Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh minh ñònh
laäp tröôøng Toøa Thaùnh veà Ucraina
Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh minh ñònh laäp tröôøng Toøa Thaùnh veà Ucraina.
raina vaø Nga, vaø keâu goïi giaûi quyeát baèng ñöôøng loái ngoaïi giao.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 12-03-2024) - Ñöùc Hoàng y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, ñaõ minh ñònh laäp tröôøng cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ veà chieán tranh Ucraina.
Trong nhöõng ngaøy vöøa qua, coù nhieàu phaûn öùng tieâu cöïc töø phía chính phuû Ucraina vaø moät soá nhaân vaät khaùc, caû Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ñöùc, veà cuoäc phoûng vaán Ñöùc Thaùnh cha daønh cho ñaøi truyeàn hình Thuïy Só-YÙ. Hoï cho raèng ngaøi keâu goïi Ucraina ñaàu haøng, "giöông côø traéng", chæ noùi veà moät phía, maëc duø coù lôøi giaûi thích ngay cuûa Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, oâng Matteo Bruni veà vaán ñeà naøy.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu", Corriere della sera, ra ngaøy 12 thaùng Ba naêm 2024 ôû YÙ, Ñöùc Hoàng y Parolin noùi raèng: "Lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Thaùnh cha [trong cuoäc phoûng vaán] laø haõy taïo ñieàu kieän ñeå coù moät giaûi phaùp ngoaïi giao cho cuoäc tìm kieám moät neàn hoøa bình coâng chính vaø laâu beàn". Theo nghóa ñoù, hieån nhieân laø vieäc kieán taïo nhöõng ñieàu kieän nhö theá khoâng phaûi chæ töø moät phía, nhöng laø caû hai, vaø ñieàu kieän ñaàu tieân, theo toâi nghó, laø chaám döùt söï gaây haán, xaâm laêng. Khoâng bao giôø ñöôïc queân boái caûnh, vaø trong tröôøng hôïp naøy, boái caûnh laø caâu hoûi ñöôïc ñöa ra vôùi Ñöùc Thaùnh cha, vaø khi traû lôøi, ngaøi ñaõ noùi veà cuoäc thöông thuyeát, ñaëc bieät laø can ñaûm thöông thuyeát, chöù khoâng bao giôø laø moät söï ñaàu haøng. Toøa Thaùnh theo ñöôøng höôùng naøy vaø tieáp tuïc keâu goïi "ngöng chieán", vaø vieäc ngöng chieán tröôùc tieân phaûi laø nhöõng ngöôøi gaây haán, roài tieáp ñoù laø môû cuoäc thöông thaûo. Ñöùc Thaùnh cha giaûi thích raèng thöông thuyeát khoâng phaûi laø yeáu ñuoái, nhöng laø söùc maïnh. Khoâng phaûi laø ñaàu haøng, nhöng laø can ñaûm. Vaø ngaøi noùi vôùi chuùng ta raèng chuùng ta phaûi coi troïng hôn sinh maïng con ngöôøi, ñoái vôùi haøng traêm ngaøn ngöôøi ñaõ bò hy sinh trong cuoäc chieán giöõa loøng AÂu chaâu naøy. Ñoù laø nhöõng lôøi coù giaù trò ñoái vôùi Ucraina cuõng nhö cho Thaùnh ñòa, vaø caùc cuoäc xung ñoät khaùc ñang laøm theá giôùi ñaãm maùu".
Trong cuoäc phoûng vaán, Ñöùc Hoàng y Parolin cuõng baøy toû "lo aâu cuûa Toøa Thaùnh veà nguy cô lan roäng chieán tranh, naâng cao möùc ñoä xung ñoät, laøm buøng leân nhöõng cuoäc ñuïng ñoä voõ trang môùi, chaïy ñua vuõ trang, ñoù laø nhöõng daáu hieäu bi thaûm vaø ñaùng lo aâu, theo nghóa ñoù. Lan roäng chieán tranh coù nghóa laø coù theâm nhöõng ñau khoå môùi, tang toùc môùi, taøn phaù môùi, theâm vaøo nhöõng ñieàu maø nhaân daân Ucraina, nhaát laø caùc treû em, phuï nöõ, ngöôøi giaø, vaø caùc thöôøng daân, ñang phaûi chòu, traû giaù quaù ñaét ñoû cho cuoäc chieán baát coâng naøy".
