Ñöùc Thaùnh cha vieáng thaêm
thaønh phoá noåi Venezia
Ñöùc Thaùnh cha vieáng thaêm thaønh phoá noåi Venezia.
G.
Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Ñöùc Thaùnh cha vieáng thaêm thaønh phoá noåi Venezia. |
Venezia (RVA News 28-04-2024) - Chuùa nhaät, ngaøy 28 thaùng Tö naêm 2024, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ daønh taùm tieáng ñoàng hoà ñeå thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm muïc vuï taïi Venezia, thaønh phoá noåi ôû maïn ñoâng baéc YÙ, caùch Roma 514 km ñöôøng boä vaø 400 km ñöôøng chim bay.
Cô hoäi cho cuoäc vieáng thaêm naøy laø cuoäc trieån laõm ngheä thuaät thöù 60, ñöôïc toå chöùc hai naêm moät laàn, vaø laàn naøy ñöôïc toå chöùc taïi thaønh phoá Venezia, trong ñoù cuõng coù moät gian haøng cuûa Toøa Thaùnh do Boä Vaên hoùa cuûa Toøa Thaùnh ñaûm traùch. Ngoaøi ra, dòp naøy cuõng truøng vaøo ngaøy möøng kính thaùnh Marcoâ (25 thaùng Tö), taùc giaû saùch Tin möøng, cuõng laø boån maïng cuûa thaønh Venezia.
Cao ñieåm trong cuoäc vieáng thaêm laø thaùnh leã Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh luùc quaù 10 giôø saùng, taïi Quaûng tröôøng thaùnh Marcoâ, ôû trung taâm thaønh phoá.
Vieáng thaêm vaø gaëp gôõ nöõ tuø nhaân
Tröôùc ñoù, luùc 6 giôø saùng, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ rôøi Roma baèng tröïc thaêng ñeå bay ñeán ñaûo Giudecca, thuoäc Venezia, vaøo luùc 8 giôø. Ñöùc Thaùnh cha ñeán thaêm vaø gaëp gôõ khoaûng 80 nöõ tuø nhaân taïi ñaây, cuøng caùc nhaân vieân vaø nhöõng ngöôøi thieän nguyeän cuûa nhaø tuø. Ñaây laø nhaø tuø nöõ thöù tö taïi YÙ vaø laø nhaø tuø thöù möôøi chín ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha thaêm vieáng.
Khi tröïc thaêng ñaùp xuoáng saân nhaø tuø, vaø Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc Ñöùc Thöôïng phuï Francesco Moraglia, Boä tröôûng Tö phaùp cuøng vôùi ñaïi dieän chính quyeàn mieàn vaø ban giaùm ñoác caûi huaán cuûa nhaø tuø, ñoùn tieáp.
Nhaén nhuû cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong soá caùc tuø nhaân taïi nhaø tuø, taát caû ñeàu bò keát aùn chung keát, coù 42 ngöôøi YÙ vaø 36 ngöôøi nöôùc ngoaøi, thuoäc möôøi boán quoác tòch khaùc nhau.
