Baøi Giaûng Cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
Trong Thaùnh Leã
taïi khu daïo maùt Taci Tolu, Dili, Ñoâng Timor
Baøi Giaûng Cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ Trong Thaùnh Leã taïi khu daïo maùt Taci Tolu, Dili, Ñoâng Timor.
Vuõ Vaên An
Dili (VietCatholic News 10-09-2024) - Theo tin Toøa Thaùnh chieàu Thöù ba ngaøy 10 thaùng 9 naêm 2024, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ tôùi khu daïo maùt Taci Tolu, Dili, Ñoâng Timor, ñeå cöû haønh Thaùnh Leã tröôùc moät coäng ñoaøn khoaûng 600,000 ngaøn tín höõu, gaàn moät nöûa daân soá Ñoâng Timor. Sau ñaây laø nguyeân vaên baøi giaûng cuûa ngaøi, döïa vaøo baûn tieáng Phaùp do Toøa Thaùnh cung caáp:
"Moät em beù ñaõ ñöôïc sinh ra cho chuùng ta, moät beù trai ñaõ ñöôïc ban cho chuùng ta! " (Is 9:5).
Ñaây laø nhöõng lôøi maø tieân tri Isaia ñaõ noùi trong baøi ñoïc thöù nhaát vôùi cö daân Gieârusalem, vaøo thôøi ñieåm thaønh phoá thònh vöôïng, nhöng ñaùng tieác thay, cuõng bò suy ñoài nghieâm troïng veà maët ñaïo ñöùc.
Coù raát nhieàu cuûa caûi, nhöng söï sung tuùc laøm muø quaùng nhöõng keû quyeàn theá, khieán hoï tin raèng hoï töï tuùc, raèng hoï khoâng caàn ñeán Chuùa; vaø söï töï phuï cuûa hoï daãn hoï ñeán söï ích kyû vaø baát coâng. Ñaây laø lyù do taïi sao, maëc duø coù raát nhieàu cuûa caûi, nhöng ngöôøi ngheøo vaãn bò boû rôi vaø chòu ñoùi, söï khoâng chung thuûy lan traøn khaép nôi vaø vieäc thöïc haønh toân giaùo ngaøy caøng bò giaûn löôïc thaønh moät hình thöùc khoâng hôn khoâng keùm. Do ñoù, beà ngoaøi löøa doái cuûa moät theá giôùi döôøng nhö hoaøn haûo laïi che giaáu moät thöïc taïi ñen toái hôn, khaéc nghieät hôn vaø taøn khoác hôn nhieàu, nôi raát caàn söï hoaùn caûi, loøng thöông xoùt vaø söï chöõa laønh.
Ñaây laø lyù do taïi sao vò ngoân söù loan baùo cho ñoàng baøo cuûa mình moät chaân trôøi môùi maø Thieân Chuùa seõ môû ra tröôùc maét hoï: moät töông lai hy voïng, moät töông lai nieàm vui, nôi maø aùp böùc vaø chieán tranh seõ bò xoùa boû vónh vieãn (x. Is 9, 1-4). Ngöôøi seõ mang ñeán cho hoï moät aùnh saùng huy hoaøng (x. caâu 1) ñeå giaûi thoaùt hoï khoûi boùng toái toäi loãi ñang aùp böùc hoï, vaø Ngöôøi seõ laøm ñieàu naøy khoâng phaûi baèng söùc maïnh quaân ñoäi, vuõ khí hay cuûa caûi, nhöng baèng hoàng aân cuûa ngöôøi con trai (xem caâu 5-6).
Chuùng ta haõy döøng laïi ôû hình aûnh naøy: Thieân Chuùa chieáu aùnh saùng cöùu ñoä cuûa Ngöôøi qua vieäc ban moät ngöôøi con.
ÔÛ moïi nôi, söï ra ñôøi cuûa moät con trai laø moät khoaûnh khaéc raïng ngôøi, moät khoaûnh khaéc cuûa nieàm vui vaø leã hoäi, thöôøng khôi daäy trong chuùng ta nhöõng öôùc muoán toát laønh, ñoåi môùi mình trong ñieàu toát laønh, trôû veà vôùi söï trong saïch vaø ñôn sô. Tröôùc moät con treû sô sinh, ngay caû traùi tim cöùng raén nhaát cuõng aám aùp vaø traøn ngaäp söï dòu daøng. Söï mong manh cuûa moät em beù luoân mang moät thoâng ñieäp maïnh meõ ñeán noãi noù chaïm ñeán caû nhöõng taâm hoàn cöùng raén nhaát, mang theo nhöõng chuyeån ñoäng vaø quyeát taâm hoøa hôïp vaø thanh thaûn. Thaät tuyeät vôøi thöa anh chò em, ñieàu gì seõ xaûy ra khi moät em beù ñöôïc sinh ra!
