Tuyeân ngoân Fiducia Supplicans
veà yù nghóa muïc vuï cuûa caùc chuùc laønh
Boä Giaùo lyù Ñöùc tin - Tuyeân ngoân Fiducia Supplicans veà yù nghóa muïc vuï cuûa caùc chuùc laønh.
UÛy ban Giaùo lyù Ñöùc tin tröïc thuoäc HÑGM VN
Vatican (WHÑ 29-01-2024) - Tuyeân ngoân "Fiducia supplicans" veà yù nghóa muïc vuï cuûa caùc chuùc laønh laø taøi lieäu ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ pheâ chuaån vaø ñöôïc Boä Giaùo lyù Ñöùc tin coâng boá ngaøy 18 thaùng 12 naêm 2023.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ chính thöùc cuûa UÛy ban Giaùo lyù Ñöùc tin tröïc thuoäc Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam veà taøi lieäu naøy.
Muïc luïc
Giôùi Thieäu
I. Chuùc Laønh Trong Bí Tích Hoân Phoái
II. YÙ Nghóa Cuûa Caùc Chuùc Laønh Khaùc Nhau
YÙ nghóa phuïng vuï cuûa caùc nghi thöùc chuùc laønh
Nhöõng lôøi chuùc laønh trong Kinh Thaùnh
Moät hieåu bieát veà chuùc laønh döôùi khía caïnh thaàn hoïc vaø muïc vuï
III. Chuùc Laønh Cho Caùc Caëp Ñoâi Trong Hoaøn Caûnh Ngoaïi Quy Vaø Caùc Caëp Ñoâi Ñoàng Tính
IV. Giaùo Hoäi Laø Bí Tích Tình Yeâu Voâ Bieân Cuûa Thieân Chuùa
Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin
Tuyeân Ngoân Fiducia supplicans
Veà yù nghóa muïc vuï cuûa caùc chuùc laønh
Giôùi Thieäu
Baûn Tuyeân ngoân naøy löu taâm ñeán nhöõng caâu hoûi khaùc nhau ñaõ ñöôïc göûi ñeán Boä Giaùo lyù Ñöùc tin suoát nhöõng naêm qua cuõng nhö thôøi gian gaàn ñaây. Ñeå soaïn thaûo tuyeân ngoân, nhö thöôøng leä, Boä ñaõ tham khaûo yù kieán caùc chuyeân vieân, thöïc hieän tieán trình soaïn thaûo thích ñaùng vaø baûn vaên ñöôïc ñem ra thaûo luaän taïi Hoäi nghò cuûa Phaân boä Giaùo lyù cuûa Boä. Trong giai ñoaïn soaïn thaûo taøi lieäu, ñaõ coù nhöõng cuoäc trao ñoåi vôùi Ñöùc Thaùnh Cha. Cuoái cuøng, Baûn Tuyeân ngoân ñaõ ñöôïc trình leân Ñöùc Thaùnh Cha, vaø ngaøi ñaõ chuaån nhaän baèng vieäc aán kyù vaøo tuyeân ngoân.
Trong luùc chuû ñeà cuûa taøi lieäu naøy ñöôïc nghieân cöùu, baûn Phuùc ñaùp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho caùc Nghi vaán (Dubia) cuûa moät vaøi Hoàng y ñaõ ñöôïc coâng boá. Phuùc ñaùp aáy ñaõ mang ñeán nhöõng soi saùng quan troïng cho suy tö nay ñöôïc ñeà nghò ôû ñaây, vaø chæ roõ moät yeáu toá quyeát ñònh cho coâng vieäc cuûa Boä. Bôûi vì "Giaùo trieàu Roâma treân heát laø khí cuï phuïc vuï ñaáng keá vò Thaùnh Pheâroâ" (Toâng hieán Praedicate Evangelium, II, 1), neân ngoaøi vieäc thoâng hieåu giaùo thuyeát laâu ñôøi cuûa Giaùo hoäi, coâng vieäc cuûa chuùng toâi phaûi thuùc ñaåy cho vieäc tieáp nhaän giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Nhö trong baûn Phuùc ñaùp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho caùc Nghi vaán (Dubia) cuûa hai vò Hoàng y ñaõ ñöôïc nhaéc ñeán ôû treân, tuyeân ngoân naøy vaãn giöõ vöõng giaùo thuyeát truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi lieân quan ñeán hoân nhaân, khoâng cho pheùp baát cöù loaïi nghi thöùc phuïng vuï naøo hay baát cöù loaïi chuùc laønh naøo töông töï vôùi moät nghi thöùc phuïng vuï voán coù theå gaây ra söï nhaàm laãn. Tuy nhieân, giaù trò cuûa taøi lieäu naøy laø cung caáp moät ñoùng goùp ñaëc bieät vaø môùi meû cho yù nghóa muïc vuï cuûa nhöõng chuùc laønh, cho pheùp môû roäng vaø phong phuù hoùa söï hieåu bieát coå ñieån veà caùc chuùc laønh voán ñöôïc noái keát caùch chaët cheõ vôùi moät boái caûnh phuïng vuï. Döïa treân vieãn töôïng muïc vuï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, suy tö thaàn hoïc naøy bao haøm moät söï tieán trieån thöïc söï so vôùi nhöõng gì ñaõ ñöôïc noùi ñeán tröôùc ñaây veà caùc pheùp laønh trong Huaán quyeàn vaø nhöõng vaên kieän chính thöùc cuûa Giaùo hoäi. Vì lyù do naøy, baûn vaên ñaõ maëc laáy hình thöùc moät "tuyeân ngoân".
Chính trong boái caûnh naøy maø chuùng ta coù theå hieåu khaû naêng chuùc laønh cho caùc caëp ñoâi trong hoaøn caûnh ngoaïi quy vaø caùc caëp ñoâi ñoàng tính, maø khoâng chính thöùc hôïp thöùc hoùa tình traïng cuûa hoï, cuõng khoâng thay ñoåi baát cöù ñieàu gì lieân quan ñeán giaùo huaán laâu ñôøi cuûa Giaùo hoäi veà hoân nhaân.
Tuyeân ngoân naøy cuõng muoán baøy toû söï kính troïng ñoái vôùi daân trung tín cuûa Thieân Chuùa, daân toân thôø Chuùa baèng raát nhieàu cöû chæ baøy toû nieàm tín thaùc thaúm saâu vaøo loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi, vaø trong taâm theá aáy thöôøng xuyeân chaïy ñeán khaån xin phuùc laønh vôùi Meï Giaùo hoäi.
Hoàng y Víctor Manuel Fernaùndez
Boä tröôûng
1. Söï tin töôûng caàu xin cuûa daân trung tín cuûa Thieân Chuùa nhaän ñöôïc moùn quaø phuùc laønh tuoân chaûy töø traùi tim Ñöùc Kitoâ qua Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi. Nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhaéc nhôû vaø nhaán maïnh vôùi chuùng ta: "Phuùc laønh lôùn lao cuûa Thieân Chuùa laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con cuûa Ngaøi, laø aân phuùc vó ñaïi cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi laø phuùc laønh cho toaøn theå nhaân loaïi, moät phuùc laønh ñaõ cöùu roãi taát caû chuùng ta. Ngaøi laø Lôøi Vónh Haèng, vôùi Lôøi naøy, Chuùa Cha ñaõ chuùc phuùc cho chuùng ta "khi chuùng ta coøn laø toäi nhaân" (Rm 5,8), nhö thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "Ngöôøi laø Ngoâi Lôøi nhaäp theå ñaõ hieán teá vì chuùng ta treân thaäp giaù" [1].
2. Ñöôïc khích leä bôûi moät chaân lyù thaät cao caû vaø ñaày an uûi nhö vaäy, Boä Giaùo lyù Ñöùc tin ñaõ xem xeùt nhieàu caâu hoûi khaùc nhau, chính thöùc cuõng nhö khoâng chính thöùc, veà khaû theå chuùc laønh cho caùc caëp ñoâi ñoàng tính vaø döôùi aùnh saùng cuûa caùch tieáp caän ñaày tính hieàn phuï vaø muïc vuï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, Boä cuõng cung caáp nhöõng minh ñònh môùi veà baûn Responsum ad dubium - Phuùc ñaùp cho nghi vaán [2] maø Boä Giaùo lyù Ñöùc tin ñaõ coâng boá vaøo ngaøy 22 thaùng 2 naêm 2021.
