Baûy lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu
Baûy lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu.
Cha John Taneburgo, Doøng thöøa sai Comboni
Nhoùm Sao Bieån chuyeån ngöõ töø WorldMission
(I): Moät lôøi caàu nguyeän cho nhöõng keû baét bôù Ngaøi
"Laïy Cha, xin tha cho hoï; vì hoï khoâng bieát vieäc hoï laøm." Lôøi ñaàu tieân trong "Baûy lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu" nhaéc nhôû chuùng ta raèng söï tha thöù seõ daãn ñeán söï bieán ñoåi thieâng lieâng vaø tình yeâu.
"Laïy Cha, xin tha cho hoï; vì hoï khoâng bieát vieäc hoï laøm" (Lc 23,34). Theo truyeàn thoáng Giaùo hoäi, ñaây laø lôøi ñaàu tieân trong "Baûy lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu." Toâi nghó ñaây laø moät ñieàu do Chuùa quan phoøng vì noù giuùp chuùng ta hieåu raèng khoâng theå coù moät haønh trình thöïc söï trong cuoäc ñôøi moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø cuõng khoâng theå coù söï hoaøn thieän thieâng lieâng neáu khoâng coù söï tha thöù. Tha thöù laø cöûa ngoû daãn vaøo söï thaùnh thieän.
Hôn nöõa, lôøi ñaàu tieân naøy coøn cho thaáy raèng chuùng ta hoaøn toaøn coù theå höôùng caû trí oùc, con tim vaø linh hoàn leân Chuùa Gieâsu, chia seû nhöõng hy voïng vaø noã löïc ñeå neân toát laønh, cuõng nhö chia seû caû nhöõng thaát voïng, mong manh vaø toäi loãi cuûa chuùng ta. Vì theá, theo Cha James Martin, S.J, baûy lôøi cuoái cuøng, baét ñaàu vôùi lôøi thöù nhaát, laø lôøi môøi goïi tieán tôùi tình thaân höõu saâu saéc vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ngaøi laø vò Thieân Chuùa maø chuùng ta öôùc muoán noi theo, vaø Ngaøi ñaõ soáng moät cuoäc ñôøi nhaân theá ñaày ñau khoå, ñaëc bieät laø trong tuaàn cuoái cuøng [tröôùc khi chòu cheát]. Trong thö göûi tín höõu Do Thaùi, chuùng ta ñoïc thaáy raèng: "Vò Thöôïng Teá cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø Ñaáng khoâng bieát caûm thöông nhöõng noåi yeáu heøn cuûa ta, vì Ngöôøi ñaõ chòu thöû thaùch veà moïi phöông dieän cuõng nhö ta, nhöng khoâng phaïm toäi" (Hr 4,15)
Thieân Chuùa muoán tha thöù
Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng ta khoâng coù moät Thieân Chuùa chæ ñöùng nhìn töø treân cao vaø thöông haïi chuùng ta. Nhöng laø moät Thieân Chuùa tha thöù vaø vui möøng khi chuùng ta trôû veà, keâu xin söï tha thöù. Ñoù laø vì öôùc muoán tha thöù cuûa Ngaøi daønh cho chuùng ta lôùn hôn voâ cuøng so vôùi mong muoán chuùng ta coù theå coù hoaëc thöïc söï phaûi coù ñeå ñöôïc Ngaøi tha thöù.
