Kyû nieäm 60 naêm Söù boä Quan saùt thöôøng tröïc
cuûa Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác
Kyû nieäm 60 naêm Söù boä Quan saùt thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 15-03-2024) - Thaùng Ba naêm 2024 laø kyû nieäm 60 naêm thaønh laäp Söù boä Quan saùt thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh taïi Lieân Hieäp Quoác.
Ngaøy 21 thaùng Ba naêm 1964, Lieân Hieäp Quoác ñaõ chaáp thuaän ñôn xin cuûa Toøa Thaùnh veà quy cheá naøy: töø ñoù, Toøa Thaùnh coù Quan saùt vieân thöôøng tröïc taïi Truï sôû trung öông cuûa Lieân Hieäp Quoác ôû New York, roài taïi Geneøve, Thuïy Só, Vienne, beân AÙo, vaø Nairobi vaø moät soá nôi khaùc.
Vôùi quy cheá naøy, Söù boä Toøa Thaùnh ñöôïc nhaän caùc vaên kieän, taøi lieäu cuõng nhö tham döï haàu heát caùc phieân hoïp cuûa Lieân Hieäp Quoác, vaø qua ñoù coù theå coù aûnh höôûng ngoaïi giao treân caùc thaønh vieân.
Quy cheá Quan saùt vieân thöôøng tröïc cuõng mieãn cho Toøa Thaùnh khoûi phaûi tham gia caùc ñoäi quaân baûo hoøa Muõ Xanh. Ngoaøi ra, hieäp ñònh Laterano naêm 1929 cuõng giuùp Toøa Thaùnh giöõ vò theá trung laäp. Caùc cuoäc chieán tranh hieän nay nhö taïi Ucraina, cho thaáy Toøa Thaùnh cuõng giöõ laäp tröôøng trung laäp trong cuoäc ñoái thoaïi, nhö moät ngöôøi trung gian hoøa bình.
Khi Ñöùc Giaùo hoaøng Phaoloâ VI xuaát hieän ngaøy 05 thaùng Möôøi naêm 1965 taïi Ñaïi hoäi ñoàng Lieân Hieäp Quoác ôû New York, tröôùc caùc vò quoác tröôûng vaø thuû töôùng cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi, ngaøi töï giôùi thieäu nhö nhö moät vò laõnh ñaïo toân giaùo vaø tinh thaàn. Tuy ngaøi laø quoác tröôûng cuûa moät quoác gia beù nhoû, ngaøi laø vò laõnh ñaïo cuûa haøng traêm trieäu tín höõu Coâng giaùo treân theá giôùi. Ñöùc Giaùo hoaøng noùi: "Chuùng toâi laø nhöõng ngöôøi mang moät söù ñieäp cho toaøn theå nhaân loaïi vaø chuùng toâi khoâng chæ noùi nhaân danh chuùng toâi hay nhaân danh Giaùo hoäi Coâng giaùo. Giaùo hoäi laø moät "chuyeân gia veà taát caû nhöõng gì laø nhaân baûn".
Coâng giaùo laø coäng ñoàng toân giaùo duy nhaát coù quy cheá naøy. Toå chöùc "Coäng taùc Hoài giaùo", goïi taét laø OIZ cuõng coù quy cheá quan saùt vieân, nhöng chæ nhö moät toå chöùc, chöù khoâng phaûi laø moät chuû theå theo coâng phaùp quoác teá.
Trong thaäp nieân 1990, moät soá toå chöùc phi chính phuû ñaõ keâu goïi töôùc boû qui cheá quan saùt vieân thöôøng tröïc cuûa Toøa Thaùnh, vì Toøa Thaùnh khoâng noùi thay cho caùc coâng daân, nhöng cho moät coäng ñoàng toân giaùo. Nhöng chieán dòch naøy khoâng thaønh coâng vaø Lieân Hieäp Quoác khaúng ñònh qui cheá Quan saùt vieân cuûa Toøa Thaùnh.
Toøa Thaùnh thöôøng ñuïng ñoä vôùi caùc toå chöùc cuûa Lieân Hieäp Quoác, nhaát laø khi ñuïng tôùi chính saùch sinh saûn vaø phaù thai. Vaán ñeà laïm duïng tính duïc treû em cuõng laø moät vaán ñeà noùng boûng. Naêm 2014, UÛy Ban Lieân Hieäp Quoác veà caùc quyeàn cuûa treû em ñaõ pheâ bình Toøa Thaùnh ñaùp öùng chaäm treã ñoái vôùi naïn laïm duïng. Nhöng Toøa Thaùnh baùc boû phuùc trình cuûa UÛy ban naøy nhö moät xen mình vaøo noäi boä Giaùo hoäi.
(Kathpress 13-3-2024)