Phong Thaùnh "töông ñöông",
moät ñaëc tröng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ?
Phong Thaùnh "töông ñöông", moät ñaëc tröng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ?
Chuyeån ngöõ: Taâm Buøi
Saøigoøn (WGPSG 19-08-2024) - Ñöùc Phanxicoâ laø vò giaùo hoaøng ñaõ phong thaùnh cho nhieàu ngöôøi nhaát: 912 ngöôøi. Moät soá ngöôøi trong soá hoï ñaõ ñöôïc coâng nhaän laø thaùnh thoâng qua quy trình ñaëc bieät: phong thaùnh "töông ñöông", hay coøn goïi laø phong thaùnh theo loøng suøng kính coäng ñoàng.
Vaøi thaùng sau khi ñöôïc baàu choïn laøm giaùo hoaøng, vaøo ngaøy 9 thaùng 10 naêm 2013, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ tuyeân boá nhaø huyeàn bí ngöôøi YÙ, Angela xöù Foligno (1248-1309) laø thaùnh, maø khoâng caàn chaàn chöø theâm nöõa. Khoâng coù ngaøy leã phong thaùnh, khoâng coù coâng thöùc baèng tieáng Latin; nöõ tu doøng Phanxicoâ chính thöùc gia nhaäp haøng nguõ caùc thaùnh chæ baèng saéc leänh ñôn giaûn.
Coâng nhaän loøng suøng kính coäng ñoàng
Trong Giaùo hoäi Coâng giaùo, phaûi maát moät thôøi gian daøi ñeå ñöôïc ñöa vaøo soå boä caùc thaùnh. Voâ soá tröôøng hôïp ñaõ bò sa laày trong quaù trình naøy. Tuy nhieân, hình thöùc phong thaùnh ngoaïi thöôøng aùp duïng cho tröôøng hôïp cuûa Thaùnh Angela thöïc söï toàn taïi. Caùc vò giaùo hoaøng söû duïng hình thöùc ñaëc bieät naøy ñeå xaùc nhaän söï thaùnh thieän cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ coù tieáng taêm veà söï thaùnh thieän vaø laø ñoái töôïng cuûa loøng suøng kính coù töø thôøi xa xöa - qua nhieàu theá kyû.
Noùi caùch khaùc, hoï töø laâu ñaõ ñöôïc vox populi (tieáng noùi giaùo daân) coi laø "thaùnh", nhöng hoà sô phong thaùnh cuûa hoï ñaõ bò thaát laïc trong nhöõng böôùc ngoaët cuûa lòch söû. Ñaây laø quaù trình ñaëc bieät cuûa hình thöùc goïi laø phong thaùnh "töông ñöông" (equipollent canonization).
Phöông caùch nhanh choùng naøy boû qua vieäc coâng nhaän pheùp laï ñöôïc cho laø do söï chuyeån caàu cuûa vò ñoù. Vì hoï ñaõ coù ñöôïc loøng suøng kính khoâng ngöøng vaø danh tieáng veà nhöõng pheùp laï, neân giaùo hoaøng ngay laäp töùc coâng nhaän loøng suøng kính coù töø tröôùc ñoái vôùi vò thaùnh vaø boû qua nghi leã trang troïng.
Moät soá ví duï
Trong nhöõng naêm qua, vò giaùo hoaøng ngöôøi Argentina ñaõ thöïc hieän caùc cuoäc phong thaùnh töông ñöông khaùc. Vaøo ngaøy 17 thaùng 12 naêm 2013, ngaøi ñaõ ñöa vaøo soå boä caùc thaùnh vò linh muïc Doøng Teân ngöôøi Phaùp Pierre Favre (1506-1546). Thaùnh nhaân laø baïn ñoàng haønh cuûa Thaùnh Inhaxioâ Loyola, vaø cuõng laø ñoàng saùng laäp Doøng Teân. Quyeát ñònh naøy, ñöôïc coâng boá vaøo ngaøy sinh nhaät cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, ñöôïc hieåu laø daáu chæ cho thaáy loøng suøng kính caùch rieâng cuûa giaùo hoaøng ñoái vôùi vò thaùnh - maø baûn thaân giaùo hoaøng cuõng laø moät tu só Doøng Teân.
