Hai leã toân phong chaân phöôùc
taïi Albani vaø Ñöùc
Hai leã toân phong chaân phöôùc taïi Albani vaø Ñöùc.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Scutari (RVA News 17-11-2024) - Trong nhöõng ngaøy cuoái tuaàn, 16 vaø 17 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, coù hai leã toân phong chaân phöôùc töû ñaïo, ñöôïc cöû haønh taïi hai quoác gia: Albani vaø Ñöùc.
Tröôùc heát, Ñöùc Hoàng y Marcello Semeraro, Toång tröôûng Boä Phong thaùnh, ñaïi dieän Ñöùc Thaùnh cha chuû söï leã phong chaân phöôùc, taïi nhaø thôø chính toøa Giaùo phaän Scutari, ôû mieàn baéc Albani cho hai linh muïc Doøng Phanxicoâ, laø cha Ludwik Palic vaø cha Jan Gazulli, chòu cheát vì ñöùc tin trong thaäp nieân 1920, taïi nöôùc naøy.
Cha Ludwik Palic sinh ngaøy 20 thaùng Baûy naêm 1877, taïi thaønh phoá Janjevo, ngaøy nay laø mieàn ñoâng Kosovo vaø hoài ñoù ôû döôùi söï cai trò cuûa Thoå Nhó Kyø, ña soá daân theo Hoài giaùo. Gia ñình cha raát ñaïo ñöùc vaø hai ngöôøi anh cuûa cha cuõng laø tu só Doøng Phanxicoâ. Coøn cha gia nhaäp doøng naøy naêm leân 19 tuoåi vaø thuï phong linh muïc naêm 1901, khi ñöôïc 24 tuoåi. Trôû veà queâ höông, cha phuïc vuï trong giaùo ñieåm truyeàn giaùo cuûa Doøng Phanxicoâ. Saùu naêm sau, 1907, cha Palic trôû thaønh beà treân tu vieän ôû Djakovanica, mieàn taây baéc Kosovo. Cha cuõng giuùp giaùo xöù ôû Pec gaàn ñoù. Thôøi aáy, vuøng naøy bò quaân Montenegro chieám vaø lieân minh vôùi ngöôøi Serbia, aùp böùc vaø baùch haïi daân Albani, cöôõng baùch nhieàu tín höõu Coâng giaùo vaø Hoài giaùo phaûi theo Chính thoáng giaùo.
Cha Palic beânh vöïc caùc giaùo daân cuûa mình vaø caû nhöõng ngöôøi Hoài giaùo laùng gieàng, choáng laïi nhöõng haønh ñoäng baïo löïc vaø khuyeán khích hoï trung thaønh vôùi tín ngöôõng cuûa mình. Thaùi ñoä ñoù laøm cho nhöõng keû chieám ñoùng phaãn noä. Hoï baét giam cha Palic vaøo naêm 1913. Ba ngaøy sau khi bò tra hoûi, ñaùnh ñaäp, tra taán, vaø khoâng ñôïi cuoäc xeùt xöû baét ñaàu, hoï loät aùo doøng cuûa cha vaø baén cheát. Ngay thôøi ñoù, caùc tín höõu Coâng giaùo ôû Kosovo ñaõ kính meán cha nhö moät linh muïc göông maãu vaø tin töùc veà cuoäc töû ñaïo cuûa cha lan roäng.
Vò töû ñaïo thöù hai ñöôïc toân phong taïi Scutari laø cha Jan Grazulli, sinh naêm 1893 taïi mieàn taây baéc Albani. Sau khi bò giaùn ñoaïn vieäc hoïc trong Chuûng vieän Scutari vì lyù do söùc khoûe, cha bình phuïc vaø tieáp tuïc con ñöôøng tieán tôùi chöùc linh muïc vaø thuï phong vaøo naêm 1919, khi ñöôïc 26 tuoåi. Cha phuïc vuï taïi caùc giaùo xöù ôû queâ höông roài chuyeån ñi laøm cha sôû ôû thaønh phoá Koman. Cha ñöôïc moïi ngöôøi quyù meán, khoâng phaûi chæ giaùo daân nhöng caû nhöõng ngöôøi khoâng Coâng giaùo, vì cha saün saøng giuùp ñôõ vaø khích leä hoï giöõa nhöõng khoù khaên.
Khi cha Grazulli thaønh laäp moät tröôøng Coâng giaùo ñeå daïy caû giaùo lyù Coâng giaùo cho caùc hoïc sinh, cha bò nhaø caàm quyeàn theo doõi saùt vaø hoï caùo buoäc cha veà toäi caûn trôû heä thoáng giaùo duïc chung cho caû caùc hoïc sinh Coâng giaùo laãn Hoài giaùo. Cha coù aûnh höôûng lôùn nôi daân chuùng veà luaân lyù vaø toân giaùo, ñieàu naøy bò coi laø laøm suy yeáu uy tín cuûa nhöõng ngöôøi caàm quyeàn.
