Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
vôùi caùc Giaùm muïc, Linh muïc, Phoù teá, Nam nöõ thaùnh hieán,
Chuûng sinh vaø Nhaân vieân muïc vuï Bæ
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc Giaùm muïc, Linh muïc, Phoù teá, Nam nöõ thaùnh hieán, Chuûng sinh vaø Nhaân vieân muïc vuï Bæ.
Vuõ Vaên An
Brussels (VietCatholic News 28-09-2024) - Theo tin Toøa Thaùnh, thöù Baûy, ngaøy 28 thaùng 9 naêm 2024, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ tôùi Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Taâm Koekelberg ñeå gaëp gôõ caùc Giaùm muïc, Linh muïc, Phoù teá, Nam nöõ thaùnh hieán, Chuûng sinh vaø Nhaân vieân muïc vuï. Taïi ñaây ngaøi ñaõ coù baøi noùi chuyeän sau ñaây:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em buoåi saùng!
Toâi raát vui khi ñöôïc ôû ñaây giöõa anh chò em. Toâi caûm ôn Ñöùc Giaùm Muïc Terlinden vì nhöõng lôøi cuûa ngaøi vaø ñaõ nhaéc nhôû chuùng ta veà söï öu tieân cuûa vieäc loan baùo Tin Möøng. Caûm ôn taát caû anh chò em.
ÔÛ ngaõ tö laø nöôùc Bæ naøy, anh chò em laø moät Giaùo hoäi "ñang chuyeån ñoäng". Thöïc theá, trong moät thôøi gian, anh chò em ñaõ coá gaéng bieán ñoåi söï hieän dieän cuûa caùc giaùo xöù trong khu vöïc, nhaèm thuùc ñaåy maïnh meõ vieäc ñaøo taïo giaùo daân; treân heát anh chò em laøm vieäc ñeå trôû thaønh moät Coäng ñoaøn gaàn guõi vôùi moïi ngöôøi, ñoàng haønh vôùi moïi ngöôøi vaø laøm chöùng baèng nhöõng cöû chæ thöông xoùt.
Laáy caûm höùng töø nhöõng caâu hoûi cuûa anh chò em, toâi muoán coáng hieán cho anh chò em moät soá suy tö xoay quanh ba töø ngöõ: Tin möøng hoùa, nieàm vui, loøng thöông xoùt.
Con ñöôøng ñaàu tieân phaûi ñi laø truyeàn giaùo. Nhöõng thay ñoåi cuûa thôøi ñaïi chuùng ta vaø cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin maø chuùng ta ñang traûi qua ôû phöông Taây ñaõ thuùc ñaåy chuùng ta quay trôû laïi vôùi ñieàu thieát yeáu, ñoù laø Tin Möøng, ñeå tin möøng Chuùa Gieâsu mang ñeán theá gian ñöôïc loan baùo cho moïi ngöôøi moät laàn nöõa, laøm cho moïi veû ñeïp cuûa noù toûa saùng. Cuoäc khuûng hoaûng - moïi cuoäc khuûng hoaûng - laø thôøi gian ñöôïc coáng hieán ñeå lay ñoäng chuùng ta, ñaët chuùng ta vaøo theá ñaët nghi vaán vaø thay ñoåi. Ñoù laø moät dòp quyù giaù - theo ngoân ngöõ Kinh Thaùnh ngöôøi ta goïi laø kairoøs, moät dòp ñaëc bieät - nhö ñaõ xaûy ra vôùi AÙp-ra-ham, Moâ-seâ vaø caùc tieân tri. Thöïc vaäy, khi chuùng ta traûi qua noãi coâ ñôn, chuùng ta phaûi luoân töï hoûi Chuùa muoán truyeàn ñaït thoâng ñieäp gì cho chuùng ta. Vaø cuoäc khuûng hoaûng cho chuùng ta thaáy ñieàu gì? Chuùng ta ñaõ ñi töø moät Kitoâ giaùo ñöôïc ñaët trong khuoân khoå xaõ hoäi hieáu khaùch ñeán moät Kitoâ giaùo "thieåu soá", hay noùi ñuùng hôn laø moät Kitoâ giaùo laøm chöùng. Vaø ñieàu naøy ñoøi hoûi söï can ñaûm cuûa moät cuoäc hoaùn caûi trong Giaùo hoäi, ñeå khôûi xöôùng nhöõng bieán ñoåi muïc vuï lieân quan ñeán caùc thoùi quen, moâ hình, ngoân ngöõ ñöùc tin, ñeå chuùng thöïc söï phuïc vuï vieäc truyeàn giaùo (xem Toâng huaán Evangelii gaudium, 27).