Trong lôøi chaøo thaêm caùc nöõ tuø nhaân taïi cuoäc gaëp gôõ, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôû caùc nöõ tuø nhaân raèng nhaø tuø coù theå trôû thaønh moät nôi taùi sinh veà tinh thaàn vaø vaät chaát, maëc duø thöïc traïng ñau thöông taïi Giudecca naøy cuõng nhö bao nhieâu nhaø tuø khaùc ôû YÙ, nhö tình traïng quaù chaät choäi, thieáu caùc cô caáu vaø taøi chaùnh, nhöng - Ñöùc Thaùnh cha noùi - "Thôøi gian ôû nhaø tuø coù theå ñaùnh daáu khôûi ñaàu cuûa moät caùi gì môùi meû, qua söï taùi khaùm phaù nhöõng veû ñeïp baát ngôø nôi chuùng ta vaø nhöõng ngöôøi khaùc, nhö bieán coá ngheä thuaät, maø chò em ñang chöùng kieán vaø cuõng ñoùng goùp tích cöïc vaøo coâng trình naøy naøy. Trong cô hoäi naøy, chò em coù theå nhìn nhaän vaø löôïng giaù moät caùch can ñaûm cuoäc soáng cuûa mình, loaïi boû nhöõng gì khoâng höõu duïng, coàng keành, gaây haïi hoaëc nguy hieåm, thaûo ra moät döï aùn, roài taùi khôûi haønh baèng caùch ñaët neàn moùng vaø ñöa ra aùnh saùng nhöõng kinh nghieäm ñaõ traûi qua, quyeát lieät xaây döïng. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy, ñieàu caên baûn laø heä thoáng nhaø tuø coáng hieán cho caùc tuø nhaân nam nöõ nhöõng phöông tieän vaø khoâng gian ñeå taêng tröôûng veà maët nhaân baûn, tinh thaàn, vaên hoùa vaø ngheà nghieäp, kieán taïo nhöõng tieàn ñeà cho söï taùi hoäi nhaäp cuûa hoï vaøo xaõ hoäi".
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm: "Chuùng ta ñöøng queân raèng taát caû chuùng ta ñeàu coù nhöõng laàm laãn caàn tha thöù cho nhau vaø coù nhöõng veát thöông caàn chöõa laønh, vaø taát caû chuùng ta ñeàu coù theå trôû thaønh nhöõng ngöôøi ñöôïc chöõa laønh, vaø mang laïi söï chöõa laønh cho nhöõng ngöôøi khaùc, trôû thaønh nhöõng ngöôøi ñöôïc taùi sinh mang laïi söï taùi sinh".
Gaëp gôõ caùc ngheä nhaân
Giaõ töø caùc nöõ tuø nhaân, Ñöùc Thaùnh cha ñeán nhaø thôø thaùnh Madalena, cuõng ôû ñaûo Giudecca, ñöôïc duøng laøm nhaø nguyeän cuûa nhaø tuø. Taïi ñaây, Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ caùc ngheä nhaân ñang tham gia cuoäc trieån laõm.
Hieän dieän taïi buoåi gaëp gôõ, coù Ñöùc Hoàng y Jose Tolentino de Mendonca, Toång tröôûng Boä Vaên hoùa Giaùo duïc cuûa Toøa Thaùnh vaø cuõng laø ngöôøi phuï traùch gian haøng cuûa Toøa Thaùnh taïi Hoäi chôï quoác teá veà ngheä thuaät vöøa noùi. Gian haøng naøy ñöôïc ñaët ôû trong khuoân vieân nhaø tuø, treân ñaûo Giudecca vaø ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng y Mendonca khaùnh thaønh, hoâm 19 thaùng Tö naêm 2024.
