Quoác hoäi Ucraina thoâng qua döï luaät
caám Chính thoáng Ucraina goác Chính thoáng Nga
Quoác hoäi Ucraina thoâng qua döï luaät caám Chính thoáng Ucraina goác Chính thoáng Nga.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Kiev (RVA News 23-08-2024) - Hoâm 20 thaùng Taùm naêm 2024, Quoác hoäi Ucraina, goïi laø Verkhovna Rada, ñaõ thoâng qua chung keát döï luaät caám Giaùo hoäi Chính thoáng Ucraina coù lieân heä vôùi Toøa Thöôïng phuï Chính thoáng Mascôva.
Döï luaät mang soá 8371 ñöôïc thoâng qua vôùi 265 phieáu thuaän, 29 phieáu choáng vaø 4 phieáu traéng. Luaät mang teân laø "Luaät baûo veä traät töï hieán ñònh trong laõnh vöïc hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc toân giaùo". Luaät seõ coù hieäu löïc 30 ngaøy sau khi ñöôïc Toång thoáng Zelensky kyù vaø coâng boá.
Vaên baûn luaät môùi khoâng neâu ñích danh Giaùo hoäi Chính thoáng Nga, nhöng khaúng ñònh raèng: thöù I "luaät caám baát kyø toå chöùc toân giaùo naøo coù truï sôû taïi moät nöôùc 'bò nhìn nhaän laø ñaõ hoaëc ñang thöïc hieän moät söï taán coâng voõ trang choáng Ucraina hoaëc taïm thôøi chieám ñoùng moät phaàn laõnh thoå Ucraina; thöù II: caám toå chöùc toân giaùo naøo tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp (keå caû qua nhöõng dieãn vaên coâng coäng cuûa cô quan chæ ñaïo) coå voõ söï taán coâng voõ trang choáng Ucraina". Ñieàu thöù III cuûa luaät naøy ñònh nghóa "Giaùo hoäi Chính thoáng Ucraina [thuoäc Nga] laø moät söï keùo daøi veà maët yù thöùc heä cheá ñoä cuûa nhaø nöôùc gaây haán, ñoàng loõa vôùi nhöõng toäi aùc chieán tranh vaø caùc toäi aùc choáng laïi nhaân loaïi, nhaân danh Lieân bang Nga vaø yù thöùc heä "theá giôùi Nga". Luaät ñích thò caám söï hieän dieän cuûa caùc toå chöùc toân giaùo aáy treân laõnh thoå Ucraina. Cuõng vaäy, caám caùc toå chöùc toân giaùo gaén lieàn vôùi nhöõng toå chöùc toân giaùo nöôùc ngoaøi bò tuyeân boá laø baát hôïp phaùp do luaät naøy, hoaëc caùc toå chöùc toân giaùo khoâng toân troïng ñieàu soá 5 cuûa luaät naêm 1991, veà "töï do löông taâm vaø veà caùc toå chöùc toân giaùo"...
Sau khi Nga xaâm laêng Ucraina, töø ngaøy 24 thaùng Hai naêm 2022, Ñöùc Toång giaùm muïc Onufrij, Thuû laõnh Giaùo hoäi Chính thoáng Nga ôû Ucraina, ñaõ coâng khai tuyeân boá choáng laïi caùc cuoäc haønh quaân cuûa Nga. Coäng ñoaøn Giaùo hoäi naøy ñoâng ñaûo nhaát taïi Ucraina, vôùi hôn 10,000 giaùo xöù. Coøn Giaùo hoäi Chính thoáng Ucraina ñöôïc chính phuû Ucraina hieän nay vaø ñöôïc Ñöùc Thöôïng phuï Bartolomaios, Giaùo chuû Chính thoáng Constantinople, ban saéc leänh coâng nhaän quyeàn ñoäc laäp hoài cuoái naêm 2018, thì nhoû hôn. Ñöùc Thöôïng phuï ñöôïc coi laø Giaùo chuû danh döï chung cuûa Chính thoáng giaùo, nhöng bò Chính thoáng Nga phuû nhaän. Saéc leänh naøy goïi laø "Tomos" hoaøn toaøn coâng nhaän Chính thoáng Ucraina taùch rôøi vaø ñoäc laäp khoûi Giaùo hoäi Meï laø Chính thoáng Nga, vôùi Toøa Thöôïng phuï ôû Mascôva. (Fides 21-8-2024)
Nhieàu nhaân vaät vaø toå chöùc nhaân quyeàn ôû Taây phöông toû ra deø daët vaø pheâ bình luaät môùi cuûa Ucraina caám Chính thoáng Nga. Hoï khaúng ñònh raèng neáu coù ai thuoäc giôùi laõnh ñaïo hoaëc thaønh vieân naøo thuoäc coäng ñoaøn Giaùo hoäi naøy phaûn boäi, laøm giaùn ñieäp cho Nga thì cöù xeùt xöû vaø tröøng phaït hoï theo luaät, nhöng caám ñoaùn caû moät coäng ñoaøn toân giaùo haøng trieäu tín höõu, cuõng laø coâng daân Ucraina, ñaõ hieän höõu laâu naêm trong lòch söû quoác gia, thì haønh ñoäng ñoù ñaùng bò pheâ bình.
Tuy nhieân, Ñöùc Toång giaùm muïc Tröôûng Sviatoslav Shevchuk, Giaùo chuû Coâng giaùo Ucraina nghi leã Ñoâng phöông, beânh vöïc luaät môùi ñöôïc quoác hoäi Ucraina thoâng qua. Giaùo hoäi Coâng giaùo naøy döôùi thôøi Lieân Xoâ ñaõ töøng bò cheá ñoä coäng saûn giaûi taùn, naêm 1946 qua moät coâng nghò nguïy taïo vaø eùp saùp nhaäp vaøo Giaùo hoäi Chính thoáng Nga.