Söï gaàn guõi vôùi Chuùa ñeán töø moät em beù. Chuùa trôû thaønh moät em beù. Vaø khoâng chæ ñeå laøm chuùng ta ngaïc nhieân vaø caûm ñoäng, maø coøn môû loøng chuùng ta ra vôùi tình yeâu cuûa Chuùa Cha vaø ñeå Ngöôøi uoán naén chuùng ta, ñeå Ngöôøi coù theå chöõa laønh veát thöông cuûa chuùng ta, söûa chöõa nhöõng baát ñoàng cuûa chuùng ta, laäp laïi traät töï cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
ÔÛ Ñoâng Timor thaät traùng leä vì coù nhieàu treû em: anh chò em laø moät ñaát nöôùc treû nôi anh chò em caûm nhaän ñöôïc cuoäc soáng ñang ñaäp nhòp vaø buøng noå ôû khaép moïi nôi. Vaø ñoù laø moät moùn quaø, moät moùn quaø tuyeät vôøi: söï hieän dieän cuûa raát nhieàu ngöôøi treû vaø raát nhieàu treû em, thöïc söï, khoâng ngöøng ñoåi môùi naêng löôïng vaø cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Nhöng hôn theá nöõa, ñoù laø moät daáu chæ, bôûi vì nhöôøng choã cho treû em, cho nhöõng ngöôøi beù moïn, chaøo ñoùn chuùng, chaêm soùc chuùng vaø laøm mình nhoû beù tröôùc maët Thieân Chuùa vaø tröôùc maët nhau, ñaây chính laø nhöõng thaùi ñoä môû chuùng ta ñoùn nhaän haønh ñoäng cuûa Chuùa. Baèng caùch laøm cho mình trôû thaønh con caùi, chuùng ta cho pheùp Thieân Chuùa haønh ñoäng trong chuùng ta.
Hoâm nay, chuùng ta toân kính Ñöùc Trinh Nöõ laø Nöõ Vöông, nghóa laø meï cuûa moät vò Vua, Chuùa Gieâsu, Ñaáng muoán sinh ra nhoû beù ñeå trôû thaønh anh em cuûa chuùng ta, baèng caùch xin lôøi "xin vaâng" cuûa moät ngöôøi phuï nöõ treû khieâm nhöôøng vaø mong manh (x. Lc 1:38).
Ñöùc Maria hieåu ñieàu naøy, ñeán möùc choïn soáng nhoû beù suoát ñôøi, trôû neân nhoû beù hôn bao giôø heát baèng caùch phuïc vuï, caàu nguyeän, bieán maát ñeå nhöôøng choã cho Chuùa Gieâsu, ngay caû khi ñieàu ñoù phaûi traû giaù raát ñaét.
Vì vaäy, anh chò em thaân meán, chuùng ta ñöøng ngaïi trôû neân nhoû beù tröôùc Chuùa vaø tröôùc maët nhau, chuùng ta khoâng sôï maát maïng soáng, khoâng sôï cho ñi thôøi gian, xem xeùt laïi caùc chöông trình cuûa mình vaø thay ñoåi chieàu kích caùc döï aùn cuûa mình khi caàn thieát, khoâng phaûi ñeå giaûm thieåu chuùng, maø coøn laøm cho chuùng trôû neân ñeïp ñeõ hôn qua vieäc hieán thaân vaø chaøo ñoùn ngöôøi khaùc.
Taát caû nhöõng ñieàu naøy ñöôïc töôïng tröng raát roõ raøng bôûi hai ñoà trang söùc truyeàn thoáng traùng leä cuûa ñaát nöôùc naøy: Kaibauk vaø Belak. Caû hai ñeàu ñöôïc laøm baèng kim loaïi quyù. Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng raát quan troïng!
Moùn ñoà ñaàu tieân töôïng tröng cho söøng traâu vaø aùnh saùng cuûa maët trôøi. Noù ñöôïc ñaët treân cao, nhö moät vaät trang trí ôû haøng ñaàu, nhö noùc nhaø. Noù gôïi leân söùc maïnh, naêng löôïng vaø söï aám aùp, ñoàng thôøi noù coù theå ñaïi dieän cho söùc maïnh ban söï soáng cuûa Chuùa. Nhöng ñoù khoâng phaûi laø taát caû: thöïc theá, ñöôïc ñaët ôû möùc haøng ñaàu vaø treân noùc caùc ngoâi nhaø, noù nhaéc nhôû chuùng ta raèng, vôùi aùnh saùng cuûa Lôøi Chuùa vaø quyeàn naêng aân suûng cuûa Ngöôøi, chuùng ta cuõng coù theå hôïp taùc qua nhöõng löïa choïn vaø haønh ñoäng cuûa mình vaøo haønh ñoäng trong keá hoaïch Cöùu Chuoäc vó ñaïi.