Ñeå thöïc hieän gian haøng cuûa mình taïi Venezia, Toøa Thaùnh ñaõ xin söï coäng taùc cuûa moät ngheä nhaân ngöôøi YÙ, oâng Maurizio Cattelan, 63 tuoåi. Cuoäc trieån laõm ôû Venezia dieãn ra töø ngaøy 20 thaùng Tö ñeán ngaøy 24 thaùng Möôøi Moät naêm 2024, vôùi chuû ñeà: "Nhöõng ngöôøi nöôùc ngoaøi ôû moïi nôi" (Stranieri Ovunque), vaø goàm caùc boä moân ngheä thuaät, kieán truùc, ñieän aûnh, aâm nhaïc, vuõ, kòch ngheä vaø vaên khoá lòch söû.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Leân tieáng taïi buoåi gaëp gôõ, sau lôøi chaøo möøng môû ñaàu cuûa Ñöùc Hoàng y Jose Tolentino Mendonca, Ñöùc Thaùnh cha tha thieát keâu goïi caùc ngheä nhaân haõy ñi xa hôn, vaø haõy phaân bieät ngheä thuaät vôùi thò tröôøng. Ngaøi nhaän xeùt raèng: "Chaéc chaén thò tröôøng thaêng tieán vaø ñeà cao, nhöng luoân coù nguy cô "ma-caø-roàng hoùa" söï saùng taïo, cöôùp ñoaït söï hoàn nhieân, vaø sau cuøng laø höôùng daãn moät caùch laïnh luøng ñieàu gì phaûi laøm... Toâi nhieät lieät caàu mong raèng ngheä thuaät thôøi ñaïi ngaøy nay coù theå môû roäng caùi nhìn cuûa chuùng ta, giuùp chuùng ta ñeà cao giaù trò moät caùch thích hôïp söï ñoùng goùp cuûa caùc phuï nöõ, nhö nhöõng ngöôøi cuøng giöõ vai chính trong cuoäc phieâu löu cuûa nhaân loaïi".
Gaëp gôõ giôùi treû
Tieáp noái cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc ngheä nhaân, Ñöùc Thaùnh cha duøng thuyeàn maùy rôøi khoûi ñaûo Giudecca, ñeán Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Meï Söùc Khoûe ñeå gaëp gôõ khoaûng 1,000 baïn treû thuoäc Toång giaùo phaän Venezia vaø caùc giaùo phaän mieàn Veneto, ñoâng baéc YÙ. Hoï ñöùng ñaày khu vöïc tröôùc thaùnh ñöôøng, trong baàu khí nhoän nhòp, haân hoan.
Sau lôøi chaøo möøng cuûa hai ñaïi dieän giôùi treû nam nöõ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät nhaéc nhôû hoï hai ñieàu, qua hai ñoäng töø, nhö Ñöùc Maria ñaõ laøm, sau khi ñöôïc söù thaàn truyeàn tin, ñoù laø ñöùng daäy vaø ra ñi.
Tröôùc tieân laø ñöùng daäy. Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Ñöùng daäy ñeå thöa vôùi Chuùa: 'Naøy con ñaây!', Chuùa tin töôûng nôi chuùng ta. Ñöùng daäy ñeå ñoùn nhaän hoàng aân laø chuùng ta, ñeå nhìn nhaän tröôùc moïi ngöôøi raèng chuùng ta quyù giaù vaø khoâng theå thay theá ñöôïc. Ñoù khoâng phaûi laø söï töï tín, nhöng laø thöïc taïi!"
"Trong thöïc teá, nhieàu khi chuùng ta phaûi chieán ñaáu choáng laïi haáp löïc tieâu cöïc keùo chuùng ta xuoáng, choáng laïi söï uø lì ñeø neùn, muoán laøm cho chuùng ta thaáy moïi söï laø u aùm. Laøm sao ñaây? Ñeå troãi daäy, tröôùc tieân chuùng ta caàn ñöôïc ñeå cho mình ñöôïc naâng daäy, ñeå Chuùa caàm tay, Chuùa laø Ñaáng khoâng bao giôø laøm cho nhöõng ai tín thaùc vaøo Ngaøi phaûi thaát voïng. Chuùa luoân naâng daäy vaø tha thöù.
