Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
trong cuoäc gaëp gôõ lieân toân taïi ñeàn thôø Hoài giaùo Istiqlal
Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong cuoäc gaëp gôõ lieân toân taïi ñeàn thôø Hoài giaùo Istiqlal.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Jakarta (VietCatholic News 05-09-2024) - Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong cuoäc gaëp gôõ lieân toân taïi ñeàn thôø Hoài giaùo Istiqlal:
Anh chò em thaân meán, chaøo buoåi saùng!
Toâi raát vui khi ñöôïc ôû ñaây, taïi Ñeàn thôø Hoài giaùo lôùn nhaát AÙ Chaâu, cuøng vôùi taát caû caùc baïn. Toâi chaøo Ñaïi Imam vaø caûm ôn ngaøi vì nhöõng lôøi ngaøi noùi, nhaéc nhôû chuùng ta raèng nôi thôø phöôïng vaø caàu nguyeän naøy cuõng laø "ngoâi nhaø lôùn cho nhaân loaïi", nôi moïi ngöôøi coù theå böôùc vaøo vaø daønh thôøi gian cho baûn thaân, ñeå taïo khoâng gian cho noãi khao khaùt voâ haïn maø moãi ngöôøi chuùng ta mang trong tim, vaø ñeå tìm kieám söï gaëp gôõ vôùi thaàn thaùnh vaø traûi nghieäm nieàm vui cuûa tình huynh ñeä vôùi tha nhaân.
Hôn nöõa, toâi muoán nhaéc laïi raèng Ñeàn thôø Hoài giaùo naøy ñöôïc thieát keá bôûi kieán truùc sö Friedrich Silaban, moät ngöôøi theo Kitoâ giaùo ñaõ giaønh chieán thaéng trong cuoäc thi thieát keá. Ñieàu naøy chöùng minh cho thöïc teá raèng trong suoát lòch söû cuûa quoác gia naøy vaø trong chính neàn vaên hoùa cuûa noù, Ñeàn thôø Hoài giaùo, gioáng nhö nhöõng nôi thôø phöôïng khaùc, laø khoâng gian ñoái thoaïi, toân troïng laãn nhau vaø cuøng toàn taïi haøi hoøa giöõa caùc toân giaùo vaø caùc giaùc quan taâm linh khaùc nhau. Ñaây laø moät moùn quaø tuyeät vôøi maø caùc baïn ñöôïc keâu goïi vun ñaép moãi ngaøy, ñeå nhöõng traûi nghieäm toân giaùo coù theå laø ñieåm tham chieáu cho moät xaõ hoäi huynh ñeä vaø hoøa bình vaø khoâng bao giôø laø lyù do cho söï kheùp kín hoaëc ñoái ñaàu.
Veà vaán ñeà naøy, caàn phaûi nhaéc ñeán ñöôøng haàm ngaàm, "ñöôøng haàm tình baïn", noái lieàn Ñeàn thôø Hoài giaùo Istiqlal vaø Nhaø Thôø Chính Toøa Ñöùc Meï Leân Trôøi. Ñaây laø moät daáu hieäu huøng hoàn, cho pheùp hai nôi thôø phöôïng lôùn naøy khoâng chæ "ôû phía tröôùc" nhau maø coøn "keát noái" vôùi nhau. Thaät vaäy, loái ñi naøy taïo ñieàu kieän cho söï gaëp gôõ, ñoái thoaïi vaø khaû naêng thöïc söï ñeå "tìm thaáy vaø chia seû moät 'bí aån' cuûa vieäc soáng chung, hoøa nhaäp vaø gaëp gôõ [#] böôùc vaøo doøng luõ naøy, maëc duø hoãn loaïn, nhöng coù theå trôû thaønh moät traûi nghieäm ñích thöïc veà tình huynh ñeä, moät ñoaøn löõ haønh ñoaøn keát, moät cuoäc haønh höông thieâng lieâng" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 87). Toâi khuyeán khích anh chò em tieáp tuïc treân con ñöôøng naøy ñeå taát caû chuùng ta, cuøng nhau, moãi ngöôøi vun ñaép ñôøi soáng taâm linh cuûa rieâng mình vaø thöïc haønh toân giaùo cuûa mình, coù theå böôùc ñi tìm kieám Chuùa vaø goùp phaàn xaây döïng caùc xaõ hoäi côûi môû, ñöôïc xaây döïng treân söï toân troïng vaø tình yeâu thöông laãn nhau, coù khaû naêng baûo veä choáng laïi söï cöùng nhaéc, chuû nghóa chính thoáng vaø chuû nghóa cöïc ñoan, voán luoân nguy hieåm vaø khoâng bao giôø coù theå bieän minh ñöôïc.