Moùn thöù hai, Belak, ñöôïc ñeo treân ngöïc, boå sung cho chieác thöù nhaát. Noù gôïi nhôù ñeán aùnh saùng dòu nheï cuûa maët traêng, phaûn chieáu moät caùch khieâm toán aùnh saùng maët trôøi vaøo ban ñeâm, bao boïc moïi thöù trong aùnh saùng huyønh quang. Noù gôïi leân söï bình yeân, khaû naêng sinh saûn, söï dòu daøng vaø töôïng tröng cho söï dòu daøng cuûa ngöôøi meï, qua nhöõng suy tö tinh teá cuûa Tình yeâu cuûa baø laøm cho moïi thöù baø chaïm vaøo ñeàu toûa saùng vôùi cuøng moät aùnh saùng maø baø nhaän ñöôïc töø Thieân Chuùa.
Kaibauk vaø Belak, söùc maïnh vaø söï dòu daøng cuûa Chuùa Cha vaø cuûa baø Meï: ñaây laø caùch Chuùa theå hieän vöông quyeàn cuûa Ngöôøi, ñöôïc taïo neân bôûi baùc aùi vaø loøng thöông xoùt.
Vì vaäy, trong Bí tích Thaùnh Theå naøy, chuùng ta haõy cuøng nhau caàu xin, moãi ngöôøi chuùng ta, vôùi tö caùch laø phuï nöõ vaø nam giôùi, vôùi tö caùch laø Giaùo hoäi, laø xaõ hoäi, bieát caùch phaûn chieáu trong theá giôùi aùnh saùng maïnh meõ, aùnh saùng dòu daøng cuûa Thieân Chuùa tình yeâu, cuûa Thieân Chuùa naøy, Ñaáng, gioáng nhö chuùng ta, ñaõ caàu nguyeän trong Thaùnh Vònh ñaùp ca: "Ngöôøi naâng keû yeáu ñuoái leân töø tro buïi, naâng keû ngheøo khoù leân töø tro buïi ñeå ngoài giöõa caùc hoaøng töû" (Tv 112, 7-8).
* * *
Anh chò em thaân meán,
Toâi ñaõ suy nghó raát nhieàu: Ñieàu toát nhaát maø Timor coù laø gì? Goã ñaøn höông? Caâu caù? Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu toát nhaát. Phaàn toát nhaát laø con ngöôøi cuûa noù. Toâi khoâng theå queân nhöõng con ngöôøi beân ñöôøng, cuøng nhöõng ñöùa treû. Anh chò em coù raát nhieàu con caùi! Ñieàu tuyeät vôøi nhaát ôû nhöõng ngöôøi naøy laø nuï cöôøi cuûa con caùi hoï. Vaø ngöôøi daïy treû cöôøi laø ngöôøi coù töông lai.
Nhöng haõy caån thaän! Bôûi vì toâi ñöôïc bieát raèng caù saáu thöôøng ñeán nhöõng baõi bieån nhaát ñònh; caù saáu bôi ñeán vaø caén maïnh hôn chuùng ta coù theå kieåm soaùt. Haõy caån thaän! Haõy caån thaän vôùi nhöõng con caù saáu muoán thay ñoåi neàn vaên hoùa cuûa anh chò em, nhöõng keû muoán thay ñoåi lòch söû cuûa anh chò em. Haõy trung thaønh. Vaø ñöøng ñeán gaàn nhöõng con caù saáu ñoù vì chuùng caén vaø caén raát maïnh.
Toâi chuùc anh chò em bình an. Toâi chuùc anh chò em tieáp tuïc sinh nhieàu con: öôùc gì nuï cöôøi cuûa daân toäc naøy laø con caùi cuûa hoï! Haõy chaêm soùc con caùi cuûa anh chò em cuõng nhö ngöôøi giaø cuûa anh chò em, nhöõng ngöôøi laø kyù öùc cuûa traùi ñaát naøy.
Caûm ôn anh chò em, caûm ôn raát nhieàu vì loøng baùc aùi, vì ñöùc tin cuûa anh chò em. Tieán veà phía tröôùc vôùi hy voïng!
Vaø baây giôø chuùng ta caàu xin Chuùa chuùc laønh cho taát caû chuùng ta, vaø sau ñoù chuùng ta seõ haùt moät baøi ca kính Ñöùc Trinh Nöõ Maria.