Ñoäng töø thöù hai laø ra ñi. Neáu troãi daäy laø ñoùn nhaän mình nhö hoàng aân, thì ra ñi coù nghóa laø trôû thaønh hoàng aân, thaønh moùn quaø. Neáu cuoäc soáng laø hoàng aân, thì toâi ñöôïc keâu goïi soáng baèng caùch trôû thaønh hoàng aân. Caùc baïn thaân meán, quaû thöïc laø bao nhieâu ñieàu treân theá giôùi khoâng oån, nhöng baàu khoâng khí baáp beânh maø chuùng ta ñang caûm nghieäm khoâng theå laø caùi côù ñeå ta döøng laïi ñeå than vaõn: chuùng ta ôû treân traàn theá ñeå cho mình "khoù chòu", ñeå gaëp nhöõng ngöôøi caàn chuùng ta. Ñoù laø caùch thöùc chuùng ta tìm laïi chính mình". Caùc baïn coù bieát taïi sao chuùng ta ngôõ ngaøng, laïc höôùng? Thöa, vì chuùng ta bay quanh caùi boùng cuûa chuùng ta. Traùi laïi, ai xaû thaân cho ngöôøi khaùc thì tìm laïi baûn thaân, vì chuùng ta chæ ñaït ñöôïc söï soáng baèng caùch cho ñi. Nhöng neáu chuùng ta luoân xoay quanh caùi toâi cuûa mình, quanh nhöõng nhu caàu cuûa chuùng ta, nhöõng gì chuùng ta thieáu, thì chuùng ta luoân trôû laïi ñieåm khôûi haønh, khoùc thöông cho chính mình, vôùi caùi maët saàu muoän, nhieàu khi nghó raèng moïi ngöôøi ñeàu choáng laïi chuùng ta".
Ñöùc Thaùnh cha cöû haønh thaùnh leã
Sau cuoäc gaëp gôõ vôùi giôùi treû, Ñöùc Thaùnh cha cuøng moät ñoaøn ñaïi dieän caùc baïn treû ñi tôùi Quaûng tröôøng thaùnh Marcoâ, trung taâm thaønh Venezia. Taïi ñaây, ngaøi ñöôïc chính quyeàn mieàn Veneto vaø thaønh Venezia ñoùn tieáp, tröôùc khi cöû haønh thaùnh leã cho moïi ngöôøi, vaøo luùc quaù 10 giôø, tröôùc söï hieän dieän cuûa 5,000 tín höõu ñaïi dieän cho caùc giaùo phaän mieàn Triveneto ôû mieàn ñoâng baéc nöôùc YÙ.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha, coù caùc giaùm muïc mieàn naøy, cuøng vôùi haøng traêm linh muïc. Ñöùc Thöôïng phuï Moraglia cuûa giaùo phaän sôû taïi ñaõ thay ngaøi cöû haønh caùc nghi thöùc taïi baøn thôø.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha quaûng dieãn yù töôûng trong baøi Tin möøng theo thaùnh Gioan: "Chuùa Gieâsu laø caây nho vaø chuùng ta laø nhöõng caønh nho. Vaø Thieân Chuùa, laø Cha ñaày töø nhaân vaø thöông xoùt, nhö ngöôøi noâng daân kieân nhaãn, aân caàn chaêm soùc chuùng ta cuoäc soáng chuùng ta ñöôïc ñaày hoa traùi. Vì theá, Chuùa Gieâsu nhaén nhuû chuùng ta haõy caån giöõ hoàng aân quí giaù laø moái lieân heä vôùi Ngaøi, cuoäc soáng vaø söï phong phuù cuûa chuùng ta tuøy thuoäc moái lieân heä aáy. Chuùa nhaéc ñi nhaéc laïi "Caùc con haõy ôû laïi trong Thaày vaø Thaày ôû trong caùc con... Ai ôû trong Thaày vaø Thaày ôû trong ngöôøi aáy, thì hoï sinh nhieàu hoa traùi" (Ga 15,4). Chæ ai keát hieäp vôùi Chuùa Gieâsu môùi mang laïi hoa traùi".
Ñöùc Thaùnh cha giaûi thích raèng: "Bieåu töôïng caây nho, moät ñaøng, bieåu loä söï chaêm soùc yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi chuùng ta, nhöng ñaøng khaùc, caûnh giaùc chuùng ta, vì neáu chuùng ta caét ñöùt moái lieân heä vôùi Chuùa, thì chuùng ta khoâng theå mang laïi hoa traùi cuoäc soáng toát ñeïp vaø laøm chính chuùng ta coù nguy cô trôû neân nhöng caønh caây khoâ, bò caét boû ñi.