Khi treân thaäp giaù, Chuùa Gieâsu ñaõ tha thöù cho nhöõng keû mæa mai cheá nhaïo vaø xuùc phaïm Ngaøi; Chuùa ñaõ tha thöù cho Philatoâ, Heâroâñeâ, quaân lính, nhöõng moân ñeä sôï haõi vaø ñaùm ñoâng daân chuùng. Ngaøi ñaõ tha thöù cho taát caû moïi ngöôøi. Coù leõ neáu chuùng ta hieän dieän ôû ñoù thay vì Chuùa Gieâsu, chuùng ta coù theå ñaõ truùt côn giaän vaø söï baát maõn cuûa mình leân nhöõng con ngöôøi hung aùc ñoù. Chuùng ta coù theå tieâu dieät keû thuø baèng söùc maïnh phi thöôøng, buoäc hoï phaûi thöøa nhaän nhöõng sai laàm vaø taøn baïo cuõng nhö nhaän ra Thieân Chuùa. Nhöng Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng xuoáng khoûi thaäp giaù nhö ngöôøi ta môøi goïi. Chuùng ta haõy laéng nghe ñieàu ngoân söù Isaia noùi: "Tö töôûng cuûa Ta khoâng phaûi laø tö töôûng cuûa caùc ngöôi, vaø ñöôøng loái cuûa caùc ngöôi khoâng phaûi laø ñöôøng loái cuûa Ta. Trôøi cao hôn ñaát chöøng naøo thì ñöôøng loái cuûa Ta cuõng cao hôn ñöôøng loái cuûa caùc ngöôi, vaø tö töôûng cuûa Ta cuõng cao hôn tö töôûng caùc ngöôi chöøng aáy." (Is 55, 8-9)
Moät tình yeâu bieán ñoåi
Chuùa Gieâsu thuyeát phuïc ngöôøi ta khoâng phaûi baèng caùch trieät haï nhöng baèng caùch tha thöù cho hoï. Söï tha thöù laø moät bieåu loä ñeïp nhaát cuûa tình yeâu vaø Ngaøi bieát ñieàu ñoù. Ñoù laø moät tình yeâu ñöôïc ñoùn nhaän vaø cho ñi ñeå laøm bieán ñoåi moät ngöôøi. Khoâng coù gì khaùc coù theå taïo neân söï bieán ñoåi. Ñoù laø lyù do taïi sao Chuùa khaúng ñònh söù maïng tình yeâu thaàn linh cuûa Ngaøi baèng söï tha thöù caû nhöõng ñieàu ñoäc aùc nhaát cuûa con ngöôøi. Vaø tình yeâu ñoù saâu ñaäm ñeán möùc Ngaøi thaäm chí coøn tìm caùch bieän minh cho nhöõng keû baét bôù Ngaøi: "Hoï khoâng bieát vieäc hoï laøm"
Trong caùch haønh xöû cuûa Chuùa Gieâsu, chuùng ta nhaän ra nhöõng ñieåm quan troïng döôùi ñaây ñoái vôùi cuoäc ñôøi cuûa moãi ngöôøi chuùng ta:
Neáu Chuùa Gieâsu ñaõ tha thöù cho nhöõng keû haønh haï Ngaøi treân ñoài Canveâ, Ngaøi cuõng tha thöù cho chuùng ta. Hai ñieàu tuyeät vôøi laøm chuùng ta an loøng: vieäc Chuùa Gieâsu öôùc muoán tha thöù cho chuùng ta coøn lôùn hôn raát nhieàu so vôùi öôùc muoán chuùng ta coù theå coù ñeå ñöôïc Ngaøi tha thöù. Ngoaøi ra, chuùng ta coù theå ñoan chaéc raèng khoâng coù tröôøng hôïp naøo, duø coù veû laø voâ voïng ñi chaêng nöõa, laïi naèm ngoaøi quyeàn naêng cöùu ñoä cuûa Ñöùc Kitoâ. Lôøi cuûa thaùnh Teâreâsa Lisieux thaät ñeïp ñeõ vaø an uûi bieát bao: "Cho duø trong loøng toâi coù toäi cuûa caû theá gian, toâi cuõng seõ khoâng maát ñi nieàm tin vaøo Ñöùc Kitoâ Ñaáng Cöùu ñoä toâi, nhöng toâi seõ ñeán vôùi Ngaøi vaø tin raèng moïi toäi loãi cuûa toâi seõ tan bieán tröôùc loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi nhö moät gioït nöôùc trong ngoïn löûa lôùn."
