Meï Maria
daãn chuùng ta ñeán vôùi Chuùa Gieâsu
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Meï Maria daãn chuùng ta ñeán vôùi Chuùa Gieâsu.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 13-11-2024) - Saùng thöù Tö, ngaøy 13 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán khoaûng 20,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông, taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ.
Nhö thöôøng leä, sau khi ñi moät voøng chaøo thaêm caùc tín höõu, Ñöùc Thaùnh cha baét ñaàu buoåi tieáp kieán, vôùi phaàn laéng nghe Lôøi Chuùa, qua ñoaïn saùch Toâng ñoà Coâng vuï (Cv 1,12-14):
Baáy giôø caùc oâng töø nuùi goïi laø nuùi OÂliu trôû veà Gieârusalem. Nuùi naøy ôû gaàn Gieârusalem, caùch ñoaïn ñöôøng ñöôïc pheùp ñi trong ngaøy sabaùt. Trôû veà nhaø, caùc oâng leân laàu treân, laø nôi caùc oâng truù nguï. Ñoù laø caùc oâng: Pheâroâ, Gioan, Giacoâbeâ, Anreâ, Philippheâ, Toâma, Batoâloâmeâoâ, Maùttheâu, Giacoâbeâ con oâng Anpheâ, Simon thuoäc nhoùm Quaù Khích, vaø Giuña con oâng Giacoâbeâ. Taát caû caùc oâng ñeàu ñoàng taâm nhaát trí, chuyeân caàn caàu nguyeän, cuøng vôùi maáy ngöôøi phuï nöõ, vôùi baø Maria, thaân maãu Ñöùc Gieâsu, vaø vôùi anh em cuûa Ñöùc Gieâsu.
Baøi huaán giaùo
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi veà "Thaùnh Thaàn vaø Hoân Theâ. Chuùa Thaùnh Linh höôùng daãn Daân Chuùa gaëp gôõ Chuùa Gieâsu laø nieàm hy voïng cuûa chuùng ta".
Baøi thöù möôøi ba naøy coù töïa ñeà: "Moät thö ñöôïc vieát vôùi Thaàn khí cuûa Thieân Chuùa haèng soáng: Meï Maria vaø Chuùa Thaùnh Thaàn".
Môû ñaàu baøi huaán giaùo, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán! Chaøo anh chò em!
Trong soá caùc phöông theá khaùc nhau Chuùa Thaùnh Thaàn duøng ñeå thöïc thi coâng trình thaùnh hoùa cuûa Ngaøi trong Giaùo hoäi, nhö: Lôøi Chuùa, caùc bí tích, kinh nguyeän - thì coù moät phöông theá ñaëc bieät, ñoù laø loøng suøng kính Meï Maria. Ngaøy nay, caùc nhaø thaàn hoïc Coâng giaùo coù khuynh höôùng mang laïi moät yù nghóa môùi vaø ñuùng hôn cho thaønh ngöõ truyeàn thoáng "Ad Jesum per Mariam", nghóa laø "nhôø Meï Maria ñeå ñeán vôùi Chuùa Gieâsu". Vò trung gian ñích thöïc vaø duy nhaát giöõa chuùng ta vaø Chuùa Kitoâ, nhö chính Chuùa Gieâsu ñaõ chæ roõ, chính laø Chuùa Thaùnh Linh. Meï Maria laø moät trong nhöõng phöông theá Chuùa Thaùnh Thaàn duøng ñeå ñöa chuùng ta ñeán cuøng Chuùa Gieâsu! (Xc H. Muehlen, Una mystica persona, Paderborn 1967: trad. ital. Roma 1968, 575ss).
