Dieãn Vaên Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ,
Taïi Kyø Hoïp Thöù Hai Cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Thöôøng Kyø Thöù XVI Veà Tính Ñoàng Nghò
Dieãn Vaên Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, Taïi Kyø Hoïp Thöù Hai Cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Thöôøng Kyø Thöù XVI Veà Tính Ñoàng Nghò.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 02-10-2024) - Theo tin Toøa Thaùnh, taïi Hoäi tröôøng Tieáp kieán Phaoloâ VI, chieàu ngaøy 2 thaùng 10 naêm 2024, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ khai maïc cuoäc hoïp toaøn theå thöù nhaát cuûa Kyø hoïp thöù hai cuûa Thöôïng hoäi ñoàng veà tính ñoàng nghò. Dòp naøy, ngaøi ñaõ ñoïc baøi dieãn vaên. Sau ñaây, laø baûn dòch tieáng Vieät theo baûn tieáng Anh do Toøa Thaùnh cung caáp:
Keå töø khi Giaùo hoäi cuûa Chuùa ñöôïc "trieäu taäp trong Thöôïng hoäi ñoàng" vaøo thaùng 10 naêm 2021, chuùng ta ñaõ cuøng nhau ñi moät phaàn cuûa haønh trình daøi maø Chuùa Cha khoâng ngöøng keâu goïi daân cuûa Ngöôøi. Ngöôøi sai hoï ñeán moïi quoác gia ñeå mang tin möøng raèng Chuùa Gieâsu Kitoâ laø hoøa bình cuûa chuùng ta (x. Ep 2:14) vaø Ngöôøi xaùc nhaän hoï trong söù meänh cuûa hoï thoâng qua Chuùa Thaùnh Thaàn.
Kyø hoïp naøy, ñöôïc höôùng daãn bôûi Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng "uoán cong traùi tim vaø yù chí cöùng ñaàu, laøm tan chaûy söï ñoâng cöùng, söôûi aám söï laïnh leõo vaø daãn daét nhöõng böôùc chaân laïc loái", nhaèm muïc ñích giuùp taïo ra moät Giaùo hoäi ñoàng nghò, moät Giaùo hoäi trong söù meänh, coù khaû naêng leân ñöôøng, hieän dieän ôû caùc vuøng ngoaïi vi ñòa lyù vaø hieän sinh ngaøy nay, vaø tìm caùch böôùc vaøo moái quan heä vôùi moïi ngöôøi trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, anh em vaø Chuùa cuûa chuùng ta.
Moät baøi giaûng cuûa moät taùc giaû linh ñaïo vaøo theá kyû thöù tö [1] coù theå toùm taét nhöõng gì xaûy ra khi Chuùa Thaùnh Thaàn baét ñaàu hoaït ñoäng, baét ñaàu baèng Bí tích Röûa toäi, ban taëng phaåm giaù bình ñaúng cho taát caû moïi ngöôøi. Nhöõng traûi nghieäm maø taùc giaû cuûa chuùng ta moâ taû coù theå cho pheùp chuùng ta ñaùnh giaù cao nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong ba naêm qua vaø nhöõng gì saép xaûy ra.
Tröôùc tieân, taùc giaû giuùp chuùng ta hieåu raèng Chuùa Thaùnh Thaàn laø ngöôøi höôùng daãn chaéc chaén vaø nhieäm vuï ñaàu tieân cuûa chuùng ta laø hoïc caùch phaân ñònh tieáng noùi cuûa Ngöôøi, vì Ngöôøi noùi qua moïi ngöôøi vaø trong moïi söï. Quaù trình ñoàng nghò naøy coù khieán chuùng ta traûi nghieäm ñieàu naøy khoâng?
