Beá maïc naêm kyû nieäm 1,700 naêm
Ñeàn thôø thaùnh Gioan Laterano
Beá maïc naêm kyû nieäm 1,700 naêm Ñeàn thôø thaùnh Gioan Laterano.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Roma (RVA News 06-11-2024) - Luùc 5 giôø 30 chieàu thöù Baûy, ngaøy 09 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, leã cung hieán Ñeàn thôø thaùnh Gioan Laterano, Ñöùc Hoàng y taân cöû Baldo Reina, Giaùm quaûn Giaùo phaän Roma, seõ chuû söï thaùnh leã troïng theå ñeå beá maïc naêm kyû nieäm 1,700 naêm cung hieán Ñeàn thôø naøy.
Ñöùc oâng Marco Frisina, Ca tröôûng cuûa Ca ñoaøn giaùo phaän, seõ linh hoaït buoåi leã vôùi nhöõng thaùnh ca do Ñöùc oâng saùng taùc cho dòp kyû nieäm naøy.
Hoâm tröôùc ñoù, thöù Saùu, ngaøy 08 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, seõ coù cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân trong moät loaït "caùc cuoäc laéng nghe nhaø giaùo". Ban toå chöùc muoán gôïi laïi nhöõng bieán coá quan troïng nhaát vaø nhöõng nhaân vaät trong 1,700 naêm lòch söû cuûa Ñeàn thôø naøy.
Ñeàn thôø thaùnh Gioan taïi khu Laterano laø thaùnh ñöôøng ñaàu tieân cuûa Giaùm muïc Roma, vaø cuõng laø nhaø thôø chính toøa cuûa Giaùo phaän Roma. Thaùnh ñöôøng naøy ñöôïc goïi laø "Mater et Caput", laø Meï vaø laø Ñaàu cuûa taát caû caùc nhaø thôø treân theá giôùi.
Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû Laterano cuõng töôïng tröng söï chieán thaéng cuûa Kitoâ giaùo treân ngoaïi giaùo: thöïc vaäy, taïi ñaây, laàn ñaàu tieân, sau chieáu chæ tha ñaïo cuûa Hoaøng ñeá Costantino ôû Milano, moät coäng ñoaøn Kitoâ ñöôïc xuaát ñaàu loä dieän, coâng khai cöû haønh ñöùc tin. Ñeàn thôø naøy töôïng tröng cho chính Giaùo hoäi, Giaùo hoäi khoâng loan truyeàn nhöõng lôøi rieâng cuûa mình, nhöng tieáp tuïc rao giaûng Lôøi Chuùa, trong lòch söû, qua tieáng noùi vaø chöùng taù cuûa caùc thöøa taùc vieân vaø caùc tín höõu.
Cuõng vì taàm quan troïng naøy, neân leã Cung hieán Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû Laterano naøy, vaøo ngaøy 09 thaùng Möôøi Moät, haèng naêm ñöôïc cöû haønh vôùi baäc leã kính (baäc hai), quan troïng hôn leã Cung hieán Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ, cöû haønh vôùi baäc leã nhôù (baäc ba), vaøo ngaøy 18 thaùng Möôøi Moät. Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ ñöôïc xaây 13 naêm sau Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû Laterano.
Trong möôøi theá kyû, töø thöù tö tôùi thöù möôøi boán, Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû Laterano, cuõng nhö toøa nhaø caïnh ñaáy laø trung taâm cuûa Giaùo hoäi Roma, laø truï sôû vaø laø bieåu töôïng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng. Caùc nhaø nguyeän, ñan vieän, nhaø troï vaø khaùch saïn ñöôïc thieát laäp chung quanh trung taâm naøy, nhö laø con tim cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi thôøi ñoù, gioáng nhö Vatican hieän nay.
Ñeàn thôø thaùnh Gioan ôû Laterano hieän nay daøi 130 meùt, ôû maët tieàn coù ghi doøng chöõ: "Sacrosancta Lateranensis ecclesia omnium urbis et orbis ecclesiarum mater et caput", coù nghóa laø "Meï vaø Ñaàu cuûa taát caû caùc nhaø thôø ôû Roma vaø treân theá giôùi."
ÔÛ giöõa maët tieàn ñeàn thôø, coù ban coâng chính, caùc vò Giaùo hoaøng thöôøng ban pheùp laønh cho daân chuùng trong dòp Naêm Thaùnh. Cuõng taïi ñaây, Ñöùc Hoàng y Gasparri, nhaân danh Ñöùc Pioâ XI, kyù hieäp ñònh Laterano vôùi Italia, thaønh laäp nöôùc Vatican vaøo naêm 1929, taùi laäp söï ñoäc laäp phaùp lyù vaø laõnh thoå cuûa Toøa Thaùnh. Töø luùc ñoù, vò Giaùo hoaøng môùi long troïng nhaän Ñeàn thôø, Nhaø thôø chính toøa cuûa mình, trong tö caùch laø Giaùm muïc Roma.
(Toång hôïp 6-11-2024)