Giaùo hoäi laø laù thö cuûa Chuùa Kitoâ
Thaùnh Phaoloâ ñònh nghóa coäng ñoàng Kitoâ laø "moät laù thö cuûa Chuùa Kitoâ, do chính Ngöôøi soaïn cho chuùng ta, ñöôïc vieát khoâng phaûi baèng möïc, nhöng baèng Thaàn Khí cuûa Thieân Chuùa haèng soáng, khoâng phaûi treân bia ñaù, nhöng treân caùc taám baûng laø taâm hoàn con ngöôøi" (2Cr 3,3). Meï Maria, trong tö caùch laø moân ñeä ñaàu tieân vaø laø hình aûnh cuûa Giaùo hoäi, cuõng laø moät laù thö ñöôïc vieát ra baèng Thaàn Khí cuûa Thieân Chuùa haèng soáng. Chính vì theá, Meï coù theå "ñöôïc taát caû moïi ngöôøi bieát ñeán vaø ñoïc" (2Cr 3,2), keå caû nhöõng ngöôøi khoâng bieát ñoïc caùc saùch thaàn hoïc, nhöõng "ngöôøi beù moïn" ñöôïc Chuùa Gieâsu maïc khaûi nhöõng maàu nhieäm Nöôùc cuûa Ngaøi, giaáu aån ñoái vôùi nhöõng ngöôøi thoâng thaùi (Xc Mt 11,25).
Thaùi ñoä saün saøng cuûa Meï Maria
Khi noùi "Xin vaâng" ñoái vôùi lôøi söù thaàn truyeàn tin, nhö Origeøne ñaõ bình luaän, thì nhö theå Meï Maria thöa cuøng Thieân Chuùa: "Naøy con ñaây, con laø taám baûng ñeå vieát: Vaên só vieát ñieàu mình muoán, xin bieán con thaønh ñieàu maø Chuùa hoaøn toaøn muoán" (Commento al Vangelo di Luc, framm. 18 (GCS 49, p.227). Thôøi xöa, ngöôøi ta vieát treân nhöõng taám baûng baèng saùp; ngaøy naøy chuùng ta coù theå noùi Meï Maria daâng mình cho Thieân Chuùa nhö moät trang giaáy traéng, treân ñoù Chuùa coù theå vieát nhöõng gì Chuùa muoán. Lôøi thöa "xin vaâng" cuûa Meï Maria - nhö moät nhaø chuù giaûi thôøi danh ñaõ vieát - töôïng tröng "toät ñænh cuûa moïi thaùi ñoä toân giaùo tröôùc Thieân Chuùa, vì dieãn taû moät caùch cao quyù, söï saün saøng ñoùn nhaän, keøm theo thaùi ñoä mau maén tích cöïc, moät khoaûng troáng saâu xa nhaát, keøm theo söï vieân maõn lôùn nhaát" (H. Schuermann, Das Lukasevangelium, Fribourgo in Br. 1968: trad. ital. Brescia 1983, 154)
Vì theá, nhö Meï Thieân Chuùa laø duïng cuï cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong coâng trình thaùnh hoùa cuûa Ngaøi. Giöõa voâ soá lôøi ñöôïc noùi vaø vieát veà Thieân Chuùa, veà Giaùo hoäi vaø veà söï thaùnh thieän (maø raát ít, hoaëc khoâng ai coù theå ñoïc vaø hieåu troïn veïn), Meï göûi cho chuùng ta hai töø maø taát caû moïi ngöôøi, caû nhöõng ngöôøi ñôn sô nhaát, cuõng coù theå thoát leân trong moïi hoaøn caûnh: "Eccomi" vaø "fiat", "Naøy con ñaây" vaø "xin vaâng". Meï Maria laø ñaáng ñaõ thöa 'xin vaâng" ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø maãu göông cuõng nhö söï chuyeån caàu cuûa Meï thuùc ñaåy chuùng ta cuõng thöa "xin vaâng" ñoái vôùi Thieân Chuùa, moãi khi chuùng ta ñöùng tröôùc moät söï vaâng phuïc caàn thöïc hieän hoaëc moät thöû thaùch caàn vöôït thaéng.
Söù maïng cuûa Giaùo hoäi: Loan baùo Tin möøng
Trong moãi thôøi ñaïi lòch söû cuûa mình, nhöng ñaëc bieät ngaøy nay, Giaùo hoäi ñang ôû trong tình traïng coäng ñoaøn Kitoâ sau khi Chuùa Gieâsu veà trôøi. Giaùo hoäi phaûi loan baùo Tin möøng cho taát caû caùc daân toäc, trong khi chôø ñôïi "moät söùc maïnh töø treân cao" ñeå coù theå thöïc hieän ñieàu ñoù. Vaø chuùng ta ñöøng queân raèng trong luùc aáy, nhö ta ñoïc trong Toâng ñoà Coâng vuï, caùc moân ñeä quaây quaàn chung quanh "Meï Maria, Meï Chuùa Gieâsu" (Cv 1,14).
Quaû thöïc laø cuõng coù caùc phuï nöõ khaùc cuøng vôùi Meï Maria trong Nhaø Tieäc Ly, nhöng söï hieän dieän cuûa Meï khaùc vaø duy nhaát trong taát caû caùc söï hieän dieän khaùc. Giöõa Meï vaø Chuùa Thaùnh Linh, coù moät moái lieân heä duy nhaát vaø ñôøi ñôøi khoâng theå phaù huûy, laø chính con ngöôøi cuûa Chuùa Kitoâ, "ñöôïc thuï thai bôûi Chuùa Thaùnh Thaàn vaø sinh bôûi Ñöùc Trinh Nöõ" (Kinh Tin Kính). Thaùnh söû Luca ñaõ muoán laøm noåi baät söï töông öùng giöõa vieäc Chuùa Thaùnh Thaàn ngöï xuoáng treân Meï Maria trong luùc truyeàn tin vaø söï hieän xuoáng cuûa Ngöôøi treân caùc toâng ñoà trong ngaøy leã Nguõ Tuaàn, baèng caùch duøng vaøi thaønh ngöõ töông töï trong hai tröôøng hôïp.
Thaùnh Phanxicoâ Assisi, trong moät kinh nguyeän, ñaõ chaøo Ñöùc Trinh Nöõ laø "con vaø laø nöõ tyø cuûa Vua toái cao laø Chuùa Cha treân thieân quoác, laø meï cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ chí thaùnh, laø hieàn theâ cuûa Chuùa Thaùnh Linh" (Fonti Francescane, Assisi 1986, no. 281.). Con cuûa Chuùa Cha, Meï cuûa Chuùa Con, Hieàn theâ cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn! Ta khoâng theå dieãn taû baèng nhöõng lôøi ñôn sô hôn töông quan coù moät khoâng hai cuûa Meï Maria vôùi Chuùa Ba Ngoâi.
Cuõng nhö taát caû moïi hình aûnh, caû hình aûnh naøy "hieàn theâ cuûa Chuùa Thaùnh Linh" cuõng khoâng neân tuyeät ñoái hoùa, nhöng caàn hieåu theo bao nhieâu chaân lyù chöùa ñöïng trong ñoù, vaø ñoù laø moät chaân lyù raát ñeïp. Meï laø hieàn theâ, nhöng tröôùc ñoù, Meï laø moân ñeä cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùng ta haõy hoïc töø Meï ñeå bieát ngoan ngoaõn ñoái vôùi nhöõng soi saùng cuûa Chuùa Thaùnh Linh, nhaát laø khi Chuùa soi saùng cho chuùng ta haõy "mau maén ñöùng leân" vaø ra ñi giuùp ñôõ ai ñoù ñang caàn chuùng ta, nhö Meï ñaõ laøm ngay sau khi söù thaàn giaõ töø Meï. (Xc Lc 1,39)
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh cha baèng tieáng YÙ, laàn löôït ñöôïc caùc ñoäc vieân trình baøy phaàn toùm taét baèng taùm ngoân ngöõ khaùc nhau, nhö Phaùp, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Araäp vaø Ba Lan, keøm theo nhöõng lôøi chaøo thaêm vaø nhaén nhuû cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Sau cuøng, baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán ñoaøn caûnh saùt quoác gia, thuoäc tænh Campobasso vaø Isernia ôû mieàn nam YÙ vaø moät soá nhoùm khaùc. Ñöùc Thaùnh cha khoâng queân nghó ñeán caùc baïn treû, ngöôøi cao tuoåi vaø caùc ñoâi taân hoân hieän dieän trong moät khu vöïc daønh rieâng phía beân traùi cuûa Ñöùc Thaùnh cha ôû leã ñaøi. Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Toâi khuyeán khích moãi ngöôøi moãi ngaøy haõy tìm ñöôïc söùc maïnh vaø loøng can ñaûm nôi Thieân Chuùa ñeå soáng troïn veïn ôn goïi laøm ngöôøi vaø laøm Kitoâ höõu".
Buoåi Tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.