Vaø toâi muoán noùi vôùi Helmut: loøng can ñaûm naøy cuõng caàn coù ôû caùc linh muïc. Laø nhöõng linh muïc khoâng giôùi haïn mình trong vieäc baûo toàn hay quaûn lyù moät di saûn cuûa quaù khöù, nhöng laø nhöõng muïc töû, nhöõng muïc töû trong tình yeâu Chuùa Kitoâ vaø chuù yù naém baét caùc vaán ñeà cuûa Tin Möøng - thöôøng laø ngaàm ñònh - khi ñoàng haønh vôùi Daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa; vaø chuùng ta ñi veà phía tröôùc moät chuùt, moät chuùt ôû giöõa vaø moät chuùt ôû phía sau. Vaø khi chuùng ta mang Tin Möøng - toâi nghó ñeán nhöõng gì Yaninka ñaõ noùi vôùi chuùng ta - Chuùa môû loøng chuùng ta ñeå gaëp gôõ nhöõng ngöôøi khaùc bieät vôùi chuùng ta. Thaät laø ñeïp, quaû thaät ñieàu caàn thieát laø trong giôùi treû phaûi coù nhöõng öôùc mô vaø linh ñaïo khaùc nhau. Noù phaûi chính xaùc nhö theá, vì coù theå coù nhieàu con ñöôøng baûn thaân hoaëc coäng ñoàng, tuy nhieân chuùng ñeàu daãn chuùng ta ñeán cuøng moät muïc tieâu, ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa: trong Giaùo hoäi coù choã cho moïi ngöôøi - moïi ngöôøi, moïi ngöôøi! - vaø khoâng ai phaûi laø baûn sao cuûa ngöôøi khaùc. Söï hieäp nhaát trong Giaùo hoäi khoâng phaûi laø söï ñoäc daïng, maø laø söï haøi hoøa cuûa söï ña daïng! Vaø toâi cuõng muoán noùi vôùi Arnaud: tieán trình ñoàng nghò phaûi laø söï trôû laïi vôùi Tin Möøng; noù khoâng ñöôïc coù moät soá caûi caùch "thôøi thöôïng" naøo ñoù trong soá caùc öu tieân cuûa mình, nhöng haõy töï hoûi: laøm theá naøo chuùng ta coù theå laøm cho Tin Möøng ñeán ñöôïc vôùi moät xaõ hoäi khoâng coøn laéng nghe noù hoaëc ñaõ rôøi xa ñöùc tin? Taát caû chuùng ta haõy töï hoûi mình ñieàu naøy.
Caùch thöù hai: nieàm vui. ÔÛ ñaây chuùng ta khoâng noùi veà nhöõng nieàm vui gaén lieàn vôùi ñieàu gì ñoù taïm thôøi, cuõng nhö chuùng ta khoâng theå chieàu theo nhöõng moâ hình troán chaïy vaø giaûi trí theo chuû nghóa tieâu duøng. Ñoù laø moät nieàm vui lôùn lao hôn, ñi keøm vaø duy trì cuoäc soáng ngay caû trong nhöõng luùc ñen toái hay ñau ñôùn, vaø ñaây laø moät moùn quaø ñeán töø treân cao, töø Thieân Chuùa. Ñoù laø nieàm vui cuûa taâm hoàn ñöôïc Tin Möøng khôi daäy: ñoù laø bieát ñöôïc ñieàu ñoù treân ñöôøng ñi. chuùng ta khoâng ñôn ñoäc vaø ngay caû trong nhöõng hoaøn caûnh ngheøo khoù, toäi loãi, öu phieàn, Thieân Chuùa vaãn ôû gaàn, chaêm soùc chuùng ta vaø seõ khoâng ñeå cho caùi cheát coù tieáng noùi cuoái cuøng. Chuùa ôû gaàn, gaàn guõi. Raát laâu tröôùc khi trôû thaønh Giaùo hoaøng, Ñöùc Hoàng Y Joseph Ratzinger ñaõ vieát raèng quy taéc phaân ñònh laø: "Nôi naøo thieáu nieàm vui, nôi naøo söï haøi höôùc cheát ñi, nôi ñoù khoâng coù caû Chuùa Thaùnh Thaàn [#] vaø ngöôïc laïi: nieàm vui laø daáu hieäu cuûa aân suûng". (Thieân Chuùa cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Brescia 1978, 129). Thaät laø ñeïp! Vaø vì vaäy toâi muoán noùi vôùi anh chò em: öôùc gì vieäc rao giaûng, cöû haønh, phuïc vuï vaø toâng