Ñöùc baùc aùi laø coâng trình
cuûa Chuùa Thaùnh Linh trong chuùng ta
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Ñöùc baùc aùi laø coâng trình cuûa Chuùa Thaùnh Linh trong chuùng ta.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 15-05-2024) - Saùng thöù Tö, ngaøy 15 thaùng Naêm naêm 2024, coù khoaûng 20,000 tín höõu tham döï buoåi Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, töø luùc 9 giôø. Ñaëc bieät, trong soá caùc phaùi ñoaøn döï buoåi tieáp kieán coù khoaûng 40 ngöôøi Vieät Nam, do cha Quaûng, Doøng Teân, höôùng daãn vaø trong soá naøy moät nöûa laø caùc linh muïc.
Nhö thöôøng leä, sau khi Ñöùc Thaùnh cha ñi xe tieán qua caùc loái ñi ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu, moïi ngöôøi nghe ñoïc moät ñoaïn trích töø thö thöù I cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà göûi caùc tín höõu Coârintoâ (13,4-7):
"Ñöùc meán thì nhaãn nhuïc, hieàn haäu, khoâng ghen töông, khoâng veânh vang, khoâng töï ñaéc, khoâng laøm ñieàu baát chính, khoâng tìm tö lôïi, khoâng noùng giaän, khoâng nuoâi haän thuø, khoâng möøng khi thaáy söï gian aùc, nhöng vui khi thaáy ñieàu chaân thaät. Ñöùc meán tha thöù taát caû, tin töôûng taát caû, hy voïng taát caû, chòu ñöïng taát caû".
Baøi giaùo lyù
Trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha tieáp tuïc loaït baøi veà caùc neát xaáu vaø caùc nhaân ñöùc. Baøi thöù möôøi chín naøy töïa ñeà laø: "Ñöùc meán" hay "nhaân ñöùc baùc aùi".
Môû ñaàu baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh cha noùi: Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Hoâm nay, chuùng ta noùi veà nhaân ñöùc ñoái thaàn thöù ba, laø ñöùc meán. Ñaây laø toät ñænh trong toaøn theå haønh trình chuùng ta ñaõ thöïc hieän, vôùi caùc baøi huaán giaùo veà caùc nhaân ñöùc. Nghó tôùi ñöùc meán, hay baùc aùi, con tim môû roäng ngay, ta nghó ñeán nhöõng lôøi ñöôïc linh höùng cuûa thaùnh Phaoloâ trong thö thöù I göûi tín höõu Coârintoâ. Khi keát thuùc baøi ca tuyeät vôøi naøy, thaùnh Toâng ñoà tröng daãn boä ba nhaân ñöùc ñoái thaàn vaø thoát leân: "Vì theá, giôø ñaây coøn laïi ba ñieàu naøy: tin, caäy, meán. Nhöng cao troïng hôn caû laø ñöùc meán" (1 Cr 13,13).
Coäng ñoaøn Coârintoâ
Thaùnh Phaoloâ noùi nhöõng lôøi naøy vôùi moät coäng ñoaøn chaúng hoaøn haûo veà tình huynh ñeä: taïi ñaây, caùc tín höõu Kitoâ Coârintoâ thöôøng tranh caõi nhau, coù nhöõng chia reõ noäi boä, coù ngöôøi luoân muoán coù lyù vaø khoâng nghe nhöõng ngöôøi khaùc, coi hoï thaáp keùm hôn mình. Vôùi nhöõng ngöôøi nhö theá, thaùnh Phaoloâ nhaéc nhôû raèng kieán thöùc laøm phoàng leân, trong khi ñöùc meán xaây döïng (Xc 1Cr 8,1). Roài thaùnh Toâng ñoà ghi nhaän moät göông muø xaûy ra ngay trong luùc hieäp thoâng hieäp nhaát cuûa moät coäng ñoàng Kitoâ, töùc laø trong "böõa tieäc cuûa Chuùa", trong thaùnh leã: caû taïi ñoù cuõng coù nhöõng chia reõ, vaø coù ngöôøi lôïi duïng luùc ñoù ñeå aên uoáng, boû rôi nhöõng ngöôøi khoâng coù gì (1Cr 11,18-22). Ñöùng tröôùc tình traïng aáy, thaùnh Phaoloâ ñöa ra moät phaùn quyeát roõ raøng: "Vì vaäy, khi anh chò em hoïp nhau, cuoäc hoïp aáy khoâng coøn laø moät böõa aên cuûa Chuùa nöõa" (v.20).