Thaùng 4 naêm 2014, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ tuyeân boá ba tröôøng hôïp phong thaùnh töông ñöông cuøng luùc, ñoù laø Joseph de Anchieta (1534-1597), linh muïc Doøng Teân ngöôøi Taây Ban Nha truyeàn giaùo taïi Brazil; Francois de Laval (1623-1708), nhaø truyeàn giaùo ngöôøi Phaùp laø giaùm muïc ñaàu tieân cuûa Quebec ôû Canada, vaø Marie Chuùa Nhaäp theå (1599-1672), nöõ tu doøng Ursuline ngöôøi Phaùp, cuõng laø nhaø truyeàn giaùo ôû Baéc Myõ.
Vaøo ngaøy 5 thaùng 7 naêm 2019, ñeán löôït vò giaùm muïc Boà Ñaøo Nha theá kyû 16, Bartoâloâmeâoâ Caùc Vò Töû ñaïo (1514-1590), Toång Giaùm muïc cuûa Braga, ñöôïc ñöa vaøo haøng nguõ caùc thaùnh qua moät saéc leänh.
Vaøo ngaøy 24 thaùng 4 naêm 2021, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ coâng nhaän söï thaùnh thieän cuûa moät nöõ tu ngöôøi YÙ doøng Ñaminh töø thôøi Trung coå, Margaret xöù Castello (1287-1320), theo caùch töông ñöông.
Tieáp theo: moät nhoùm nöõ tu?
Theo thoâng leä, nhöõng cuoäc phong thaùnh cuï theå naøy ñöôïc yeâu caàu tröïc tieáp bôûi moät ñaïi dieän toái cao cuûa Giaùo hoäi - moät coäng ñoàng, moät giaùo phaän, v.v.
Moät nhoùm nöõ tu ngöôøi Phaùp cuõng laø moät phaàn cuûa tieán trình phong thaùnh töông ñöông saép tôùi: 16 nöõ tu doøng Caùt Minh Compieøgne, bò cheùm ñaàu vaøo ngaøy 17 thaùng 7 naêm 1794, trong cuoäc Caùch maïng Phaùp. Hoï ñöôïc bieát ñeán treân toaøn theá giôùi nhôø nhöõng cuoäc ñoái thoaïi noåi tieáng maø Bernanos ñaõ vieát veà hoï. Treân thöïc teá, Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ uûy quyeàn trao hoà sô naøy leân Boä Phong thaùnh vaøo ngaøy 20 thaùng 1 naêm 2022.
Vieäc phong thaùnh töông ñöông laø hình thöùc vinh danh caùc vò thaùnh ñöôïc thöïc hieän baèng moät saéc leänh ñôn giaûn cuûa giaùo hoaøng maø khoâng caàn theo tieán trình thoâng thöôøng, bao goàm vieäc xaùc minh pheùp laï. Nhöõng vò thaùnh naøy "phaûi coù loøng suøng kính laâu daøi vaø khoâng bò giaùn ñoaïn, cuõng nhö danh tieáng veà nhöõng daáu chæ vaø aân suûng". Vieäc phong thaùnh cuûa hoï ñöôïc yeâu caàu bôûi moät ñaïi dieän cuûa Giaùo hoäi, tröïc tieáp ñeán giaùo hoaøng.
Ñöùc Bieån Ñöùc XIV ñaõ chính thöùc hoùa quaù trình naøy vaøo nhöõng naêm 1700. Thoâng qua ñoù, moät giaùo hoaøng môøi goïi Giaùo hoäi hoaøn vuõ coâng nhaän ngaøy leã cuûa vò thaùnh, vôùi Thaùnh leã vaø Kinh Phuïng vuï.
Ñieàu naøy coâng nhaän raèng phaùn quyeát cuûa Giaùo hoäi ñaõ ñöôïc ñöa ra veà söï thaùnh thieän cuûa moät ngöôøi, maëc duø khoâng tuaân theo caùch thöùc phong thaùnh thoâng thöôøng. Vieäc phong thaùnh töông ñöông vaãn raát hieám vaø chæ xaûy ra vôùi moät tyû leä raát nhoû caùc vò thaùnh.
Chuyeån ngöõ: Taâm Buøi
Chuyeån ngöõ töø: aleteia.org
(Nguoàn: tgpsaigon.net)