Dieãn Vaên Cuûa Ñöùc Phanxicoâ
Vôùi Caùc Cô Quan Chính Quyeàn,
Xaõ Hoäi Daân Söï Vaø Ñoaøn Ngoaïi Giao Luxembourg
Dieãn Vaên Cuûa Ñöùc Phanxicoâ Vôùi Caùc Cô Quan Chính Quyeàn, Xaõ Hoäi Daân Söï Vaø Ñoaøn Ngoaïi Giao Luxembourg.
Vuõ Vaên An
Luxembourg (VietCatholic News 26-09-2024) - Theo tin Toøa Thaùnh, trong ngaøy ñaàu tieân cuûa Chuyeán Toâng du Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ Ñeán Luxembourg Vaø Bæ (26-29 Thaùng 9 Naêm 2024), ngaøi ñaõ coù Cuoäc Hoïp Vôùi Caùc Cô Quan Chính Quyeàn, Xaõ Hoäi Daân Söï Vaø Ñoaøn Ngoaïi Giao taïi Cercle Citeù, (Luxembourg) thöù naêm, ngaøy 26 thaùng 9 naêm 2024. Nhaân dòp naøy, ngaøi ñaõ ngoû lôøi vôùi hoï. Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi dieãn vaên cuûa ngaøi, döïa vaøo baûn tieáng Anh do Toøa Thaùnh cung caáp:
Thöa Ñaïi Coâng Töôùc
Thöa Thuû töôùng,
Quyù vò ñaïi dieän cuûa Xaõ hoäi daân söï,
Quyù vò thaønh vieân cuûa Ñoaøn ngoaïi giao,
Thöa Quyù baø vaø quyù oâng,
Thöa caùc Hoàng Y!
Toâi raát vui khi ñöôïc thöïc hieän chuyeán thaêm naøy ñeán Ñaïi coâng quoác Luxembourg, vaø toâi xin chaân thaønh caûm ôn Ñaïi Coâng Töôùc vaø Thuû töôùng vì nhöõng lôøi chaøo ñoùn noàng nhieät maø caùc vò ñaõ daønh cho toâi. Toâi cuõng raát bieát ôn veà söï chaøo ñoùn cuûa caùc thaønh vieân trong gia ñình Ñaïi coâng töôùc.
Do vò trí ñòa lyù ñaëc bieät cuûa mình treân bieân giôùi cuûa caùc khu vöïc ngoân ngöõ vaø vaên hoùa khaùc nhau, Luxembourg thöôøng thaáy mình ôû ngaõ ba ñöôøng cuûa caùc bieán coá lòch söû quan troïng nhaát cuûa chaâu AÂu. Hai laàn, trong nöûa ñaàu theá kyû tröôùc, ñaát nöôùc naøy ñaõ phaûi chòu ñöïng söï xaâm löôïc vaø bò töôùc ñoaït töï do vaø ñoäc laäp.
Keå töø khi Chieán tranh theá giôùi thöù hai keát thuùc, ñaát nöôùc cuûa quyù vò ñaõ döïa vaøo lòch söû cuûa mình - vì lòch söû laø ngöôøi thaày cuûa cuoäc soáng - vaø töï khaúng ñònh mình trong cam keát xaây döïng moät chaâu AÂu thoáng nhaát vaø anh em, trong ñoù moãi quoác gia, duø lôùn hay nhoû, ñeàu coù theå coù vai troø rieâng cuûa mình, vaø nôi maø nhöõng chia reõ, baát hoøa vaø chieán tranh do caùc hình thöùc chuû nghóa daân toäc thaùi quaù vaø caùc heä tö töôûng ñoäc haïi cuoái cuøng coù theå bò boû laïi phía sau. Thaät vaäy, caùc heä tö töôûng luoân laø keû thuø cuûa neàn daân chuû.
Cuõng phaûi thöøa nhaän raèng khi luaän lyù ñoái ñaàu vaø söï phaûn ñoái baïo löïc chieám öu theá, caùc khu vöïc treân bieân giôùi giöõa caùc cöôøng quoác xung ñoät cuoái cuøng seõ bò loâi keùo maïnh meõ traùi vôùi yù muoán cuûa hoï. Tuy nhieân, khi cuoái cuøng hoï khaùm phaù laïi con ñöôøng cuûa söï khoân ngoan, vaø söï choáng ñoái ñöôïc thay theá baèng söï hôïp taùc, thì nhöõng khu vöïc ñoù treân bieân giôùi trôû thaønh nôi toát nhaát - vaø khoâng chæ mang tính bieåu töôïng - ñeå xaùc ñònh nhu caàu cuûa moät kyû nguyeân hoøa bình môùi vaø nhöõng con ñöôøng caàn theo ñuoåi.