Ghi nhôù taát caû nhöõng ñieàu ñaõ noùi, ñöôïc töôïng tröng baèng ñöôøng haàm, toâi muoán ñeå laïi cho caùc baïn hai gôïi yù ñeå khuyeán khích caùc baïn treân con ñöôøng thoáng nhaát vaø hoøa hôïp maø caùc baïn ñaõ baét ñaàu.
Ñaàu tieân laø luoân nhìn saâu, vì chæ baèng caùch naøy, chuùng ta môùi coù theå tìm thaáy ñieàu gì thoáng nhaát baát chaáp söï khaùc bieät cuûa chuùng ta. Thaät vaäy, treân beà maët coù nhöõng khoâng gian trong caû Ñeàn thôø Hoài giaùo vaø Nhaø Thôø Chính Toøa ñöôïc xaùc ñònh roõ raøng vaø thöôøng xuyeân lui tôùi bôûi caùc tín höõu töông öùng cuûa hoï, nhöng beân döôùi loøng ñaát trong ñöôøng haàm, nhöõng ngöôøi ñoù coù theå gaëp gôõ vaø tieáp xuùc vôùi quan ñieåm toân giaùo cuûa nhau. Hình aûnh naøy nhaéc nhôû chuùng ta veà moät söï thaät quan troïng raèng caùc khía caïnh höõu hình cuûa toân giaùo - caùc nghi leã, thöïc haønh, v.v. - laø moät di saûn phaûi ñöôïc baûo veä vaø toân troïng. Tuy nhieân, chuùng ta coù theå noùi raèng nhöõng gì naèm "beân döôùi", nhöõng gì chaïy ngaàm, gioáng nhö "ñöôøng haàm tình baïn", laø goác reã chung cho taát caû caùc nhaïy caûm toân giaùo: ñoù laø söï tìm kieám moät cuoäc gaëp gôõ vôùi thaàn thaùnh, söï khao khaùt voâ haïn maø Ñaáng Toaøn Naêng ñaõ ñaët vaøo traùi tim chuùng ta, söï tìm kieám moät nieàm vui lôùn hôn vaø moät cuoäc soáng maïnh meõ hôn baát kyø loaïi caùi cheát naøo, laø ñieàu laøm soáng ñoäng haønh trình cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaø thuùc ñaåy chuùng ta böôùc ra khoûi chính mình ñeå gaëp gôõ Chuùa. ÔÛ ñaây, chuùng ta haõy nhôù raèng baèng caùch nhìn saâu, naém baét nhöõng gì chaûy trong saâu thaúm cuoäc soáng cuûa chuùng ta, khaùt voïng vieân maõn ngöï trò trong saâu thaúm traùi tim, chuùng ta khaùm phaù ra raèng taát caû chuùng ta ñeàu laø anh chò em, taát caû ñeàu laø nhöõng ngöôøi haønh höông, taát caû ñeàu ñang treân con ñöôøng ñeán vôùi Chuùa, vöôït qua nhöõng gì taùch bieät chuùng ta.