3. Baûn Phuùc ñaùp ñöôïc ñeà caäp treân ñaây ñaõ taïo ra nhieàu phaûn öùng ña chieàu: moät soá hoan ngheânh vaên kieän naøy roõ raøng vaø phuø hôïp vôùi giaùo huaán truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi; nhöõng ngöôøi khaùc khoâng taùn thaønh vaên kieän hoaëc cho raèng noù khoâng ñuû roõ raøng trong caùch thöùc trình baøy vaø trong nhöõng lyù leõ giaûi thích ôû phaàn Ghi chuù giaûi thích ñính keøm. Ñeå traû lôøi cho khuynh höôùng thöù hai, vôùi tình baùc aùi huynh ñeä, coù leõ ñaây laø dòp thuaän lôïi ñeå xem xeùt laïi ñeà taøi naøy vaø ñöa ra moät loái nhìn noái keát chaët cheõ caùc khía caïnh giaùo thuyeát vaø muïc vuï vôùi nhau, bôûi vì "taát caû giaùo huaán tín lyù phaûi ôû trong taâm theá loan baùo Tin Möøng, voán ñaùnh thöùc söï ñoàng thuaän cuûa traùi tim nhôø söï gaàn guõi, tình yeâu vaø chöùng taù" [3].
I. Chuùc Laønh Trong Bí Tích Hoân Phoái
4. Phuùc ñaùp gaàn ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cho caâu hoûi thöù hai trong naêm caâu hoûi maø hai vò Hoàng y [4] ñaët ra, laø moät cô hoäi khaùm phaù saâu hôn vaán ñeà naøy, ñaëc bieät trong caùc khía caïnh muïc vuï cuûa noù. Caàn traùnh "nhìn nhaän nhö laø hoân nhaân moät ñieàu khoâng phaûi laø hoân nhaân" [5]. Vì theá, khoâng theå chaáp nhaän nhöõng nghi thöùc vaø lôøi caàu nguyeän coù theå taïo ra söï nhaàm laãn giöõa nhöõng gì caáu thaønh hoân nhaân - töùc laø "söï keát hôïp ñoäc höõu, oån ñònh vaø baát khaû phaân ly giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, môû ra moät caùch töï nhieân cho vieäc sinh con caùi" [6] - vôùi taát caû nhöõng gì ngöôïc vôùi hoân nhaân. Xaùc tín naøy ñaët neàn taûng treân giaùo lyù coâng giaùo laâu ñôøi veà hoân nhaân. Chæ trong boái caûnh naøy maø caùc töông quan tính duïc tìm ñöôïc yù nghóa töï nhieân, thích hôïp vaø nhaân baûn veïn toaøn. Giaùo lyù cuûa Giaùo hoäi veà ñieåm naøy vaãn vöõng vaøng.
5. Ñaây cuõng chính laø quan nieäm veà hoân nhaân maø Tin Möøng ñeà nghò. Vì theá, trong nhöõng gì lieân quan tôùi vieäc chuùc laønh, Giaùo hoäi coù quyeàn vaø nghóa vuï traùnh baát kyø nghi thöùc naøo coù theå maâu thuaãn vôùi xaùc tín aáy hoaëc daãn tôùi söï nhaàm laãn. Ñoù cuõng chính laø yù nghóa cuûa baûn Phuùc ñaùp cuûa Boä Giaùo lyù Ñöùc tin tröôùc ñaây, trong ñoù tuyeân boá raèng Giaùo hoäi khoâng coù quyeàn chuùc laønh cho söï keát hôïp cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng tính.
6. Caàn nhaán maïnh raèng, cuï theå trong nghi thöùc Bí tích Hoân phoái, vieäc chuùc laønh khoâng phaûi laø baát cöù loaïi chuùc laønh naøo, nhöng laø moät cöû chæ daønh rieâng cho caùc thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh. Trong tröôøng hôïp naøy, vieäc chuùc laønh cuûa thöøa taùc vieân ñaõ ñöôïc truyeàn chöùc ñöôïc lieân keát caùch tröïc tieáp vôùi söï keát hôïp ñaëc thuø giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, nhöõng ngöôøi thieát laäp moät giao öôùc ñoäc höõu vaø baát khaû phaân ly baèng söï öng thuaän cuûa hoï. Ñieàu naøy cho pheùp chuùng ta thaáy roõ hôn nguy cô nhaàm laãn giöõa moät chuùc laønh ñöôïc ban cho baát cöù söï keát hôïp naøo khaùc vôùi nghi thöùc daønh rieâng cho Bí tích Hoân phoái.
II. YÙ Nghóa Cuûa Caùc Chuùc Laønh Khaùc Nhau
7. Baûn phuùc ñaùp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñöôïc ñeà caäp treân ñaây coøn môøi goïi chuùng ta coá gaéng phaùt trieån vaø laøm phong phuù hôn nöõa yù nghóa cuûa caùc chuùc laønh.
8. Chuùc laønh laø moät trong nhöõng aù bí tích phoå bieán vaø tieán trieån nhaát. Quaû thöïc, caùc chuùc laønh daãn ñöa chuùng ta tôùi vieäc nhaän thöùc söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa trong moïi bieán coá cuûa cuoäc soáng vaø nhaéc nhôû chuùng ta raèng, ñang khi söû duïng caùc vaät thuï taïo, con ngöôøi ñöôïc môøi goïi tìm kieám Thieân Chuùa, yeâu meán Ngaøi vaø trung thaønh phuïc vuï Ngaøi [7]. Vì lyù do naøy, vieäc chuùc laønh höôùng tôùi nhöõng con ngöôøi; nhöõng ñoà vaät duøng trong vieäc thôø phöôïng vaø suøng kính; nhöõng hình aûnh thaùnh thieâng; nhöõng nôi soáng, laøm vieäc vaø ñau khoå; nhöõng hoa quaû cuûa traùi ñaát vaø lao coâng cuûa con ngöôøi; cuõng nhö moïi thöïc taïi thuï taïo quy höôùng veà Ñaáng Taïo Hoùa, ca khen vaø chuùc tuïng Ngaøi baèng veû ñeïp cuûa chuùng.
YÙ nghóa phuïng vuï cuûa caùc nghi thöùc chuùc laønh
9. Theo quan ñieåm phuïng vuï nghieâm nhaët, vieäc chuùc laønh ñoøi hoûi nhöõng gì ñöôïc chuùc laønh phaûi phuø hôïp vôùi yù muoán cuûa Thieân Chuùa, nhö ñöôïc dieãn taû trong giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi.
10. Thaät vaäy, caùc chuùc laønh ñöôïc cöû haønh nhôø ñöùc tin vaø ñöôïc trao ban nhaèm ca ngôïi Thieân Chuùa cuõng nhö mang laïi lôïi ích thieâng lieâng cho daân Ngaøi. Nhö quyeån Saùch Caùc Pheùp laønh giaûi thích, "ñeå yù ñònh naøy coù theå trôû neân roõ raøng hôn, theo truyeàn thoáng coå xöa, caùc coâng thöùc chuùc laønh chuû yeáu nhaèm toân vinh Thieân Chuùa vì caùc hoàng aân cuûa Ngaøi, caàu xin aân hueä cuûa Ngaøi vaø haïn cheá quyeàn löïc cuûa söï döõ trong theá giôùi [8]. Vì theá, nhöõng ai caàu xin phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa qua Giaùo hoäi ñeàu ñöôïc môøi goïi "cuûng coá taâm theá cuûa mình nhôø ñöùc tin, vì ñöùc tin laøm ñöôïc moïi söï" vaø tín thaùc vaøo "tình yeâu voán thoâi thuùc vieäc tuaân giöõ caùc ñieàu raên cuûa Thieân Chuùa" [9]. Vì theá, moät ñaøng "moïi nôi vaø moïi luùc ñeàu coù cô hoäi ñeå ca ngôïi Thieân Chuùa qua Chuùa Kitoâ vaø trong Chuùa Thaùnh Thaàn", nhöng ñaøng khaùc cuõng phaûi quan taâm sao cho "nhöõng ñoà vaät, nhöõng nôi choán hoaëc caùc hoaøn caûnh khoâng ñöôïc ñoái nghòch vôùi leà luaät hoaëc tinh thaàn cuûa Tin Möøng" [10]. Ñaây laø caùch hieåu phuïng vuï veà caùc pheùp laønh trong tö caùch chuùng laø nhöõng nghi thöùc ñöôïc Giaùo hoäi chính thöùc ñeà xuaát.