Ñoù laø thôøi kyø Albani ôû döôùi söï cai trò cuûa nhaø ñoäc taøi Ahmed Zogu, ban ñaàu laø toång thoáng töø naêm 1926 ñeán 1928, roài laøm vua Albani, cho ñeán naêm 1939. Nhieàu linh muïc boû xöù ra ñi vì nhöõng khoù khaên, nhöng cha Grazulli vaãn ôû taïi nhieäm sôû. Thaùi ñoä cuûa cha, ñaày yeâu thöông ñoái vôùi nhöõng ngöôøi laùng gieàng vaø nhöng cöùng raén ñoái vôùi nhöõng baát coâng, khieán cho chính quyeàn böïc töùc vaø ngaøy 28 thaùng Möôøi Hai naêm 1926, cha bò baét vaø ñieäu ra toøa. Sau moät cuoäc xöû aùn nguïy taïo, döïa treân nhöõng lôøi caùo gian, cha Grazulli bò keát aùn treo coå vaø bò haønh quyeát vaøo ngaøy 05 thaùng Ba naêm 1927, taïi quaûng tröôøng chính ôû thaønh phoá Scutari. Tröôùc khi cheát, cha ñaõ tha thöù cho nhöõng keû baùch haïi mình vaø coâng khai tuyeân xöng loøng trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi.
Chaân phöôùc Josef Metzger taïi Ñöùc
Taïi mieàn Taây nam Ñöùc, Chuùa nhaät, ngaøy 17 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, Ñöùc Hoàng y Kurt Koch, ngöôøi Thuïy Só Ñöùc, Boä tröôûng Boä Hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, seõ ñaïi dieän Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ chuû söï thaùnh leã taïi nhaø thôø chính toøa Ñöùc Baø cuûa Toång giaùo phaän Freiburg, ñeå toân phong chaân phöôùc cho cha Josef Metzger, bò Ñöùc quoác xaõ saùt haïi, naêm 1944.
Sau nhöõng naêm hoïc thaàn hoïc, töø naêm 1905 ñeán 1910, thaày Metzger keát thuùc vôùi baèng Tieán só vaø thuï phong linh muïc naêm 1911. Sau vaøi naêm laøm vieäc muïc vuï, khi Theá chieán thöù I buøng noå naêm 1914, cha Metzger laøm tuyeân uùy quaân ñoäi, nhöng moät naêm sau bò beänh naëng phaûi ngöng. Sau khi bình phuïc, naêm 1915, cha sang thaønh phoá Graz, beân AÙo vaø trôû thaønh Toång thö kyù Lieân hieäp Thaùnh Giaù. Hai naêm sau, cha thaønh laäp Lieân hieäp hoøa bình Theá giôùi Thaùnh Giaù Traéng vaø soaïn chöông trình hoøa bình toân giaùo quoác teá, roài cha cuõng thaønh laäp Hoäi thöøa sai Thaùnh Giaù Traéng.
Cha Metzger ñöôïc môøi ñi nhieàu nôi ñeå dieãn thuyeát trong caùc Hoäi nghò hoøa bình: töø naêm 1917 ñeán naêm 1929, cha tham döï 14 Hoäi nghò trong tö caùch laø ngöôøi haêng say baûo veä hoøa bình.
Caùc hoaït ñoäng baûo veä hoøa bình vaø choáng chieán tranh do cha Metzger coå voõ khieán nhaø caàm quyeàn Ñöùc Quoác xaõ ôû Ñöùc töùc giaän. Thaùng Möôøi Moät naêm 1939, töùc laø hai thaùng sau khi Ñöùc xaâm laêng Ba Lan, laøm cho Theá chieán thöù II buøng noå, cha bò baét giam vaø caàm tuø ôû thaønh phoá Augsburg. Thaùng Möôøi Hai sau ñoù, cha ñöôïc traû töï do vaø ñi Berlin, tieáp tuïc caùc hoaït ñoäng muïc vuï. Cha cuõng vieát hai laù thö pheâ bình cheá ñoä. Thaùng Saùu naêm 1943, cha Metzger laïi bò baét, laàn naøy do söï toá caùo cuûa moät phuï nöõ maø cha ñaõ uûy thaùc baûn giaùc thö veà hoøa bình vaø töông lai chính trò cuûa Ñöùc. Cha bò giam taïi nhieàu nhaø tuø ôû thuû ñoâ Berlin cho ñeán ngaøy 17 thaùng Tö naêm 1944 thì bò cheùm ñaàu taïi nhaø tuø Brandenburg-Goerden, chieáu theo baûn aùn ngaøy 14 thaùng Möôøi naêm 1943 tröôùc ñoù.
(Ekai.pl 16-11-2024)