Gôïi yù thöù hai laø giöõ gìn moái lieân keát giöõa hai ngöôøi. Ñöôøng haàm ñöôïc xaây döïng ñeå taïo ra moái lieân keát giöõa hai nôi xa xoâi vaø khaùc bieät. Ñaây chính laø taùc duïng cuûa ñöôøng haàm: keát noái, taïo neân moái lieân keát. Ñoâi khi chuùng ta nghó raèng moät cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc toân giaùo laø vaán ñeà tìm kieám tieáng noùi chung giöõa caùc hoïc thuyeát vaø nieàm tin toân giaùo khaùc nhau baát keå phaûi traû giaù nhö theá naøo. Tuy nhieân, ñöôøng loái nhö vaäy coù theå khieán chuùng ta chia reõ, vì hoïc thuyeát vaø giaùo ñieàu cuûa moãi toân giaùo ñeàu khaùc nhau. Ñieàu thöïc söï ñöa chuùng ta laïi gaàn nhau hôn laø taïo ra moái lieân keát giöõa söï ña daïng, vun ñaép moái lieân keát tình baïn, söï quan taâm vaø söï töông hoã. Nhöõng moái quan heä naøy gaén keát chuùng ta vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, cho pheùp chuùng ta cam keát cuøng nhau tìm kieám chaân lyù, hoïc hoûi töø truyeàn thoáng toân giaùo cuûa ngöôøi khaùc vaø cuøng nhau ñaùp öùng nhu caàu cuûa con ngöôøi vaø tinh thaàn. Chuùng cuõng laø nhöõng moái lieân keát cho pheùp chuùng ta cuøng nhau laøm vieäc, cuøng nhau tieán veà phía tröôùc ñeå theo ñuoåi nhöõng muïc tieâu chung: ñoù laø baûo veä phaåm giaù con ngöôøi, choáng laïi ñoùi ngheøo vaø thuùc ñaåy hoøa bình. Söï ñoaøn keát naûy sinh töø moái lieân keát tình baïn caù nhaân cuõng nhö söï toân troïng laãn nhau vaø baûo veä yù töôûng cuûa ngöôøi khaùc vaø khoâng gian thieâng lieâng cuûa hoï. Mong caùc baïn luoân traân troïng ñieàu naøy!
Anh chò em thaân meán, "thuùc ñaåy söï hoøa hôïp toân giaùo vì lôïi ích cuûa nhaân loaïi" laø con ñöôøng maø chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñi theo. Ñoù cuõng laø tieâu ñeà cuûa tuyeân boá chung ñöôïc chuaån bò cho dòp naøy. Baèng caùch tuaân thuû noù, chuùng ta ñaûm nhaän traùch nhieäm giaûi quyeát caùc cuoäc khuûng hoaûng nghieâm troïng vaø ñoâi khi laø bi thaûm ñe doïa töông lai cuûa nhaân loaïi nhö chieán tranh vaø xung ñoät, ñoâi khi khoâng may laø do söï thao tuùng toân giaùo gaây ra, vaø cuoäc khuûng hoaûng moâi tröôøng, laø raøo caûn ñoái vôùi söï phaùt trieån vaø chung soáng cuûa caùc daân toäc. Tröôùc nhöõng cuoäc khuûng hoaûng naøy, ñieàu quan troïng laø caùc giaù trò chung cuûa taát caû caùc truyeàn thoáng toân giaùo phaûi ñöôïc thuùc ñaåy hieäu quaû ñeå giuùp xaõ hoäi "ñaùnh baïi neàn vaên hoùa baïo löïc vaø thôø ô" (Tuyeân boá chung Istiqlal) vaø thuùc ñaåy hoøa giaûi vaø hoøa bình.
Toâi caûm ôn caùc baïn vì con ñöôøng chung maø caùc baïn ñang ñi. Indonesia laø moät ñaát nöôùc vó ñaïi, moät böùc tranh gheùp cuûa caùc neàn vaên hoùa, daân toäc vaø truyeàn thoáng toân giaùo, moät söï ña daïng phong phuù, cuõng ñöôïc phaûn aùnh trong heä sinh thaùi ña daïng. Caùc baïn ñöôïc tin töôûng laø nôi coù moû vaøng lôùn nhaát theá giôùi, neáu ñuùng nhö theá, haõy bieát raèng kho baùu quyù giaù nhaát chính laø quyeát taâm raèng nhöõng khaùc bieät coù theå ñöôïc hoøa hôïp thoâng qua söï hoøa hôïp vaø toân troïng laãn nhau thay vì trôû thaønh nguyeân nhaân gaây ra xung ñoät. Caùc baïn ñöôïc bieát ñeán vôùi söï hoøa hôïp naøy. Ñöøng ñaùnh maát moùn quaø naøy! Ñöøng laøm ngheøo ñi kho baùu vó ñaïi naøy. Ngöôïc laïi, haõy vun ñaép vaø truyeàn laïi noù, ñaëc bieät laø cho nhöõng ngöôøi treû tuoåi. Mong raèng khoâng ai khuaát phuïc tröôùc söï quyeán ruõ cuûa chuû nghóa chính thoáng vaø baïo löïc. Thay vaøo ñoù, mong raèng moïi ngöôøi ñeàu kinh ngaïc tröôùc giaác mô veà moät xaõ hoäi vaø nhaân loaïi töï do, huynh ñeä vaø hoøa bình!