11. Döïa treân nhöõng caân nhaéc naøy, Ghi chuù giaûi thích cuûa Boä Giaùo lyù Ñöùc tin trong baûn Phuùc ñaùp naêm 2021 cuûa Boä nhaéc nhôû raèng khi moät phuùc laønh ñöôïc khaån caàu treân moät soá moái töông quan con ngöôøi baèng moät nghi thöùc phuïng vuï ñaëc bieät, thì ñieàu caàn thieát laø nhöõng gì ñöôïc chuùc laønh phaûi phuø hôïp vôùi nhöõng keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc ghi khaéc trong coâng trình saùng taïo vaø ñöôïc Chuùa Kitoâ maïc khaûi troïn veïn. Vì lyù do naøy, vaø vì Giaùo hoäi luoân chæ xem nhöõng quan heä tình duïc dieãn ra trong hoân nhaân môùi laø hôïp phaùp veà maët luaân lyù, neân Giaùo hoäi khoâng coù quyeàn ban pheùp laønh phuïng vuï khi vieäc aáy moät caùch naøo ñoù taïo neân moät hình thöùc hôïp phaùp hoùa veà maët luaân lyù cho moät keát hôïp ñöôïc cho laø hoân nhaân, hoaëc cho nhöõng haønh vi tình duïc ngoaøi hoân nhaân. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc laïi noäi dung cuûa Tuyeân boá naøy trong baûn Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán (Dubia) cuûa hai vò Hoàng y.
12. Chuùng ta cuõng phaûi traùnh nguy cô giaûm thieåu yù nghóa cuûa caùc chuùc laønh vaøo duy nhaát quan ñieåm naøy, vì ñieàu ñoù seõ khieán chuùng ta ñoøi hoûi nhöõng ñieàu kieän luaân lyù cho moät pheùp laønh ñôn giaûn, gioáng nhö nhöõng ñieàu kieän luaân lyù phaûi coù ñeå laõnh nhaän caùc bí tích. Nguy cô ñoù ñoøi chuùng ta phaûi môû roäng hôn nöõa quan ñieåm naøy. Thaät vaäy, coù nguy cô laø moät cöû chæ muïc vuï ñöôïc yeâu thích vaø phoå bieán roäng raõi phaûi chòu quaù nhieàu ñieàu kieän tieân quyeát veà maët luaân lyù, vaø neáu chuù troïng tôùi vieäc kieåm tra nhöõng ñieàu kieän aáy, thì coù theå laøm lu môø quyeàn naêng voâ ñieàu kieän cuûa tình yeâu Thieân Chuùa voán laø neàn taûng cho cöû chæ chuùc laønh.
13. Chính trong taàm nhìn naøy, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ keâu goïi chuùng ta ñöøng "ñaùnh maát loøng baùc aùi muïc vuï, voán phaûi thaám nhuaàn moïi quyeát ñònh vaø thaùi ñoä cuûa chuùng ta" vaø traùnh trôû thaønh "nhöõng thaåm phaùn chæ phuû nhaän, baùc boû vaø loaïi tröø" [11]. Nhö vaäy, chuùng ta haõy ñaùp laïi ñeà nghò cuûa Ñöùc Thaùnh Cha baèng caùch phaùt trieån moät söï hieåu bieát roäng hôn veà caùc chuùc laønh.
Nhöõng lôøi chuùc laønh trong Kinh Thaùnh
14. Ñeå suy gaãm veà caùc chuùc laønh nhôø vieäc thu thaäp caùc quan ñieåm khaùc nhau, tröôùc tieân chuùng ta caàn ñöôïc soi saùng bôûi tieáng noùi cuûa Kinh Thaùnh.
15. "Xin Chuùa ban phuùc laønh vaø gìn giöõ con. Xin Chuùa toûa chieáu toân nhan Ngöôøi treân con vaø thöông xoùt con. Xin Chuùa ñoaùi nhìn vaø ban bình an cho con." (Ds 6, 24-26). "Lôøi chuùc laønh tö teá" naøy, chuùng ta tìm thaáy trong Cöïu Öôùc, ñaëc bieät laø trong Saùch Daân Soá, coù tính chaát "ñi xuoáng" vì noù töôïng tröng cho lôøi caàu xin moät phuùc laønh töø Thieân Chuùa ban xuoáng cho con ngöôøi: ñoù laø moät trong nhöõng baûn vaên coå xöa nhaát veà chuùc laønh cuûa Thieân Chuùa. Sau ñoù, coù loaïi phuùc laønh thöù hai maø chuùng ta tìm thaáy trong caùc trang Kinh Thaùnh: ñoù laø phuùc laønh "höôùng leân" töø ñaát leân trôøi, höôùng veà Thieân Chuùa. Chuùc laønh theo nghóa naøy coù nghóa laø ca ngôïi, toân vinh vaø taï ôn Thieân Chuùa vì loøng thöông xoùt vaø söï thaønh tín cuûa Ngaøi, vì nhöõng kyø coâng Ngaøi ñaõ taùc taïo, vaø vì taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra theo yù muoán cuûa Ngaøi: "Hoàn toâi vaø toaøn thaân toâi xin chuùc tuïng Chuùa, chuùc tuïng Thaùnh danh Ngaøi!" (Tv 103,1).
16. Ñoái vôùi Thieân Chuùa laø Ñaáng ban phuùc laønh, chuùng ta cuõng ñaùp laïi baèng lôøi chuùc laønh. Menkixeâñeâ, Vua xöù Salem, chuùc laønh cho Abraham (x. St 14,19); Reâbeâca ñöôïc caùc thaønh vieân trong gia ñình chuùc laønh ngay tröôùc khi coâ trôû thaønh coâ daâu cuûa Isaac (x. St 24, 60), sau ñoù ñeán löôït Isaac laïi chuùc laønh cho con trai mình laø Giacoùp (x. St 27,27). Giacoùp chuùc laønh cho Pharaoân (x. St 47,10), caùc chaùu trai cuûa oâng, EÙpraim vaø Mônase (x. St 48,20), vaø möôøi hai ngöôøi con trai cuûa oâng (x. St 49,28). Moâseâ vaø Aharon chuùc laønh cho coäng ñoàng (x. Xh 39,43; Lv 9,22). Nhöõng ngöôøi chuû gia ñình chuùc laønh cho con caùi trong ñaùm cöôùi, tröôùc khi ñi ñöôøng vaø tröôùc caùi cheát saép ñeán. Nhö theá, nhöõng phuùc laønh naøy bieåu loä nhö moät moùn quaø phong phuù vaø voâ ñieàu kieän.
17. Phuùc laønh tìm thaáy trong Taân Öôùc veà cô baûn vaãn giöõ nguyeân yù nghóa nhö trong Cöïu Öôùc. Chuùng ta nhaän thaáy hoàng aân cuûa Thieân Chuùa "ñi xuoáng", lôøi taï ôn cuûa con ngöôøi "höôùng leân" vaø phuùc laønh do con ngöôøi truyeàn ñaït "môû roäng" ñeán ngöôøi khaùc. OÂng Dacaria, sau khi ñaõ noùi laïi ñöôïc, ñaõ chuùc tuïng Chuùa vì nhöõng vieäc kyø dieäu cuûa Ngaøi (x. Lc 1,64). OÂng Simeâon, khi boàng aüm Haøi nhi Gieâsu trong tay, chuùc tuïng Thieân Chuùa vì ñaõ ban cho oâng ôn ñöôïc chieâm ngöôõng Ñaáng Messia cöùu ñoä, vaø sau ñoù chuùc phuùc cho cha meï cuûa Haøi nhi laø Meï Maria vaø Thaùnh Giuse (x. Lc 2,34). Chuùa Gieâsu chuùc tuïng Chuùa Cha trong baøi thaùnh ca ngôïi khen vaø haân hoan noåi tieáng maø Ngaøi ngoû cuøng Chuùa Cha: "Laïy Cha laø Chuùa teå trôøi ñaát, con chuùc tuïng Cha" (Mt 11,25).