Neáu Chuùa Gieâsu ñaõ tha thöù cho nhöõng keû baét bôù Ngaøi vaø cho toaøn theå nhaân loaïi, thì chuùng ta cuõng phaûi tha thöù cho nhau. Trong lôøi Kinh Laïy Cha maø Chuùa Gieâsu ñaõ daïy chuùng ta caàu nguyeän, Ngaøi neâu leân taàm quan troïng vaø caàn thieát cuûa loøng tha thöù maø chuùng ta ñöôïc môøi goïi thöïc hieän cho nhau vaø chuùng ta chæ coù theå hoïc ñöôïc töø Thieân Chuùa. Quaû thaät, ñoù laø söï phaûn chieáu loøng tha thöù cuûa Thieân Chuùa maø chính noäi taâm chuùng ta caûm nghieäm ñöôïc. Ñieàu naøy coù nghóa laø neáu chuùng ta khoâng caûm nghieäm ñöôïc söï tha thöù cuûa Chuùa Gieâsu daønh cho chính mình, thì chuùng ta cuõng chaúng theå thaät söï tha thöù cho ngöôøi khaùc. Bi kòch cuûa söï thieáu söï tha thöù laø duø noù raát ñaùng lo ngaïi nhöng laïi raát phoå bieán. Chuùng ta coù theå baét gaëp nhöõng ngöôøi chaát chöùa caûm giaùc chua xoùt trong loøng laâu daøi, ñeán noãi trôû thaønh moät phaàn cuûa chính hoï. Hoï khoâng bao giôø caàu xin Chuùa giuùp hoï tha thöù. Khi chuùng ta khoâng theå tha thöù, thì ñieàu duy nhaát chuùng ta coù theå laøm laø ñaët mình tröôùc thaäp giaù vaø nhìn leân Chuùa Gieâsu ñang haáp hoái. Chính nôi thaäp giaù Chuùa veát thöông cuûa chuùng ta ñöôïc chöõa laønh; cuõng nôi ñoù chuùng ta hoïc ñöôïc söï tha thöù vì ñoù laø ñænh ñieåm quyeàn naêng chöõa laønh cuûa Chuùa Gieâsu.
(II): "Hoâm nay, ngöôi seõ ôû vôùi Ta treân Thieân ñaøng"
Chuùa Gieâsu ñaõ ban taëng Thieân ñaøng cho moät trong hai keû troäm chòu ñoùng ñinh vôùi Ngaøi, keû ñaõ caàu xin Chuùa Gieâsu nhôù ñeán mình khi Ngaøi veà Nöôùc Chuùa. Qua ñoù, moät laàn nöõa Chuùa Gieâsu ñaõ cho thaáy Thieân Chuùa laø Ñaáng giaøu loøng thöông xoùt vaø tha thöù.
Boái caûnh lôøi thöù hai cuûa Chuùa Gieâsu treân thaäp giaù laø caûnh töôïng ñaày kòch tính: moät trong hai tuø nhaân bò ñoùng ñinh beân caïnh Chuùa Gieâsu ñaõ laêng maï Ngaøi raèng: '"OÂng khoâng phaûi laø Ñaáng Kitoâ sao? Haõy cöùu laáy mình vaø cöùu caû chuùng toâi nöõa". Nhöng teân kia maéng noù: "Maøy ñang chòu chung moät hình phaït, vaäy maø caû Thieân Chuùa, maøy cuõng khoâng bieát sôï! Chuùng ta chòu nhö theá naøy laø ñích ñaùng, vì xöùng vôùi vieäc ñaõ laøm. Chöù oâng naøy ñaâu coù laøm ñieàu gì traùi!". Roài anh ta thöa [vôùi Chuùa Gieâsu] "OÂng Gieâsu ôi, khi oâng vaøo Nöôùc cuûa oâng, xin nhôù ñeán toâi!". Vaø Ngöôøi noùi vôùi anh ta: "Toâi baûo thaät anh, hoâm nay, anh seõ ñöôïc ôû vôùi Toâi treân Thieân Ñaøng" (Lc 23,39-43)
Coù leõ phaïm nhaân naøy maø truyeàn thoáng goïi laø 'keû troäm laønh', ñaõ nghe ñöôïc lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu 'Laïy Cha, xin tha cho hoï' vaø nhaän ra nôi Chuùa coù moät söùc maïnh thaàn linh, neân ñaõ caát leân lôøi caàu nguyeän tuyeät ñeïp khieán Chuùa Gieâsu duø ñang haáp hoái vaãn mau choùng ñaùp lôøi.