Chuùa Thaùnh Thaàn luoân ñoàng haønh vôùi chuùng ta. Thaùnh Thaàn an uûi chuùng ta trong nhöõng khoaûnh khaéc buoàn ñau vaø ñau buoàn, ñaëc bieät laø khi - chính laø vì tình yeâu nhaân loaïi cuûa chuùng ta - moïi thöù khoâng dieãn ra toát ñeïp, baát coâng döôøng nhö ñang thaéng theá, chuùng ta nhaän ra thaät khoù ñeå ñaùp laïi baèng ñieàu toát khi ñoái ñaàu vôùi ñieàu aùc, chuùng ta thaáy thaät khoù ñeå tha thöù vaø chuùng ta bieåu loä raát ít can ñaûm khi tìm kieám hoøa bình. Coù veû nhö trong nhöõng khoaûnh khaéc naøy khoâng coøn gì ñeå laøm nöõa vaø chuùng ta ñaàu haøng tröôùc söï tuyeät voïng. Cuõng gioáng nhö hy voïng laø ñöùc tính khieâm nhöôøng vaø maïnh meõ nhaát, thì tuyeät voïng laø ñöùc tính ñoái troïng cuûa noù.
Chuùa Thaùnh Thaàn lau khoâ nöôùc maét vaø an uûi chuùng ta vì Ngöôøi truyeàn ñaït moùn quaø hy voïng cuûa Thieân Chuùa. Thieân Chuùa khoâng bao giôø meät moûi; tình yeâu cuûa Ngöôøi khoâng bieát meät moûi.
Chuùa Thaùnh Thaàn thaám nhuaàn vaøo phaàn beân trong chuùng ta, nôi thöôøng gioáng nhö moät toøa aùn, nôi chuùng ta ñöa ra nhöõng lôøi buoäc toäi vaø ñöa ra phaùn quyeát, chuû yeáu laø söï leân aùn. Taùc giaû baøi giaûng cuûa chuùng ta noùi vôùi chuùng ta raèng Chuùa Thaùnh Thaàn thaép leân trong nhöõng ngöôøi ñoùn nhaän Ngöôøi moät ngoïn löûa, moät "ngoïn löûa cuûa tình yeâu vaø söï haân hoan ñeán noãi neáu coù theå, chuùng ta seõ oâm troïn toaøn theå nhaân loaïi, khoâng phaân bieät toát xaáu". Ñieàu naøy laø bôûi vì Thieân Chuùa luoân oâm troïn moïi ngöôøi. Chuùng ta ñöøng queân, taát caû moïi ngöôøi, taát caû moïi ngöôøi, vaø luoân luoân. Ngöôøi ban cho moïi ngöôøi nhöõng khaû naêng môùi trong cuoäc soáng, thaäm chí cho ñeán phuùt cuoái cuøng. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta phaûi luoân tha thöù cho ngöôøi khaùc, vì söï saün saøng laøm nhö vaäy xuaát phaùt töø kinh nghieäm cuûa chính chuùng ta khi ñöôïc tha thöù. Chæ coù moät ngöôøi khoâng theå tha thöù: ngöôøi khoâng ñöôïc tha thöù.
Hoâm qua, trong Leã saùm hoái, chuùng ta ñaõ coù kinh nghieäm ñoù. Chuùng ta ñaõ caàu xin söï tha thöù; chuùng ta thöøa nhaän raèng chuùng ta laø toäi nhaân. Chuùng ta gaït boû loøng kieâu haõnh vaø gaït boû söï töï phuï khi töôûng töôïng raèng mình toát hôn ngöôøi khaùc. Treân thöïc teá, chuùng ta ñaõ trôû neân khieâm nhöôøng hôn chöa?
Söï khieâm nhöôøng cuõng laø moät moùn quaø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn maø chuùng ta phaûi caàu xin Ngöôøi. Söï khieâm nhöôøng, nhö töø nguyeân cuûa haïn töø naøy cho chuùng ta bieát, ñöa chuùng ta trôû laïi vôùi traùi ñaát, vôùi maët ñaát, vôùi ñaát muøn, vaø do ñoù nhaéc nhôû chuùng ta veà söï khôûi ñaàu, khi maø neáu khoâng coù hôi thôû cuûa Ñaáng Taïo Hoùa, chuùng ta seõ vaãn laø buøn voâ hoàn. Söï khieâm nhöôøng cho pheùp chuùng ta nhìn vaøo theá giôùi xung quanh vaø nhaän ra raèng chuùng ta khoâng toát hôn ngöôøi khaùc. Nhö Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "Ñöøng nghó quaù cao veà mình" (Rm 12:16). Chuùng ta khoâng theå khieâm nhöôøng neáu khoâng coù tình yeâu. Ngöôøi Kitoâ höõu phaûi gioáng nhö nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñöôïc Dante Alighieri moâ taû trong moät baøi Sonnet cuûa oâng. Hoï laø nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñau buoàn vì maát ñi ngöôøi cha cuûa ngöôøi baïn Beatrice: "Baïn laø ngöôøi coù veû ngoaøi khieâm nhöôøng, vôùi ñoâi maét nhìn xuoáng, theå hieän söï ñau buoàn" (Vita Nuova XXII, 9). Ñaây laø söï khieâm nhöôøng, ñoàng caûm vaø caûm thöông, cuûa nhöõng ngöôøi coi mình laø anh chò em vôùi taát caû moïi ngöôøi. Hoï chòu ñöïng noãi ñau cuûa mình, vaø trong söï toån thöông vaø ñau ñôùn cuûa chính mình, hoï nhìn thaáy nhöõng veát thöông vaø ñau khoå cuûa Chuùa chuùng ta.