18. Tieáp noái Cöïu Öôùc, nôi Chuùa Gieâsu, phuùc laønh khoâng chæ höôùng leân tôùi Chuùa Cha, maø coøn ñi xuoáng, tuoân traøn cho ngöôøi khaùc nhö moät cöû chæ aân suûng, laø söï baûo veä vaø laø ñieàu toát laønh. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ thöïc hieän vaø coå vuõ vieäc thöïc haønh naøy. Chaúng haïn, Ngaøi chuùc laønh cho caùc treû em: "Ngaøi oâm chuùng vaøo loøng vaø ñaët tay chuùc laønh cho chuùng" (Mc 10,16). Vaø cuoäc haønh trình traàn theá cuûa Chuùa Gieâsu seõ keát thuùc baèng pheùp laønh cuoái cuøng daønh cho Nhoùm Möôøi Moät, ngay tröôùc khi Ngöôøi leân trôøi cuøng Chuùa Cha: "Vaø Ngaøi giô tay chuùc laønh cho hoï. Khi ñang chuùc laønh cho caùc oâng, Ngaøi rôøi xa caùc oâng vaø ñöôïc röôùc leân trôøi" (Lc 24,50-51). Hình aûnh cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu treân traùi ñaát laø hình aûnh ñoâi tay giô leân ban phuùc laønh.
19. Trong maàu nhieäm tình yeâu, qua Chuùa Kitoâ, Thieân Chuùa thoâng ban cho Giaùo hoäi quyeàn naêng chuùc laønh. Ñöôïc Thieân Chuùa ban cho con ngöôøi vaø ñöôïc hoï ban cho nhöõng ngöôøi laân caän, phuùc laønh ñöôïc chuyeån thaønh söï hoøa nhaäp, tình lieân ñôùi vaø kieán taïo hoøa bình. Ñoù laø moät söù ñieäp tích cöïc veà söï an uûi, chaêm soùc vaø khích leä. Vieäc chuùc laønh theå hieän voøng tay thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa vaø tình maãu töû cuûa Giaùo hoäi, môøi goïi caùc tín höõu coù cuøng caûm thöùc nhö Thieân Chuùa ñoái vôùi anh chò em mình.
Moät hieåu bieát veà chuùc laønh döôùi khía caïnh thaàn hoïc vaø muïc vuï
20. Ngöôøi ñeán xin pheùp laønh cho thaáy chính hoï caàn Thieân Chuùa cöùu ñoä hieän dieän trong cuoäc ñôøi mình; ngöôøi ñeán xin Giaùo hoäi chuùc laønh laø ngöôøi nhìn nhaän Giaùo hoäi laø bí tích cuûa ôn cöùu ñoä maø Thieân Chuùa ban taëng. Tìm kieám moät pheùp laønh trong Giaùo hoäi laø thöøa nhaän raèng söï soáng cuûa Giaùo hoäi ñeán töø cung loøng cuûa Thieân Chuùa xoùt thöông vaø giuùp chuùng ta tieán tôùi, soáng toát hôn vaø ñaùp laïi yù Ngaøi.
21. Ñeå giuùp chuùng ta hieåu giaù trò cuûa loái tieáp caän vôùi caùc chuùc laønh mang tính muïc vuï hôn, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thuùc ñaåy chuùng ta, vôùi moät thaùi ñoä ñöùc tin vaø loøng thöông xoùt hieàn phuï, chieâm nieäm söï kieän naøy laø "khi moät ngöôøi xin chuùc laønh, ngöôøi ñoù baøy toû lôøi caàu xin Thieân Chuùa trôï giuùp ñeå soáng toát hôn, vaø ngöôøi ñoù tín thaùc vaøo Thieân Chuùa laø Cha coù theå giuùp chuùng ta soáng toát hôn" [12]. Baèng moïi caùch, lôøi xin naøy phaûi ñöôïc coi laø coù giaù trò, ñöôïc ñoàng haønh, vaø ñöôïc tieáp nhaän vôùi nieàm tri aân. Qua lôøi xin naøy, nhöõng ngöôøi töï phaùt ñeán xin pheùp laønh cho thaáy hoï thöïc loøng höôùng tôùi sieâu vieät, loøng hoï tín thaùc vì khoâng daùm tin töôûng vaøo söùc rieâng mình, hoï caàn ñeán Thieân Chuùa, vaø mong öôùc thoaùt khoûi moät theá giôùi kheùp kín nôi chính mình.
22. Nhö Thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi ñoàng Gieâsu daïy chuùng ta, söï tín thaùc naøy laø "con ñöôøng duy nhaát daãn chuùng ta tôùi Tình Yeâu ban phaùt moïi söï. Nhôø loøng tín thaùc, nguoàn suoái aân suûng traøn ngaäp cuoäc ñôøi chuùng ta [#]. Nhö theá, ñieàu thích ñaùng nhaát laø chuùng ta caàn ñaët loøng tín thaùc chaân thaønh, khoâng phaûi vaøo chính mình, nhöng vaøo loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng yeâu thöông chuùng ta voâ ñieàu kieän. Toäi loãi cuûa theá gian thaät lôùn lao, nhöng khoâng phaûi laø voâ bieân; ngöôïc laïi, tình yeâu thöông xoùt cuûa Ñaáng Cöùu Ñoä quaû thaät laø voâ bieân [13].
23. Khi ñöôïc xem xeùt ôû moät khuoân khoå ngoaøi phuïng vuï, nhöõng dieãn ñaït ñöùc tin ñöôïc theå hieän caùch töï phaùt vaø töï do hôn. Duø vaäy, "tính nhieäm yù cuûa nhöõng thöïc haønh ñaïo ñöùc nhö theá khoâng heà bao haøm yù nghóa haï giaù hay thaäm chí thieáu kính troïng ñoái vôùi nhöõng thöïc haønh aáy. Traùi laïi, thaùi ñoä ñuùng ñaén laø phaûi löôïng giaù caùch ñuùng ñaén vaø khoân ngoan veà söï phong phuù cuûa loøng ñaïo ñöùc bình daân, cuõng nhö nhöõng khaû theå xuaát phaùt töø ñoù" [14]. Nhö theá, caùc chuùc laønh trôû thaønh moät nguoàn muïc vuï caàn ñöôïc löôïng giaù hôn laø moät nguy cô hay moät vaán ñeà.
24. Töø quan ñieåm chaêm soùc muïc vuï, caùc chuùc laønh phaûi ñöôïc löôïng giaù nhö laø nhöõng haønh vi ñaïo ñöùc voán "ôû beân ngoaøi vieäc cöû haønh Thaùnh Theå vaø nhöõng bí tích khaùc". Thöïc vaäy, "ngoân ngöõ, nhòp ñieäu, dieãn tieán, vaø nhöõng ñieåm nhaán thaàn hoïc" cuûa loøng ñaïo bình daân thì khaùc "vôùi nhöõng yeáu toá töông öùng cuûa nhöõng haønh vi trong phuïng vuï". Vì leõ ñoù, "nhöõng thöïc haønh ñaïo ñöùc phaûi giöõ ñöôïc kieåu caùch, tính ñôn giaûn vaø ngoân ngöõ ñaëc thuø cuûa chuùng, vaø khoâng ñöôïc laøm cho chuùng mang hình thöùc cuûa moät cöû haønh phuïng vuï [15].
25. Hôn nöõa, Giaùo hoäi phaûi traùnh nhöõng thöïc haønh muïc vuï chæ döïa treân moät vaøi löôïc ñoà giaùo lyù hay kyû luaät cöùng nhaéc, ñaëc bieät khi chuùng daãn tôùi "moät chuû nghóa tinh tuùy töï maõn vaø ñoäc ñoaùn, theo ñoù ngöôøi ta phaân tích xeáp loaïi ngöôøi khaùc thay vì loan baùo Tin Möøng, vaø thay vì môû cöûa cho aân suûng, ngöôøi ta laïi tieâu hao söùc löïc vaøo vieäc kieåm soaùt vaø bieän minh" [16]. Vì vaäy, khi daân chuùng ñeán xin phuùc laønh thì khoâng neân thöïc hieän moät cuoäc phaân tích luaân lyù roát raùo nhö ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ban pheùp laønh. Bôûi leõ, nhöõng ngöôøi tìm kieám moät pheùp laønh khoâng theå bò ñoøi hoûi phaûi coù moät söï hoaøn haûo luaân lyù tieân quyeát.