Lôøi Chuùa ñaày uy quyeàn
Lôøi haèng soáng cuûa Thieân Chuùa raát uy quyeàn ñeán noãi khi coâng boá, Lôøi aáy taïo ra nhöõng ñieàu kyø dieäu nhö ñaõ dieãn ra treân ñoài Canveâ. Vaø thaät ñeïp bieát bao khi chuùng ta nhaän thaáy raèng Chuùa Gieâsu ñaõ ñaùp lôøi khaån nguyeän cuûa ngöôøi troäm laønh: ngöôi seõ ôû vôùi Ta treân Thieân ñaøng, khoâng phaûi sau moät naêm, khoâng phaûi sau moät thaùng maø ngay hoâm nay!
Toâi tin raèng vieäc caàu nguyeän theo caùch maø ngöôøi troäm laønh ñaõ laøm khieán anh ñöôïc saün saøng leân thieân ñaøng. Truyeàn thoáng Kitoâ giaùo ñaõ goïi teân troäm naøy laø 'keû troäm laønh'. Toâi khoâng bieát raèng lieäu chuùng ta vaãn coøn coù nhöõng keû troäm laønh hay lieäu chuùng ta coù theå hoïc ñöôïc gì töø nhöõng keû troäm naøy. Tuy nhieân, töø ngöôøi troäm laønh naøy thaät gaàn guõi ñeán möùc chuùng ta xem nhö moät ngöôøi thaày, chuùng ta coù theå hoïc hoûi ñöôïc nhieàu ñieàu.
Vì theá, chuùng ta haõy hoûi raèng: anh ñaõ laøm gì ñeå ñöôïc ôn cöùu ñoä? Coù ba ñieàu: anh ñaõ nhaän ra thaân phaän toäi loãi cuûa mình, nhaän ra Chuùa Gieâsu laø Vua vaø laø Ñaáng Cöùu Ñoä, vaø anh ñaõ môû loøng mình ra vôùi Chuùa Kitoâ cuõng nhö haønh ñoäng cöùu ñoä cuûa Ngaøi. Coù leõ ñoù laø lôøi caàu nguyeän ñaàu tieân trong cuoäc ñôøi cuûa anh, nhöng ñuû ñeå anh cuøng ñi vôùi Chuùa Gieâsu veà Nöôùc Trôøi. Coù phaûi anh ñaõ ñaùnh caép Thieân ñaøng? Khoâng, vì Thieân ñaøng khoâng theå bò ñaùnh caép. Thieân ñaøng ñaõ, ñang vaø seõ luoân laø moùn quaø cao quyù töø Thieân Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi. Chuùng ta ñöôïc môøi goïi noi göông keû troäm laønh. Gioáng nhö anh, chuùng ta nhaän ra raèng chuùng ta caàn ôn cöùu ñoä; chuùng ta caàn tuyeân xöng Chuùa Gieâsu laø Ñaáng Cöùu Ñoä, ñoùn nhaän Con Ngöôøi vaø haønh ñoäng cöùu ñoä cuûa Ngaøi vôùi nieàm vui vaø loøng bieát ôn.
Nöôùc Thieân ñaøng Vinh quang
Chuùng ta haõy phaân tích saâu hôn lôøi thöù hai [trong baûy Lôøi cuoái cuøng] cuûa Chuùa Gieâsu vì coù nhieàu ñieàu chuùng ta caàn phaûi hoïc. Trong moät xaõ hoäi, ñoái vôùi toâi, döôøng nhö coù quaù nhieàu ngöôøi phuû nhaän söï soáng vónh haèng, lôøi naøy cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa chính teân troäm laønh noùi cho chuùng ta veà töông lai maø Thieân Chuùa daønh saün cho chuùng ta, ñoù laø söï soáng trong Nöôùc Trôøi vinh hieån, söï soáng ñôøi ñôøi sau cuoäc ñôøi höõu haïn cuûa chuùng ta treân traàn gian. Chuùng ta coù theå töï hoûi: ñaâu laø lyù do Thieân Chuùa ban taëng moùn quaø söï soáng ñôøi ñôøi cho chuùng ta?