Toâi khuyeán khích anh chò em suy ngaãm trong lôøi caàu nguyeän veà baûn vaên linh ñaïo tuyeät vôøi naøy vaø nhaän ra raèng Giaùo hoäi - semper reformanda [luoân caàn caûi caùch] - khoâng theå tieáp tuïc haønh trình cuûa mình vaø ñeå baûn thaân ñöôïc ñoåi môùi neáu khoâng coù Chuùa Thaùnh Thaàn vaø nhöõng ñieàu baát ngôø cuûa Ngöôøi. Neáu khoâng ñeå baûn thaân ñöôïc ñònh hình bôûi baøn tay cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng Taïo Hoùa, Chuùa Gieâsu Kitoâ Con cuûa Ngöôøi vaø Chuùa Thaùnh Thaàn cuûa Ngöôøi, nhö Thaùnh I-reâ-neâ thaønh Lyon ñaõ noùi vôùi chuùng ta (Adv. Haer., IV, 20, 1).
Ngay töø luùc khôûi ñaàu, khi Thieân Chuùa taïo ra ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ töø ñaát; töø luùc Thieân Chuùa goïi AÙp-ra-ham ñeå trôû thaønh phuùc laønh cho moïi daân toäc treân traùi ñaát vaø goïi Moâ-seâ daãn daét qua sa maïc moät daân toäc ñöôïc giaûi thoaùt khoûi aùch noâ leä; töø luùc Ñöùc Trinh Nöõ Maria noùi "xin vaâng" vôùi söù ñieäp khieán ngaøi trôû thaønh Meï cuûa Con Thieân Chuùa theo xaùc thòt vaø Meï cuûa moïi moân ñeä vaø moïi moân ñeä cuûa Con Meï; vaø töø khi Chuùa Gieâsu, chòu ñoùng ñinh vaø soáng laïi, ñaõ ñoå traøn Thaùnh Thaàn cuûa Ngöôøi trong Leã Nguõ Tuaàn - keå töø ñoù, chuùng ta ñaõ haønh trình, nhö "nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc thöông xoùt", höôùng ñeán vieäc thaønh toaøn döùt khoaùt tình yeâu cuûa Chuùa Cha. Chuùng ta ñöøng queân raèng chuùng ta ñaõ ñöôïc thöông xoùt.
Chuùng ta bieát caû veû ñeïp cuûa haønh trình ñoù vaø söï meät moûi maø noù keùo theo. Chuùng ta ñang cuøng nhau thöïc hieän ñieàu ñoù, nhö moät daân toäc, ngay trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta, laø daáu chæ vaø coâng cuï cuûa söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø cuûa söï hieäp nhaát cuûa toaøn theå nhaân loaïi (Lumen Gentium, 1). Chuùng ta ñang cuøng nhau thöïc hieän ñieàu ñoù, vaø vì lôïi ích cuûa moïi ngöôøi nam vaø nöõ thieän chí, trong moãi ngöôøi maø aân suûng ñang hoaït ñoäng moät caùch voâ hình (Gaudium et Spes, 22). Chuùng ta ñang thöïc hieän ñieàu ñoù, tin töôûng vaøo baûn chaát "töông quan" cuûa Giaùo hoäi vaø tìm caùch ñaûm baûo raèng caùc moái töông quan ñöôïc trao cho chuùng ta vaø ñöôïc giao phoù cho söï saùng taïo coù traùch nhieäm cuûa chuùng ta seõ luoân laø daáu chæ cuûa söï nhöng khoâng cuûa loøng thöông xoùt. Moät ngöôøi ñöôïc goïi laø Kitoâ höõu nhöng khoâng böôùc vaøo söï voâ tö vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa thì chæ laø moät ngöôøi voâ thaàn ñoäi loát Kitoâ höõu. Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa giuùp chuùng ta ñaùng tin caäy vaø coù traùch nhieäm.