ñoà cuûa anh chò em cho pheùp nieàm vui trong taâm hoàn anh chò em ñöôïc toûa saùng, bôûi vì ñieàu naøy ñaët ra nhöõng caâu hoûi vaø thu huùt ngay caû nhöõng ngöôøi ôû xa. Nieàm vui cuûa traùi tim: khoâng phaûi nuï cöôøi giaû taïo nhaát thôøi maø laø nieàm vui cuûa traùi tim. Toâi caùm ôn Sô Agnese vaø noùi vôùi sô: nieàm vui laø con ñöôøng. Khi söï chung thuûy coù veû khoù khaên, chuùng ta phaûi chöùng toû - nhö sô ñaõ noùi, Agnese aï - raèng ñoù laø "con ñöôøng höôùng tôùi haïnh phuùc". Vaø roài, nhìn thaáy con ñöôøng daãn ñeán ñaâu, chuùng ta saün saøng hôn ñeå baét ñaàu cuoäc haønh trình.
Vaø caùch thöù ba: loøng thöông xoùt. Tin Möøng, ñöôïc ñoùn nhaän vaø chia seû, ñöôïc ñoùn nhaän vaø cho ñi, daãn chuùng ta ñeán nieàm vui vì noù khieán chuùng ta khaùm phaù ra raèng Thieân Chuùa laø Cha cuûa loøng thöông xoùt, Ñaáng chuyeån ñoäng vì chuùng ta, Ñaáng vöïc daäy chuùng ta khoûi nhöõng vaáp ngaõ, Ñaáng khoâng bao giôø ruùt laïi tình yeâu cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng ta. Chuùng ta haõy ghi nhôù ñieàu naøy trong taâm hoàn: Thieân Chuùa khoâng bao giôø ruùt laïi tình yeâu cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng ta. "Nhöng thöa Cha, ngay caû khi con ñaõ phaïm phaûi ñieàu gì nghieâm troïng?". Chuùa khoâng bao giôø ruùt laïi tình yeâu cuûa Ngöôøi daønh cho anh chò em. Ñieàu naøy, khi ñoái dieän vôùi kinh nghieäm veà söï döõ, ñoâi khi coù veû "baát coâng" ñoái vôùi chuùng ta, bôûi vì chuùng ta chæ ñôn giaûn aùp duïng coâng lyù traàn theá nhö sau: "Ai phaïm sai laàm thì phaûi traû giaù". Tuy nhieân, söï coâng baèng cuûa Thieân Chuùa thì cao caû hôn: nhöõng ai maéc loãi laàm ñöôïc keâu goïi söûa chöõa loãi laàm cuûa mình, nhöng ñeå chöõa laønh taâm hoàn hoï caàn ñeán tình yeâu thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa: Thieân Chuùa tha thöù moïi söï, Thieân Chuùa luoân tha thöù; chính nhôø loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi maø Thieân Chuùa coâng chính hoùa chuùng ta, nghóa laø laøm cho chuùng ta trôû neân coâng chính, vì Ngöôøi ban cho chuùng ta moät traùi tim môùi, moät cuoäc soáng môùi.
Vì vaäy toâi muoán noùi vôùi Mia: caûm ôn con vì coâng vieäc vó ñaïi con ñaõ laøm ñeå bieán söï giaän döõ vaø noãi ñau thaønh söï giuùp ñôõ, söï gaàn guõi vaø loøng caûm thöông. Söï laïm duïng taïo ra ñau khoå vaø veát thöông khuûng khieáp, ñoàng thôøi laøm suy yeáu con ñöôøng ñöùc tin. Vaø caàn coù raát nhieàu loøng thöông xoùt, ñeå khoâng trôû neân chai ñaù tröôùc noãi ñau khoå cuûa caùc naïn nhaân, ñeå hoï caûm nhaän ñöôïc söï gaàn guõi cuûa chuùng ta vaø coáng hieán moïi söï giuùp ñôõ coù theå, ñeå hoïc hoûi töø hoï - nhö con ñaõ noùi - trôû thaønh moät Giaùo hoäi phuïc vuï moïi ngöôøi maø khoâng khuaát phuïc ai. Ñuùng vaäy, bôûi vì moät trong nhöõng goác reã cuûa baïo löïc laø laïm duïng quyeàn löïc, neân khi chuùng ta söû duïng caùc vai troø naøy, chuùng ta phaûi ñeø beïp hoaëc thao tuùng ngöôøi khaùc.