26. Trong vieãn caûnh naøy, Phuùc ñaùp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha giuùp ñaøo saâu hôn tuyeân boá naêm 2021 cuûa Boä Giaùo lyù Ñöùc tin töø quan ñieåm muïc vuï. Bôûi leõ, Phuùc ñaùp môøi goïi phaûi phaân ñònh lieân quan ñeán khaû theå coù "nhöõng hình thöùc chuùc laønh, ñöôïc moät hay nhieàu ngöôøi ñeán xin maø khoâng coù yù khaúng ñònh moät quan nieäm sai laàm veà hoân nhaân" [17], vaø phaûi bieát löu taâm ñeán söï vieäc laø, trong nhöõng hoaøn caûnh khoâng theå chaáp nhaän veà maët luaân lyù töø quan ñieåm khaùch quan, thì "ñöùc aùi muïc töû ñoøi hoûi chuùng ta khoâng ñöôïc chæ ñoái xöû nhö laø 'nhöõng toäi nhaân' nhöõng ngöôøi maø toäi loãi hay traùch nhieäm cuûa hoï coù theå ñöôïc giaûm khinh bôûi nhöõng yeáu toá khaùc nhau taùc ñoäng ñeán traùch nhieäm chuû quan cuûa hoï" [18].
27. Trong giaùo lyù ñöôïc trích daãn ôû ñaàu Tuyeân ngoân naøy, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeà xuaát moät dieãn ñaït veà loaïi chuùc laønh naøy, voán ñöôïc ban cho moïi ngöôøi maø khoâng ñoøi hoûi baát kyø ñieàu gì. Nhöõng lôøi naøy ñaùng cho chuùng ta ñoïc vôùi moät traùi tim roäng môû, vì chuùng giuùp chuùng ta naém baét yù nghóa muïc vuï cuûa nhöõng chuùc laønh voán khoâng caàn nhöõng ñieàu kieän tieân quyeát: "Chính Thieân Chuùa chuùc laønh. Trong nhöõng trang Kinh Thaùnh ñaàu tieân coù nhaéc laïi lieân tuïc vieäc chuùc laønh. Thieân Chuùa chuùc laønh, nhöng con ngöôøi cuõng chuùc laønh, vaø raát nhanh chuùng ta khaùm phaù ra raèng vieäc chuùc laønh coù moät söùc maïnh ñaëc bieät voán ñoàng haønh vôùi ngöôøi laõnh nhaän trong suoát cuoäc ñôøi hoï, vaø chuaån bò coõi loøng con ngöôøi saün saøng ñeå cho Thieân Chuùa bieán ñoåi. [#] Vì theá ñoái vôùi Thieân Chuùa, chuùng ta quan troïng hôn taát caû nhöõng toäi loãi chuùng ta phaïm, bôûi vì Ngaøi laø Cha, Ngaøi laø Meï, Ngaøi laø tình yeâu thuaàn khieát, Ngaøi maõi maõi chuùc laønh cho chuùng ta. Ngaøi seõ khoâng bao giôø ngöøng chuùc laønh cho chuùng ta. Quaû laø moät kinh nghieäm maïnh meõ khi ñoïc nhöõng baûn vaên Kinh Thaùnh veà chuùc laønh trong moät nhaø tuø hay trong moät coäng ñoaøn taùi hoøa nhaäp. Nhö theá laø ñeå giuùp cho nhöõng ngöôøi naøy caûm thaáy raèng hoï vaãn ñöôïc chuùc laønh, baát chaáp nhöõng laàm loãi nghieâm troïng cuûa hoï, vaø Cha treân trôøi tieáp tuïc muoán ñieàu thieän haûo cho hoï vaø hy voïng roát cuoäc hoï seõ môû roäng loøng mình ra vôùi ñieàu thieän haûo. Maëc duø nhöõng ngöôøi thaân caän nhaát cuûa hoï ñaõ töø boû hoï, bôûi vì giôø ñaây nhöõng ngöôøi naøy phaùn xeùt hoï nhö nhöõng keû khoâng theå ñöôïc cöùu ñoä, Thieân Chuùa laïi luoân nhìn hoï laø con caùi cuûa Ngaøi" [19].
28. Coù nhieàu cô hoäi ñeå daân chuùng töï phaùt ñeán xin chuùc laønh, hoaëc trong nhöõng cuoäc haønh höông, ôû caùc ñeàn thaùnh, hay ngay caû treân ñöôøng phoá khi hoï gaëp moät linh muïc. Nhö moät thí duï, chuùng ta coù theå tham chieáu Saùch Caùc Pheùp laønh. Saùch naøy cung caáp nhieàu nghi thöùc ñeå chuùc laønh cho con ngöôøi, bao goàm ngöôøi giaø, keû oám ñau, nhöõng ngöôøi tham döï vaøo moät buoåi giaùo lyù hay cuoäc hoïp maët caàu nguyeän, nhöõng ngöôøi haønh höông, nhöõng ngöôøi saép ñi xa, nhöõng nhoùm hay hieäp hoäi thieän nguyeän. Nhöõng chuùc laønh nhö theá laø daønh cho moïi ngöôøi; khoâng ai bò loaïi khoûi chuùng. Chaúng haïn, trong lôøi giôùi thieäu quyeån Nghi thöùc Chuùc laønh Ngöôøi Cao nieân coù noùi raèng vieäc chuùc laønh naøy laø "ñeå cho chính nhöõng ngöôøi cao nieân coù theå nhaän ñöôïc töø anh chò em mình moät chöùng töø veà loøng kính troïng vaø bieát ôn, ñang khi cuøng vôùi hoï, chuùng ta taï ôn Thieân Chuùa vì nhöõng aân hueä hoï nhaän ñöôïc töø Ngaøi vaø vì söï thieän haûo hoï ñaõ laøm ñöôïc nhôø söï trôï giuùp cuûa Ngaøi" [20]. Trong tröôøng hôïp naøy, ñoái töôïng cuûa vieäc chuùc laønh laø ngöôøi cao nieân, vì hoï vaø vôùi hoï, lôøi taï ôn ñöôïc daâng leân Thieân Chuùa vì ñieàu thieän haûo Ngaøi ñaõ ban vaø nhöõng phuùc loäc ñaõ nhaän ñöôïc. Khoâng ai coù theå bò caûn ngaên khoûi haønh vi taï ôn naøy, vaø moãi ngöôøi - duø ñang soáng trong nhöõng tình traïng khoâng phuø hôïp vôùi keá hoaïch cuûa Ñaáng Taïo Hoùa - ñeàu coù ñöôïc nhöõng yeáu toá tích cöïc ñeå chuùng ta coù theå ca ngôïi Thieân Chuùa.
29. Töø vieãn caûnh cuûa chieàu kích höôùng leân, khi moät ngöôøi yù thöùc veà nhöõng aân hueä cuûa Thieân Chuùa vaø tình yeâu voâ ñieàu kieän cuûa Ngaøi, ngay caû trong tình traïng toäi loãi, ñaëc bieät khi moät lôøi caàu nguyeän ñöôïc laéng nghe, luùc ñoù coõi loøng ngöôøi tín höõu daâng leân lôøi ca ngôïi Thieân Chuùa vaø chuùc tuïng Ngaøi. Khoâng ai bò loaïi khoûi hình thöùc chuùc tuïng naøy. Moãi ngöôøi, caù nhaân hay cuøng vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, ñeàu coù theå daâng lôøi ca ngôïi vaø tri aân leân Thieân Chuùa.
30. Tuy nhieân, söï hieåu bieát bình daân veà vieäc chuùc laønh cuõng ñeà cao taàm quan troïng cuûa nhöõng chuùc laønh theo höôùng ñi xuoáng. "Quaû thaät laø khoâng phuø hôïp khi moät Giaùo phaän, moät Hoäi ñoàng Giaùm muïc, hay baát kyø cô caáu naøo trong Giaùo hoäi thieát ñònh caùch chính thöùc vaø thöôøng haèng nhöõng thuû tuïc hay nghi thöùc cho moïi loaïi vaán ñeà" [21]; vì theá, ñeå traùnh cho caùc tín höõu khoûi vaáp phaïm vaø nhaàm laãn nghieâm troïng, vôùi söï khoân ngoan vaø thaän troïng muïc vuï, coù theå gôïi yù cho thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh keát hôïp vôùi lôøi caàu nguyeän cuûa nhöõng ngöôøi maëc duø ñang soáng moät keát hôïp khoâng theå naøo so saùnh ñöôïc vôùi hoân nhaân, nhöng laïi khaùt khao tín thaùc vaøo Thieân Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi, ñeå xin Ngaøi trôï giuùp vaø ñeå ñöôïc höôùng daãn hieåu bieát saâu roäng hôn veà keá hoaïch tình yeâu vaø chaân lyù cuûa Ngaøi.
