trong cuoäc ñoái thoaïi lieân toân, nay ñaõ qua roài. Tuyeân ngoân naøy phaûi tieáp tuïc coù moät aûnh höôûng, nhöng cuõng caàn phaûi phaùt trieån nhöõng kieåu maãu vaø nhöõng vieãn töôïng môùi. Cuoäc ñoái thoaïi phaûi coù tính chaát thaàn hoïc nhieàu hôn vaø bôùt chính trò hôn. Chuùng ta phaûi baét ñaàu ñeà caäp ñeán ñieàu maø chuùng ta vaãn luoân traùnh neù; ñoù laø nhöõng ñieàu chuùng ta suy nghó khaùc nhau, nhö söï giaûi thích Kinh thaùnh". Ñöùc Hoàng y noùi: "Baïn khoâng theå khai trieån moät trình thuaät môùi töø hö voâ, nhöng phaûi xaây treân moät neàn taûng vöõng chaéc. Theo nghóa naøy, ñoái thoaïi giöõa caùc toân giaùo coù theå laø höõu ích, nhöng noù phaûi ñeà caäp tôùi nhöõng giaûi thích khaùc nhau cuûa chuùng ta, trong söï toân troïng vaø côûi môû".
Tuyeân ngoân Nostra Aetara cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II, veà töông quan cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo vôùi caùc toân giaùo khaùc, ñaëc bieät laø vôùi Do thaùi giaùo vaø Hoài giaùo, döïa treân moät caên baûn môùi vaø ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán nhöõng ñieåm chung giöõa caùc toân giaùo.
Cuoäc vieáng thaêm lieân ñôùi cuûa phaùi ñoaøn giaùm muïc AÂu Myõ
Maët khaùc, hoâm thöù Naêm, ngaøy 23 thaùng Gieâng naêm 2025, cuoäc vieáng thaêm cuûa phaùi ñoaøn Giaùm muïc AÂu Myõ taïi Thaùnh ñòa, trong tinh thaàn lieân ñôùi, ñaõ keát thuùc. Trong tuyeân ngoân coâng boá vaøo cuoái cuoäc vieáng thaêm, caùc giaùm muïc ñaõ baøy toû lo aâu veà söï mong manh cuûa cuoäc ñình chieán giöõa Israel vaø Hamas, nhöng caùc vò cuõng hy voïng noù ñaùnh daáu moät söï khôûi ñaàu moät neàn hoøa bình thöïc söï vaø laâu beàn. Caàn giaûi quyeát taän caên nhöõng nguyeân nhaân taïo neân cuoäc xung ñoät laâu daøi.
Haõng tin Coâng giaùo Ñöùc KNA cho bieát trong cuoäc vieáng thaêm, caùc giaùm muïc ñaëc bieät quan taâm ñeán nhöõng haäu quaû cuûa chieán tranh ñoái vôùi nhöõng laõnh thoå cuûa Palestine bò Israel chieám ñoùng, vaø khoâng ñöôïc thoâng tin ñaày ñuû. Khi vieáng thaêm caùc coäng ñoaøn Kitoâ ôû Thaùnh ñòa, caùc giaùm muïc ñaõ laéng nghe tieáng keâu mong ñöôïc coâng lyù vaø hoøa bình: ngöôøi Palestine phaûi ñöông ñaàu vôùi bao nhieâu khoù khaên lôùn lao thöôøng nhaät, keå caû tình traïng bò haïn cheá ngaët ngheøo ñoái vôùi söï ñi laïi, thieáu ñieän nöôùc, thieáu giaáy pheùp xaây caát vaø tyû leä thaát nghieäp raát cao, vì Israel thu hoài giaáy pheùp cuûa 150,000 ngöôøi Palestine, khoâng cho hoï ñöôïc vaøo laøm vieäc ôû Israel nöõa.
Ñöùc Toång giaùm muïc Udo Betz cuûa Giaùo phaän Paderborn ñaõ ñaïi dieän Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ñöùc tham gia tuaàn leã vieáng thaêm cuûa caùc giaùm muïc AÂu Myõ taïi Thaùnh ñòa. Ngaøi moâ taû tình hình ôû Thaùnh ñòa laø "khoâng theå chòu noåi"; caàn coù söï thay ñoåi chính saùch cuûa Israel taïi mieàn Cisjordani ñeå cuoäc soáng cuûa ngöôøi Palestine coù nhöõng cô may thöïc söï. Ñieàu kieän soáng cuûa ngöôøi Palestine ngaøy caøng trôû neân xaáu hôn töø khi baét ñaàu chieán tranh ôû Gaza vì nhöõng ngöôøi Do thaùi cöïc ñoan ñònh cö treân ñaát Palestine ôû Cisjordanie lieân tuïc laán ñaát vaø coù nhöõng haønh ñoäng baïo löïc choáng ngöôøi ñòa phöông.
Trong tuyeân ngoân, caùc giaùm muïc AÂu Myõ keâu goïi coäng ñoàng quoác teá thöïc hieän moät söï trôï giuùp phaùt trieån thöïc tieãn vaø cuï theå nhö thaønh phaàn cuûa moät tieán trình nhaèm ñaït tôùi hoøa bình laâu beàn".
Ñöùc Thöôïng phuï Pizzaballa cuõng nhö Ñaïi söù Ñöùc taïi Israel, oâng Steffen Seibert noùi roõ raèng böôùc ñaàu tieân phaûi thöïc hieän laø giaûm bôùt söï oaùn gheùt vaø taùi laäp söï tín nhieäm giöõa ngöôøi Israel vaø Palestine, ñeå khôûi söï tieán trình ñoái thoaïi giöõa caùc nhoùm xung ñoät vôùi nhau vaø chuaån bò ñieàu kieän cho nhöõng giaûi phaùp bao quaùt töøng böôùc nhoû, theo Ñöùc Toång giaùm muïc Ugo Bentz.
(KNA 23-1-2025)