Thöa anh chò em, chuùng ta kieân trì treân haønh trình naøy vôùi nhaän thöùc ñaày ñuû raèng chuùng ta ñöôïc keâu goïi, gioáng nhö vaàng traêng nhôït nhaït phaûn chieáu aùnh saùng cuûa Chuùa Kitoâ, maët trôøi cuûa chuùng ta, ñeå trung thaønh vaø vui veû ñaûm nhaän söù meänh cuûa mình laø trôû thaønh bí tích cuûa aùnh saùng ñoù cho theá giôùi, voán khoâng phaûi cuûa rieâng chuùng ta.
Phieân hoïp thöôøng kyø laàn thöù 16 cuûa Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc, hieän ñang trong Kyø hoïp thöù hai, ñaïi dieän cho "cuoäc haønh trình cuøng nhau" naøy cuûa daân Chuùa moät caùch ñaëc bieät.
Tröïc giaùc cuûa Ñöùc Thaùnh Giaùo hoaøng Phaoloâ VI, khi ngaøi thaønh laäp Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc vaøo naêm 1965, ñaõ chöùng toû laø voâ cuøng hieäu quaû. Trong saùu möôi naêm ñaõ qua, chuùng ta ñaõ hoïc ñöôïc caùch nhìn nhaän Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc nhö moät "chuû theå ña nguyeân" giao höôûng coù khaû naêng hoã trôï söù meänh lieân tuïc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, hoã trôï hieäu quaû cho Giaùm muïc Roâma trong vieäc phuïc vuï söï hieäp thoâng cuûa taát caû caùc Giaùo hoäi vaø toaøn theå Giaùo hoäi.
Thaùnh Phaoloâ VI ñaõ nhaän thöùc roõ raèng "Thöôïng Hoäi ñoàng naøy, gioáng nhö moïi ñònh cheá nhaân baûn, coù theå ñöôïc caûi thieän theo thôøi gian" (Apostolica Sollicitudo). Toâng hieán Episcopalis Communio coù yù ñònh xaây döïng döïa treân kinh nghieäm cuûa nhieàu phieân hoïp thöông hoäi ñoàng khaùc nhau (Thoâng thöôøng, Ngoaïi thöôøng, Ñaëc bieät) baèng caùch trình baøy roõ raøng Phieân hoïp thöôïng hoäi ñoàng nhö moät quaù trình chöù khoâng chæ laø moät bieán coá.
Quaù trình thöôïng hoäi ñoàng cuõng laø moät quaù trình hoïc taäp, trong quaù trình ñoù, Giaùo hoäi hieåu roõ hôn veà baûn thaân mình vaø xaùc ñònh caùc hình thöùc hoaït ñoäng muïc vuï phuø hôïp nhaát vôùi söù meänh maø Chuùa ñaõ giao phoù cho mình. Quaù trình hoïc taäp naøy cuõng bao goàm caùc caùch thöùc thöïc hieän thöøa taùc vuï cuûa caùc Muïc töû, vaø ñaëc bieät laø caùc Giaùm muïc.