III. Chuùc Laønh Cho Caùc Caëp Ñoâi Trong Hoaøn Caûnh Ngoaïi Quy Vaø Caùc Caëp Ñoâi Ñoàng Tính
31. Trong boái caûnh cuûa nhöõng ñieàu noùi treân, chuùng ta thaáy coù khaû theå chuùc laønh cho caùc caëp ñoâi trong hoaøn caûnh ngoaïi quy vaø caùc caëp ñoâi ñoàng tính, maø giaùo quyeàn khoâng caàn thieát phaûi quy ñònh nghi thöùc cho vieäc chuùc laønh naøy, ñeå traùnh ngoä nhaän vôùi vieäc chuùc laønh ñaëc thuø trong bí tích hoân phoái. Trong nhöõng tröôøng hôïp naøy, vieäc chuùc laønh khoâng chæ coù giaù trò höôùng leân, maø coøn laø lôøi caàu xin Thieân Chuùa ban phuùc laønh xuoáng treân nhöõng ngöôøi voán nhaän bieát mình khoán khoå vaø caàn ñöôïc ôn trôï giuùp cuûa Ngaøi, nhöng khoâng daùm ñoøi hoûi hôïp phaùp hoùa tình traïng ñaëc thuø cuûa mình, maø chæ naøi xin ñeå nhöõng gì laø chaân thaät, toát laønh vaø nhaân vaên trong ñôøi soáng vaø trong moái töông quan cuûa hoï, seõ ñöôïc cuûng coá, ñöôïc chöõa laønh vaø ñöôïc naâng leân nhôø söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Vieäc chuùc laønh naøy dieãn taû lôøi caàu xin Thieân Chuùa ban ôn trôï giuùp qua söï thuùc ñaåy cuûa Thaàn Khí, ñieàu maø thaàn hoïc kinh ñieån goïi laø "ôn hieän suûng", ñeå caùc moái töông quan nhaân sinh coù theå ñöôïc taêng tröôûng trong söï trung tín vôùi Phuùc AÂm, ñöôïc giaûi thoaùt khoûi nhöõng baát toaøn vaø yeáu ñuoái ñeå coù theå dieãn ñaït trong tình yeâu khoâng ngöøng taêng tröôûng cuûa Thieân Chuùa.
32. Quaû thaät, aân suûng cuûa Thieân Chuùa hoaït ñoäng nôi ñôøi soáng cuûa nhöõng ai khoâng töï cho mình laø coâng chính, nhöng khieâm toán thöøa nhaän mình laø toäi nhaân, nhö baát kyø ai khaùc. AÂn suûng naøy coù theå ñieàu höôùng moïi thöù theo nhöõng keá hoaïch maàu nhieäm vaø baát ngôø cuûa Thieân Chuùa. Vì theá, vôùi söï khoân ngoan khoâng heà moûi meät vaø loøng töø maãu, Giaùo hoäi chaøo ñoùn taát caû nhöõng ai ñeán vôùi Thieân Chuùa trong taâm tình khieâm haï, ñoàng haønh vôùi hoï qua nhöõng trôï giuùp thieâng lieâng, giuùp hoï hieåu bieát vaø thöïc thi troïn veïn yù muoán cuûa Thieân Chuùa trong cuoäc ñôøi hoï [22].
33. Tuy khoâng phaûi laø thaønh phaàn cuûa nghi thöùc phuïng vuï [23], vieäc chuùc laønh naøy noái keát lôøi chuyeån caàu vôùi lôøi khaån xin cuûa nhöõng ngöôøi khieâm cung höôùng loøng leân Thieân Chuùa ñeå caàu xin ôn trôï giuùp cuûa Ngaøi. Thieân Chuùa khoâng bao giôø xua ñuoåi nhöõng ai ñeán vôùi Ngaøi! Suy cho cuøng, vieäc chuùc laønh giuùp con ngöôøi taêng cöôøng nieàm tín thaùc vaøo Thieân Chuùa. Vì theá, vieäc xin chuùc laønh dieãn taû vaø nuoâi döôõng thaùi ñoä môû loøng ra vôùi sieâu vieät, loøng thöông xoùt vaø tình thaân vôùi Thieân Chuùa giöõa moïi caûnh huoáng cuï theå cuûa cuoäc ñôøi. Ñoù khoâng heà laø chuyeän voâ nghóa trong theá giôùi chuùng ta ñang soáng, nhöng laø haït maàm cuûa Thaàn Khí, caàn ñöôïc nuoâi döôõng, chöù khoâng phaûi ngaên caûn.
34. Chính phuïng vuï cuûa Giaùo hoäi môøi goïi chuùng ta mang laáy thaùi ñoä tín thaùc naøy, ngay caû giöõa nhöõng toäi loãi, baát xöùng, nhöõng yeáu ñuoái vaø nhöõng roái bôøi cuûa chuùng ta, nhö moät lôøi toång nguyeän trong saùch leã Roâma: "Laïy Thieân Chuùa toaøn naêng haèng höõu, tình thöông Chuùa thaät laø cao caû, vöôït xa moïi coâng traïng vaø öôùc muoán cuûa con ngöôøi, xin roäng tình tha thöù nhöõng loãi laàm caén röùt löông taâm chuùng con, vaø thöông ban nhöõng ôn troïng ñaïi, loøng chuùng con chaúng daùm mô töôûng bao giôø" (Lôøi nguyeän Nhaäp leã Chuùa nhaät 27 thöôøng nieân). Bieát bao laàn, nhôø lôøi chuùc laønh ñôn sô cuûa vò muïc töû, voán khoâng phaûi laø thaùnh hoaù hay hôïp phaùp hoaù ñieàu gì caû, maø bao ngöôøi ñaõ caûm nghieäm ñöôïc söï gaàn guõi cuûa Chuùa Cha, "vöôït xa moïi coâng traïng vaø öôùc muoán cuûa hoï".
35. Vì theá, caùc thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh caàn ñöôïc ñaøo taïo khaû naêng nhaïy beùn muïc vuï, ñeå coù theå thöïc hieän caùch töï phaùt nhöõng chuùc laønh voán khoâng coù trong Saùch Caùc Pheùp laønh.
36. Theo nghóa naøy, chuùng ta caàn hieåu moái baän taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, theo ñoù vieäc chuùc laønh ngoaøi nghi thöùc naøy phaûi luoân laø moät cöû chæ ñôn giaûn, taïo neân moät phöông tieän hieäu quaû giuùp gia taêng loøng tín thaùc vaøo Thieân Chuùa cho nhöõng ngöôøi ñeán xin chuùc laønh, vaø phaûi caån troïng khoâng bieán vieäc chuùc laønh naøy thaønh moät cöû haønh phuïng vuï hoaëc aù phuïng vuï, töông töï nhö moät bí tích. Quaû theá, vieäc nghi thöùc hoùa nhöõng chuùc laønh nhö theá seõ taïo ra söï ngheøo naøn nghieâm troïng, vì noù ñaët moät haønh vi coù giaù trò lôùn lao trong loøng ñaïo bình daân döôùi söï kieåm soaùt thaùi quaù, vaø laøm thöøa taùc vieân maát töï do vaø thieáu töï phaùt trong vieäc ñoàng haønh muïc vuï vôùi con ngöôøi trong cuoäc soáng cuûa hoï.
37. Veà ñieàu naøy, chuùng ta caàn nhôù nhöõng lôøi sau ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, ñaõ ñöôïc trích daãn moät phaàn ôû treân: "Nhöõng quyeát ñònh ñeán töø söï khoân ngoan muïc vuï trong moät soá tình huoáng khoâng nhaát thieát phaûi trôû thaønh quy luaät. Nghóa laø, thaät khoâng phuø hôïp khi moät Giaùo phaän, moät Hoäi ñoàng Giaùm muïc, hay baát kyø cô caáu naøo trong Giaùo hoäi thieát ñònh caùch chính thöùc vaø thöôøng haèng nhöõng thuû tuïc hay nghi thöùc cho moïi loaïi vaán ñeà [...]. Giaùo luaät khoâng neân vaø khoâng theå bao caáp heát moïi thöù, vaø caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc cuõng khoâng neân tìm caùch laøm ñieàu ñoù vôùi nhöõng vaên kieän vaø caùc loaïi quyeát ñònh, vì ñôøi soáng Giaùo hoäi tuoân chaûy qua nhieàu keânh, chöù khoâng chæ qua caùc keânh luaät leä" [24]. Vì theá, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhaéc laïi raèng "ñieàu gì phaùt xuaát töø söï phaân ñònh thöïc tieãn trong nhöõng hoaøn caûnh ñaëc thuø thì khoâng theå ñöôïc naâng leân thaønh moät quy luaät" bôûi vì vieäc naøy "seõ laøm naåy sinh moät kieåu giaûi noá khoâng chaáp nhaän ñöôïc" [25].