Toâi tin raèng lyù do quan troïng nhaát laø coù ñieàu gì ñoù tuyeät ñeïp ñaõ xaûy ra khi Chuùa Gieâsu chòu pheùp röûa taïi soâng Gioñan vaø sau pheùp röûa cuûa chính moãi ngöôøi chuùng ta, cuõng vaäy "sau khi Chuùa Gieâsu chòu pheùp röûa, (#) caùc taàng trôøi môû ra."
Nöôùc Trôøi ñaõ môû ra vaø khoâng moät ai coù theå ñoùng laïi. Hình aûnh tuyeät ñeïp naøy cho chuùng ta bieát raèng Nöôùc Thieân Chuùa ñaõ môû ra cho toaøn theå nhaân loaïi ñöôïc Chuùa Gieâsu cöùu thoaùt, khi maø khoaûng caùch giöõa Thieân Chuùa vaø loaøi ngöôøi ñaõ ñöôïc xoaù boû vónh vieãn. Ñoái vôùi bí tích Röûa Toäi, khi moãi ngöôøi chuùng ta ñöôïc röûa toäi, thì Chuùa Cha ñaõ noùi vôùi chuùng ta cuøng nhöõng lôøi maø Ngaøi ñaõ noùi vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ: Con laø con yeâu daáu cuûa Ta. Ñöông nhieân, chuùng ta tieáp tuïc laø con caùi cuûa Thieân Chuùa neáu chuùng ta lôùn leân nhö vaäy, neáu chuùng ta böôùc theo chaân Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñaët Tin möøng laøm troïng taâm ñôøi soáng cuûa chuùng ta ñeå Tin möøng trôû neân nguoàn maïch moïi lôøi noùi, moïi keá hoaïch, moïi söï ñaùnh giaù cuûa chuùng ta.
Giaùo hoäi khích leä khi môøi goïi chuùng ta soáng cuoäc ñôøi traàn theá trong ñöùc tin, giöõ cho nhöõng chaân trôøi cuûa chuùng ta luoân roäng môû vôùi cuoäc soáng treân thieân ñaøng. Trong Kinh Tin kính, moãi ngöôøi tín höõu tuyeân xöng raèng: "toâi tin söï soáng ñôøi ñôøi".
Moät lyù do khaùc ñeå tin vaøo söï soáng ñôøi ñôøi laø moái quan heä tình yeâu maø Chuùa Gieâsu daønh cho chuùng ta. Gabriel Marcel, moät nhaø vaên vaø trieát gia ngöôøi Phaùp, noùi raèng: noùi vôùi moät ngöôøi "Toâi yeâu baïn" cuõng coù nghóa laø noùi vôùi ngöôøi ñoù "Baïn seõ khoâng bao giôø cheát". Ñoái vôùi Thieân Chuùa, söï toû baøy naøy coù giaù trò voâ haïn. Thaät toát khi chuùng ta nuoâi döôõng nieàm tin vaøo cuoäc soáng vónh cöûu.
Ñeå cuï theå hoaù, chuùng ta coù theå taäp soáng töø boû nhöõng vaät chaát traàn theá, ngay caû vôùi chính söï soáng, coi caùi cheát nhö moät cuoäc gaëp gôõ ñeïp ñeõ, dieän ñoái dieän vôùi Chuùa nhaân töø, vaø ñoïc lôøi caàu nguyeän naøy thöôøng xuyeân hôn: "Trong giôø laâm töû, xin Chuùa haõy haõy goïi chuùng con, ñeå chuùng con coù theå ñeán thôø laïy Chuùa cuøng vôùi taát caû caùc thaùnh ñeán muoân ñôøi." Amen!
(Nguoàn: https://stellamaris.edu.vn)