Coù leõ trong coäng ñoàng Coârintoâ khoâng ai nghó mình ñaõ phaïm toäi vaø nhöõng lôøi nghieâm khaéc nhö theá cuûa thaùnh Toâng ñoà coù veû khoâng hieåu noåi. Coù theå laø taát caû ñeàu xaùc tín mình laø nhöõng ngöôøi toát laønh, vaø neáu ñöôïc hoûi veà tình yeâu, coù leõ hoï traû lôøi raèng chaéc chaén laø tình yeâu ñoái vôùi hoï laø moät giaù trò quan troïng, cuõng nhö tình baïn vaø gia ñình. Caû ngaøy nay, tình yeâu ôû treân moâi mieäng bao nhieâu ngöôøi "coù aûnh höôûng" vaø trong nhöõng ñieäp khuùc cuûa bao nhieâu baøi ca.
Ñöùc meán ñích thöïc
"Nhöng tình yeâu thì khaùc?", döôøng nhö thaùnh Phaoloâ hoûi caùc tín höõu Kitoâ Coârintoâ. Khoâng phaûi laø tình yeâu ñi leân, nhöng tình yeâu ñi xuoáng; khoâng phaûi tình yeâu chieám höõu, nhöng laø tình yeâu cho ñi; khoâng phaûi laø tình yeâu phoâ tröông beà ngoaøi, nhöng laø tình yeâu kín ñaùo. Thaùnh Phaoloâ lo aâu vì taïi Coârintoâ, nhö caû ngaøy nay giöõa chuùng ta - ngöôøi ta laãn loän vaø cho raèng nhaân ñöùc ñoái thaàn chæ ñeán töø Thieân Chuùa maø thoâi, trong thöïc teá khoâng coù daáu veát naøo cuûa noù. Vaø cho duø qua lôøi noùi, taát caû ñeàu cam ñoan mình laø ngöôøi toát laønh, muoán ñieàu thieän cho gia ñình vaø caùc baïn höõu cuûa mình, nhöng trong thöïc teá, veà tình thöông cuûa Thieân Chuùa, hoï bieát raát ít."
Ñaëc tính ñöùc baùc aùi Kitoâ
Caùc tín höõu Kitoâ xöa kia ñaõ duøng nhieàu töø Hy Laïp ñeå ñònh nghóa tình yeâu. Sau cuøng thì noåi baät töø "agapeù" maø chuùng ta thöôøng dòch laø "caritaø", baùc aùi. Vì thöïc ra, caùc tín höõu Kitoâ coù khaû naêng taát caû moïi thöù tình yeâu treân theá giôùi: caû nhöõng ngöôøi yeâu nhau, hôn keùm cuõng xaûy ra cho taát caû moïi ngöôøi. Caû hoï cuõng caûm nghieäm söï töû teá ta thaáy trong tình baïn. Caû hoï cuõng soáng loøng yeâu meán toå quoác vaø tình thöông ñaïi ñoàng ñoái vôùi toaøn theå nhaân loaïi. Nhöng coù moät tình yeâu lôùn hôn, ñeán töø Thieân Chuùa vaø höôùng veà Thieân Chuùa, Ñaáng laøm cho chuùng ta coù theå yeâu meán Thieân Chuùa, trôû thaønh nhöõng baïn höõu cuûa Ngaøi vaø laøm cho chuùng ta yeâu thöông tha nhaân nhö Thieân Chuùa yeâu thöông hoï, vôùi öôùc muoán chia seû tình baïn vôùi Thieân Chuùa. Tình yeâu naøy, vì Chuùa Kitoâ, thuùc ñaåy chuùng ta ñi ñeán nôi maø xeùt veà maët con ngöôøi chuùng ta seõ khoâng tôùi: ñoù laø tình yeâu ñoái vôùi ngöôøi ngheøo, yeâu ngöôøi khoâng ñaùng yeâu meán, yeâu ngöôøi khoâng thöông vaø khoâng bieát ôn chuùng ta. Ñoù laø tình yeâu ñoái vôùi ñieàu maø khoâng ai yeâu; yeâu caû keû thuø. Ñoù laø ñieàu "ñoái thaàn", nghóa laø ñeán töø Thieân Chuùa, laø coâng trình cuûa Chuùa Thaùnh Linh ôû trong chuùng ta.
Giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu
Chuùa Gieâsu, trong baøi giaûng treân nuùi, daïy raèng: "Neáu caùc con yeâu thöông nhöõng ngöôøi thöông chuùng con, thì naøo coù coâng traïng gì? Caû nhöõng keû toäi loãi cuõng yeâu nhöõng ngöôøi yeâu hoï. Vaø neáu caùc con laøm ñieàu thieän cho nhöõng ngöôøi laøm ñieàu toát cho caùc con, thì coù coâng traïng gì? Caû nhöõng keû coù toäi cuõng laøm nhö vaäy" (Lc 6,32-33). Vaø Chuùa keát luaän: "Traùi laïi, haõy yeâu thöông nhöõng keû thuø cuûa caùc con, laøm ñieàu thieän vaø giuùp ñôõ maø khoâng chôø mong gì, vaø phaàn thöôûng cuûa caùc con seõ lôùn vaø caùc con seõ laø con cuûa Ñaáng Toái Cao, vì Ngaøi nhaân laønh ñoái vôùi nhöõng keû voâ ôn vaø ngöôøi gian aùc" (v.35).
Ñöùc baùc aùi
Trong nhöõng lôøi naøy, tình yeâu toû ra nhö nhaân ñöùc ñoái thaàn vaø mang teân laø ñöùc baùc aùi. Chuùng ta nhaän thaáy ngay raèng ñoù laø moät tình yeâu khoù khaên, ñuùng hôn laø khoâng theå thöïc haønh, neáu ta khoâng soáng trong Thieân Chuùa. Baûn tính con ngöôøi chuùng ta töï nhieân laøm ta yeâu thöông nhöõng gì laø toát vaø ñeïp ñeõ. Nhaân danh moät lyù töôûng hoaëc moät loøng quí meán saâu ñaäm chuùng ta cuõng coù theå thöïc hieän nhöõng haønh vi can ñaûm. Nhöng tình yeâu Thieân Chuùa ñi xa hôn nhöõng tieâu chuaån ñoù. Tình yeâu Kitoâ giaùo ñoùn laáy nhöõng gì laø khoâng ñaùng yeâu, coáng hieán tha thöù, chuùc laønh cho nhöõng ngöôøi chuùc döõ. Ñoù laø moät tình yeâu cam go ñeán ñoä döôøng nhö khoâng coù theå, nhöng ñoù laø ñieàu duy nhaát coøn laïi trong chuùng ta. Ñoù laø "cöûa heïp", qua ñoù ta böôùc qua ñeå vaøo Nöôùc Thieân Chuùa. Vì vaøo cuoái ñôøi, chuùng ta seõ khoâng bò phaùn xeùt veà tình yeâu toång quaùt, nhöng laø veà baùc aùi: "Thaät, Thaày baûo caùc con: taát caû nhöõng gì caùc con laøm cho moät trong caùc anh em beù nhoû nhaát cuûa Thaày ñaây, chính laø caùc con laøm cho Thaày" (Mt 25,40).