"Nhöng aån duï xuaát phaùt töø Traùi Tim Chuùa Gieâsu cuõng coù theå ñöôïc ñoïc baèng caùch nghó veà thaønh phoá ñöôïc xaây döïng treân nöôùc naøy, vaø ñöôïc coâng nhaän vì tính ñoäc ñaùo duy nhaát nhö moät nôi nhieàu gôïi yù nhaát treân theá giôùi. Venezia laø moät vôùi nöôùc treân ñoù noù noåi leân, vaø neáu khoâng coù söï chaêm soùc vaø giöõ gìn thì quang caûnh thieân nhieân naøy coù theå ngöng hieän höõu. Cuõng vaäy, ñôøi soáng chuùng ta, caû chuùng ta, cuõng luoân chìm trong tình thöông cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta ñöôïc taùi sinh nhôø nöôùc vaø Thaùnh Linh, vaø ñöôïc thaùp nhaäp vaøo Chuùa Kitoâ nhö nhöõng caønh nho. Trong chuùng ta coù nhöïa soáng tình thöông tuoân chaûy, neáu khoâng noù seõ trôû thaønh nhöõng caønh khoâ, khoâng mang laïi hoa traùi".
"Anh chò em thaân meán, ñieàu ñaùng keå laø chuùng ta ôû laïi trong Chuùa. Ñoäng töø ôû laïi naøy khoâng ñöôïc giaûi thích nhö moät caùi gì tónh, nhö theå noùi chuùng ta ñöùng im, ñaäu laïi trong söï thuï ñoäng, traùi laïi, noù môøi goïi chuùng ta haõy chuyeån ñoäng, vì ôû laïi trong Chuùa coù nghóa laø taêng tröôûng trong töông quan vôùi Chuùa, ñoái vôùi thoaïi Chuùa, ñoùn nhaän Lôøi Chuùa, böôùc theo Chuùa treân con ñöôøng cuûa nöôùc Chuùa. Vì theá, ñaây laø böôùc theo Chuùa, ñeå cho mình ñöôïc Tin möøng cuûa Chuùa khuyeán khích vaø trôû thaønh nhöõng chöùng nhaân veà tình yeâu cuûa Chuùa".
Sau thaùnh leã, Ñöùc Thöôïng phuï Venezia ñaõ ngoû lôøi noàng nhieät caùm ôn Ñöùc Thaùnh cha vaø Ñöùc Thaùnh cha ñaõ taëng cho giaùo phaän moät cheùn leã quyù giaù.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi moïi ngöôøi haùt kinh Laïy Nöõ Vöông Thieân ñaøng chaøo kính Meï Thieân Chuùa. Nhöng tröôùc ñoù, ngaøi khoâng queân nhaéc nhôû caùc tín höõu ñaëc bieät caàu nguyeän cho daân nöôùc Haiti, töø laâu ôû trong tình traïng hoãn ñoän, nhaát laø heä thoáng y teá ôû thuû ñoâ Port-au-Prince bò suïp ñoå. Ñöùc Thaùnh cha cuõng taùi keâu goïi caàu nguyeän cho daân nöôùc Ucraina ñau thöông, cho Palestine, Israel, Myanmar vaø caùc nöôùc ñang ñau khoå vì chieán tranh.
Sau thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh cha coøn kính vieáng haøi coát thaùnh Marco trong Vöông cung thaùnh ñöôøng, caïnh Quaûng tröôøng, cuõng nhö tieán qua caùc loái ñi ôû quaûng tröôøng ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu, roài ñaùp tröïc thaêng bay trôû veà Vatican, keát thuùc khoaûng taùm giôø ñoàng hoà thaêm vieáng thaønh phoá noåi Venezia.