Vaø loøng thöông xoùt - toâi nghó ñeán söï phuïc vuï cuûa Pieter - laø töø khoùa daønh cho caùc tuø nhaân. Khi böôùc vaøo nhaø tuø, toâi töï hoûi: taïi sao laïi laø hoï maø khoâng phaûi laø toâi? Chuùa Gieâsu cho chuùng ta thaáy raèng Thieân Chuùa khoâng giöõ khoaûng caùch vôùi nhöõng veát thöông vaø söï oâ ueá cuûa chuùng ta. Ngöôøi bieát raèng taát caû chuùng ta ñeàu coù theå maéc sai laàm, nhöng khoâng ai sai caû. Khoâng ai maát ñi maõi maõi. Do ñoù, thaät ñuùng ñaén khi ñi theo moïi con ñöôøng cuûa coâng lyù traàn theá vaø con ñöôøng nhaân baûn, taâm lyù vaø hình söï; nhöng hình phaït phaûi laø moät lieàu thuoác, noù phaûi ñöa ñeán söï chöõa laønh. Chuùng ta caàn giuùp ñôõ moïi ngöôøi töï ñöùng vöõng trôû laïi, tìm ra con ñöôøng cuûa mình trong cuoäc soáng vaø trong xaõ hoäi. Trong ñôøi moãi ngöôøi chæ coù moät laàn ñöôïc pheùp coi thöôøng moät ngöôøi: giuùp hoï ñöùng daäy. Chæ nhö theá thoâi. Haõy nhôù raèng: taát caû chuùng ta ñeàu coù theå maéc sai laàm, nhöng khoâng ai sai, khoâng ai maát ñi maõi maõi. Loøng thöông xoùt, luoân luoân, luoân luoân thöông xoùt.
Thöa anh chò em, toâi xin caûm ôn. Vaø ñeå chaøo möøng anh chò em, toâi muoán nhôù ñeán moät taùc phaåm cuûa Magritte, hoïa só noåi tieáng cuûa anh chò em, coù töïa ñeà "Haønh ñoäng cuûa ñöùc tin". Noù töôïng tröng cho moät caùnh cöûa ñoùng töø beân trong, tuy nhieân caùnh cöûa naøy bò phaù vôõ ôû trung taâm vaø môû ra baàu trôøi. Ñoù laø moät caùi nhìn thoaùng qua, môøi goïi chuùng ta ñi xa hôn, höôùng caùi nhìn veà phía tröôùc vaø höôùng leân treân, khoâng bao giôø kheùp kín mình, khoâng bao giôø ôû trong chính mình. Ñaây laø hình aûnh toâi ñeå laïi cho anh chò em, nhö moät bieåu töôïng cuûa moät Giaùo hoäi khoâng bao giôø ñoùng cöûa - laøm ôn, ñöøng bao giôø ñoùng cöûa! -, mang ñeán cho moïi ngöôøi moät loái môû vaøo coõi voâ taän, nôi bieát caùch nhìn xa hôn. Ñaây laø Giaùo hoäi truyeàn giaùo, soáng nieàm vui Tin Möøng, thöïc haønh loøng thöông xoùt.
Thöa anh chò em, haõy cuøng nhau böôùc ñi, cuøng vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø thöïc haønh loøng thöông xoùt, ñeå trôû thaønh Giaùo hoäi nhö theá. Khoâng coù Chuùa Thaùnh Thaàn thì khoâng coù Kitoâ giaùo naøo xaûy ra caû. Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï chuùng ta, daïy chuùng ta ñieàu naøy. Ngaøi seõ höôùng daãn anh chò em vaø giöõ gìn anh chò em. Toâi chuùc phuùc cho moïi ngöôøi töø taän ñaùy loøng. Vaø xin ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi. Caûm ôn anh chò em!