38. Vì lyù do ñoù, chuùng ta khoâng neân cung caáp hay coå voõ cho moät nghi thöùc chuùc laønh cho nhöõng caëp ñoâi ñang trong tình traïng ngoaïi quy. Ñoàng thôøi, chuùng ta cuõng khoâng theå ngaên caûn hay caám Giaùo hoäi gaàn guõi vôùi con ngöôøi thuoäc moïi hoaøn caûnh soáng ñang tìm kieám söï trôï giuùp cuûa Thieân Chuùa qua vieäc xin moät cöû chæ chuùc laønh ñôn sô. Baèng moät lôøi caàu nguyeän ngaén tröôùc khi chuùc laønh, thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh coù theå caàu xin cho hoï ôn bình an, söùc khoeû, kieân trì, ñoái thoaïi vaø trôï giuùp laãn nhau, nhöng cuõng xin Thieân Chuùa soi saùng vaø ban söùc maïnh cho hoï, ñeå hoï coù theå hoaøn thaønh troïn veïn yù muoán cuûa Ngaøi.
39. Duø sao, ñeå traùnh baát kyø söï nhaàm laãn hay côù vaáp phaïm naøo, khi caùc caëp ñoâi ñang trong tình traïng ngoaïi quy ñeán xin chuùc laønh, vaø cho duø khoâng söû duïng nghi thöùc naøo trong caùc saùch phuïng vuï, thì vieäc chuùc laønh aáy cuõng khoâng bao giôø ñöôïc dieãn ra ñoàng thôøi vôùi caùc nghi thöùc hoân nhaân daân söï, vaø cuõng khoâng neân coù moái lieân heä naøo vôùi caùc nghi thöùc ñoù. Vieäc chuùc laønh cuõng khoâng ñöôïc thöïc hieän vôùi baát kyø leã phuïc, cöû chæ hay lôøi noùi naøo nhö trong moät leã cöôùi. Ñieàu naøy cuõng aùp duïng khi caùc caëp ñoâi ñoàng tính xin chuùc laønh.
40. Traùi laïi, vieäc chuùc laønh naøy coù theå xaûy ra trong caùc boái caûnh khaùc, nhö khi ñi thaêm vieáng moät ñeàn thôø, khi gaëp moät linh muïc, trong moät buoåi caàu nguyeän nhoùm, hay trong moät cuoäc haønh höông. Thaät vaäy, qua vieäc chuùc laønh naøy - voán ñöôïc thöïc hieän khoâng theo moät nghi thöùc phuïng vuï naøo nhöng ñuùng hôn nhö moät bieåu loä loøng töø maãu cuûa Giaùo hoäi, gioáng nhö nhöõng bieåu loä phaùt xuaát töø chieàu saâu cuûa loøng ñaïo bình daân - chuùng ta khoâng coù yù ñònh hôïp phaùp hoaù baát cöù ñieàu gì, nhöng chæ môû roäng cuoäc soáng chuùng ta ra tröôùc Thieân Chuùa, xin Ngaøi trôï giuùp ñeå chuùng ta soáng toát hôn vaø cuõng khaån caàu Thaàn Khí ñeå caùc giaù trò Phuùc AÂm coù theå ñöôïc soáng caùch trung thaønh hôn.
41. Nhöõng gì ñöôïc noùi trong Tuyeân ngoân naøy veà vieäc chuùc laønh cho caùc caëp ñoâi ñoàng tính ñaõ ñuû ñeå höôùng daãn caùc thöøa taùc vieân coù chöùc thaùnh trong vieäc phaân ñònh khoân ngoan vaø vôùi tình phuï töû. Vì theá, ngoaøi nhöõng höôùng daãn keå treân, chuùng ta khoâng neân mong chôø nhöõng giaûi ñaùp saâu xa hôn veà caùc caùch thöùc ñeå coù theå quy ñònh nhöõng chi tieát hay nhöõng ñieàu thöïc teá lieân quan ñeán vieäc chuùc laønh naøy [26].
IV. Giaùo Hoäi Laø Bí Tích Tình Yeâu Voâ Bieân Cuûa Thieân Chuùa
42. Giaùo hoäi tieáp tuïc daâng leân nhöõng kinh nguyeän vaø lôøi khaån xin maø chính Ñöùc Kitoâ ñaõ khaån nguyeän khi coøn soáng nôi traàn gian, baèng nhöõng tieáng keâu van vaø nöôùc maét (x. Dt 5,7). Vì theá, nhöõng kinh nguyeän vaø lôøi khaån xin aáy ñaït ñöôïc hieäu quaû ñaëc bieät. Nhö theá, "khoâng chæ nhôø ñöùc aùi, göông laønh vaø nhöõng haønh vi saùm hoái, maø coøn nhôø lôøi caàu nguyeän, coäng ñoaøn Giaùo hoäi thöïc thi vai troø maãu töû ñích thaät ñoái vôùi caùc linh hoàn, ñeå dìu ñöa hoï ñeán vôùi Ñöùc Kitoâ" [27].
43. Nhö theá, Giaùo hoäi laø bí tích tình yeâu voâ bieân cuûa Thieân Chuùa. Chính vì vaäy, ngay caû khi moái töông quan cuûa moät ngöôøi vôùi Thieân Chuùa bò toäi loãi laøm cho lu môø, ngöôøi aáy vaãn luoân coù theå naøi xin moät phuùc laønh, baèng caùch giô ñoâi tay höôùng leân Ngaøi, nhö Thaùnh Pheâroâ ñaõ laøm giöõa côn baõo toá, khi thaùnh nhaân keâu leân vôùi Chuùa Gieâsu: "Chuùa ôi, cöùu con vôùi!" (Mt 14,30). Öôùc muoán vaø laõnh nhaän moät phuùc laønh laø ñieàu thieän haûo coù theå coù ñöôïc trong moät soá hoaøn caûnh. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaéc nhôû chuùng ta raèng "moät böôùc ñi nhoû, giöõa nhöõng haïn cheá to lôùn cuûa con ngöôøi, coù theå laøm vui loøng Thieân Chuùa hôn laø moät cuoäc soáng beà ngoaøi xem ra ñuùng möïc nhöng haèng ngaøy khoâng phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng khoù khaên to lôùn naøo" [28]. Nhö theá laø "toaû saùng veû ñeïp cuûa tình thöông cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa ñöôïc maïc khaûi nôi Ñöùc Kitoâ ñaõ cheát vaø soáng laïi töø coõi cheát" [29].
44. Moïi chuùc laønh seõ laø cô hoäi laøm môùi lôøi coâng boá Kerygma (Lôøi rao giaûng tieân khôûi), moät lôøi môøi goïi luoân tieán gaàn tình yeâu Ñöùc Kitoâ hôn. Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñictoâ XVI ñaõ daïy: "Nhö Meï Maria, Giaùo hoäi laø trung gian phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa cho theá giôùi: Giaùo hoäi laõnh nhaän phuùc laønh baèng vieäc tieáp nhaän Chuùa Gieâsu vaø thoâng truyeàn phuùc laønh khi maëc laáy Chuùa Gieâsu. Chính Ngöôøi laø loøng thöông xoùt vaø söï bình an maø theá gian khoâng theå töï mình ban taëng; theá gian luoân caàn ñeán loøng thöông xoùt vaø bình an nhö caàn côm baùnh vaø coøn hôn caû côm baùnh" [30].
45. Löu taâm ñeán nhöõng ñieàu vöøa neâu treân, vaø vaâng theo giaùo huaán coù thaåm quyeàn cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, cuoái cuøng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin öôùc mong nhaéc laïi raèng "coäi nguoàn cuûa söï dòu hieàn Kitoâ giaùo, ñoù laø khaû naêng caûm nhaän ñöôïc chuùc phuùc vaø khaû naêng chuùc phuùc. [...]. Theá giôùi naøy caàn ñeán phuùc laønh, vaø chuùng ta coù theå trao taëng phuùc laønh vaø nhaän laõnh phuùc laønh. Chuùa Cha yeâu thöông chuùng ta, vaø ñieàu duy nhaát coøn laïi ñoái vôùi chuùng ta laø nieàm vui chuùc tuïng Ngaøi, nieàm vui taï ôn Ngaøi vaø hoïc nôi Ngaøi ñeå bieát chuùc phuùc, chöù khoâng nguyeàn ruûa" [31]. Nhö theá, moïi anh chò em ñeàu coù theå caûm nhaän trong Giaùo hoäi raèng hoï luoân laø nhöõng löõ khaùch, luoân laø nhöõng haønh khaát, luoân laø nhöõng ngöôøi ñöôïc yeâu thöông vaø luoân laø nhöõng ngöôøi ñöôïc chuùc phuùc, duø trong hoaøn caûnh naøo.