Khi choïn trieäu taäp moät soá löôïng lôùn giaùo daân vaø ngöôøi thaùnh hieán (nam vaø nöõ), phoù teá vaø linh muïc vôùi tö caùch laø thaønh vieân chính thöùc cuûa Phieân hoïp laàn thöù 16 naøy, phaùt trieån nhöõng gì ñaõ ñöôïc hình dung moät phaàn cho caùc Phieân hoïp tröôùc ñoù, toâi ñaõ haønh ñoäng theo söï hieåu bieát veà vieäc thöïc hieän thöøa taùc vuï giaùm muïc do Coâng ñoàng chung Vatican II ñeà ra. Giaùm muïc, nguyeân taéc vaø neàn taûng höõu hình cuûa söï hieäp nhaát cuûa moãi Giaùo hoäi ñaëc thuø, khoâng theå thöïc hieän thöøa taùc vuï cuûa mình ngoaïi tröø trong daân Chuùa vaø vôùi daân Chuùa, ñi tröôùc, ñöùng giöõa vaø theo sau phaàn daân Chuùa ñöôïc giao phoù cho ngaøi chaêm soùc. Caùi hieåu bieát bao goàm naøy veà thöøa taùc vuï giaùm muïc coù nghóa laø phaûi ñöôïc nhìn thaáy roõ raøng, ñoàng thôøi traùnh hai nguy cô. Thöù nhaát, söï tröøu töôïng boû qua tính hieäu quaû cuï theå cuûa nhöõng nôi vaø moái töông quan khaùc nhau, vaø giaù trò cuûa moãi caù nhaân. Thöù hai, nguy cô phaù vôõ söï hieäp thoâng baèng caùch choáng laïi caùc giaùo daân. Chaéc chaén khoâng phaûi laø vaán ñeà thay theá ngöôøi naøy baèng ngöôøi kia, taäp hôïp laïi ñeå keâu goïi: "Baây giôø ñeán löôït chuùng ta!" Khoâng, ñieàu naøy khoâng hieäu quaû: "baây giôø tuøy thuoäc vaøo chuùng ta, nhöõng tín höõu giaùo daân", "baây giôø tuøy thuoäc vaøo chuùng ta, nhöõng linh muïc". Khoâng, ñieàu naøy khoâng hieäu quaû. Thay vaøo ñoù, chuùng ta ñöôïc yeâu caàu cuøng nhau laøm vieäc theo baûn giao höôûng, trong moät saùng taùc keát hôïp taát caû chuùng ta trong vieäc phuïc vuï loøng thöông xoùt cuûa Chuùa, phuø hôïp vôùi caùc thöøa taùc vuï vaø ñaëc suûng khaùc nhau maø Giaùm muïc ñöôïc giao nhieäm vuï thöøa nhaän vaø thuùc ñaåy.
Vieäc "Haønh trình cuøng nhau" naøy vôùi moïi ngöôøi, moïi ngöôøi, laø moät quaù trình maø Giaùo hoäi, trong söï ngoan ngoaõn vôùi hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø nhaïy caûm trong vieäc ñoïc caùc daáu chæ cuûa thôøi ñaïi (Gaudium et Spes, 4), lieân tuïc ñoåi môùi baûn thaân vaø hoaøn thieän tính bí tích cuûa mình. Baèng caùch naøy, Giaùo hoäi phaán ñaáu ñeå trôû thaønh moät chöùng nhaân ñaùng tin caäy cho söù meänh maø mình ñöôïc keâu goïi, ñeå taäp hôïp taát caû caùc daân toäc treân traùi ñaát thaønh moät, khi cuoái cuøng chính Thieân Chuùa seõ cho chuùng ta moät choã ngoài taïi böõa tieäc maø Ngöôøi ñaõ chuaån bò (x. Is 25:6-10).
Do ñoù, thaønh phaàn cuûa Phieân hoïp laàn thöù 16 naøy khoâng chæ laø moät söï kieän ngaãu nhieân. Noù dieãn taû moät caùch thöïc hieän thöøa taùc vuï giaùm muïc phuø hôïp vôùi Truyeàn thoáng soáng ñoäng cuûa Giaùo hoäi vaø vôùi giaùo huaán cuûa Coâng ñoàng Vatican II. Khoâng bao giôø moät Giaùm muïc, hay baát cöù moät Kitoâ höõu naøo khaùc, coù theå nghó veà mình "maø khoâng coù ngöôøi khaùc". Cuõng nhö khoâng ai ñöôïc cöùu roãi moät mình, vieäc coâng boá ôn cöùu ñoä caàn moïi ngöôøi, vaø ñoøi hoûi moïi ngöôøi phaûi ñöôïc laéng nghe.
