Thaûm traïng nhaân ñaïo
taïi Gaza qua caùc con soá
Thaûm traïng nhaân ñaïo taïi Gaza qua caùc con soá.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Gaza (RVA News 24-07-2024) - Nhaân daân taïi mieàn Gaza tieáp tuïc luùn saâu trong thaûm traïng nhaân ñaïo, nhö caùc con soá do caùc toå chöùc Lieân Hieäp Quoác môùi coâng boá.
Cho ñeán nay, coù gaàn 39,000 ngöôøi cheát taïi Gaza, vì caùc cuoäc khoâng taäp vaø taán coâng cuûa quaân ñoäi Israel töø ñaàu chieán tranh. Coøn boä y teá ôû Gaza, do Hamas kieåm soaùt, thì cho bieát coù hôn 89,000 ngöôøi Palestine bò thöông.
Veà phía Israel, nguoàn tin quaân ñoäi cho bieát, coù 1,526 ngöôøi Israel vaø nöôùc ngoaøi bò gieát, phaàn lôùn laø trong ngaøy 07 thaùng Möôøi naêm 2023 vaø nhöõng ngaøy sau ñoù. Trong soá naøy, coù 326 ngöôøi bò gieát ôû Gaza vaø doïc theo bieân giôùi taïi Israel, töø ñaàu cuoäc tieán quaân baèng ñöôøng boä cuûa nöôùc naøy. Coù hôn 2,100 binh só Israel bò thöông. 120 coâng daân Israel vaø nöôùc ngoaøi coøn bò Hamas giam giöõ taïi Gaza, keå caû nhöõng naïn nhaân coøn bò Hamas giöõ thi haøi.
Caùc cuoäc giao tranh tieáp tuïc ôû cöôøng ñoä cao treân toaøn daûi Gaza vaø chính caùc thöôøng daân laø nhöõng ngöôøi phaûi traû giaù ñaét ñoû nhaát vì tình traïng. Theo öôùc löôïng cuûa toå chöùc Söùc khoûe theá giôùi (OMS), coù moät trieäu 900 ngaøn ngöôøi Gaza taûn cö noäi ñòa, töông ñöông vôùi 90% daân soá. Hoï thöôøng truù nguï trong caùc nôi ôû taïm bôï, nhö leàu, tröôøng hoïc hoaëc caùc cô quan cuûa toå chöùc Lieân Hieäp Quoác trôï giuùp ngöôøi tò naïn Palestine, goïi taét laø Unrwa.
Tình traïng baát an veà löông thöïc lan traøn taïi Gaza: söï hoã trôï löông thöïc khoâng ñuû vaø khoâng ñeán ñöôïc vôùi caùc gia ñình cuõng cuøng caùch thöùc. Theo toå chöùc Söùc khoûe theá giôùi, 346,000 treû em döôùi 5 tuoåi vaø 160,000 phuï nöõ mang thai, ñang caàn theâm löông thöïc vaø thuoác boå. Theo toå chöùc Löông noâng Quoác teá, FAO, 63% ñaát ñai canh taùc ôû Gaza vaø 33% caùc nhaø kieáng ñeå canh taùc ñaõ bò hö haïi naëng. Ngoaøi ra, coù naïn thieáu nöôùc, keå caû nöôùc ñaõ loaïi muoái ñeå trôû thaønh nöôùc uoáng, ñöôïc phaân phoái qua caùc xe boàn chôû nöôùc ôû möùc ñoä thaát thöôøng. Hai trong ba nhaø maùy loïc nöôùc hoaït ñoäng khoâng lieân tuïc.
Tình traïng veä sinh vaø y teá ôû Gaza ôû sa xuùt: phaàn lôùn caùc nhaø veä sinh ôû caùc ñòa ñieåm coâng coäng ñeàu khoâng hoaït ñoäng, vì caùc oáng coáng bò hö hoûng, laøm cho nöôùc thaûi roø ræ ra ñöôøng taïi moät soá ñòa ñieåm vaø moät soá nhaø veä sinh coù saün, nhöng bò thieáu cöûa hoaëc hoaøn toaøn khoâng coù nöôùc. Tình traïng raát noùng nöïc vaø raùc röôûi choàng chaát khaép nôi - theo toå chöùc söùc khoûe theá giôùi, leân tôùi 340,000 taán gaàn khu daân cö, thu huùt muoãi vaø coân truøng. Caùc ñoáng raùc thöôøng bò daân chuùng ñoát ñeå ngaên chaën söï lan traøn cuûa coân truøng vaø söï truyeàn beänh, nhöng vieäc ñoát raùc nhö theá laïi taïo neân nhöõng khoùi ñoäc, nguy hieåm cho söùc khoûe.
Trong nhöõng ngaøy qua, quaân ñoäi Israel ñaõ khôûi söï chieán dòch chích ngöøa cho caùc binh só cuûa mình vaø ñaõ khôûi ñoäng caùc toå chöùc quoác teá ñeå chích ngöøa cho daân chuùng ôû Gaza.
Veà y teá, hieän thieáu caùc dòch vuï chuyeân chôû vaø xe cöùu thöông. 130 xe bò truùng ñaïn hoaëc bò hö haïi trong caùc cuoäc xung ñoät, theo nguoàn tin cuûa Hamas. Theâm vaøo ñoù laø tình traïng thieáu thuoác men thieát yeáu, vaø vieäc trôï giuùp y teá bò giôùi haïn. Theo OMS, taïi Gaza hieän coù khoaûng 1,500 giöôøng beänh cho hôn hai trieäu ngöôøi, so vôùi 3,500 giöôøng tröôùc chieán tranh. Söï thieáu giöôøng beänh caøng traàm troïng theâm vì thieáu vaät tö vaø caùc thieát bò y teá, gaây ra nhöõng caùi cheát coù theå traùnh ñöôïc, nhöõng veát thöông nhieãm truøng vaø nhöõng vuï phaûi caét cuït chi theå khoâng caàn thieát. Hieän nay, ôû Gaza coù möôøi laêm beänh vieän ñang hoaït ñoäng moät phaàn, taùm beänh vieän daõ chieán ñang hoaït ñoäng. Trong soá 26 trung taâm cuûa toå chöùc Unrwa, thì chæ coù 10 trung taâm coøn hoaït ñoäng.
(Sir 23-7-2024)