Hoàng y Víctor Manuel Fernaùndez
Boä Tröôûng
Ñöùc oâng Armando Matteo
Thö kyù Phaân boä Giaùo lyù
- - - - - - - - - - - - - -
[1] ÑGH Phanxicoâ, Giaùo lyù veà caàu nguyeän: Chuùc laønh, L'Osservatore Romano, ngaøy 2 thaùng 12 naêm 2020, tr. 8.
[2] X. Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, "Phuùc ñaùp" cho "nghi vaán" veà vieäc chuùc laønh cho söï keát hôïp giöõa nhöõng ngöôøi ñoàng tính vaø Ghi chuù giaûi thích, ("Responsum" ad "dubium" de benedictione unionem Personarum eiusdem sexus et Nota explicativa), AAS 113 (2021), 431-434.
[3] ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Nieàm vui cuûa Tin Möøng" (Evangelii Gaudium), ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2013, soá 42: AAS 105 (2013), 1037-1038.
[4] X. ÑGH Phanxicoâ, Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán cuûa hai vò Hoàng y (Respuestas a los Dubia propuestos por dos Cardenales), ngaøy 11 thaùng 07 naêm 2023.
[5] Ibid., nghi vaán 2, c.
[6] Ibid., nghi vaán 2, a.
[7] X. Rituale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatum, De Benedictionibus, Praenotanda, [Nghi leã Roâma ñöôïc thaønh laäp theo saéc leänh cuûa Thaùnh Coâng ñoàng chung Vaticanoâ II döôùi thaåm quyeàn cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II ban haønh, Caùc Pheùp laønh, Caùc Ghi chuù], Editio typica [aán baûn ñaëc bieät], Typis Polyglottis Vaticanis, Cittaø del Vaticano 1985, soá 12.
[8] Ibid., soá 11: "Vaø ñeå laøm cho ñieàu naøy roõ raøng hôn, theo truyeàn thoáng coå xöa, caùc coâng thöùc chuùc laønh nhaèm muïc ñích toân vinh Thieân Chuùa vì nhöõng hoàng aân cuûa Ngaøi vaø caàu xin aân hueä cuûa Ngaøi, cuõng nhö kieåm soaùt quyeàn löïc cuûa ma quyû treân theá giôùi".
[9] Ibid., soá 15: "Vì theá, nhöõng ai keâu caàu phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa thoâng qua Giaùo hoäi, neân xaùc nhaän yù ñònh cuûa mình vôùi ñöùc tin raèng moïi söï ñeàu coù theå thöïc hieän ñöôïc; hoï döïa vaøo nieàm hy voïng, ñieàu khoâng laøm xaùo troän; hoï seõ ñöôïc sinh ñoäng tröôùc heát nhôø loøng baùc aùi, ñöùc aùi thuùc ñaåy vieäc tuaân giöõ caùc ñieàu raên cuûa Thieân Chuùa".
[10] Ibid., soá 13: "Do ñoù, luoân luoân vaø ôû moïi nôi ñeàu coù cô hoäi ñeå ca ngôïi Thieân Chuùa qua Chuùa Kitoâ trong Chuùa Thaùnh Thaàn, keâu caàu vaø taï ôn Ngaøi, mieãn laø nhöõng söï vieäc, ñòa ñieåm hoaëc hoaøn caûnh khoâng maâu thuaãn vôùi caùc leà luaät hay tinh thaàn cuûa Tin Möøng".
[11] ÑGH Phanxicoâ, Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán cuûa hai vò Hoàng y (Respuestas a los Dubia propuestos por dos Cardenales), nghi vaán 2, d.
[12] Ibid., nghi vaán 2, e.
[13] ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Loøng tín thaùc" (C'est la Confiance), ngaøy 15 thaùng 10 naêm 2023, soá 2, 20, 29.
[14] Boä Phuïng Töï Vaø Kyû Luaät Caùc Bí Tích, Höôùng daãn veà loøng ñaïo ñöùc bình daân vaø phuïng vuï: Nguyeân taéc vaø ñònh höôùng, ngaøy 9 thaùng 04 naêm 2002, soá 12.
[15] Ibid., soá 13.
[16] ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Nieàm vui cuûa Tin Möøng" (Evangelii Gaudium), ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2013, soá 94: AAS 105 (2013), 1060.
[17] ÑGH Phanxicoâ, Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán cuûa hai vò Hoàng y (Respuestas a los Dubia propuestos por dos Cardenales), nghi vaán 2, e.
[18] Ibid., nghi vaán 2, f.
[19] ÑGH Phanxicoâ, Giaùo lyù veà caàu nguyeän: Chuùc laønh, ngaøy 2 thaùng 12 naêm 2020.
[20] De Benedictionibus, no. 258: "Haec benedictio ad hoc tendit ut ipsi senes a fratribus testimonium accipiant reverentiae grataeque mentis, dum simul cum ipsis Domino gratias reddimus pro beneficiis ab eo acceptis et pro bonis operibus eo adiuvante peractis."
[21] ÑGH Phanxicoâ, Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán cuûa hai vò Hoàng y (Respuestas a los Dubia propuestos por dos Cardenales), nghi vaán 2, g.
[22] X. ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Nieàm vui cuûa tình yeâu" (Amoris Laetitia), ngaøy 19 thaùng 03 naêm 2016, soá 250: AAS 108 (2016), 412-413.
[23] Cf. Boä Phuïng Töï Vaø Kyû Luaät Caùc Bí Tích, Höôùng daãn veà loøng ñaïo ñöùc bình daân vaø phuïng vuï: Nguyeân taéc vaø ñònh höôùng, ngaøy 9 thaùng 4 naêm 2002, soá 13: "Söï khaùc bieät khaùch quan giöõa moät maët laø nhöõng thöïc haønh suøng moä vaø thaønh kính, vaø maët khaùc laø phuïng vuï, caàn phaûi bieåu hieän roõ raøng trong nhöõng bieåu ñaït cuûa phöôïng töï Kitoâ giaùo. [...] Caùc haønh vi suøng moä vaø thaønh kính coù moät vò trí rieâng cuûa chuùng, beân ngoaøi cöû haønh Thaùnh Theå vaø nhöõng bí tích khaùc".
[24] ÑGH Phanxicoâ, Phuùc ñaùp cho caùc nghi vaán cuûa hai vò Hoàng y (Respuestas a los Dubia propuestos por dos Cardenales), nghi vaán 2, g.
[25] X. ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Nieàm vui cuûa tình yeâu" (Amoris Laetitia), ngaøy 19 thaùng 03 naêm 2016, soá 304: AAS 108 (2016), 436.
[26] X. Ibid.
[27] Officium Divinum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, Liturgia Horarum iuxta Ritum Romanum, Institutio Generalis de Liturgia Horarum, Editio typica altera, Libreria Editrice Vaticana, Cittaø del Vaticano 1985, n. 17: "Itaque non tantum caritate, exemplo et paenitentiae operibus, sed etiam oratione ecclesialis communitas verum erga animas ad Christum adducendas maternum munus exercet".
[28] ÑGH Phanxicoâ, Toâng huaán "Nieàm vui cuûa Tin Möøng" (Evangelii Gaudium), ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2013, soá 44, AAS 105 (2013), 1038-1039.
[29] Ibid., soá 36, AAS 105 (2013), 1035.
[30] ÑGH Beâneâñictoâ XVI, Baøi giaûng leã Thaùnh Maria Meï Thieân Chuùa, Ngaøy Hoøa bình Theá giôùi laàn thöù 45, Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, ngaøy 01 thaùng 01 naêm 2012, Insegnamenti VIII, 1 (2012), 3.
[31] ÑGH Phanxicoâ, Giaùo lyù veà caàu nguyeän: Chuùc laønh, L'Osservatore Romano, ngaøy 2 thaùng 12 naêm 2020, tr. 8.