Thaät vaäy, Luxembourg khoâng phaûi laø ngoaïi leä ñoái vôùi nguyeân taéc naøy, vì ñaây laø thaønh vieân saùng laäp cuûa Lieân minh chaâu AÂu vaø caùc Coäng ñoàng tieàn nhieäm. Ñaây cuõng laø nôi ñaët truï sôû cuûa nhieàu toå chöùc chaâu AÂu, bao goàm Toøa aùn Coâng lyù cuûa Lieân minh chaâu AÂu, Toøa aùn Kieåm toaùn chaâu AÂu vaø Ngaân haøng Ñaàu tö chaâu AÂu. Chuùng ta coù theå laøm nhöõng ñieàu naøy khi coù hoøa bình. Chuùng ta ñöøng queân raèng chieán tranh luoân laø moät thaát baïi. Hoøa bình laø ñieàu caàn thieát vaø Luxembourg coù lòch söû laø ngöôøi xaây döïng hoøa bình. Thaät ñaùng buoàn khi ngaøy nay coù moät quoác gia chaâu AÂu maø nhöõng khoaûn ñaàu tö mang laïi lôïi nhuaän cao nhaát laïi ñeán töø vieäc saûn xuaát vuõ khí. Ñieàu naøy raát ñaùng buoàn.
Hôn nöõa, caáu truùc daân chuû vöõng chaéc cuûa ñaát nöôùc quyù vò, nôi traân troïng phaåm giaù cuûa con ngöôøi vaø baûo veä caùc quyeàn töï do cô baûn, laø yeáu toá thieát yeáu giuùp Luxembourg ñoùng vai troø quan troïng nhö vaäy trong boái caûnh luïc ñòa. Thaät vaäy, khoâng phaûi dieän tích laõnh thoå hay soá löôïng cö daân laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå moät quoác gia ñoùng vai troø quan troïng treân tröôøng quoác teá, hay ñeå trôû thaønh trung taâm kinh teá vaø taøi chính. Thay vaøo ñoù, chính laø vieäc kieân trì taïo ra caùc theå cheá vaø luaät leä khoân ngoan, baèng caùch ñieàu chænh cuoäc soáng cuûa coâng daân theo caùc tieâu chuaån coâng baèng vaø toân troïng phaùp quyeàn, ñaët con ngöôøi vaø lôïi ích chung vaøo trung taâm, ngaên ngöøa vaø choáng laïi caùc moái nguy hieåm cuûa söï phaân bieät ñoái xöû vaø loaïi tröø. Luxembourg laø moät quoác gia coù caùnh cöûa roäng môû, moät minh chöùng tuyeät ñeïp veà söï khoâng phaân bieät ñoái xöû vaø khoâng loaïi tröø.
Veà vaán ñeà naøy, nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Gioan Phaoloâ II trong chuyeán thaêm Luxembourg naêm 1985 vaãn coøn nguyeân giaù trò: "Quoác gia cuûa caùc baïn, taïi ngaõ tö quan troïng cuûa caùc neàn vaên hoùa naøy, vaãn trung thaønh vôùi söù meänh trôû thaønh nôi giao löu vaø hôïp taùc saâu roäng giöõa ngaøy caøng nhieàu quoác gia. Toâi tha thieát hy voïng raèng mong muoán ñoaøn keát naøy seõ ngaøy caøng ñoaøn keát caùc coäng ñoàng quoác gia vaø môû roäng ñeán taát caû caùc quoác gia treân theá giôùi, ñaëc bieät laø nhöõng quoác gia ngheøo nhaát" (Dieãn vaên taïi Leã chaøo ñoùn, ngaøy 15 thaùng 5 naêm 1985). Khi khaúng ñònh nhöõng ñieàu naøy thaønh cuûa rieâng mình, toâi ñaëc bieät nhaéc laïi lôøi keâu goïi thieát laäp moái quan heä anh em giöõa caùc daân toäc, ñeå taát caû moïi ngöôøi coù theå trôû thaønh ngöôøi tham gia vaø laø nhaân vaät chính trong moät quaù trình phaùt trieån toaøn dieän coù toå chöùc.
Hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi neâu baät caùc ñaëc ñieåm cuûa söï tieán boä nhö vaäy vaø caùc caùch thöùc ñeå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù. Veà phaàn mình, toâi ñaõ ñi theo con ñöôøng cuûa giaùo lyù naøy baèng caùch môû roäng hai chuû ñeà chính: chaêm soùc taïo vaät vaø tình anh em. Thaät vaäy, ñeå phaùt trieån trôû neân chaân thöïc vaø toaøn dieän, chuùng ta khoâng ñöôïc cöôùp boùc hoaëc laøm suy thoaùi ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta. Töông töï nhö vaäy, chuùng ta khoâng ñöôïc boû rôi caùc daân toäc hoaëc nhoùm xaõ hoäi ôû beân leà, vì taát caû chuùng ta ñeàu laø anh chò em. Chuùng ta ñöøng queân raèng coù cuûa caûi bao goàm traùch nhieäm. Vì vaäy, toâi yeâu caàu chuùng ta phaûi luoân caûnh giaùc ñeå caùc quoác gia thieät thoøi nhaát khoâng bò boû rôi vaø giuùp hoï thoaùt khoûi tình traïng ngheøo ñoùi cuûa mình. Ñaây laø moät caùch ñeå baûo ñaûm giaûm soá löôïng ngöôøi buoäc phaûi di cö, thöôøng trong ñieàu kieän voâ nhaân ñaïo vaø nguy hieåm. Vôùi lòch söû ñaëc bieät vaø vò trí ñòa lyù ñaëc bieät, vôùi gaàn moät nöûa daân soá ñeán töø caùc nôi khaùc cuûa chaâu AÂu vaø theá giôùi roäng lôùn hôn, Luxembourg coù theå laø moät söï trôï giuùp vaø laø taám göông chæ ra con ñöôøng phía tröôùc trong vieäc chaøo ñoùn vaø hoøa nhaäp ngöôøi di cö vaø ngöôøi tò naïn. Quyù vò thöïc söï laø moät hình maãu veà ñieàu naøy.
Thaät khoâng may, chuùng ta ñang chöùng kieán söï taùi xuaát hieän, ngay caû treân luïc ñòa chaâu AÂu, cuûa nhöõng raïn nöùt vaø thuø ñòch, thay vì ñöôïc giaûi quyeát treân cô sôû thieän chí, ñaøm phaùn vaø noã löïc ngoaïi giao, laïi daãn ñeán nhöõng haønh ñoäng thuø ñòch coâng khai, daãn ñeán söï huûy dieät vaø cheát choùc. Coù veû nhö traùi tim con ngöôøi khoâng phaûi luùc naøo cuõng nhôù veà quaù khöù vaø thænh thoaûng laïi laïc loái vaø quay trôû laïi con ñöôøng bi thaûm cuûa chieán tranh.
Chuùng ta ñaõ queân maát ñieàu naøy bieát bao. Ñeå chöõa laønh hoäi chöùng nguy hieåm naøy, khieán caùc quoác gia trôû neân oám yeáu nghieâm troïng, gia taêng xung ñoät vaø coù nguy cô ñaåy hoï vaøo nhöõng cuoäc chieán gaây ra toån thaát to lôùn veà ngöôøi vaø nhöõng cuoäc thaûm saùt voâ ích hôn nöõa, chuùng ta caàn phaûi höôùng maét leân cao. Chuùng ta cuõng caàn cuoäc soáng thöôøng nhaät cuûa ngöôøi daân vaø caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa hoï ñöôïc thuùc ñaåy bôûi caùc giaù trò tinh thaàn cao quyù vaø saâu saéc. Chính nhöõng giaù trò naøy seõ ngaên chaën lyù trí khoûi söï ngu ngoác vaø sa vaøo nhöõng sai laàm töông töï trong quaù khöù, nhöõng sai laàm thaäm chí coøn teä hôn do söùc maïnh kyõ thuaät lôùn hôn maø con ngöôøi hieän ñang sôû höõu.
Luxembourg coù khaû naêng ñaëc bieät trong vieäc thuùc ñaåy tình höõu nghò vaø traùnh nhöõng sai laàm naøy. Toâi thaäm chí coøn noùi raèng ñoù laø moät trong nhöõng ôn goïi cuûa quyù vò.
Laø Ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ, vaø thay maët cho Giaùo hoäi, maø nhö Thaùnh Phaoloâ VI ñaõ noùi - laø chuyeân gia veà nhaân loaïi, toâi ôû ñaây ñeå laøm chöùng raèng Tin Möøng laø nguoàn soáng vaø laø söùc maïnh luoân töôi môùi cuûa söï ñoåi môùi baûn thaân vaø xaõ hoäi. Noù mang laïi söï hoøa hôïp giöõa taát caû caùc quoác gia, giöõa taát caû caùc daân toäc; söï hoøa hôïp vaø khaû naêng cuøng nhau traûi nghieäm vaø ñau khoå. Chæ coù Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ môùi coù khaû naêng bieán ñoåi saâu saéc taâm hoàn con ngöôøi, khieán noù coù khaû naêng laøm ñieàu thieän ngay caû trong nhöõng tình huoáng khoù khaên nhaát, daäp taét loøng thuø haän vaø hoøa giaûi caùc beân tham gia vaøo xung ñoät. Xin cho moïi ngöôøi, moïi ngöôøi nam vaø nöõ, trong söï töï do hoaøn toaøn, bieát ñeán Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ hoøa giaûi Thieân Chuùa vaø nhaân loaïi trong Con ngöôøi cuûa Ngöôøi, vaø Ñaáng, bieát nhöõng gì trong traùi tim con ngöôøi, coù theå chöõa laønh veát thöông cuûa hoï. Tin Möøng luoân tích cöïc.
