Giaùo hoäi taïi Bolivia
keâu cöùu tröôùc naïn chaùy röøng
Giaùo hoäi taïi Bolivia keâu cöùu tröôùc naïn chaùy röøng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Beni (RVA News 11-09-2024) - Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Bolivia, beân Nam Myõ keâu goïi cöùu trôï, tröôùc naïn chaùy röøng roäng lôùn taïi nöôùc naøy.
Hoài cuoái tuaàn qua, chính quyeàn tænh Beni tuyeân boá tình traïng khaån tröông vì naïn haïn haùn toät ñoä vaø naïn chaùy röøng. Vaøi ngaøy sau ñoù, Hoäi ñoàng caùc thoå daân ôû Huacaya, thuoäc vuøng thaáp taïi nöôùc naøy cuõng tuyeân boá tình traïng khaån tröông, vì naêm nay khoâng coù möa, khoâng coù nöôùc duøng haøng ngaøy, bao nhieâu suùc vaät cheát khaùt vì caùc nguoàn nöôùc khoâ caïn. Chính trò gia Jhanet Aruchari ôû ñòa phöông tuyeân boá nhö treân vôùi baùo El Deber.
Bolivia ñang bò taøn phaù vì naïn chaùy röøng vaø haïn haùn. Bò pheâ bình naëng nhaát trong thaûm traïng naøy laø chính phuû cuûa Toång thoáng Luis Arce, thuoäc ñaûng xaõ hoäi. Trong noäi boä ñaûng, oâng voán ñaáu tranh veà quyeàn bính vôùi cöïu Toång thoáng Evo Morales, cai trò Bolivia trong 13 naêm, töø 2006 ñeán 2019 vaø minh nhieân cho pheùp ñoán caây, ñoát röøng. Nay Morales muoán taùi tranh cöû vaøo naêm tôùi 2025 vaø muoán gaây khoù khaên cho chính phuû Arce hieän nay, ñoái thuû chính trò cuûa oâng trong ñaûng. Cuoäc xung ñoät naøy laøm tieâu hao naêng löïc chính trò vaø nay cuõng aûnh höôûng ñeán vieäc baøi tröø caùc cuoäc khuûng hoaûng. Ngoaøi haïn haùn vaø chaùy röøng, Bolivia voán ôû trong tình traïng khuûng hoaûng tröôøng kyø veà kinh teá.
Tröôùc tình traïng treân ñaây, Ñöùc cha Stanislaw Dowlaszewicz, Giaùm muïc phuï taù Toång giaùo phaän Santa Cruz, ôû Bolivia leân tieáng vaø noùi veà naïn chaùy röøng ôû mieàn Chiquitania, taïo neân thaûm traïng veà moâi tröôøng. Ngaøi noùi vôùi baùo Los Tiempos raèng: "Chuùng ta seõ trôû thaønh moät loø than, neáu khoâng caáp ñoái phoù vôùi tình traïng naøy. Khoâng khí oâ nhieãm ñang gaây ñau khoå lôùn cho caùc treû em, ngöôøi giaø vaø ngöôøi beänh, cuøng toaøn theå daân chuùng vuøng noâng thoân: "Chuùng ta haõy nhìn Meï Traùi Ñaát, tuy luoân luoân ñöôïc baûo veä vôùi bao nhieâu dieãn vaên, nhöng nay traùi ñaát naøy ñang chòu ñau khoå döôøng naøo".
Hoâm muøng 09 thaùng Chín naêm 2024, Hoäi ñoàng Giaùm muïc Bolivia leân tieáng keâu goïi caùc vò höõu traùch trong chính phuû mau leï ñeà ra caùc bieän phaùp höõu hieäu ñeå giaûi quyeát cuoäc khuûng hoaûng moâi tröôøng cuûa ñaát nöôùc. Hoài cuoái tuaàn qua, Boä tröôûng Moâi tröôøng Alan Lisperguer cho bieát, coù 3 trieäu 800 ngaøn hecta caây coái bò thieâu huûy, trong ñoù coù moät trieäu röôõi hecta röøng caây. Mieàn Santa Cruz bò thieät haïi ñaëc bieät naëng neà.
Taïi Argentina, sôû khí töôïng cuõng leân tieáng baùo ñoäng vì nhöõng ñaùm khoùi khoång loà töø vuøng röøng cuûa Bolivia thoåi tôùi gaàn 10 tænh ôû mieàn baéc vaø mieàn trung Argentina. Neáu gioù baéc coøn tieáp tuïc thì khoùi seõ thoåi tôùi thuû ñoâ Buenos Aires.
(KAP 11-9-2024)