Ñöùc Hoàng y Mamberti,
taân Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá
Ñöùc Hoàng y Mamberti, taân Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 03-07-2024) - Trong Coâng nghò Hoàng y veà vieäc phong hieån thaùnh, saùng ngaøy 01 thaùng Baûy naêm 2024, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ thaêng ba hoàng y thuoäc ñaúng phoù teá leân ñaúng linh muïc.
Ñöùng ñaàu laø Ñöùc Hoàng y James Michael Harvey, ngöôøi Myõ, hieän laø Hoàng y Giaùm quaûn Ñeàn thôø thaùnh Phaoloâ ngoaïi thaønh. Tieáp ñeán laø Ñöùc Hoàng y Lorenzo Baldisseri, nguyeân laø Toång thö kyù Boä Giaùm muïc, roài laøm Toång thö kyù Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc. Sau cuøng laø Ñöùc Hoàng y Gerhard Muller, ngöôøi Ñöùc, nguyeân Toång tröôûng Boä Giaùo lyù ñöùc tin. Thoâng thöôøng, sau möôøi naêm ôû ñaúng phoù teá, Hoàng y ñaúng phoù teá seõ ñöôïc thaêng leân ñaúng linh muïc.
Vì Ñöùc Hoàng y James Harvey cho ñeán nay cuõng laø Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá, neân sau khi Ñöùc Hoàng y ñöôïc thaêng leân ñaúng linh muïc, vò Hoàng y keá nhieäm ngaøi laø Ñöùc Hoàng y Dominique Mamberti, 72 tuoåi, ngöôøi Phaùp, hieän laø Chuû tòch Toái cao Phaùp vieän cuûa Toøa Thaùnh. Tröôùc kia, ngaøi töøng laø Ngoaïi tröôûng Toøa Thaùnh.
Trong tö caùch Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá, neáu coøn laø Hoàng y cöû tri, ngaøi seõ laø ngöôøi thoâng baùo cho coäng ñoaøn Daân Chuùa teân cuûa vò Giaùo hoaøng môùi, ñöôïc maät nghò Hoàng y baàu leân. Ñöùc Hoàng y seõ duøng coâng thöùc baèng tieáng Latinh, vôùi noäi dung: "Toâi loan baùo cho anh chò em moät tin möøng: chuùng ta coù Giaùo hoaøng... ", vaø tieáp ñoù laø teân cuûa vò taân Giaùo hoaøng.
Neáu Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá luùc aáy khoâng coøn quyeàn baàu Giaùo hoaøng nöõa, thì vò Hoàng y phoù teá cöû tri keá tieáp seõ giöõ nhieäm vuï naøy. Neáu chính vò Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá ñöôïc baàu laøm Giaùo hoaøng, thì ngöôøi loan baùo tin möøng seõ laø vò Hoàng y phoù teá tieáp ñoù.
Ngoaøi ra, Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá laø ngöôøi trao daây Pallium cho Ñöùc taân Giaùo hoaøng, trong thaùnh leã khai maïc söù vuï Pheâroâ.
Sau cuøng, khi Ñöùc Thaùnh cha ban ôn toaøn xaù cho Roma vaø toaøn theá giôùi, vaøo tröa ngaøy leã Phuïc sinh vaø Giaùng sinh, Hoàng y Tröôûng ñaúng Phoù teá thoâng baùo vieäc Ñöùc Thaùnh cha ban ôn toaøn xaù naøy. Neáu Ñöùc Hoàng y bò ngaên trôû thì coâng vieäc naøy seõ do vò Hoàng y ñöùng thöù töï tieáp ñoù trong ñaúng Phoù teá.
Ngaøy nay, Toøa Thaùnh vaãn duy trì ba ñaúng Hoàng y, goàm giaùm muïc, linh muïc vaø phoù teá, vì ba thaønh phaàn naøy töông öùng vôùi ba nhoùm cöû tri baàu Giaùm muïc Roma trong Giaùo hoäi xöa kia, goàm caùc giaùm muïc thuoäc saùu giaùo phaän phuï caän Roma, tieáp ñeán laø caùc cha sôû Roma, vaø sau cuøng laø caùc phoù teá ñaûm nhaän caùc dòch vuï trong giaùo phaän Roma. Vì theá, khi caùc giaùm muïc ôû caùc nôi khaùc treân theá giôùi ñöôïc boå nhieäm laøm Hoàng y, caùc vò phaûi nhaän moät nhaø thôø hieäu toøa trong Giaùo phaän Roma, ñeå trôû thaønh giaùo só cuûa giaùo phaän naøy, vaø trong tö caùch ñoù coù theå baàu Giaùm muïc Roma laø Ñöùc Giaùo hoaøng. Vaø cuõng vì theá, ñeà nghò cho caùc Chuû tòch caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc treân theá giôùi tham gia vieäc baàu Ñöùc Giaùo hoaøng, Giaùm muïc Roma, khoâng ñöôïc chaáp nhaän.
(Toång hôïp 2-7-2024)