Thöa Ñaïi Coâng töôùc, Quyù baø vaø Quyù oâng,
Luxembourg coù theå cho moïi ngöôøi thaáy nhöõng lôïi ích cuûa hoøa bình traùi ngöôïc vôùi noãi kinh hoaøng cuûa chieán tranh, cuûa söï hoøa nhaäp vaø coå vuõ ngöôøi di cö traùi ngöôïc vôùi söï phaân bieät ñoái xöû. Veà vaán ñeà naøy, toâi xin baøy toû loøng bieát ôn saâu saéc cuûa mình, vì thaùi ñoä chaøo ñoùn ngöôøi di cö ñaày yù nghóa cuûa quyù vò vaø vì ñaõ cho hoï moät vò trí trong xaõ hoäi cuûa quyù vò. Quyù vò cuõng cho thaáy nhöõng lôïi ích cuûa söï hôïp taùc giöõa caùc quoác gia traùi ngöôïc vôùi haäu quaû coù haïi cuûa vieäc laøm cöùng ngaéc laäp tröôøng vaø theo ñuoåi lôïi ích cuûa rieâng mình moät caùch ích kyû, thieån caän hoaëc thaäm chí laø baïo löïc. Cho pheùp toâi noùi theâm moät ñieåm nöõa: Toâi ñaõ thaáy tyû leä sinh ôû ñaây. Xin haõy sinh theâm con, nhieàu con hôn nöõa! Chuùng laø töông lai. Toâi seõ khoâng noùi laø nhieàu treû em hôn vaø ít choù con hôn - toâi noùi ñieàu ñoù ôû YÙ - maø laø nhieàu treû em hôn nöõa!
Thaät vaäy, nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn raát caàn phaûi kieân quyeát vaø kieân nhaãn tham gia vaøo caùc cuoäc ñaøm phaùn trung thöïc ñeå giaûi quyeát nhöõng khaùc bieät, cuøng vôùi söï saün loøng tìm ra nhöõng söï thoûa hieäp danh döï, khoâng laøm suy yeáu baát cöù ñieàu gì vaø thay vaøo ñoù coù theå xaây döïng an ninh vaø hoøa bình cho taát caû moïi ngöôøi.
"Ñeå phuïc vuï", "Phuïc vuï": ñaây laø phöông chaâm cuûa chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi ôû ñaây vaø noù aùm chæ tröïc tieáp ñeán söù meänh cuûa Giaùo hoäi, maø Chuùa Kitoâ, Chuùa ñaõ trôû thaønh ngöôøi haàu, ñaõ sai ñeán theá gian nhö Chuùa Cha ñaõ sai Ngöôøi. Xin haõy nhôù raèng ñoái vôùi taát caû chuùng ta, lôøi keâu goïi "phuïc vuï" naøy laø danh hieäu cao quyù nhaát. Phuïc vuï cuõng laø nhieäm vuï chính cuûa quyù vò, laø caùch soáng caàn tuaân theo moãi ngaøy. Xin Chuùa giuùp quyù vò luoân phuïc vuï vôùi moät traùi tim vui töôi vaø roäng löôïng. Vaø xin nhöõng ngöôøi khoâng coù ñöùc tin laøm vieäc cho anh chò em mình, cho ñaát nöôùc vaø cho xaõ hoäi. Ñaây laø con ñöôøng maø taát caû chuùng ta neân ñi theo, luoân vì lôïi ích chung.
Xin Mary Mutter Jesu, Consolatrix Afflictorum, Patrona Civitatis et Patriae Luxemburgensis [Maria Meï Chuùa Gieâsu, Ñaáng an uûi keû aâu lo, Quan thaày Ñoâi thò vaø Queâ höông Luxembourg] doõi theo Luxembourg vaø theá giôùi vaø xin Chuùa Gieâsu, Con cuûa Ngöôøi, ban cho hoøa bình vaø moïi ñieàu toát laønh.
Xin Chuùa ban phöôùc cho Luxembourg! Caûm ôn quyù vò.