Chaøo thaêm vaø keâu goïi
Sau baøi giaùo lyù treân ñaây laø phaàn toùm taét vaø chaøo thaêm baèng caùc ngoân ngöõ khaùc nhau, keøm theo nhöõng lôøi nhaén nhuû cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Tröôùc tieân laø caùc nhoùm noùi tieáng Phaùp, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo moät nhoùm baûo trôï cho Vieän Baûo taøng Vatican, ñeán töø Bæ, vaø nhieàu nhoùm hoïc sinh ñeán töø Phaùp. Ngaøi môøi goïi hoï haõy soáng trong tình baïn vôùi Thieân Chuùa, "Ñaáng lieân keát chuùng ta vôùi Ngöôøi vaø toû loä trong tình baùc aùi ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi".
Baèng tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc ñeán "moät nhoùm ñaïi bieåu Quoác hoäi töø Anh quoác, coù töông quan vôùi Toøa Thaùnh vaø caùc nhoùm haønh höông ñeán töø Uganda, Australia, AÁn Ñoä, Philippines, Vieät Nam, Canada vaø Myõ. Ngaøi noùi: "Nhaân dòp leã Chuùa Thaùnh Thaàn saép ñeán gaàn, toâi khaån caàu doài daøo ôn Chuùa Thaùnh Linh xuoáng treân anh chò em vaø gia ñình".
Vôùi caùc tín höõu Ba Lan, Ñöùc Thaùnh cha nhaén nhuû raèng Chuùa Thaùnh Linh luoân khôi leân moät tình yeâu ñaäm ñaø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo, caùc beänh nhaân vaø nhöõng ngöôøi voâ phöông theá töï veä, nhö caùc treû em chöa sinh ra. Hoâm nay, coù moät quaû chuoâng ñöôïc mang töø Ba Lan ñeán ñaây, goïi laø tieáng noùi cuûa nhöõng ngöôøi khoâng sinh ra. "Chuoâng seõ ñöôïc mang sang Kazakhstan. Noù seõ nhaéc nhôû veà söï caàn thieát phaûi baûo veä söï soáng con ngöôøi töø luùc môùi thuï thai cho ñeán luùc cheát töï nhieân. Toâi chaøo möøng nhöõng ngöôøi ñeà ra saùng kieán naøy: ñoù laø Ngaân quyõ Ba Lan "UÛng hoä söï soáng" mang töôùc hieäu Ñöùc Meï Voâ Nhieãm nguyeân toäi.
Cuoái cuøng, baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm nhieàu nhoùm khaùc nhau, baét ñaàu laø caùc tín höõu ñeán töø Messigno di Pompei vaø Hoäi thaùnh Phanxicoâ Assisi ôû Napoli, nhaén nhuû hoï haõy trôû thaønh men hieäp thoâng vaø phuïc vuï Tin möøng trong caùc giaùo xöù lieân heä.
Ñöùc Thaùnh cha cuõng chaøo thaêm Phaân boä YÙ cuûa Hieäp hoäi caûnh saùt quoác teá, môøi goïi hoï haõy quaûng ñaïi daán thaân cho tình lieân ñôùi huynh ñeä. Ngaøi khoâng queân nhaéc nhôû nhöõng ngöôøi treû, ngöôøi cao tuoåi, caùc beänh nhaân vaø caùc ñoâi taân hoân. Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Vaøi ngaøy tôùi ñaây laø leã Hieän Xuoáng: anh chò em haõy luoân ngoan ngoaõn ñoái vôùi taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn: öôùc gì söï hieän dieän an uûi cuûa Ñaáng UÛi An laø nguoàn naâng ñôõ anh chò em trong moïi thöû thaùch.
Buoåi Tieáp kieán chung keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha.