Noäi chieán tieáp tuïc taïi Sudan
Noäi chieán tieáp tuïc taïi Sudan.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
El Obeid (RVA News 19-08-2024) - Noäi chieán lieân tuïc töø möôøi saùu thaùng qua taïi Sudan, töùc laø töø thaùng Tö naêm 2023, bò theá giôùi queân laõng vaø chöa coù daáu hieäu chaám döùt.
Noäi chieán baét ñaàu töø thaùng Tö naêm 2023 giöõa phe cuûa Töôùng Abdel Fattah al-Burhan, thuû laõnh taäp ñoaøn quaân phieät vaø cuõng laø Toång tö leänh quaân ñoäi chính qui (Saf), vaø phe cuûa Töôùng Mohammed Hamdan Dagali, chæ huy tröôûng löïc löôïng trieån khai nhanh (Rsf), goàm nhöõng daân quaân lieân keát tröôùc ñoù vôùi chính quyeàn Sudan, tröôùc khi xaûy ra noäi chieán.
Hoâm 15 thaùng Taùm naêm 2024, toå chöùc nhi ñoàng quoác teá Unicef toá caùo vuï doäi bom vaøo moät tröôøng hoïc vaø moät khu chôï ôû thaønh phoá El Obeid, laøm cho naêm treû em bò thieät maïng vaø hai möôi em khaùc bò thöông. Töø ñaàu cuoäc xung ñoät ñeán nay ñaõ coù hôn 110 tröôøng hoïc vaø nhaø thöông bò taán coâng, vì duøng laøm nôi truù aån cho nhöõng ngöôøi di taûn noäi ñòa.
Hoâm Chuùa nhaät tröôùc ñoù, ngaøy 11 thaùng Taùm naêm 2024, moät traùi löïu ñaïn ñaõ bò neùm vaøo khu vöïc cuûa Unicef, ôû Al Hattana, thuoäc bang Khartum, laøm cho hai treû em thieät maïng vaø taùm em khaùc bò thöông.
Trong moät thoâng caùo, oâng Sheldon Yett, ñaïi dieän Unicef ôû Sudan noùi raèng: "Taïi nöôùc naøy, phaàn lôùn caùc tröôøng bò ñoùng cöûa lieân tieáp trong naêm naêm hoïc thöù hai. Hôn 17 trieäu trong soá 19 trieäu treû em ôû tuoåi caép saùch ñeán tröôøng, khoâng ñöôïc theo hoïc. Ngoaøi caùc tröôøng bò taán coâng, coøn coù haøng traêm tröôøng bò duøng laøm nôi truù nguï cho nhöõng ngöôøi taûn cö noäi ñòa, giôùi haïn vieäc hoïc haønh trong caùc khu vöïc lieân heä. Nhöõng vuï taán coâng tröôøng hoïc nhö theá laø ñieàu vi phaïm naëng neà choáng laïi caùc treû em, töôùc ñoaït quyeàn ñöôïc giaùo duïc cuûa caùc em. Caùc tröôøng hoïc cung caáp moät moâi tröôøng chaéc chaén ñeå hoïc haønh, baûo veä caùc treû em deã bò toån thöông khoûi nhöõng laïm duïng vaø nguy hieåm theå lyù".
Toå chöùc Unicef keâu goïi taát caû caùc phe laâm chieán haõy ngöng taán coâng caùc cô caáu vaø haï taàng cô sôû daân söï, trong ñoù coù caùc nhaø thöông, tröôøng hoïc vaø beänh xaù, aùp duïng taát caû caùc bieän phaùp baûo veä treû em, theo caùc nghóa vuï trong Coâng phaùp quoác teá veà nhaân ñaïo".
Cuoäc noäi chieán taïi Sudan laøm cho haøng chuïc ngaøn ngöôøi cheát, möôøi trieäu ngöôøi di taûn noäi ñòa, vaø ba trieäu ngöôøi tò naïn sang caùc nöôùc laùng gieàng, nhö Ai Caäp, Lybia, Tchad, Coäng hoøa Trung Phi, Nam Sudan, Ethiopia vaø Eritrea.
Vaø theo Lieân Hieäp Quoác, moät nöûa daân soá taïi Sudan, töùc laø khoaûng 25 trieäu ngöôøi, ñang caàn ñöôïc trôï giuùp nhaân ñaïo. Cuoäc noäi chieán naøy bò dö luaän theá giôùi queân laõng.
(Vatican News 17-8-2024)