Söï hieän dieän cuûa caùc thaønh vieân khoâng phaûi laø Giaùm muïc trong Phieân hoïp cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc khoâng laøm giaûm ñi chieàu kích "giaùm muïc" cuûa Phieân hoïp. Toâi khoâng noùi ñieàu naøy vì moät côn loác tin ñoàn naøo ñoù ñaõ lan truyeàn töø beân naøy sang beân kia. Caøng khoâng phaûi vì noù ñaët ra baát cöù haïn cheá naøo ñoái vôùi, hoaëc haï thaáp, thaåm quyeàn daønh rieâng cho töøng Giaùm muïc vaø Hoäi ñoàng Giaùm muïc. Thay vaøo ñoù, noù chæ ra hình thöùc maø vieäc thöïc thi thaåm quyeàn giaùm muïc ñöôïc keâu goïi thöïc hieän trong moät Giaùo hoäi yù thöùc raèng veà baûn chaát coù tính töông quan heä vaø do ñoù ñoàng nghò. Moái töông quan vôùi Chuùa Kitoâ vaø vôùi taát caû moïi ngöôøi trong Chuùa Kitoâ - nhöõng ngöôøi ñaõ ôû ñoù vaø nhöõng ngöôøi chöa ôû ñoù nhöng ñöôïc Chuùa Cha chôø ñôïi - hieän thöïc hoùa baûn chaát vaø ñònh hình hình thöùc cuûa Giaùo hoäi moïi luùc.
Caùc hình thöùc khaùc nhau cuûa vieäc thöïc thi "hôïp ñoaøn" vaø "ñoàng nghò" cuûa thöøa taùc vuï giaùm muïc (trong caùc Giaùo hoäi ñaëc thuø, trong caùc nhoùm Giaùo hoäi vaø trong toaøn theå Giaùo hoäi) caàn ñöôïc xaùc ñònh kòp thôøi. Chuùng phaûi luoân toân troïng kho taøng ñöùc tin vaø Truyeàn thoáng soáng ñoäng, vaø luoân ñaùp laïi nhöõng gì Chuùa Thaùnh Thaàn yeâu caàu caùc Giaùo hoäi taïi thôøi ñieåm ñaëc thuø naøy vaø trong caùc boái caûnh khaùc nhau maø hoï ñang soáng. Chuùng ta ñöøng queân raèng Chuùa Thaùnh Thaàn laø söï hoøa hôïp. Chuùng ta haõy nghó ñeán buoåi saùng cuûa Leã Nguõ Tuaàn. Coù moät söï hoãn loaïn khuûng khieáp nhöng Ngöôøi ñaõ mang laïi söï hoøa hôïp cho caûnh hoãn loaïn ñoù. Chuùng ta ñöøng queân raèng Ngöôøi thöïc söï laø söï hoøa hôïp. Ñoù khoâng phaûi laø söï hoøa hôïp tinh vi hay trí thöùc. Ñoù laø taát caû, moät söï hoøa hôïp hieän sinh.
Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho Giaùo hoäi luoân trung thaønh vôùi leänh truyeàn cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø chuù yù ñeán lôøi Ngöôøi. Chuùa Thaùnh Thaàn daãn daét caùc moân ñeä vaøo moïi chaân lyù (Ga 16:13). Ngöôøi cuõng ñang daãn daét chuùng ta, nhöõng ngöôøi tuï hoïp trong Chuùa Thaùnh Thaàn trong Phieân hoïp naøy, ñeå ñöa ra caâu traû lôøi, sau ba naêm böôùc ñi (lang thang trong sa maïc?), cho caâu hoûi "Laøm theá naøo ñeå trôû thaønh moät Giaùo hoäi ñoàng nghò trong söù meänh". Toâi muoán noùi theâm laø thöông xoùt.
Vôùi moät traùi tim traøn ñaày hy voïng vaø loøng bieát ôn, vaø yù thöùc veà nhieäm vuï khoù khaên ñöôïc giao phoù cho anh chò em - cho chuùng ta - toâi baøy toû hy voïng trong caàu nguyeän cuûa mình raèng taát caû moïi ngöôøi seõ saün loøng môû loøng mình ra vôùi haønh ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ngöôøi höôùng daãn vaø an uûi chaéc chaén cuûa chuùng ta. Caûm ôn anh chò em!
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] Baøi giaûng XVIII, 7-11: PG 34, 639-642. [Giôø Kinh Phuïng Vuï cho Thöù Saùu Tuaàn IV Muøa Thöôøng Nieân].