Veà chieán tranh giöõa Israel vaø Hamas, Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh cho bieát ngaøi ñaëc bieät lo aâu vì söï oaùn gheùt ñang baønh tröôùng. "Bao giôø ngöôøi ta môùi coù theå chöõa laønh nhöõng veát thöông saâu roäng nhö vaäy?" Sau cuøng, ngaøi noùi ñeán nguy cô cheát choùc vì "haït nhaân" khoâng phaûi laø khoâng coù. "Chæ caàn xem moät soá ñaïi dieän chính quyeàn thöôøng xuyeân ñöa ra nhöõng lôøi ñe doïa duøng vuõ khí haït nhaân. Toâi chæ coù theå hy voïng raèng ñoù chæ laø moät thöù tuyeân truyeàn chieán löôïc chöù khoâng phaûi laø moät lôøi caûnh giaùc veà moät ñieàu thöïc söï coù theå. Veà söï lo sôï saâu ñaäm cuûa Toøa Thaùnh, toâi tin raèng lo sôï naøy laø nhieàu taùc nhaân gaây ra tình traïng theâ thaûm naøy ñi tôùi ñoä ngaøy caøng kheùp kín trong nhöõng lôïi loäc rieâng tö vaø khoâng laøm ñieàu hoï coù theå ñeå ñi tôùi moät neàn hoøa bình coâng chính vaø vöõng beàn".
Nhöõng hieåu laàm lôøi Ñöùc Thaùnh cha
Trong soá nhöõng ngöôøi hieåu laàm veà nhöõng lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc Thaùnh cha trong cuoäc phoûng vaán, ñöùng ñaàu laø chính phuû Ucraina. Ngoaïi tröôûng nöôùc naøy ñaõ trieäu Ñöùc Toång giaùm muïc Visvaldas Kulbokas, ngöôøi Lituani, Söù thaàn Toøa Thaùnh taïi thuû ñoâ Kiev ñeán vaø neâu caùc vaán naïn treân ñaây, ñaëc bieät laø thaønh ngöõ "giöông côø traéng". Ñöùc Söù thaàn giaûi thích raèng "Cuïm töø 'giöông côø traéng' laø ôû trong caâu hoûi cuûa kyù giaû Thuïy Só, trong caâu traû lôøi, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc laïi thaønh ngöõ ñoù laø ñeå noùi raèng "Thöông thuyeát khoâng bao giôø laø ñaàu haøng". Giaû söû kyù giaû hoûi Ñöùc Giaùo hoaøng veà Nga, caâu traû lôøi cuûa ngaøi coù theå seõ laø: "Anh khoâng ñöôïc gieát haïi, vaø khoâng ñöôïc göûi binh só, baén caùc teân löûa vaø maùy bay khoâng ngöôøi laùi ñeán taán coâng Ucraina!"
Ñöùc Söù thaàn Toøa Thaùnh nhaéc laïi raèng vaán ñeà thöông thuyeát maø Ñöùc Giaùo hoaøng noùi ñeán cuõng ñaõ ñöôïc thaûo luaän trong giôùi chính trò vaø xaõ hoäi ôû Ucraina. "Taïi nöôùc naøy, daân chuùng ñaët caâu hoûi ñaâu laø moät con ñöôøng khaùc thay vì phaûi hy sinh lôùn hôn. Töø lòch söû cuûa mình, ngöôøi Ucraina bieát raèng söï tuøng phuïc [Nga] nhö vaäy phaûi traû giaù ñaét ñoû theá naøo. Ñieàu naøy bao goàm ñau khoå baûn thaân, nhöng caû thaûm haïi taäp theå Holodomor, toaøn daân Ucraina chòu caûnh cheát ñoùi do Stalin gaây ra. Chính vì theá, daân Ucraina ñang töï hoûi: "Phaûi chaêng seõ coù theâm nhieàu ngöôøi cheát neáu chuùng ta tieáp tuïc choáng laïi keû xaâm laêng, hay laø coù nhieàu ngöôøi cheát hôn neáu chuùng ta ñaït tôùi moät thoûa hieäp? Vaø neáu choïn giaûi phaùp thöù hai naøy, thì choïn thoûa hieäp theá naøo? Ñoù khoâng theå laø moät söï tuøng phuïc".
Ñöùc Toång giaùm muïc Kulbokas noùi theâm raèng söù maïng cuûa Toøa Thaùnh laø môøi goïi ñoái thoaïi. "Chuùng toâi môøi goïi côûi môû vaø ñoái thoaïi giöõa caùc daân nöôùc vaø Ñöùc Giaùo hoaøng muoán nhaán maïnh khía caïnh naøy. Ñoái thoaïi laø con ñöôøng vöôït thaéng caû nhöõng chöôùng ngaïi lôùn nhaát".
(Vatican News 12-3-2024; Ekai.pl 12-3-2024)