Caûm ôn nhöõng nuï cöôøi thaân thieän cuûa caùc baïn, luoân toûa saùng treân khuoân maët vaø laø daáu hieäu cuûa veû ñeïp vaø söï côûi môû beân trong cuûa caùc baïn. Caàu xin Chuùa gìn giöõ moùn quaø naøy. Vôùi söï giuùp ñôõ vaø phöôùc laønh cuûa Ngöôøi, Bhinneka Tunggal Ika, ñoaøn keát trong söï ña daïng. Caûm ôn caùc baïn!
Sau ñoù, khi thaêm ñöôøng haàm tình baïn, Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm:
Anh chò em thaân meán,
Toâi xin chuùc möøng taát caû caùc baïn vì muïc ñích cuûa "Ñöôøng haàm höõu nghò" naøy laø trôû thaønh nôi ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ.
Khi nghó ñeán ñöôøng haàm, chuùng ta coù theå deã daøng töôûng töôïng ra moät con ñöôøng toái taêm. Ñieàu naøy coù theå ñaùng sôï, ñaëc bieät laø khi chuùng ta ôû moät mình. Nhöng ôû ñaây thì khaùc, vì moïi thöù ñeàu ñöôïc chieáu saùng. Tuy nhieân, toâi muoán noùi vôùi caùc baïn raèng caùc baïn chính laø aùnh saùng chieáu saùng noù, vaø caùc baïn laøm nhö vaäy baèng tình baïn, baèng söï hoøa hôïp maø caùc baïn vun ñaép, baèng söï hoã trôï maø caùc baïn daønh cho nhau, vaø baèng haønh trình cuøng nhau, laø ñieàu cuoái cuøng daãn caùc baïn ñeán vôùi söï troïn veïn cuûa aùnh saùng.
Chuùng ta, nhöõng ngöôøi thuoäc caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc nhau, coù vai troø giuùp moïi ngöôøi vöôït qua nhöõng ñöôøng haàm cuûa cuoäc soáng vôùi ñoâi maét höôùng veà aùnh saùng. Sau ñoù, khi keát thuùc haønh trình, chuùng ta seõ coù theå nhaän ra ôû nhöõng ngöôøi ñaõ ñoàng haønh cuøng chuùng ta, moät ngöôøi anh em, moät ngöôøi chò em, nhöõng ngöôøi maø chuùng ta coù theå chia seû cuoäc soáng vaø hoã trôï laãn nhau.
Tröôùc nhieàu thaùch thöùc ngaøy nay, chuùng ta ñaùp laïi baèng daáu hieäu cuûa tình huynh ñeä. Thaät vaäy, baèng caùch chaøo ñoùn ngöôøi khaùc vaø toân troïng baûn saéc cuûa hoï, tình huynh ñeä thuùc ñaåy hoï treân con ñöôøng chung ñi trong tình baïn vaø höôùng tôùi aùnh saùng.
Toâi bieát ôn nhöõng ngöôøi laøm vieäc vôùi nieàm tin raèng chuùng ta coù theå soáng trong hoøa bình vaø hoøa hôïp, vaø nhaän thöùc ñöôïc nhu caàu veà moät theá giôùi huynh ñeä hôn. Toâi hy voïng raèng coäng ñoàng cuûa chuùng ta ngaøy caøng côûi môû hôn vôùi ñoái thoaïi lieân toân vaø trôû thaønh bieåu töôïng cuûa söï chung soáng hoøa bình ñaëc tröng cuûa Indonesia.
Toâi caàu xin Chuùa, Ñaáng Taïo Hoùa cuûa taát caû, ban phöôùc cho taát caû nhöõng ai ñi qua Ñöôøng haàm naøy vôùi tinh thaàn höõu nghò, hoøa hôïp vaø tình anh em. Caûm ôn caùc baïn!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaINTERRELIGIOUS MEETING ADDRESS OF HIS HOLINESS Istiqlal Mosque (Jakarta, Indonesia) Thursday, 5 September 2024)